دوشنبه 5 آذر 1403

کف‌سازی صفوی‌ها در چهارباغ اصفهان نمایان شد

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
کف‌سازی صفوی‌ها در چهارباغ اصفهان نمایان شد

تهران - ایرنا - سرپرست هیات باستان‌شناسی خیابان تاریخی چهارباغ اصفهان از مشخص شدن بخش‌های باقی مانده از کف‌سازی‌های تاریخی آجر فرش و سنگفرش دوره‌های صفوی و قاجار در این خیابان و در روند کاوش‌ها خبر داد.

محسن جاوری گفت: پس از آغاز کف سازی در بخش شمالی خیابان تاریخی چهارباغ و تایید لزوم انجام کاوش باستان شناسی به منظور مستندسازی داده های باستانشناختی احتمالی کف تاریخی این خیابان قبل از مدفون شدن زیر لایه کف سازی درحال اجرا، پیشنهاد انجام یک کاوش باستانشناسی به پژوهشکده باستانشناسی ارائه شد. او تاکید کرد: با صدور مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری این برنامه با تشکیل یک هیات شش نفره آغاز شد. جاوری با بیان اینکه اعتبار این برنامه باستان شناسی از سوی سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان تامین شده، تصریح کرد: در این برنامه 5 کارگاه برای انجام کاوش انتخاب شد که پس از یکماه به نتایج جالبی از وضعیت کف تاریخی چهارباغ رسید. این باستان شناس افزود: طی 60 سال گذشته (دهه1350 تا زمان حاضر) با عبوردادن تاسیسات شهری اعم از شاه لوله آب، چندین غلاف کابل برق، مخابرات، فیبر نوری، خاکبرداری های عمقی با عرض نسبتا زیاد، جدول کشی لبه خیابان و زیرسازی های مربوطه با سنگ و بتن مکررا این کف تاریخی مورد تخریب قرار گرفته و حتی بخش‌هایی از شواهد و مستندات تاریخی را از میان برده است.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، عضو هیات علمی گروه باستان شناسی دانشگاه کاشان تصریح کرد: با این وجود بخش هایی باقی مانده از کف سازی های تاریخی این خیابان طی روند کاوش مشخص شد. سرپرست هیات باستان شناسی افزود: در کارگاه شماره 6 دو دوره کف سازی شامل کف سازی آجر فرش و کف سازی سنگفرش متعلق به دوره های صفوی و قاجار و دو مسیر آبراه سنگ چین عمود بر هم بدست آمد. جاوری با اشاره به اهمیت این داده ها و نشان دادن دو دوره تاریخی این خیابان و چگونگی نقش عبور آب یا به عبارت دیگر بازی با آب به منظور مفرح کردن هرچه بیشتر این خیابان در این بخش مهم و مرکزی آن خاطرنشان کرد: این بخش در طرح کف سازی بصورت یک ویترین شیشه ایی پس از اتمام کاوش برای همیشه به نمایش گذاشته خواهد شد. او افزود: در کارگاه های دیگر همین وضعیت کف سازی طی دو دوره صفوی و قاجار بدست آمد که البته بشدت بر اثر عبور تاسیسات شهری دچار آسیب شده و بخش‌های اندکی از آنها باقی مانده که در امتداد کف سازی امروزی به تشخیص شورای فنی وزرات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور احتمالا در قسمتهای دیگری بصورت ویترین شیشه ای بخشهای قابل توجه و در خور حفاظت به نمایش گذاشته خواهد شد. این باستان شناس گفت: همچنین در کارگاه شماره 2 در منتهی الیه جنوبی خیابان چهارباغ 5 عدد سنگ لبه خیایان با قدمت صفوی بدست آمد که در طرح کف سازی فعلی در جای خود مکان گذاری خواهند شد. به گفته جاوری، از این کاوش تعداد قابل توجهی داده های باستانی اعم از قطعات سفال از دوره های مختلف، قطعات شکسته کاشی، قطعات فلز و آبگینه نیز تاکنون بدست آمده که بطور جداگانه تحت مطالعه قرار خواهند گرفت. او افزود: این برنامه کاوش همچنان به مدت دو هفته دیگر برای تکمیل اطلاعات و مستندسازی هرچه بیشتر بقایای تاریخی این خیابان ادامه خواهد داشت.

چهارباغ یکی از خیابان‌های تاریخی و اصلی اصفهان است و به دو بخش چهارباغ صفوی و چهارباغ عباسی بخش می‌شود. چهارباغ عباسی یکی از خیابان‌های تاریخی شهر اصفهان است که بین دروازه دولت و سی و سه پل قرار دارد.

دو قسمت چهارباغ عباسی و چهارباغ بالا در عصر شاه عباس یکم طراحی و اجرا شد و تاریخ تقریبی ساخت آن به سال 1000 هجری قمری (1591 میلادی) برمی‌گردد. چهارباغ پایین (چهارراه تختی تا دروازه دولت) در دوره رضا شاه پهلوی و با همان طرح به چهارباغ دوره صفوی افزوده گردید.

در گذشته یک جوی آب از میان این خیابان تا زاینده رود جاری بوده که در محل تقاطع‌ها به حوض‌هایی می‌ریخته است. در خیابان مسیری خاص برای افراد سواره تعیین شده و در اطراف آن باغ‌هایی بوده که میان امرا برای ساخت عمارت تقسیم شده بود اما عموم مردم نیز می‌توانستند از آنها استفاده کنند. پل الله وردی خان یا سی و سه پل، خیابان چهارباغ را به دو قسمت (خیابان چهارباغ بالا و چهارباغ عباسی) تقسیم می‌کرده و راه ارتباط چهار باغ بالا و چهارباغ عباسی بوده‌است.

*س_برچسب‌ها_س*