کمیته‌امداد، بهزیستی یا شهرداری؛ متولی ساماندهی زباله‌گردها کدام نهاد است؟/ جرم‌انگاری زباله‌گردی برای فقرا نان و آب نمی‌شود
زباله گردی پدیده‌ای نوظهور اجتماعی است که مانند وصله‌ای ناجور بر پیکر شهری نشسته و روز به روز در حال گسترش است. این در حالی است که شهرداری زباله‌گردی را جرم دانسته اما آیا فقر و لنگ نان شب بودن، جرم می‌شناسد؟!
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت؛ بستر و محمل اجتماع اگرچه ناگزیز از تحمل آسیب های اجتماعی گوناگون است، اما دراین میان، زباله گردی پدیده ای نوین در میان آسیب های اجتماعی است که مظهر علنی شکاف و نابرابری اقتصادی در جامعه است.
و این پدیده نوین امروز دیگر عادی شده و زمان و مکان و سن و سال نمی شناسد؛ کافیست در یک مسیر تردد داشته باشیم تا شاهد گشت و گذار افرادی از سر ناچاری و درماندگی در میان سطل‌های زباله شویم!!
و اگر در سالهای گذشته، زباله گردی شغلی مختص بی خانمان‌ها، کارتن خواب‌ها و معتادان بود، اما در سالهای اخیر این پدیده بسیاری از اقشار ضعیف را در برگرفته که چاره ای به جز تامین معاش از دل زباله های شهر ندارند.
حضور این افراد تصاویر دردناکی به وجود می آورد که زیبنده جامعه اسلامی و ایرانی نیست و قطعا تبعات تلخی به لحاظ اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سلامتی و... به همراه دارد. به طوریکه علاه بر آسیب های اجتماعی زباله گردی و تهید سلامت این افراد در مواجهه با بسیاری از بیماری ها، این قشر آسیب پذیر گاهی مورد سواستفاده نیز قرار می گیرند و زنان و کودکان در این شغل کاذب، با مخاطرات فراوانی مواجه هستند.
دردناکتر از همه این است که متاسفانه تراژدی غمناک زباله گردی و خلق صحنه های اسفناک تا کمر خم شدن زنان و کودکان در میان زباله‌ها آنقدر هم برای مردم شهر دردناک نیست و در وانفسای مشکلات فعلی، اینکه عده ای هم روزی خود را از سطل‌های زباله بگیرند یک مسئله عادی شده که نشان از زخم عمیق بی تفاوتی برپیکر جامعه امروزی ما دارد.
اما متولیان نادیده گرفتن این آسیب اجتماعی باید بدانند بی‌توجهی به رفع مشکلات اقشار آسیب پذیر آنها را به سمت و سوی مشاغل کاذب نامتعارف سوق داده واز سوی دیگر عدم نگرش صحیح در مورد ساماندهی زباله گردها و معرفی این افراد به متولیان، یکی از علل مهم در لاینحل بودن مسائل و مشکلات آنان است.
زباله گردی نتیجه فقر و بی عدالتی است
امان الله قرایی مقدم جامعه شناس در گفتگو با خبرنگار مرآت پدیده زباله گردی را آسیب اجتماعی ناشی از شرائط غیرطبیعی اقتصادی دانست و گفت: این پدیده بیانگر اختلاف طبقاتی و نابرابری اجتماعی است که افراد را برای امرار معاش به کارهای پست اقتصادی وا می دارد.
این جامعه شناس با اشاره به اینکه این پدیده می تواند بیانگر توزیع ناعادلانه ثروت در جامعه باشد، اذعان کرد: بعبارتی می توان گفت چیزهایی که برای برخی دورریختنی هستند برای عده ای دیگر باعث زنده ماندن و قابل استفاده و ضروری هستند.
زنان زباله گرد روی دیگر پدیده شوم زباله گردی
قرایی مقدم معتقد است که متاسفانه رشد قارچ گونه این ناهنجاری اجتماعی به حدی رسیده است که زنان و دختران نیز به جرگه زباله گردها پیوسته اند و چرخه جدیدی از مخاطرات اجتماعی ایجاد شده است.
وی ادامه داد: پدیده زباله گردی علاوه بر اینکه نمایی از خشونت پنهان و فقر است از نظر بصری و زیباشناختی نیز جلوه ناخوشایندی به شهر می‌دهد که نشان دهنده کمبودها و نقص در حمایت‌های اجتماعی از افراد آسیب پذیر است.
این جامعه شناس در تقسیم بندی افراد زباله گرد افزود: زباله گردها را می‌توان در سطوح مختلفی تفکیک کرد، در یک سطح کودکان کار، در سطحی دیگر افراد بالغ که از نظر معیشتی تحت فشار هستند و در عین حال سرپرست خانوار هستند و در سطحی بیشتر معتادان هستند که تمای این افراد در مجموع به دلیل تنگناهای اقتصادی که با آن مواجه هستند به سطل‌های زباله روی آورده اند.
رونق اشتغال تنها مسیر مقابله با زباله‌گردی
بنا به گفته قرایی مقدم افزایش تورم و فشار اقتصادی در جامعه موجب شده گستره خط فقر و تبدیل شدن قشر متوسط به ضعیف جامعه هررروز بیشتر شود تا جایی که شهرهای که به دور از حاشیه نشینی و مهاجر پذیری هستند نیز در گیر این پدیده شوم اجتماعی شده اند.
وی در رابطه با راهکارهای مقابله با این پدیده اظهار کرد: اگر بخواهیم با زباله گردها مقابله کنیم و اجازه فعالیت به آنها ندهیم، باید برای اشتغال و معیشت این قشر از جامعه که تعداد زیادی را تشکیل می‌دهند چاره اندیشی کنیم، به نظر می‌رسد چاره اساسی مقابله با پدیده روبه ازدیاد زباله‌گردی، حل مشکل اقتصادی جامعه از طریق ایجاد فرصت‌های شغلی خانگی، کمک به توانمندسازی اقتصادی و در کنار آن، رشد و ارتقاء فرهنگی جامعه است.
زباله گردی جرم محسوب می شود!
مجتبی اعوانی سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری سمنان نیز در رابطه با علت افزایش معضل زباله گردی اذعان کرد: تنگنا های شغلی و ضرورت تأمین معاش از مهم‌ترین دلایلی است که سبب زباله گردی شده است و به طور کلی بیکاری، نبود فرصت‌های شغلی، خرج خانوار و از دست دادن شغل قبلی از دلایل عمده این امر می باشد.
وی در ادامه در خصوص عوامل دیگر رواج زباله گردی ابراز کرد: از دلایل دیگر، افزایش تولید زباله که در حال حاضر متاسفانه بنا به دلیل رواج مصرف گرایی شاهد تولید زباله بیش از اندازه در شهر ها هستیم را می توان نام برد که این مسئله می‌تواند عامل رونق کار زباله‌گرد ها باشد.
بناه به گفته اعوانی آنچه مسلم است بر اساس آمار موجود امروزه، متاسفانه سهم قابل توجهی از زباله گردها را مهاجران غیرقانونی تشکیل می دهند، چرا که به دلیل عدم نظارت کافی بر روند کار آنها به راحتی جذب این کار می شوند.
اعوانی در پاسخ به این سوال که طبق ماده 20 قانون مدیریت شهری اقدام به انتقال پسماند به گاراژ جرم محسوب شده و برای جلوگیری از این کار شهرداری چه اقداماتی انجام داده است، افزود: با توجه به این امر سازمان مدیریت پسماند وظیفه دارد مدیریت اجرایی این بخش را بر عهده بگیرد و بر همین اساس فعالیت افراد و انبارهای غیرمجاز، جرم محسوب می شود و در همین راستا در سال گذشته حدود 20 انبار غیرمجاز در سطح شهر سمنان شناسایی، پلمپ و تعطیل شده است.
سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری سمنان همچنین اظهار کرد: سازمان مدیریت پسماند شهرداری سمنان دارای اولین شهرک بازیافت در کشور است و فقط صدور مجوز فعالیت در شهرک فوق الذکر داده خواهد شد و در هیچ جای دیگر شهر امکان این کار وجود ندارد و برای انجام امور جمع آوری پسماند مجوزی صادر نخواهد شد.
این مقام مسئول در مورد راهکارهای شهرداری جهت کنترل پدیده زباله گردی بیان کرد: از آنجایی که فعالیت زباله‌گرد ها باعث تهدید بهداشت عمومی مردم و حتی بر هم زدن امنیت روانی شهروندان می شود نسبت به ساماندهی آن اقداماتی از جمله نصب مخازن پسماند خشک در معابر اصلی و میادین سطح شهر، - افزایش آموزش به شهروندان به جهت تفکیک هرچه بیشتر پسماند در مبدا، راه اندازی اپلیکیشن سیوا و شناسایی و جمع آوری مخازن پسماند اضافی و بلا استفاده شده است.
اعوانی از دیگر راهکارهای سامامدهی شهرداری در این زمینه را بکارگیری پیمانکاران دانست و بیان کرد: در این زمینه سازمان مدیریت پسماند نسبت به ساماندهی در این حوزه اقدام و کنترل این قسمت را به پیمانکار واگذار نموده است که در این راستا تعداد 35 دستگاه خودرو وانت، 25 دستگاه موتورسیکلت کشنده گاری و تعداد 50 عدد گاری دستی مشغول به فعالیت هستند و لازم به ذکر است که این افراد دارای کد و کارت شناسایی بوده و نظارت‌های لازم بر عملکرد نحوه فعالیت این افراد از سوی پیمانکار و سازمان مدیریت پسماند به عمل می آید.
آماری از تعداد واقعی زباله گردها وجود ندارد
وی در رابطه با آمار کلی افراد غیر مجاز که در سطح شهر اقدام به زباله گردی می کنند، ابراز کرد: به واسطه شواهد عینی کارشناسان سازمان مدیریت پسماند که در سطح شهر به طور مرتب در حال بازدید می باشند، افراد زیادی نسبت به جمع آوری پسماند خشک به صورت غیرمجاز اقدام می نمایند که آمار و تعداد مشخصی از این افراد موجود نمی باشد.
بنا به گفته اعوانی، لازم به ذکر است سازمان مدیریت پسماند جهت حمایت از این افراد به منظور رفع حداقل نیاز های آنان، اقدام به معرفی زباله گرد های نیازمند به نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی کرده است.
وقتی نهادها از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کنند
وقتی تعداد زباله گردها هرروز در حال افزایش است، نشان دهنده گسترش فقر در جامعه است. متاسفانه هیچ نهاد و ارگانی به صورت مستقیم متولی این افراد و ساماندهی آنها نیست و با وجود ادعای شهرداری مبنی بر معرفی این افراد به ارگان‌های حمایتی از جمله کمیته امداد و بهزیستی اما پیگیری های خبرنگار مرآت نشان از آن دارد که هیچ حمایت مستقیمی از سوی این ارگانها انجام نمی پذیرد.
به طوریکه ساره امیرجان معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان نیز در این رابطه ابراز کرده است که حمایت بهزیستی از افرادی تحت عنوان زباله گرد در ایین نامه این سازمان تعریف نشده است، اما اگر زباله‌گردها از کودکان کار و یا افراد معتاد باشند، زیر چتر حمایتی بهزیستی قرار می‌گیرند؛ اما زباله گردهای بزرگسال و متکدیان و یا افراد مهاجر در سیطره حمایتی بهزیستی جایی ندارند.
فلذا در نهایت می توان نتیجه گرفت که این پدیده نو ظهور و شوم اجتماعی که متاسفانه روبروز بر جرگه آن افزوده می شود نیاز به حمایت ارگانها و نهاد های متولی دارد تا این افراد را تحت همین عنوان در چتر حمایتی خود قرار داده و زنجیره آسیب‌های اجتماعی قطع شود.
انتهای پیام /
