کنترل بازار اجاره با مالیات ستانی از خانه های خالی

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، روح اله اکبری دستیار ویژه وزارت راه و شهرسازی و دبیر قرارگاه مسکن وزارت راه و شهرسازی در برنامه شهر آفتاب رادیو تهران درباره بازار اجاره مسکن به سوالات مجری پاسخ داد. تابستان در راه است و بازار اجاره مسکن داغ، آیا علت این داغی کمبود ساز و کار و نظارت درست بر این بازار نیست؟ گرانی بازار مسکن عوامل متفاوتی دارد چه در عرصه خرید و فروش چه در عرصه اجاره ما برای تنظیم بازار دو سیاست داریم یکی تولید بیشتر مسکن در جا‌هایی که مورد نیاز مردم است و یکی بحث عرضه مناسب مسکن‌های تولید شده، بحث گرانی، بخشی از آن برمی گردد به این که تولید در زمان مقرر به اندازه کافی اتفاق نیفتاده باشد و این تولید هم یک بازه زمانی دارد، مسکن کالای زودبازدهی نیست که هفتگی و ماهانه تولید شود و از زمان شروع به اخذ مجوز‌ها تا پایان عملیات ساخت و عرضه ممکن است 24 تا 36 ماه طول بکشد تا مسکنی ساخته شود، یعنی این نیاز در سالیان قبل باید تولید می‌شده تا بازار تنظیم شود. بخشی هم خانه‌هایی که ساخته شده است و به دلایل مختلفی عرضه نمی‌شود یا مناسب عرضه نمی‌شود در بازار که معروف به خانه‌های خالی است که تعداد زیادی از این خانه‌ها خصوصا در کلان شهر‌ها مثل تهران وجود دارد که وقتی این خانه‌ها ساخته شده صاحبان این خانه‌ها موظف هستند این را در بازار عرضه کنند تا شاهد آرامش در بازار باشیم چه بازارِ کسانی که میخواهند خرید کنند و چه کسانی که میخواهند اجاره کنند. بخش دیگری از بحث گرانی ممکن است بحث کج کار کردی در بنگاه‌ها و کسانی که واسط بین خرید و فروش هستند که البته اکثر هم موجرین و هم مالکین ما انسان‌های با انصافی هستند و همچنین بنگاه‌های مجاز و صنف مشاورین املاک اغلب انسان‌های با انصافی هستند، ولی در هر قشری و هر صنفی فعالیت غیر مجاز را شاهد هستیم کسانی که بدون پروانه فعالیت می‌کنند و کسانی که به صورت مجازی یا سایتی بر افزایش قیمت‌ها دامن می‌زنند و کسانی که با وجود اینکه مجوز دارند یک سری از قوانین و مقررات را رعایت نمی‌کنند و باعث تکدر خاطر هموطنان ما موجرین و مستاجرین می‌شوند و از آن طرف ناامنی را در بازار رقم میزنند. حرف‌هایی که شما میزنید عرضه نمی‌شود یا میسازیم و وعده‌هایی که می‌دهید برای مردم خانه نمی‌شود الان مستاجر‌ها با این قضیه مواجه هستند که باید اجاره‌های سه ماه یا چهار ماهه ببندند با قیمت‌های دوبرابر این که یک میلیون واحد قرار است ساخته شود و توسعه داده شود خوب است، آماری که شما ارائه می‌دهید من برمیگردم به صحبت‌های مقام معظم رهبری که می‌فرمایند روی اصل موضوع تمرکز کنید و به حاشیه نپردازید ما از مسئولان آمار دریافت می‌کنیم و این حاشیه است و برای مردم خانه نمی‌شود. نظر شما در این مورد چیست؟ بحث عرضه که ما در جا‌های مختلف سمت عرضه فقط کالایی نیست که دولتی ساخته شود دولت دارد بستر را فراهم می‌کند در جا‌های مختلف، ما هم زمین را عرضه می‌کنیم و هم تسهیلاتی را برای ساخت فراهم میکنیم. درقسمت ناآرامی‌هایی که در بازار وجود دارد یک بخش، بخش جرائم مالیاتی است که برای خانه‌های خالی تنظیم شده و در همکاری بین وزارت راه و شهرسازی، استانداری‌ها و امور مالیاتی باید این مالیات ستانی اتفاق بیفتد. مسئولان محترم گاه به گاه می‌آیند از خانه‌های خالی آمار به مردم آمار می‌دهند این آمار برای مردم خانه و مسکن نمی‌شود. اگر بخواهیم اقتصادی صحبت کنیم باید این خانه‌ها عرضه شوند، دولت که خودش خانه سازی ندارد دولت تنظیم گر رابطه و بسترساز این اتفاق است که برای این کار هم تدابیر لازم فراهم شده و اصل بر این است که یک رفتار اجتماعی دارد صورت می‌گیرد. الان شما قبول دارید که کمبود عرضه است و دارندگان مسکن، مسکن را عرضه نمی‌کنند، چون در آینده به قیمت بهتر و بالاتری این را می‌فروشند یا اجاره میدهند. ما هر دو حالت را داریم گفتیم هم کمبود تولید در سالیان گذشته داشتیم و هم کمبود عرضه واحد‌های تولید شده به امید این که میشود با قیمت‌های بالاتری بفروشند لذا قانونگذار در سال 99 قوانین را برای خانه‌های خالی وضع کرده که کسی که واحدی را تولید کرد برایش صرفه نداشته باشد که این واحد را خالی نگه دارد که جرائم مالیاتی قانونگذار تدبیر کرده است. الان جریمه دریافت شده است؟ بله تا حدود زیادی این کار اجرایی شده است ما تدابیر خاص‌تر و ویژه تری و نظارت شدیدتری را بر بحث بازار اجاره فراهم کردیم که از کج کارکردی توسط صاحبان این خانه‌ها جلوگیری کنیم که اکثراً کسانی نیستند که یک خانه یا دو خانه داشته باشد و بیش از دو خانه دارند. الان جریمه‌هایی که دریافت می‌شود یک منبع درآمد برای وزارت راه است ما با این‌ها کار نداریم می‌گوییم تکلیف مردم باید در این مقوله چگونه روشن شود؟ بحث محل درآمد نیست، سیاست مالیاتی برای درآمدزایی برای وزارت راه و شهرسازی نیست برای این است که کسی خانه اش را خالی نگه ندارد و خانه‌ای که با زحمت فراوان و با تسهیلات و یارانه‌ای که دولت در زمین و تسهیلات بانکی دارد فراهم می‌کند در بازار ارائه شود و نگاه بر این نیست که نگاه مالیات اخذ کردن برای بحث محل درآمدی نیست، برای این است که واحد‌های تولید شده در بازار عرضه شود که بتواند آرامش به بازار برگردد و از آن طرف گفتم بحث تولید خانه زمان‌بر است یعنی دولت سیزدهم که سر کار آمد و قانون جهش تولید که نشان دهنده این است که ما کمبود تولید در بازار داشتیم از زمانی که شروع شده هم عرضه زمین، مثلاً ما سالیان قبل اگر حدود 8 هزار هکتار زمین عرضه شده در این دولت از زمانی که از قانون جهش تولید گذشته 29 هزار هکتار زمین عرضه شده یعنی زمین‌هایی که در محدوده شهر نبودند یا در حریم شهر بودند یا خارج از حریم و محدوده شهر بودند برای تولید مسکن عرضه شده و از آن طرف هم بحث تسهیلات بانکی کمتر در این سالیان باید 20 درصد تسهیلات بانکی تخصیص داده می‌شده به بحث ساخت مسکن و صنعت ساختمان، این 20 درصد 7 درصد از آن اتفاق افتاده است، ولی الان نظارت خیلی خوبی در وزارتخانه و ارکان دولت شروع شده که انشاالله هم سمت تولید را ما بتوانیم بیشتر کنیم و هم عرضه زمین را بیشتر کنیم، ولی سیاست‌هایی که شروع شده تا زمانی که به بهره‌برداری برسد و نتیجه آن را ببینیم حدود 24 تا 36 ماه طول می‌کشد، ولی بحث این که واحد‌هایی که از قبل تولید شده مثل ما در شهر‌های جدید خودمان مثل شهر جدید هشتگرد، پرند، پردیس جا‌هایی که باید این بار جمعیتی تهران به آن سمت هدایت می‌شده خیلی از واحد‌هایی داریم که ساخته شده و آماده بهره‌برداری است مدتی است از بهره برداری آن گذشته، ولی توسط کسی که ساخته و یا توسط بنگاه‌های املاک خریداری شده و افراد بیش از 5 تا 10 خانه، قسمت‌هایی است که ما باید نظارت کنیم که عرضه صحیح اتفاق بیفتد. الان همین شهرک‌های خوابگاهی که شما فرمودید از تهران سرریز شده و آنجا رفتند و آنجا قیمت بالا رفته است مثلاً شخصی در تهران خانه کلید نخورده دارد پنج یا ده میلیارد شما برایش جریمه منظور می‌کنید 5 تا 10 میلیون تومان، او ملکش را نگه می‌دارد سال دیگه همان ده میلیارد را می‌کند 20 میلیارد و می‌فروشد ارزش ملکش بالاتر می‌رود و باز اجاره نمی‌دهد و نمی‌فروشد باز خالی نگه می‌دارد و این مقدار جریمه برایش عددی نیست. عدد جرائم سالیانه اضافه می‌شود، این یک قانون بوده است که آذر 99 تصویب شده و به تایید شورای نگهبان رسیده بستر‌ها و ابزار‌های لازم آن برای اجرا فراهم شده است. یعنی الان دارد فراهم می‌شود؟ آذر 99 قانون تصویب شده و بعد باید ابزار‌های اجرای فراهم می‌شده ما در وزارتخانه با همکاری شورا‌های مسکن استان‌ها که وظیفه تنظیم بازار مسکن و اجاره مسکن را دارند این هماهنگی‌ها را داریم انجام می‌دهیم برای اجرای هرچه بهتر و کامل‌تر قانون. الان ما یک پیامک داشتیم که به نظرم می‌تواند حرف درستی باشد، خانه‌های خالی بیشتر از آن که دست مردم باشد در اختیار دولت، بانکها، سازمان‌ها و ارگان‌ها است مردم اگر خانه خالی داشته باشند اجاره میدهند. نظر شما در این مورد چیست؟ ما خرده مالک‌های کمی هم داریم که عرضه نمی‌کنند، ولی عمده مالکان لزوما دولت نیستند می‌توانند دولت و بانک‌ها هم باشند، ولی برای ما مالیات و نظارت بر خانه‌های خالی شخص حقیقی یا حقوقی که صاحب خانه است تفاوت نمی‌کند، مالیات ستانی و سایر ابزار‌هایی که در اختیار داریم را استفاده می‌کنیم که خانه‌ها در بازار عرضه شود و برای ما بحث مستاجرین محترم که در این شرایط اقتصادی بار فشار سنگینی روی دوششان است از اهمیت بالایی برخوردار است و حتماً به جد همه دستگاه‌ها، دولت جلسات مختلفی برای اجرای این قانون و آرامش در بازار برای امنیت روانی با توجه به اینکه مسکن کالایی نیست که مثلا اگر خوراکی باشد می‌گوید کمتر میخورم، اگر خودرو باشد می‌گوید از آژانس یا حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنم، ولی مسکن کالایی است که در زندگی مردم به شدت موثر است و برای ما هم دغدغه اصلی است، خصوصاً این دولت که دولتی مردمی است دغدغه اصلی است که بتوانیم امنیت روانی اقشار مختلف خصوصا قشر متوسط و ضعیف جامعه را که کالای مسکن در سبد خانوار شان کالای به شدت گرانی شده است بتوانیم فراهم کنیم.