کنکور و خطر خودپنداره کاذب کنکوری‌ها
یک روانشناس به تاثیر منفی خود پنداره کاذب دانش آموزان کنکوری در عدم رضایت برای حضور در دانشگاه‌های رده پایین اشاره کرد و گفت: چناچه خود ایده‌آل دانش آموز با خودپنداره واقعی او فاصله‌زیادی داشته باشد، در صورت عدم موفقت در کنکور، نگرش منفی نسبت به توانایی‌های خود پیدا می‌کند و تصور می‌کند در هیچ حوزه‌ای شخص موفق و مفیدی نخواهد شد.
شبنم طلوعی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: اگر خود ایده آل دانش آموز در سطوح بالایی قرار گیرد و خودپنداره کاذب در او شکل گیرد شخص تصور می‌کند باید در تمام حوزه‌ها موفق باشد و به عالی ترین سطوح برسد.
به گفته‌ی وی افراد تصور می‌کنند این خودپنداه کاذب می‌تواند در دانش آموزان انگیزه مضاعف ایجاد کند، در حالی که مطابق مشاوره‌های انجام شده این خودپنداره در دانش آموزان تاثیر منفی می‌گذارد به گونه‌ای که آن‌ها راضی به حضور در دانشگاه های رده پایین نمی‌شوند. طلوعی معتقد است که خطرناک تر از حالت خودپنداره کاذب حالتی است که خانواده‌ها دو خودپنداره را با هم به دانش آموز القا کنند به‌گونه‌ای که از یک سو او را تحقیر کنند، با همسالان مقایسه کنند، از جملاتی مانند؛ تو به هیچ جایی نمی‌رسی استفاده کنند و از سوی دیگر به او خودپنداره کاذب القا کنند و از جملاتی مانند؛ تو استعداد عالی داری پس حتما رتبه اول می‌شوی استفاده کنند. این روانشناس با تاکید بر اینکه والدین باید مواظب باشند از چه جملاتی استفاده می‌کنند و چه خودپنداره‌ای را به دانش آموزان القا می‌کنند، افزود: خیلی از والدین در مواقعی خودپنداره را بالای بالا و در مواقعی پایین پایین به فرزندان خود القا می‌کنند بنابراین فرزندانشان در یک برهه ای از زندگی با احساس ناامیدی مواجه می‌شوند چراکه در خودپنداره دانش آموزان بهم ریختگی ایجاد می‌شود و در نتیجه آن‌ها از لحاظ ذهنی آشفته می‌شوند.
طلوعی با بیان اینکه بسیاری از مراجعات کنکوری اظهار می‌کنند که اگر اینبار در کنکور قبول نشوم خودم را میکشم، گفت: گاهی ابراز این خودکشی ها برای جلب توجه است و گاهی 100 درصد عملی می‌شود چراکه این افراد شخصیتی کمال‌گرا دارند و هویت خود را وابسته به موفقیت می‌دانند. به گفته‌ی وی، با کاهش کمالگرایی و افزایش عزت نفس دانش آموزان و تغییر سبک زندگی آن‌ها و والدینشان می‌توان خطر خودکشی در صورت عدم موفقیت در کنکور را کاهش داد. طلوعی با تاکید بر تغییر سبک زندگی این افراد ادامه داد: بر روی سبک زندگی دانش‌آموزان کمال‌گرا و والدین آن‌ها باید کار شود چراکه انتظارات زیاد والدین از فرزندان موجب می‌شود دانش آموزان باور کنند که باید تحت هر شرایطی انتظارات اطرافیان را برآورده کند.
به گفته‌ی وی، خانواده‌ها باید بدانند که عدم قبولی در رشته های درجه یک و عالی به منظور بی استعدادی و ناتوانی دانش آموزان نیست و با آموختن مهارت حل مسئله به فرزندان خود می‌توانند پذیرش عدم قبولی در کنکور را برایشان راحت‌تر کنند. این روانشناس افزود: والدین باید در دوران کودکی به فرزندان خود پذیرش برد و باخت را آموزش دهند چراکه دانش آموز کنکوری که در دوران کودکی کنار آمدن با برد و باخت را تجربه کرده است با شکست کنکور هم می‌تواند کنار بیاید. طلوعی با اشاره به سرزنش فرزندان توسط والدین در صورت عدم قبولی در کنکور گفت: والدین باید از خود بپرسند آیا این سرزنش‌ها و یادآوری‌ها، شرایط موجود را تغییر می‌دهد؟، گاهی این سرزنش‌ها و یادآوری‌ها نه تنها شرایط موجود را تغییر نمی‌دهد بلکه شرایط را بدتر هم می‌کند وباعث ایجاد احساس گناه در دانش آموز می‌شود. وی ادامه داد: همچنین برخی والدین شروع به مقایسه فرزند خود با همسالان او می‌کنند درحالی که مقایسه با همسالان به دلیل تفاوت در ویژگی های ژنیتیکی و محیطی کار اشتباهی است که تنها موجب ایجاد احساس پوچی در دانش آموز می‌شود.
این روانشناس در بخش دیگری از سخنانش از پرسش‌هایی که اطرافیان دانش آموزان درباره رتبه کنکور، دانشگاه قبول شده و... می‌پرسند به عنوان سوالات خصوصی که موجب ناراحتی آن‌ها می‌شود یاد کرد و گفت: دانش آموزان می‌توانند در چنین مواقعی از تکنیک «سوزن گرامافون» که برای قاطع جواب دادن به طرف مقابل است استفاده کنند. به گفته‌ی طلوعی، براین اساس زمانی که شخصی سوالی را می‌پرسد، ما یک جمله کوتاه را به او پاسخ می‌دهیم و اگر دوباره از ما پرسید، ما همان جمله کوتاه را تکرار می‌کنیم و اینگونه به او می‌فهمانیم که سوالش خصوصی است و ما تمایلی به پاسخ نداریم.
انتهای پیام