گفتوگو با اولین تولیدکننده حافظه رایانه درغرب آسیا / با تحریمکنندهها بجنگیم یا مسئولی که قانون را رعایت نمیکند؟
گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس_معصومه شیری؛ چندین سال پیش داشتن کامپیوتر نشانهی بهروز بودن و همراهی با تکنولوژیهای عصر بود، امروزه کامپیوترها جای خود را به گوشیهای هوشمند و لپتاپ و... دادهاند که توانایی پردازش بیشتر و اجرای مدلهای هوش مصنوعی پیشرفتهتری را دارند. اما این دستگاهها هم در 30 سال آینده جای خود را به ابزارهای جدیدتری خواهند داد که شاید تا بهحال برخی از آنها را فقط در فیلمهای علمی تخیلی دیده باشیم.
سرعت پیشرفت تکنولوژی در صنعت کامپیوتر و الکترونیک به حدی بالاست که آینده این صنعت مانند دهههای قبل بهسادگی قابل پیشبینی نیست تا حدی که امروز شرکتهای تولیدکننده سخت افزار و تجهیزات پیشرفته کامپیوتری از سودآورترین و بزرگترین شرکتهای جهان هستند.
رقابت با غولهای فناور سازنده تجهیزات و سختافزارهای کامپیوتری و ورود به این عرصه یکی از دشوارترین مسیرهایی است که یک تولیدکننده می تواند تجربه کند، چرا که در دنیای IT علاوه بر در دست داشتن جدیدترین تکنولوژی روز دنیا و تولید محصولات باکیفیت و دارای قیمت مناسب باید در بازاری جا باز کرد که سالها در قبضه برندهای بزرگ خارجی بوده و در چنین شرایطی کمتر کسی به سراغ برندهای جدید میرود.
چندسالی است که شرکت ایرانی تراشه پرداز حافظه فدک با هدف طراحی و تولید انواع سخت افزار رایانه پا به این عرصه گذاشته است و علاوه بر تولید انواع حافظه رایانه (RAM) با سرعتها و ظرفیتهای گوناگون مطابق استانداردهای روز دنیا، گامهای بزرگی در زمینه تولید حافظه (SSD) و کامپیوترهای تک برد برداشته است. اما با شدت گرفتن تحریمها و مانع تراشیهای کشورهای خارجی بر سر راه تولید محصولات پیشرفته در ایران، این شرکت فناور از موانعی زیادی عبور کرده است تا به نقطه امروز خود دنیای IT برسد. از این رو به سراغ «سید صالح چراغچی» مدیرعامل این شرکت رفتهایم تا درباره قصهی پیشرفت اولین شرکت ایرانی تولیدکننده حافظه رایانه و مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم کردهاند گفتوگو کنیم. در ادامه متن کامل این گفتگو را میخوانید:
فارس: از مسیری که برای تولید اولین ماژولهای حافظه در منطقه طی کردید برایمان بگویید. در این مسیر به چه دستاوردهایی رسیدید و با چه مشکلاتی روبرو شدید؟
*اولین تولیدکننده ماژول حافظه ایرانی در غرب آسیا / تحریمها را دور زدیم
مجموعه ما از سال 94 فعالیت خود را در زمینه تولید ماژول های حافظه آغاز کرد. امروز ما تنها تولیدکننده ماژول های حافظه در غرب آسیا هستیم. برای شروعکار درابتدای سال 94 یک فاز تحقیقاتی را طی کردیم و توانستیم درانتهای همان سال اولین ماژول حافظه رم را تولیدکنیم. این فرایند چندین بار با شکست مواجهه شد اما الحمدالله توانستیم خودمان رمهای «DDR3» را برای اولین بار درکشور تولید کنیم.
سال 95 بود که تصمیم گرفتیم کار را به صورت صنعتی پیش ببریم. بخشی از کار مربوط به تامین مواد اولیه و تامین تجهیزات بود که هر دو در لیست تحریم ها قرار داشت. این اتفاق درست بعد از امضای برجام و در فضایی بود که شرکت های خارجی تمایل داشتند با ما کار کنند. از این رو ما با یک شرکت خارجی شروع به مذاکره کردیم، مدیر فروش این شرکت برای بازدید به ایران آمد و پس از عقد قرارداد و پیش پرداخت مقرر شد ظرف 3 تا 4 ماه این شرکت ماشین آلات مورد نیازمان را تحویل دهد. این زمان سپری شد و هیچ اتفاقاتی نیوفتاد، با پیگیریهایی که انجام دادیم متوجه شدیم بخشی از سهام این شرکت تولیدکننده ماشین آلات آمریکایی است و با استعلام از وزارت خزانه داری آمریکا اجازه فروش این تجهیزات به ایران داده نشده بود.
*ایران درمیان تولیدکنندگان انگشت شمار رمهای با فرکانس بالا
در نهایت با تلاشهای فراوان موفق شدیم ماشین آلات و مواد اولیه موردنیازمان را با وجود تحریمها به روشهای دیگری تهیه کنیم و ظرفیت تولید صنعتی را در مجموعه ایجاد کنیم. اما فعالیتهای تحقیق و توسعه مجموعه فدک به همین جا ختم نشد و اواخر سال 95 توانستیم رم های «DDR4» را با ظرفیتها و فرکانسهای مختلف تولید کنیم. تولید رمهای 3200 مگاهرتز به تکنولوژی خاصی نیاز دارد و شرکتهایی که میتوانند رمهای با فرکانس بالاتر از حد پایه را تولیدکنند در دنیا انگشت شمار هستند.
*تحریم کردند؛ خودمان ساختیم
همچنین ما توانستیم پروگرمر تولید رمهای بالاتر از فرکانس پایه را در مجموعه خودمان بسازیم. البته در ابتدا به دنبال خرید این پروگرمر بودیم اما از هر طرف که رفتیم به در بسته خوردیم و به نقطهای رسیدیم که مجبور بودیم خودمان بحث تحقیقات را شروع کنیم وموفق شدیم این پروگرمر را با قیمتی بسیار مناسب و چیزی معادل یک سیام مشابه خارجی داخلیسازی کنیم.
*دستیابی به فناوری ساخت کامپیوترهای تک برد / کامپیوترهایی که اندازه یک کارت ویزیت هستند
محصول دیگری که روی تولید آن تمرکز کردیم حافظههای SSD بود. محصولی با تکنولوژی بسیار بالا که تا دو ماه آینده به تولید انبوه و صنعتی آن خواهیم رسید. محصول دیگری که مجموعه تحقیق و توسعه ما روی آن کار میکنند تولید سینگل برد کامپیوترها (Single-board computer) یا کامپیوترهای تک برد است. کامپیوترهای کوچکی که به اندازه یک کارت ویزیت هستند و تمام قابلیتهای یک کامپیوتر کامل مانند وای فای، لن، بلوتوث، پورت USB و.. را دارند. سیستم عامل این کامپیوترها لینوکس است که از نظر قدرت سخت افزاری برای یک سیستم آفیس کفایت میکند. این کامپیوترها میتواند در موضوعات مختلفی مانند شبکه، اینترنت اشیا و.. مورد استفاده قرار گیرد.
خوشبختانه چند ماهی است که ما در مجموعه فدک به دانش ساخت این قطعه دست پیدا کردهایم اما هنوز تصمیم نگرفته ایم در چه محصولی از آن استفاده کنیم چرا که این قطعه زیرساخت لازم برای تولید بسیاری از محصولات هوشمند است. این مسیری است که مجموعه فدک از ابتدا تاکنون طی کرده است و در برنامه خود تبدیل این زیرساخت به محصولات مختلف را داریم.
فارس: صفر تا صد این قطعه را خودتان تولید کرده اید؟
بله، طراحی سخت افزار، طراحی شماتیک وطراحی سیستم عامل و درایوری که روی این کامپیوتر نصب میشود داخل مجموعه فدک انجام شده است.
فارس: در صحبت هایتان اشاره کردید که مواد اولیه مورد نیاز این کار بیشتر از خارج تامین می شود. با توجه به تحریم ها و نوسانات بازار ارز این امکان وجود ندارد که مواد اولیه را در داخل کشور تولید کنیم؟
*تولید داخلی برخی قطعات صرفه اقتصادی ندارد
ما در حوزهای فعالیت میکنیم که رقابت قیمتی به شدت ملاک است. یکی از مشکلاتی که داریم این است که قیمت تمام شده محصولات باید قابل رقابت با نمونههای خارجی باشد. به طور مثال من یک مدار چاپی را به قیمت یک دلار وارد میکنم اما وقتی به سراغ تولیدکننده داخلی میروم قیمت تمام شده همین مدار دویست هزار تومان و حدود 7 برابر خواهد بود بسیاری از این مواد اولیه را میتوانیم داخل کشور تامین کنیم اما بحث صرفه اقتصادی مطلوب را از بین میبرد.
البته باید توجه داشته باشیم که ما صرفا طراح سخت افزار هستیم و باید چیپهای مورد نیازمان را از جاهای دیگر تامین کنیم. هر چند که مجموعه ما در آینده قصد دارد یک پروژه تحقیقاتی برای تولید این IC ها تعریف کند. از سوی دیگر، شاید دستیابی به این فناوری یک اولویت برای کشور نباشد چرا که سخت افزارهای کامپیوتری جزو اقلام تحریمی نیستند اما این چیپها و تجهیزات میتوانند در داخل محصولات و بخش های مهم و استراتژیک کشور استفاده شوند از این رو رسیدن به این نقطه باید اقداماتی انجام شود. تا آنجایی که بنده اطلاع دارم چند شرکت در این زمینه فعالیت می کنند که امیدواریم به نتیجه برسند.
* کیمیاگری با فناوری؛ از شن و ماسه ساحل طلا بسازیم
نکته مهم اینجاست که باید بتوانیم در بحث مواد اولیه نیز وابستگی به واردات را از بین ببریم. معنی اتفاق از عهده شرکت های خصوصی مانند ما بر نمی آید و نیاز به ورود دولت و حاکمیت دارد. خوشبختانه در داخل کشور هم افرادی هستند که هم سواد و هم تجربه این کار را دارند.
به طور مثال ماده اولیهای که درون چیپست یا مجموعه تراشه از آن استفاده میشود سیلیکون است. این ماده یکی از فراوان ترین عناصر طبیعت است. وقتی که این ماده بی ارزش تبدیل به چیپست میشود قیمتش از طلا گرانتر می شود. یعنی شما با داشتن این فناوری میتوانید فراوان ترین ماده جهان را تبدیل به گرانترین ماده جهان کنید.
فارس: با وجود غولهای بزرگ تکنولوژی دنیا در حوزه IT کمتر کسی جرئت ورود به این عرصه را پیدا میکند، شما به عنوان یک شرکت ایرانی موفق در این حوزه با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنید؟
*رمهای ایرانی با فرکانسی بالاتر از CPU کامپیوتر
حوزهای که ما در آن شروع به کار کردیم ملاحظات بسیار زیادی دارد. یکی از این ملاحظات بحث برندینگ در حوزه IT است. به طوری که امروز اگر کسی قصد خرید یک سیستم کامپیوتری را داشته باشد قطعاً از میان یک برند ایرانی و خارجی برند خارجی را انتخاب میکند. رمی که امروز مجموعه ما تولید میکند فرکانس کاری 360 مگاهرتز دارد. فرکانسی که از فرکانس کاری که CPU کامپیوتر بالاتر است. با تمام سختی های برندینگ در حوزه IT ما علاوه بر تولید رم و SSD امروز به تولید کامپیوترهای تک برد رسیدهایم که ترکیبی از این موارد است و یک کامپیوتر کامل محسوب می شود.
*30% از درآمدمان را صرف تحقیق و توسعه میکنیم
مجموعه فدک در شرایط سخت اقتصادی نیز بودجه تحقیق و توسعه خود را کاهش نداده است ما از سال 94، 30 % از درآمد خود را صرف تحقیق و توسعه کردهایم. شما یک بنگاه دولتی به من نشان دهید که در بخش تحقیق و توسعه خود انقدر هزینه کرده باشد ولی ما این کار را کردهایم چون معتقد هستم وقتی ولی فقیه کاری را میخواهد اگر من انجام ندهنم چه کسی انجام خواهد داد؟ ما با این اعتقاد و توکل به خدا پای این کار ایستادیم و امروز توانستیم به نقطهای برسیم که یک کامپیوتر تک برد تمام ایرانی تولید کنیم.
فارس: محصولات تولید شده توسط مجموعه شما چه مزیتهایی نسبت به نمونه خارجی دارد؟
* از اشتغالزایی برای جوانان تا گارانتی تعویض محصول
مهمترین و اصلیترین نکته این است که این کالا در داخل ایران تولید میشود و برای چندین ایرانی اشتغالزایی ایجاد شده است. مسئله دیگر این است که ما باید در تولید محصولات حتماً به صرفه اقتصادی توجه کنیم که اگر این کار را نکنیم از بازار حذف خواهیم شد. از این رو محصولمان را با قیمتی پایین تر از نمونههای خارجی ارائه میکنیم.
مسئله دیگر خدمات پس از فروش است بعد از تحریم ها برای خدمات پس از فروش در داخل کشورمان دچار مشکلات متعددی شدیم. به طوری که اگر شما پس از خرید کالایی دارای گارانتی به شرکتهای بزرگ خدمات پس از فروش مراجعه کنید برای خدماتی که به شما میدهند پول دریافت میکنند اما محصولات مجموعه فدک گارانتی تعویض دارد، چرا که مراحل تست و کنترل کیفیت در مجموعه ما بسیار سفت و سخت انجام میشود. ما حتی برای تهیه خازنهای مورد استفاده در رم هایمان حساسیت زیادی داریم. به همین دلیل است که تست ریپورت محصولات ما از خیلی از برندهای خارجی معتبر بالاتر است. این مواردی است که محصول ایرانی را با محصولات خارجی متمایز می کند.
فارس: باتوجه به مواردی که اشاره کردید سازمان ها و نهادهای دولتی و حتی بخش خصوصی نسبت به استفاده از محصولات ایرانی استقبال نشان میدهند؟
*قانون، قانون سفت و سختی نیست!
ما برای فروش محصولاتمان به بخش خصوصی مشکلی نداریم و راحت میتوانیم آنها را برای خرید محصول ایرانی قانع کنیم. اما وقتی وارد بخش دولتی میشویم مشکلاتمان آغاز میشود. ما تحریمها و آمریکا را دور میزنیم، اما داخل کشور خودمان علیرغم قانونهای حمایت از تولید داخل مورد بیمهری قرار میگیریم و مسئول خرید سازمان اجرایی از خرید محصول ایرانی سرباز میزند. وقتی هم که به آنها اعتراض می نیم که چرا به قانون حمایت از تولید داخل عمل نمیکنید؟ به ما میگویند که قانون، قانون سفت و سختی نیست!
مجلس شورای اسلامی برای حمایت از تولید قانونی تصویب کرده است که متولی اجرای آن وزارت صمت است. براساس این قانون وزارت صمت موظف است کالاهای ایرانی که کیفیت قابل قبول دارند را بعد از بررسی در سامانه توانیران معرفی کند. بر این اساس اگر کالایی در این سامانه ثبت شده باشد، ارگانهای دولتی موظف هستند بجای کالاهای وارداتی از این کالا استفاده کنند.
*با آمریکا بجنگیم یا مسئولی که قانون را رعایت نمیکند؟
محصولات ما در داخل سامانه توانیران ثبت شده است، اما وقتی با مسئول خرید یک نهاد دولتی تماس میگیرم که چرا از کالای ایرانی خرید نکردهاید میگوید نمیدانستم. این درحالی است که آنها موظف هستند قبل از خرید هرمحصول ابتدا سامانه توانیران را چک کنند. یا میگویند ما از کیفیت محصول شما اطمینان نداریم و باید خودمان ببنیم که این محصول را داخل کشور تولید میکنید. درد اینجاست که هیچ کدام از این سخت گیریها و ملاحظات را برای خرید محصولات تقلبی و بیکیفیت موجود در بازار وجود ندارد. ما الان به نقطهای رسیده ایم که مورد به مورد برای حل این مسائل با سازمانها و ارگانها کلنجار میرویم و وقت و انرژی ما بجای تحقیق و توسعه و تمرکز روی کار صرف این موارد شود.
البته ما برای فروش محصولاتمان در بازار آزاد مشکلی نداریم، اما چرا باید صحبت های مقام معظم رهبری درباره حمایت از تولید داخل مورد بی توجهی قرار بگیرد؟ مشکل ما اینجاست که در داخل کشور خودمان توسط سازمانهای دولتی مورد بی توجهی قرار میگیریم. ما باید با آمریکا بجنگیم یا مسئولی که قانون را رعایت نمی کند.
بحث دیگر این است که برای قانون حمایت از تولید داخل هیچ ضمانت اجرایی در نظر گرفته نشده است که مسئولین نهادها و سازمان ها با مماعنت از خرید کالای ایرانی به ما میگویند قانون سفت و سخت نیست! چه کسی باید بر اجرای صحیح این قانون نظارت کند؟
*ما سربازان جنگ اقتصادی هستیم / تیرهای خودی امانمان را بریده
اما ما با تمام مشکلاتی تاکنون داشتیم، هرگز نا امید نشدیم و دست از تلاش برنداشتیم. مجموعه فدک در 4 ماه گذشته چیزی حدود 29 هزار ماژول رم تولید و فروخته است، این عدد حدود 30 درصد از مصرف کل کشور است. اما درد آنجاست که ما به عنوان سرباز این جنگ اقتصادی با همه مشکلات می جنگیم ولی از پشت و از جبهه خودی تیر میخوریم. اگر زمان دفاع مقدس کسی به جبهه خودی تیر میزد بدون محاکمه اعدام صحرایی می شد. مسئولی که امروز با زیر سوال بردن قانون و... از خرید محصول با کیفیت ایرانی سرباز می زند همان آدمی است که از پشت به سرباز خودی تیر میزند. ما باید در چند جبهه بجنگیم؟ باید حواسمان به این باشد که تحریم ها را چگونه دور بزنیم یا باید حواسمان به این باشد که یک مامور خرید را راضی کنم که بجای کالای خارجی که هیچ چیز از آن نمی داند و گاها هم با خرید محصولی با قیمت بالاتر به بیت المال ضرر میرساند، کالای داخلی را تهیه کند.
من سرباز این جنگم، وظیفه ام جنگیدن است و هر اتفاقی هم بیافتد دست از جنگیدن نمی کشم، اما آن دوستانی که وظیفه آن ها حمایت است، در این جنگ اقتصادی کجا ایستاده اند؟ مجلس قانون تصویب کرده است اما اگر این قانون رعایت نشود چه اتفاقی می افتد؟ ما باید این شکایت را بکجا ببریم؟ یا دولت چه پروتکلی برای اجرای قانون دارد؟
فارس: برای بحث صادرات محصولاتتان به کشورهای خارجی اقدامی انجام شده است؟
برای صادرات محصولاتمان به قزاقستان و ترکمنستان مذاکراتی انجام شده است و بزودی به بازار این کشورها ورود پیدا خواهیم کرد. با توجه به تحریم هایی که برای کشور وضع شده است، می تواند یک بازار بسیار خوب برای محصولات ما باشد. بخش فروش ما برای صادرات به این کشورها برنامه ریزی کرده است که در آینده ای نزدیک عملیاتی خواهد شد.
در ادامه گزارش تصویری خبرگزاری فارس از خط تولید حافظههای رایانه شرکت تراشه پرداز حافظه فدک را از این لینک ببینید.
انتهای پیام /