گفت‌وگو با علی نصیریان در زادروزش: در کودکی تعزیه موجب علاقه من به تئاتر شد / سینمای ایران بسیار رشد کرده است

به گزارش خبرگزاری تسنیم، به نقل از روابط عمومیموزه سینمای ایران، این مرکز فرهنگی و سینمایی در ادامه انتشار سلسله نشست‌های تاریخ شفاهی خود به مناسبت زادروز «علی نصیریان» بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون بخش‌هایی از گفت‌وگوی تاریخ شفاهی این هنرمند را منتشر کرده است که بخش‌هایی از آن را در زیر می‌خوانید.

علی نصیریان با بیان اینکه در هنرستان بازیگری درس خوانده است، گفت: سال دوم تئاتر مدرنی به نام «سود» که مربوط به جنگ شمال و جنوب بود اما ساختار، شخصیت ها و نوع نمایش خیلی چخوفی بود نزدیک به یک سال تمرین کردیم. در آن زمان شوق روی صحنه رفتن داشتیم و حتی درخصوص اینکه یک سال طول کشیده اعتراض هم می‌کردیم و آن زمان متوجه نبودیم که همان تمرین‌ها و گفت‌وگوها برای ما کارگاه بازیگری بود.

نصیریان با بیان اینکه یکی از شانس‌ها و اقبال‌هایش این بود که توانسته راهی که علاقمند بوده و به آن عشق می‌ورزیده است (بازیگری) را پیدا کند، بیان داشت: از کودکی و نوجوانی با دیدن نمایش‌های آیینی و سنی در زمان خودم که رادیو و تلویزیون بسیار محدود بود به نمایش علاقه پیدا کردم و مخصوصا تعزیه و واقعه کربلا که روضه خوان‌ها در منبرها تعریف می‌کردند که چگونه تعزیه به‌وجود آمد و بسیار مورد استقبال قرار می‌گرفت زیرا تأثیرگذاری آن تجسم، تصویر و نمایش واقعه با نقل و روایت آن خیلی متفاوت است و در همان کودکی تعزیه روی من خیلی تاثیر گذاشت.

وی با بیان اینکه علاوه بر تعزیه، نمایش های شاد و عامیانه نیز بر او بسیار تأثیر گذاشت، گفت: ما در خیابان شاپور زندگی می‌کردیم و من به سینما نور که در خیابان امیریه بود می‌رفتم و فیلم‌های آمریکایی می‌دیدم. در آن زمان زیرنویس و یا دوبله هم نبود وسط فیلم قطع می‌کردند و کپشن می‌آمد و دیالوگ‌های فیلم را می‌نوشتند و فیلم را توضیح می‌دادند به همین دلیل هر وقت وارد سینما می‌شدم کسانی که سواد خواندن نداشتند از ما سؤال می‌کردند که با سواد هستیم به این دلیل که کنار من بنشید و من برای آنها توضیحات فیلم را بخوانم. (با خنده)

نصیریان خاطرنشان کرد: خوشبختانه یکی از شانس‌هایم این بود که توانستم راه دلخواه خودم را پیدا کنم ضمن اینکه در مدرسه هم خیلی شاگرد موفقی نبودم اما عشق به نمایش در من بسیار وجود داشت تا آنجا که در مدرسه پیرنیا در سال 1328 در اواخر دهه 20 یک نمایش روی صحنه بردم و شروع به کار کردم و در طول این 72 سالی که در عرصه نمایش فعالیت دارم کار دیگری انجام ندادم.

وی خاطرنشان کرد: در اداره هنرهای دراماتیک که نزدیک میدان بهارستان بود یک سالن باریک داشت که ما قسمتی از آن را تبدیل به سن تئاتر کردیم. حمید سمندریان، داوود رشیدی، پری صابری، بهمن فُرسی و خود من در این تالار نمایش‌هایی را روی صحنه بردیم. داود رشیدی نمایشی را با من، جمشید مشایخی، فخری خوروش و... را به نام کاپیتان فراگز تمرین کردیم که به دلیل گستردگی در تالار فرهنگ اجرا کردیم.

وی در پاسخ به سؤال فریدون جیرانی مبنی بر اینکه داریوش مهرجویی در کدام نمایش به پشت صحنه آمد و با او صحبت کرد؟ پاسخ داد: سال 1347 یکی از شب‌ها که سر نمایش «آی باکلاه آب بی‌کلاه» بودیم دیدم یک جوان خوشگل و خوش تیپ به پشت صحنه آمد که داریوش مهرجویی بود. تا آن شب او را ندیده بودم و به ما گفتند می‌خواهد فیلمی بنام «گاو» را بسازد که ما خیلی خوشحال شدیم و در این فیلم نقش مش اسلام را به من دادند. نگاه داریوش مهرجویی در فیلمسازی بسیار متفاوت بود و او اولین معلم من بود که به من یاد داد مقابل دوربین باید چگونه کار کنم. برای فیلمبرداری فیلم «گاو» ما را به روستایی بنام بویینک بعد در جاده قزوین بردند.

نصیریان ادامه داد: بیشتر فعالیت‌هایم در تئاتر و سینما را با صداقت و انگیزه انجام دادم. من معتقدم در سینما کارکردن خودش ریسک است زیرا اگر هم فیلمنامه و کارگردانی خوب باشد باز هم نتیجه کار مشخص نیست.

وی درباره همکاری خود با ناصر تقوایی توضیح داد: ناصر تقوایی به من گفت می‌خواهم فیلمی بنام «ناخدا خورشید» بسازم که می‌توانی دو شخصیت ناخدا و مستر فرهان را بازی کنی. من از او پرسیدم به نظر شما کدام نقش برای من مناسب‌تر است و او گفت مستر فرهان و من به او گفتم همان نقشی که شما می‌گویید را بازی می‌کنم که نقش بسیار خوبی بود.

نصیریان در ادامه افزود: متاسفانه فرصتی پیش نیامد تا با مسعود کیمیایی و بهرام بیضایی کار کنم البته عمدی هم نبود.

وی همچنین بیان داشت: من معتقدم بازیگر خودش نویسنده یک فیلم یا نمایش است. به قول روبرتو چولی کارگردان خودش یک نویسنده است که با کارگردانی خودش می‌نویسد و بازیگر هم می‌نویسد و یک عامل و وسیله و اسباب دست کارگردان نیست؛ درست است که باید با کارگردان تعامل داشته باشد و به برداشت‌ها و نگاه‌هایی که به شخصیت دارد باید گوش کند و گفت‌وگو کند اما آفریننده نقش، بازیگر است و اگر بخواهیم به مرحله آفریننده نقش برسیم باید از جوهر، نیرو، قوت و قوه خلاقه که در درون هر بازیگری وجود دارد، کمک بگیریم تا بتوانیم یک نقش را بیافرینیم و این امر خود مستلزم یک سری مطالعات است و من فکر می‌کنم هم در تئاتر و هم در سینما استعدادهای بسیار خوب پیدا کردیم که یک نمونه آن همایون غنی‌زاده است که در نمایش «آقای می سی سی پی نشسته می‌میرد» درخشید. خوشبختانه امروز در تئاتر و سینما بازیگرها، نویسنده‌ها و گروه‌های درجه یک وجود دارند.

نصیریان در ادامه افزود: امروز سینمای ایران بسیار رشد کرده است و در حال حاضر در تئاتر و سینما آثاری که ساخته می‌شود از کارهای ما بسیار بهتر است زیرا زمانه عوض شده است و اینترنت و ارتباط جمعی بسیار به بازیگر کمک می‌کند در حالی که در زمان ما چنین چیزی وجود نداشت. ما در آن زمان با جان و دل و به سختی کار می‌کردیم و هیچ کتاب و اطلاعاتی وجود نداشت و با دست خالی کار می‌کردیم اما امروز بازیگران از نظر اطلاعات با دست پر کار می‌کنند.

موزه سینمای ایران زادروز 87 سالگی استاد «علی نصیریان» را به این هنرمند محبوب و سرشناس کشور تبریک گفته و برای ایشان آرزوی سلامتی و طول عمر دارد.

علی نصیریان سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد برای فیلم مسخره باز در جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مرد برای فیلم «سال‌های خاکستری» در جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد برای فیلم «شیر سنگی» در جشنواره فیلم فجر، تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد برای سریال «شهرزاد» را در کارنامه هنری خود دارد.

موزه سینما به عنوان مجموعه ای فرهنگی و تاریخی که روایتگر سیر تاریخ و تحولات سینمای ایران است خود را موظف می داند سوابق و تجربیات پیشکسوتان سینمای ایران را جمع‌آوری کرده تا نسل‌های آینده با نگاه و مسیر زندگی و نحوه خلق و شکل‌گیری آثار هنرمندان و صاحب نظران هنر سینما آشنا شوند.