گوجه‌هایی که تحریم را شکستند
در قلب بازار العویر دبی، بزرگ‌ترین بازار عمده‌فروشی محصولات کشاورزی در خاورمیانه، کامیون‌ها در رفت‌وآمدی بی‌وقفه، انبارها را با سبزی‌ها و میوه‌های تازه پر می‌کنند. آنچه کمتر کسی می‌داند، این است که پشت بخش عمده‌ای از این ترافیک، محصولات ایرانی قرار دارند؛ محصولاتی که نه تنها بازار امارات، بلکه بخش وسیعی از بازار کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را قبضه کرده‌اند.
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در قلب بازار العویر دبی، بزرگ‌ترین بازار عمده‌فروشی محصولات کشاورزی در خاورمیانه، کامیون‌ها در رفت‌وآمدی بی‌وقفه، انبارها را با سبزی‌ها و میوه‌های تازه پر می‌کنند. آنچه کمتر کسی می‌داند، این است که پشت بخش عمده‌ای از این ترافیک، محصولات ایرانی قرار دارند؛ محصولاتی که نه تنها بازار امارات، بلکه بخش وسیعی از بازار کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را قبضه کرده‌اند.
در حالی که ایران تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی قرار دارد و کانال‌های رسمی مالی برای این کشور محدود شده‌اند، محصولات کشاورزی ایران راهی متفاوت در پیش گرفته‌اند. میوه و سبزی ایرانی، بدون اینکه نامی از مبدأ آنها به میان بیاید، در سوپرمارکت‌های دبی، دوحه و حتی ریاض به فروش می‌رسند. طبق گزارش اکونومیست، ایران حالا بیش از 90% واردات برخی اقلام کشاورزی امارات را تأمین می‌کند؛ از جمله گوجه‌فرنگی، هندوانه و گل کلم.
مسیر پنهان پول و کالا
حمل یک کانتینر میوه از مزارع ایران به بازارهای امارات تنها 2200 دلار هزینه دارد؛ در حالی که واردات از ترکیه یا مصر چهار برابر گران‌تر تمام می‌شود. با این مزیت قیمتی، ایران موفق شده است بازار بیش از 15 نوع محصول را در امارات به‌دست بگیرد. اما مشکل اصلی پرداخت پول است. چون بانک‌های اماراتی از معاملات با ایران پرهیز می‌کنند، یک سیستم غیررسمی و غیرشفاف در پشت پرده شکل گرفته که در آن کالا با کالا مبادله می‌شود. در این روش، صادرکنندگان ایرانی ارز دریافت نمی‌کنند، بلکه در عوض، لوازم خانگی، قطعات خودرو یا ماشین‌آلات وارد می‌کنند.
دلال‌ها، واسطه‌ها و برچسب‌های جعلی
در بازار العویر، عمده‌فروشان معمولا کالاهای ایرانی را مستقیماً وارد نمی‌کنند. آنها ترجیح می‌دهند از طریق واسطه‌ها خرید کنند، تا در ظاهر ارتباطی با ایران نداشته باشند. در این مسیر، جعبه‌های محصولات ایرانی با برندهای ترکی یا آذربایجانی دوباره بسته‌بندی می‌شوند تا از بازرسی‌ها در امان بمانند. در مواردی حتی فقط لایه رویی جعبه از محصولی غیرایرانی است، اما محتوای واقعی، محصول گلخانه‌ای ایران است.
چرا دولت‌ها سکوت کرده‌اند؟
با وجود محدودیت‌های رسمی، محصولات ایرانی همچنان به بازارهای عربی راه پیدا می‌کنند. یکی از دلایل احتمالی این موضوع، تمایل کشورهایی مانند امارات و عربستان به کنترل تورم از طریق واردات ارزان است. تحلیلگران همچنین معتقدند که این کشورها با چشم‌پوشی از منشأ ایرانی کالاها، در حال دلجویی از تهران هستند تا در صورت تنش‌های منطقه‌ای، از تبعات آن در امان بمانند.
صادرات پرمنفعت، اما پرهزینه برای ایران
صادرات محصولات کشاورزی اگرچه میلیاردها دلار ارزآوری برای ایران داشته، اما بهای سنگینی دارد؛ بحران آب. کشاورزی در ایران، یکی از پرمصرف‌ترین بخش‌ها در استفاده از منابع آبی است. خشکسالی‌های پی‌درپی، پایداری این مسیر را با ابهام مواجه کرده است. در نتیجه، ادامه این روند می‌تواند نه تنها امنیت غذایی ایران را با چالش مواجه کند، بلکه کشورهای واردکننده را نیز در معرض شوک‌های قیمتی قرار دهد.//
مشروح گزارش را اینجا بخوانید.//