گیاهان دارویی، ظرفیتی مغفول واقع شده در قزوین
قزوین - ایرنا - قزوین با توجه به اقلیم مناسب می تواند به یکی از قطب‌های تولید انواع گیاهان دارویی به ویژه زعفران و گل محمدی در ایران تبدیل شود، اما به دلایل مختلف هنوز از این فرصت استفاده نشده و این ظرفیت مغفول واقع شده است.
به گفته کارشناسان کشاورزی، استان قزوین به لحاظ شرایط آب و هوایی و دارا بودن خاک مناسب، از نقاط مستعد کشور برای کشت انواع گیاهان دارویی به خصوص گل گاوزبان، شیرین بیان، بابونه، سماق، زعفران و گل محمدی به شمار می رود.
در این استان بیش از 200 گونه داروی گیاهی شناسایی شده که در تولید برخی نیز جزو سرآمدها در کشور است اما تا رسیدن به نقطه مطلوب در این حوزه فاصله زیادی دارد به طوری که ضعف سرمایه گذاری در زمینه توسعه کشت، فرآوری محصول و بسته بندی گیاهان دارویی در قزوین به وضوح به چشم می خورد.
از سویی توسعه کشت گیاهان دارویی می تواند ضمن اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم و کسب درآمد برای روستاییان قزوینی، به پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی در این استان کمک کند بنابراین این شرایط می طلبد که در این حوزه شاهد یک تجدید نظر و استفاده حداکثری از ظرفیت های موجود و بالفعل کردن آنها باشیم.
اهمیت کشت گیاهان دارویی و درآمد سرشار آن هنوز برای کشاورزان قزوینی تبیین نشده است
مهدی کشاورز تولیدکننده گیاهان دارویی در قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: استان قزوین در زمینه تولید گیاهان دارویی استعدادهای زیادی دارد ولی این استعدادها هنوز شکوفا نشده به این دلیل که هنوز ظرفیت های موجود در این زمینه معرفی و به اطلاع کشاورزان نرسیده و برای آنها تبیین نشده است.
وی که به کشت انبوه گل محمدی نیز اشتغال دارد، گفت: قزوین از بهترین اقلیم های کشور برای کشت این گیاه دارویی به شمار می رود اما هنوز کشت این محصول در این استان جا نیافتاده است.
این تولیدکننده گل محمدی افزود: اگر به جای ایجاد باغاتی که هرساله درخت و محصول آن بر اثر سرمازدگی دچار خسارت می شود، در خیلی از روستاهای قزوین گل محمدی کشت شود، کشاورزان سود بسیار زیادی خواهند کرد.
کشاورز با بیان اینکه گیاهان دارویی از مصرف مناسبی نیز در جامعه برخوردار هستند و تولید آنها ضمن درآمدزایی قابل توجه برای کشاورزان در راستای کمک به سلامت مردم است، گفت: باغداران در صورت کشت گل محمدی با 20 میلیون تومان هزینه در هر هکتار، 120 میلیون تومان سود و عایدی به دست می آورند و این در حالی است که مراقبت های این محصول و حساسیت آن نسبت به آفات دیگر محصولات کمتر بوده و آب مصرفی آن نیز بسیار ناچیز است.
وی اضافه کرد: گل محمدی در صورت اسانس گیری از ارزش افزوده بالایی برخوردار است و در صنعت داروسازی و عطرسازی مورد استفاده قرار می گیرد و اگر به شکل انبوه به تولید برسد مشتریان خارجی دست به نقدی دارد که می تواند ارزآوری قابل توجهی نیز برای کشور به همراه داشته باشد.
این تولیدکننده گیاهان دارویی با بیان اینکه وقتی مدام از کم آبی و بحران آب و ضرورت الگوی کشت سخن می گوییم باید با حضور در بین کشاورزان آنها را برای کشت گیاهان دارویی از جمله گل محمدی که آب بری ندارد اما درآمد و ارزآوری بسیار خوبی دارد تشویق کنیم و برای سرمایه گذاران این حوزه فرش قرمز بیاندازیم، خاطرنشان کرد: اگر مسوولان در پی تحقق اقتصاد مقاومتی در روستاها هستند یک راهش همین توسعه کشت گیاهان دارویی است.
این تولیدکننده گیاهان دارویی با بیان اینکه مسوولان استان قزوین تلاش زیادی برای ایجاد اشتغال در روستاها و ماندگاری جمعیت روستاییان می کنند، افزود: در صورت کمک به سرمایه گذاری در حوزه تولید گل محمدی، این استان می تواند به قطب تولید این محصول در کشور تبدیل شود و در این صورت نه تنها جمعیت خیلی از روستاهای قزوین کم نمی شود بلکه شاهد مهاجرت معکوس به روستاهای استان نیز خواهیم بود.
کشاورز گفت: گیاهان دارویی از بازار فروش داخلی و خارجی بسیار خوبی برخوردار هستند اما متاسفانه در استان قزوین، کشاورزان و باغداران برای تولید و کشت این گونه محصولات به درستی هدایت و راهنمایی نمی شوند و یک تشکیلات منسجم در این زمینه وجود ندارد.
وی با بیان اینکه کارشناسان برخی دستگاه های اجرایی متقاضیان سرمایه گذاری را گمراه و دلسرد می کنند، افزود: چندی پیش به عنوان یک متقاضی سرمایه گذاری در زمینه کشت گل محمدی به جهاد کشاورزی مراجعه کردم و خودم را به عنوان فردی بی اطلاع جا زدم که در نهایت تعجب به من پیشنهاد کردند که در این زمینه سرمایه گذاری نکنم و این در حالی است که اقلیم قزوین بهترین مکان برای کشت گل محمدی و سرمایه گذاری در خصوص این گیاه است که به آب بسیار کمی احتیاج دارد.
حضور دلالان و خرید گیاهان دارویی قزوین با قیمت اندک در نبود صنایع تبدیلی و فرآوری
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قزوین در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: در حال حاضر سطح زیر کشت گیاهان دارویی در استان قزوین 354 هکتار است که از این رقم 96 هکتار به گل محمدی و 73 هکتار به زعفران اختصاص دارد و سایر آن نیز مربوط به دیگر گیاهان دارویی است.
علی اکبری از رشد قابل توجه کشت گیاهان دارویی در قزوین در سال جهش تولید خبر داد و افزود: سال گذشته سطح زیر کشت گیاهان دارویی 216 هکتار بود که به این رقم در سال جاری 143 هکتار افزوده شده است.
وی یادآور شد: میزان سطح زیر کشت گل محمدی در استان قزوین از 56 هکتار در سال گذشته امسال به 96 هکتار و میزان سطح زیر کشت زعفران نیز از 50 هکتار به 73 هکتار افزایش یافته است.
این مسوول گفت: سطح زیر کشت سایر گیاهان دارویی در استان قزوین نیز از 110 هکتار در سال قبل، امسال به 190 هکتار افزایش یافته است.
اکبری با بیان اینکه سال گذشته 71 تن گل محمدی، 200 کیلوگرم زغفران و 195 تن سایر گیاهان دارویی در قزوین به تولید رسید، افزود: با افزایش سطح زیر کشت این محصولات برای سال جاری پیش بینی می کنیم که رشد قابل توجهی در تولید گیاهان دارویی داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه کشت گیاهان دارویی در استان قزوین بیشتر به طور پراکنده و سنتی انجام می شود، افزود: البته سال گذشته یک باغ 20 هکتاری گل محمدی با سرمایه گذاری یک شرکت داروسازی در شهرستان بوئین زهرا ایجاد شد که امیدواریم توسعه پیدا کند.
این مسوول، فقدان صنایع تبدیلی و فرآوری و بسته بندی در زمینه گیاهان دارویی در قزوین را موجب حضور دلالان در مزارع و باغات و خرید محصولات با قیمتی پایین دانست و گفت: در این حوزه نیازمند سرمایه گذار هستیم.
اکبری با بیان اینکه گل گاوزبان الموت قزوین در کنار اشکورات گیلان مرغوب ترین گل گاوزبان ایران است، افزود: دلالانی از استان های مختلف از جمله تهران و خراسان رضوی هرساله حین برداشت این محصول، به مزارع الموت می آیند و محصولات برداشتی را یکجا و فله ای خریداری می کنند در حالی که اگر صنایع بسته بندی در مزارع تولید این محصول وجود داشته باشد، ارزش افزوده قابل توجهی نصیب کشاورزان می شوند.
وی با بیان اینکه تلاش داریم تا در قالب یک انجمن تولیدات گیاهان دارویی در قزوین را ساماندهی کنیم که این موضوع به سود تولیدکنندگان است، اظهار داشت: تشکیل تعاونی های روستایی در زمینه تولید، بسته بندی و فرآوری گیاهان دارویی در نقاط مستعد استان قزوین ضروری است که البته تحقق این کار باید با هم افزایی دستگاه های اجرایی شکل بگیرد.
اکبری، ایجاد و استقرار صنایع داروسازی را نیز لازمه رشد تولید گیاهان دارویی در قزوین دانست و با بیان اینکه در حوزه تولید و فرآوری این دسته از گیاهان در استان قزوین با وجود استعداد و ظرفیت بالا ضعف داریم، افزود: معمولا بیشتر تولیدات گیاهان دارویی قزوین از سوی دلالان و واسطه ها حین برداشت محصول خریداری می شود و مقدار کمی از آن نیز توسط یک شرکت دارویی مستقر در قزوین خرید می شود.
وی اظهار داشت: در محصول گل محمدی به دنبال ایجاد کارگاه های اسانس گیری و بسته بندی بودیم اما با محدودیت هایی که در مقررات حوزه غذا و دارو وجود دارد، کارها در این حوزه به کندی پیش می رود البته در برخی نقاط کشور مانند کاشان کارگاه های سنتی فعالیت خود را دارند ولی کارگاه های جدید باید مطابق با مقررات سازمان غذا و دارو پیش بروند با این وجود می توان با رعایت حداقل ها چنین کارگاه هایی را در استان قزوین نیز ایجاد کرد که نیازمند هم افزایی و همکاری بین دستگاهی دارد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی قزوین گفت: از طریق رایزنی و مذاکره با اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی استان به دنبال برندسازی گیاهان دارویی و کمک به جذب سرمایه گذار در این حوزه هستیم و امیدواریم در آینده نه چندان دور بتوانیم از این طریق تولید این دسته از گیاهان که کشت آنها توجیه اقتصادی بالایی دارد را در حد قابل توجهی افزایش داده و همچنین شاهد استقرار صنایع تبدیلی وابسته به آنها و ایجاد شغل های مستقیم و غیرمستقیم در این حوزه باشیم.
سرمایه گذاران دارای اهلیت در زمینه گیاهان دارویی مورد حمایت قرار می گیرند
مدیرکل جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: قزوین از استان های پرظرفیت برای تولید و توسعه کشت گیاهان دارویی به شمار می رود.
مرتضی علیخانی با بیان اینکه آمادگی حمایت از سرمایه گذاران گیاهان دارویی در قزوین را داریم، افزود: کشت گیاهان دارویی تنها فعالیتی در رسته های کشاورزی است که تسهیلات ارزان قیمت چهار درصدی به آن تعلق می گیرد.
این مسوول یادآور شد: سال گذشته 20 میلیارد ریال تسهیلات ارزان قیمت در قزوین برای توسعه کشت زعفران که از مهم ترین گیاهان دارویی کشور به شمار می رود، ارایه شد.
علیخانی در پاسخ به این سوال که آیا به دنبال جذب سرمایه گذار در حوزه گیاهان دارویی رفته اید نیز گفت: واقعیت این است که استان قزوین به دلیل نزدیکی به تهران و جاذبه های فراوان سرمایه گذاری در بخش صنعت و علاقه زیاد سرمایه گذاران به فعالیت در حوزه صنعت و همچنین حضور و تمایل سرمایه گذاران بخش کشاورزی در حوزه های مربوط دامداری و مرغداری و گلخانه باعث شده تا بیشتر تمرکز و انرژی خود را صرف حمایت و پاسخگویی از متقاضیان سرمایه گذاری در این حوزه ها کنیم.
وی ادامه داد: تاکنون به دنبال یافتن سرمایه گذار گیاهان دارویی نبوده ایم اما اگر سرمایه گذاری در این حوزه وجود داشته باشد که از اهلیت و توانمندی لازم برخوردار باشد با آغوش باز از او استقبال کرده و هر حمایتی را که لازم باشد دریغ نخواهیم کرد.
مدیرکل جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری قزوین اظهار داشت: برخورداری از زمین کشاورزی و حداقل آب ممکن از شرایط اصلی سرمایه گذاری در زمینه گیاهان دارویی است چرا که اراضی ملی تخصیص آب ندارند و نمی توان در یک زمین چندین هکتاری بدون داشتن آب اقدام به کشت گیاهان دارویی مانند گل محمدی کرد و تنها به امید باران نشست.
این مسوول گفت: برای حمایت از سرمایه گذاری در زمینه کشاورزی از جمله کشت گیاهان دارویی در زمینه جابه جایی آب تخصیصی چاه ها و هماهنگی در این خصوص با شرکت آب منطقه ای آمادگی داریم.
علیخانی اظهار داشت: از سرمایه گذاری های تعاونی نیز حمایت به عمل می آوریم و در این زمینه باید دستگاه های مربوطه از جمله جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، بخش غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی، اتاق تعاون و بخشداری ها و فرمانداری ها به کمک تولیدکنندگان محلی بروند.
رهاورد:
به نظر می رسد هنوز برنامه منسجم و مشخصی برای جذب سرمایه گذار در زمینه گیاهان دارویی در استان قزوین وجود ندارد و بخش زیادی از ظرفیت این بخش در حوزه تولید و اشتغال در مرحله بالقوه باقی مانده و نیاز است تا با تشکیل یک کارگروه ویژه ظرفیت های این بخش را فعال کرد و با فراخوان سرمایه گذاری و حمایت های ویژه از متقاضیان، چراغ سرمایه گذاری در این بخش پردرآمد و ارزآور را در استان قزوین بیشتر روشن کرد.
کمک به تشکیل تعاونی های تولید، فرآوری و بسته بندی گیاهان دارویی در روستاها، ایجاد بازارچه های محصولات محلی و گیاهان دارویی قزوین در حاشیه آزادراه های این استان با توجه به موقعیت آن در شاهراه ارتباطی کشور در کنار برندسازی و بسته بندی مناسب برای ارزش افزوده نیز از دیگر مواردی است که در این حوزه می تواند مثمر ثمر باشد.
*س_برچسب‌ها_س*
