یونسکو ماندگاری سنتهای جهان اسلام را ضروری خواند
یونسکو و رسانههای خارجی بر اهمیت میراث کهن «افطاری» تاکید کردند و ماندگاری سنتهای جهان اسلام را ضروری خواندند.
ثبت افطاری در فهرست میراث ناملموس یونسکو به معنای اعتبار بخشیدن به عادتها و سنن فرهنگ ایرانی به جهت حفظ و گسترش این میراث کهن است. این اقدام میتواند به ارتقاء گردشگری فرهنگی در ایران هم کمک کند و باعث جذب توریستهای فرهنگی به این سرزمین شود. ثبت این پرونده در میراث ناملموس یونسکو به عنوان یک رویداد فرهنگی و اجتماعی برای ایران نشان از اهمیت بالایی دارد که جامعه بینالمللی نیز به آن پی برده است. در همین راستا یونسکو در هجدهمین جلسه کمیته بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس که در شهر کاسان در جمهوری بوتسوانا برگزار شد، پرونده ««افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن» به عنوان بیست و سومین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران که در پروندهای بینالمللی و مشترک با کشورهای جمهوری آذربایجان، ترکیه و ازبکستان ارسال شده بود، حائز اهمیت خواند و تاکید کرد مراسم «افطاری» یکی از عناصری است که نیاز به حفاظت دارد.
ماه رمضان که در میان ایرانیان به ماه میهمانی خدا شناخته میشود، برای مسلمانان تنها یک آئین مذهبی نیست، یک فرهنگ است؛ افطاری و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وابسته آن که پس از سختی روزهداری برگزار میشود، نقش بسیار مؤثری در ارتقای نشاط و شادابی مسلمانان در ایام ماه رمضان دار و همین موضوع یکی از دلایل این سازمان برای ماندگار کردن سنت زیبای جهان اسلام است.
ثبت این پرونده نه تنها بر اهمیت فرایند افطار بلکه بر تنوع فرهنگی اجتماع ایران نیز تأکید میکند؛ آداب و سنتهای افطار در ایران به عنوان بخشی از غنیترین بخش فرهنگی جهان اسلام مطرح شده و این ثبت ارزشمند میتواند جلب توجه جهان به تنوع فرهنگی کشور را تقویت کند؛ به میزانی که رسانههای خارجیزبان نظیر رسانههای انگلیسی، عربی و ترکیهای نیز از پوشش این ثبت جهانی غافل نماندند و به بازتاب گسترده آن پرداختند که در این گزارش به تعدادی از آنها اشاره میشود.
رسانههای انگلیسیزبان:
یورونیوز، پرببیندهترین شبکه خبری در اروپا نوشت: برخلاف فهرست میراث جهانی که بر فضاهای فیزیکی تمرکز دارد، فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به دنبال شناسایی و حفاظت از سنتهای فرهنگی است و در همین راستا مراسم افطار که به آن «افطاری» هم میگویند و در کشو ایران برگزار میشود را به فهرست میراث فرهنگی ناملموس خود اضافه کرد.
تارنمای خبری یاهو نیز با تاکید بر وظیفه یونسکو بر حفظ سنتهای فرهنگی نوشت، مراسم افطار که در ماه رمضان در کشور ایران برگزار میشود به فهرست میراث فرهنگی ناملموس این سازمان اضافه شده تا آنچه که شایسته ماندگاری و تاریخنگاری است ثبت شود.
خبرگزاری رویترز نیز که خبرگزاری بینالمللی انگلیسی است و به 20 زبان در 94 کشور فعالیت میکند، با پوشش پرونده «افطار و سنتهای فرهنگی اجتماعی آن» نوشت: یونسکو هر ساله برای اضافه کردن عناصر فرهنگی به فهرست میراث فرهنگی ناملموس یک گردهمایی برگزار میکند و در نشست امسال خود 56 عنصر که بیانگر تنوع و غنای فرهنگی کشورهای مختلف هستند را به فهرست خود اضافه کرده؛ در این لیست مراسم افطار ایران به عنوان یکی از آداب و رسم مهم ایرانیان ثبت شده است.
رسانههای هندوستان، اندونزی و بنگلادش:
تارنماهای خبری هندوستان تایمز، تایمز ایندیا، فایننشال اکسپرس، د نیوز، فوربزایندیا، دیلی استار و روزنامه جاکارتا پست به صورت جداگانه و در اخبارهای مفصل به همراه جزییات به ثبت مراسم افطار توسط یونسکو پرداخته و نوشتهاند، یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد مراسم افطار را در فهرست میراث فرهنگی ناملموس خود به رسمیت شناخت. سنت دیرینه جامعه مسلمانان توسط کمیته بین دولتی برای حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس ثبت شد تا از تنوع فرهنگی کشورها حافظت شود. هندوستان تایمز در خبر خود خطرنشان کرده که یونسکو افطاری را مراسمی میداند که کودکان و جوانان برای برگزاری آن مشتاق هستند و تهیه غذاهای سفره این سنت دیرینه را برعهده میگیرند. روزنامه پرتیتراژ کشور اندونزی نیز نوشته است، یونسکو مراسم افطاری را عامل تقویت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی و ترویج اعمال مبتنی بر خیریه، همبستگی و تبادل اجتماعی دانسته و از این رو قرارگیری این فرهنگ دلپذیر را در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ضروری خوانده است. فایننشال تایمز نیز به نقل از یونسکو نوشته است، مراسم افطاری به قدری اصیل و عامل پیوندهای خانوادگی و همبستگی است که افرادی که در طول ماه رمضان روزه نمیگیرند هم در آیینهای مرتبط با این مراسم شرکت میکنند و بزرگترهای خانوادهها افرادی هستند که با مشارکت خود حضور و کمک رسانی در این مراسم را به کودکان به صورت شفاهی و مشاهدهای آموزش میدهند. دیلی استار، روزنامه بنگلادشی که از سال 1991 چاپ میشود نیز از حائز اهمیت بودن این مراسم برای یونسکو و ضرورت ماندگاری فرهنگ همبستگی و حضور اجتماعی خانوادهها در رویدادهای مهم و تاثیرگذار نوشته است.
رسانههای ترکیه و آذربایجان:
روزنامه دیلی صباح و خبرگزاری ترند و سایر وبسایتهای خبری و رسانههای ترکیه و آذربایجان نیز به طو مفصل و جداگانه به ثبت مراسم افطاری در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو پرداختهاند و زیبایی همدلی این مراسک را تکریم کردهاند. خبرگزاری ترند کشور آذربایجان نوشته است، مراسم افطاری توسط هر گروه سنی و جنسیتی، متعلق به پیشینههای مختلف اجتماعی و فرهنگی که اسلام را به عنوان دین خود میشناسند، اجرا و از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود و بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ و هویت آنهاست، چه روزه بگیرند یا نه شرکت در این مراسم را تجلیبخش همدلی و همبستگی میدانند. دیلی صباح، روزنامه پرتیتراژ ترکیه نیز به جزییات آنچه که در هجدهمین جلسه کمیته بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در شهر کاسان، جمهوری بوتسوانا برگزار شد پرداخته و نوشته است، مراسم افطاری که با خوردن چای و خرما آغاز میشود به عنوان نه یک آیین مذهبی، بلکه سنت فرهنگی توسط یونسکو به رسمیت شناخته شده تا گردهمایی که خروجی آن پیوندهای خانوادگی و اجتماعی است را ارج نهد و ماندگار کند.
رسانههای جهان عرب:
تارنماهای خبری، روزنامهها و خبرگزاریهای العربی الجدید، الامارات الیوم، الخلیج مباشر، میدار نت، الجزیره، موقع الیوم، البیان، کردسات، مراکش الاخباریه، مصر الیوم، العرب تربیون، سواح ایجی، المرده، المهریه، جده بوست، برس بی، وادی السعودیه، دیلی بیروت و الوحده که متعلق به کشورهای عراق، عربستان سعودی، تونس، مصر، لبنان، مراکش، یمن، قطر، موریتانیا و امارات هستند نیز از هجدهمین جلسه کمیته بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو و ثبت مراسم افطاری در فهرست این سازمان نوشتند.
وبسایت خبری الجزیره در این باره نوشته است، یونسکو تصمیم گرفت مراسم افطاری را جزو میراث ناملموس بشریت قرار دهد؛ این سازمان افطاری را بدین شکل توضیح میدهد: «افطار غذایی است که مسلمانان در غروب آفتاب در ماه رمضان پس از انجام سایر مراسم مذهبی و تناول میکنند».
دیلیبیروت، رسانه لبنان نیز نوشت: یونسکو با پی بردن به اهمیت مراسم افطاری و تاثیرگذاری اجتماعی آن تصمیم به ثبت این مراسم در فهرست میراث ناملموس خود گرفت و توضیح داد، مسلمانان اغلب دور سفره افطار جمع میشوند و با برقراری ارتباطات اجتماعی پیوندهای ارتباطی بین اعضای خانواده و جامعه را تقویت میکنند و درنهایت از سود جز به کل آن در چارچوب خانواده بهرهمند میشوند.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری