5 نکته مهم برای انتخاب رشته
برخی داوطلبان گمان می‌بردند که به طور کلی تعداد محدودی رشته در بین رشته‌های دانشگاهی وجود دارد که اگر نتوانند در آن تحصیل کنند سعادتمند نمی‌شوند، اما آنچه قابل مشاهده است این موضوع است که حتی رشته‌های پر طرفدار و از نظر برخی تاپ نیز اکنون اشباع شده اند و فارغ التحصیلانی دارند که همچنان نتوانسته اند شغلی بیابند.
به گزارش میزان، با اعلام نتایج کنکور، انتخاب رشته یکی از مهمترین دغدغه‌های افراد است. چرا که این مهم می‌تواند آینده افراد را شکل دهد، از این رو انتخاب رشته صحیح و در نظر گرفتن تمامی عوامل در انتخاب رشته تحصیلی می‌تواند کمک بزرگی به به افراد برای رسیدن به اهداف آن‌ها باشد.
زمانی که افراد بدون در نظر گرفتن توان و ظرفیت خود به انتخاب رشته می‌پردازند منجر به هدر رفتن منابع اقتصادی و اجتماعی می‌شود و این موضوع ارمغانی جز افت سطح علمی کشور و در نهایت بی انگیزه گی افراد برای دست یافتن به اهداف خود نخواهد داشت.
1- مطالعه و شناخت نسبی در مورد رشته‌های مورد علاقه
نکته مهم و اساسی شناخت رشته‌ها است. گاهی داوطلبی صرفا بنا بر اسمی که از یک رشته شنیده است و پرستیژی که در ذهن خود برای آن متصور شده است تصمیم می‌گیرد، رشته‌ای را انتخاب کرده و برای ادامه تحصیل در آن مشغول شود. اما به دلیل عدم شناخت کافی از دروس احتمالی در آن رشته پس از آغاز به تحصیل تصورات ابتدایی اش در مورد آن تغیر می‌کند و احساس دلزدگی در او به وجود می‌آید.
از این رو داوطلبان باید با جمع آوری جدی اطلاعات درباره رشته‌های دانشگاهی، اطلاعات متناسب با علایق خود به انتخاب رشته، بپردازند. در برخی از این مدارس این موضوع وجود دارد که رشته‌های مهم در آن زیر گروه تحصیلی معرفی می‌شود. اما به طور کلی داوطلبان می‌توانند با مشورت با افراد فارغ التحصیل در آن رشته و مشاوران و جستجو در مورد اطلاعات مخصوص به آن رشته، دروس، واحد‌ها به انتخاب آن رشته مبادرت نماید.
2- در نظر گرفتن روحیات و ویژگی‌های شخصیتی در انتخاب رشته
توجه به علائق، به ویژه در نوجوانی در انتخاب رشته تحصیلی، بسیار مهم و تعیین کننده است. برخی از روانشناسان، معتقدند که هر فرد با توجه به تفاوت‌های فردی در علائق و رجحان‌هایش، با نوع خاصی از رشته‌های دانشگاهی و به تبع آن مشاغل، سازگار است. بنابراین، افراد با تحصیل در رشته‌ای که با تیپ شخصیتی و علائق آن‌ها همخوانی داشته باشد، راضی و موفق خواهند بود.
کریم عباسی روانشناس و مدرس کنکور در گفت‌وگو با میزان در مورد در نظر گرفتن ویژگی‌های شخصیتی در انتخاب رشته، گفت: آنچه خیلی از داوطلبین دانشگاه در نظر نمی‌گیرند ویژگی‌های شخصیتی برای انتخاب رشته تحصیلی است از این رو آن‌ها به دنبال این نیستند که نیاز‌های درونی خود را ارضا نمایند بلکه بدنبال آن چیزی هستند که جامعه برای آنان ترسیم کرده است این ضعف گا‌ها در داوطلبین با رتبه‌های برتر کنکور نیز دیده می‌شود.
وی ادامه داد: ویژگی‌های شخصیتی، شرایط اجتماعی وخانوداگی، استعداد، جنسیت و علاقه افراد محور اصلی است که داوطلبان باید در هنگام انتخاب رشته به آن توجه نمایند.
وی اظهار کرد: گاهی حتی داوطلبی ادعا می‌کنند که به رشته‌ای علاقه‌مند است، اما به لحاظ روحی و روانی خیلی نمی‌تواند با آن رشته ارتباط برقرار نماید، این موضوع به این دلیل است که این علاقه درونی نبوده است و با توجه به جو ایجاد شده برای آن رشته و یا تحت تاثیر خانواده‌ها و گروه‌های همسالان بوده است.
3- تهیه لیستی از رشته‌ها و دانشگاه‌های مورد علاقه
نکته مهم و اساسی سازماندهی دقیقی از انواع رشته‌هایی است که فرد قصد دارد در آن‌ها به تحصیل بپردازد از این رو با تهیه لیستی از اولویت‌های خود می‌تواند گام به گام پیش رود و با در نظر گرفتن محدودیت هایی، چون رتبه کسب شده، علاقه، بازار کار، شهر و دانشگاه مورد نظر، دوره‌ای که می‌توانند در آن تحصیل کنند اعم از (آزاد، روزانه، شبانه و...) دامنه انتخاب‌های خود را محدود و محدود‌تر نمایند تا در نهایت بتوانند به یک دیدگاه کلی و یک نظر قطعی در مورد رشته منخب خود برسد.
4- واقع گرایی و پرهیز از کمالگرایی صرف
با توجه به سنی که معمولا داوطلبان درآن هستند و حجمی از ایده‌ها و آرمان‌هایی که در ذهن خود دارند، لذا باید دقت نمایند که جدا از آنچه که به طور کلی تلاش دارند به آن برسند باید در نظر بگیرند که به چه میزان امکان تحقق آن نیز وجود دارد. گاهی مشاهده می‌شود که افراد بدون در نظر گرفتن رتبه و نمره خود در آزمون، علایق، شرایط اجتماعی به انتخاب‌هایی مبادرت می‌کنند که نمی‌توانند در آن موفقیتی حاصل کنند.
دور بودن افراد از واقعیت‌ها و در نظر گرفتن ایده آل‌ها همواره ضربه زننده بوده است از این رو مهرداد امجدیان در گفت‌وگو با میزان گفت: برای انتخاب رشته و رسیدن به ایده آل هایمان باید طوری انتخاب کنیم که آن قله و اوج که برای خود متصور هستیم به ما دست یافتنی‌تر شود، از این رو باید عوامل بیرونی را در نظر گرقت. بچه‌های امروز در ایده آل‌ها سیر می‌کنند و خیال پردازی می‌کنند و جو حاکم بر جامعه و از همه مهم‌تر خانواده را در نظر نمی‌گیرند. از این رو از واقعیات دور می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه در حدود دو دهه است که جو غالب بر جامعه افراد را به سمت علوم تجربی کشانده است گفت: در سال‌های اخیر جامعه توسط سایه‌ای به سمت علوم تجربی کشانده شده است. خانواده‌ها سعادتمند شدن فرزندان خود را در پزشک شدن و دندان پزشک شدن می‌دانند همین امر موجب سرخورده شدن افرادی می‌شود که نمی‌توانند مطابق با الگو‌های ذهنی خانواده‌ها قدم بردارند و احساس شکست و ناکامی دارند. چرا که ظرفیت‌های موجود جامعه را در نظر نمی‌گیرند.
5- در نظر گرفتن بازار کار
نکته آخر اینکه مهمترین هدف افراد جامعه از تحصیل داشتن یک شغل مناسب است و اگر مشاوره‌های تعیین رشته تحصیلی به موقع انجام شود، جامعه با مشکلی به نام تحصیلکردگان جویای کار مواجه نمی‌شود. سامان دهی و هدایت درست داوطلبان به سمت رشته‌هایی که متناسب با نیاز بازار کار و البته در کنار آن علاقه آن‌ها باشد، مسئله‌ای است مهم است که باید به ویژه مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به اینکه برخی رشته‌ها به لحاظ بازار کار در کشور اشباع شده است و لزوم توجه به رشته‌های جدید برای برخی از مشاغل جدید نیاز است توجه به این نکته مهم و اساسی است.
داوطلبان گمان می‌بردند که به طور کلی تعداد محدودی رشته در بین رشته‌های دانشگاهی وجود دارد که اگر نتوانند در آن تحصیل کنند سعادتمند نمی‌شوند، اما آنچه قابل مشاهده است این موضوع است که حتی رشته‌هایی پر طرفدار و از نظر برخی تاپ نیز اکنون اشباع شده اند و فارغ التحصیلانی دارند که همچنان نتوانسته اند شغلی بیابند.