آشنایی با انواع عایق ساختمانی و کاربرد آن ها
قطعاً در سال‌های آینده منابع انرژی‌های فسیلی کاهش چشمگیری پیدا می‌کنند و این باعث شده است که اهمیت عایق‌بندی ساختمان بیش از پیش نمود پیدا کند. انواع عایق ساختمانی با هدف مصرف کمتر انرژی‌ها تولید و استفاده می‌شوند و می‌توانند از نظر رطوبت، حرارت، صوت و... انواع مختلفی داشته باشند. عایق‌بندی ساختمان‌ها می‌تواند ارزش و قیمت آنها را نیز افزایش دهد.
امروزه انواع مختلفی از عایق‌های ساختمانی در دسترس هستند که هر کدام ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و مزایای مختلفی دارند. در ادامه مطلب به بررسی انواع عایق‌های ساختمان و رایج‌ترین آنها پرداخته خواهد شد.
عایق چیست؟
عایق در حقیقت به مواد، فرایند یا ابزاری گفته می‌شود که قادر است یک سطح خاص را ایزوله کند. ایزوله کردن می‌تواند در برابر هر عاملی از جمله نم، صدا، حرارت، مواد شیمیایی و... باشد. عایق‌های ساختمانی می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند و هر کدام از آنها با اهداف ویژه‌ای مورد استفاده قرار بگیرند. به صورت کلی 4 نوع عایق در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود که شامل عایق‌های صوتی، عایق‌های رطوبتی، عایق‌های حرارتی و عایق آتش هستند.
- عایق‌های صوتی به منظور کاهش انتقال صوت (ناشی از ضربه یا Impact یا صوت هوابرد Airborne) از محیطی به محیط دیگر استفاده می‌شود.
- عایق رطوبتی مانند یونولیت به منظور جلوگیری از پوسیدگی مصالح و اجزای مختلف ساختمان در اثر رطوبت به کار می‌رود.
- عایق‌های حرارتی از جریان حرارت جلوگیری می‌کنند و می‌توانند در صرفه‌جویی انرژی مؤثر باشند.
- عایق آتش نوعی از عایق‌های ساختمانی است که می‌تواند در برابر آتش و حرارت مقاومت بسیار بالایی داشته باشد و از سرایت آتش به بخش‌های دیگر ساختمان جلوگیری می‌کند.
انواع عایق ساختمانی
صنعت ساختمان‌سازی به عنوان یکی از فعال‌ترین صنایع جهان شناخته می‌شود و عایق‌بندی ساختمان‌ها یکی از مهم‌ترین مراحل در این صنعت به شمار می‌رود. انواع مختلفی از عایق‌ها در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
عایق قیر و گونی
قیر یا قیر و گونی یکی از عایق‌های سنتی و قدیمی در ساختمان است که معمولاً در پشت‌بام، کف ساختمان، سرویس بهداشت و آشپزخانه به کار می‌رود و در برابر نفوذ رطوبت مقاومت بالایی دارد و در شرایط آب و هوایی مختلف به کار می‌رود.
عایق پشم سنگ
پشم سنگ از جمله انواع عایق ساختمانی حرارتی است که قادر است تا دمای 1200 درجه را تحمل کند. این عایق از نوعی سنگ آتشفشانی ساخته می‌شود و بیشتر در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و... استفاده می‌شود. پشم سنگ علاوه بر مقاومت بالا در برابر آتش و حرارت می‌تواند در برابر صوت نیز مقاومت خوبی داشته باشد.
عایق ساختمان پلی ایزوسیانات (PIR)
عایق PIR از انواع عایق ساختمانی است که استحکام بالایی داشته و می‌تواند در برابر صوت، حرارت و رطوبت مقاومت بالایی داشته باشد. این عایق می‌تواند در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری و... و همچنین تأسیسات پتروشیمی، فرآیندهای صنعتی و... استفاده می‌شوند.
عایق فوم شانه تخم‌مرغی
عایق فوم شانه تخم‌مرغی از بهترین عایق‌های ساختمانی است که بیشتر در محل‌هایی همچون استودیوها و... به کار می‌رود، دارای وزن مناسبی است و طول عمر بالایی دارد. این عایق در برابر سروصدا و انتقال حرارت مقاومت بالایی دارد.
عایق ساختمانی فوم پلی استایرن (XPS)
عایق XPS از پلی استایرن اکسترود شده ساخته شده و در بخش‌های مختلف ساختمان مانند دیوار فونداسیون، دیوارهای دوجداره، سقف، کف، نمای ساختمان و... استفاده می‌شود. این عایق به عنوان عایق رطوبتی شناخته می‌شود اما در برابر صوت و حرارت نیز مقاومت بالایی دارد و سازگاری بالایی با محیط زیست دارد
عایق ساختمانی پشم شیشه
پشم شیشه از دیگر انواع عایق ساختمانی است که هم عایق صوت بوده و هم عایق حرارتی است و مقاومت بالایی در برابر آتش دارد. البته این عایق در برابر نم و رطوبت مقاومت خوبی ندارد و قارچ و باکتری به راحتی در آن رشد می‌کنند و ممکن است در افراد مختلف ایجاد حساسیت کند.
عایق ساختمانی آرت فلکس
عایق آرت فلکس از جمله عایق‌های رطوبتی با وزن و حجم بسیار کم است که می‌تواند در بخش‌های مختلف ساختمان استفاده شود اما نمی‌تواند در برابر حرارت و صوت مقاومت بالایی داشته باشد.
عایق رنگ نانو
عایق رنگ نانو که در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته و با فناوری نانو تولید شده است دارای طول عمر بالایی بوده و می‌تواند در برابر رطوبت مقاومت بالایی داشته باشد و در برابر تابش نور خورشید و تغییرات آب و هوایی نیز مقاوم است و از قیمت مناسبی نیز برخوردار می‌باشد.
عایق‌های ایزوپل
عایق‌های ایزوپل نیز از جمله عایق‌های رطوبتی است که بر پایه آب ساخته شده و یک محصول پلیمری است. این عایق چسبندگی بالایی دارد و می‌تواند در پشت‌بام، دیوارها و... استفاده شود.
عایق سفید بام
عایق سفید بام مانند یونولیت دیواری یک عایق رطوبتی و حرارتی است و می‌تواند به‌خوبی نور خورشید را نیز منعکس کند و از گرم شدن سطح جلوگیری کند. این عایق جایگزین مناسبی برای ایزوگام و قیر و گونی است.
عایق ساختمانی ایزوگام
ایزوگام از جمله انواع عایق ساختمانی است که به صورت رولی تولید شده و به سطوح مختلف ساختمان مانند سقف و دیوارها چسبیده می‌شود. این عایق بیشتر از 10 سال عمر می‌کند و در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارد. البته ایزوگام می‌تواند در برابر صوت و حرارت نیز عملکرد مناسبی داشته باشد
عایق فوم الاستومری
عایق فوم الاستومری یکی دیگر از عایق‌های حرارتی، رطوبتی و صوتی است که دارای خواص ارتجاعی و انعطاف‌پذیری بالایی است و از ماده‌ای به نام نیتریل فوم ساخته شده است. این عایق وزن بسیار کمی دارد و می‌تواند تغییرات دمایی مختلفی را نیز تحمل کند و امکان رشد قارچ و باکتری در آن وجود ندارد و قابلیت رنگ‌پذیری نیز دارد.
عایق فوم پلی اورتان
پلی اورتان یک ماده شیمیایی پوششی است که می‌تواند بر روی سطوح مختلف اجرا شود و بعد از چند دقیقه کاملاً سفت‌وسخت شود. این عایق می‌تواند در برابر صوت، حرارت و مواد شیمیایی مقاومت بالایی داشته باشد.
عایق یونولیت
انواع یونولیت سقفی، دیواری و فشرده از پرمصرف‌ترین و رایج‌ترین عایق‌های ساختمانی است که می‌تواند در برابر رطوبت، حرارت و صوت مقاومت مناسبی داشته باشد. در حقیقت یونولیت‌ها از جمله عایق‌های چندکاره است که استفاده‌های متعددی در صنایع مختلف خصوصاً ساختمان‌سازی دارد و به دلیل ویژگی‌هایی همچون وزن پایین، ضریب انتقال حرارت بسیار کم و حمل‌ونقل ساده محبوبیت بالایی دارند.
عایق ساختمانی رزین ملامین
عایق رزین ملامین از انواع عایق ساختمانی است که چگالی بسیاری کمی دارد و عدم داشتن CFC می‌تواند انعطاف‌پذیری بالایی به آن بدهد. این عایق در برابر صوت و حرارت مقاومت بالایی دارد و از طول عمر بالایی برخوردار است.
- عایق شیشه اسفنجی حرارتی، عایق تخته‌های فیبری، عایق امولسیون قیر (قیر آبه)، عایق ایزوهم، فوم سایلنت، عایق بتن، عایق سیمان، عایق‌های پلاستیکی، عایق‌های فایبرگلاس، عایق رطوبتی ماستیک و درزبند، پشم سرباره، فوم ریباند یا rebond foam، عایق قطران، عایق ساختمانی پرلیت، عایق رطوبتی تیشو، پرایمرها، عایق سیلرها و... از دیگر عایق‌های ساختمان هستند که هر کدام می‌توانند کاربردها و قابلیت‌های متعددی دارند.
جمع‌بندی نهایی
استفاده از عایق‌ها در صنعت ساختمان‌سازی مانند عایق یونولیت بسته بندی که در صنعت بسته‌بندی استفاده می‌شود می‌تواند مزایای بسیار زیادی داشته باشد و در کاهش مصرف انرژی‌های مختلف نقش ویژه‌ای ایفا کند. امروزه عایق‌های مختلفی همچون پشم سنگ، قیر و گونی، پلی ایزوسیانات، فوم پلی اورتان، فوم الاستومری و... در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند و هر کدام از آنها کاربردها، مزایا و معایب خاص خود را دارند.
