آیت الله امینی؛ از شاگردی آیت الله طباطبایی تا امامت جمعه قم

به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، آیت الله ابراهیم امینی نجف آبادی در روز جمعه پنجم اردیبهشت سال 1399 در سن 94 سالگی پس از یک دوره طولانی بیماری دعوت حق را لبیک گفت.

آیت الله امینی که متولد سال 1404 در نجف آباد اصفهان است، بعد از طی مراحل مقدماتی تحصیلات حوزوی در نجف آباد و اصفهان در سال 1321 به حوزه علمیه قم و سپس نجف برای تکمیل تحصیلات خود عازم شد و بار دیگر به اصفهان برگشت.

اساتید و رفقای آیت الله در دوران تحصیل 

آیت‌الله ابراهیم امینی در طول سال‌های تحصیل خود، به محضر علما و استادان بسیاری شرفیاب شد. او دروس دوره مقدمات را در محضر استادانی چون آقا شیخ رمضانعلی ملایی، آقا شیخ هاشم جنتی، آقا سید محمد هاشمی قهدیجانی فرا گرفت و بیشتر شرح لمعه و نیز معالم الاصول را نزد حاج شیخ محمد حسن عالم آموخت‌. برای آموختن منطق منظومه نیز به درس حاج آقا صدر هاطلی کوهپایی رفت‌. او رسائل را نزد آقا سید عباس دهکردی و حیدر علی برومند و قوانین را نزد آقا سید علی اصغر محقق و مکاسب را نزد آقایان شیخ محمد حسین جرقویه‌ای و آقا شیخ مرتضی اردکانی و حاج آقا رحیم ارباب فرا گرفت‌. در قم نیز ادامه رسائل و مکاسب را نزد آقای سلطانی، حاج آقا رضا بهاءالدینی و آقای مجاهدی خواند. جلد اول کفایه را نزد آیت‌الله مرعشی و جلد دوم را نزد آیت‌الله گلپایگانی و بخش حکمت منظومه را نزد آیت‌الله سید محمد حسین طباطبایی به اتمام رساند. در درس های خصوصی علامه طباطبایی که در شب های پنج‌شنبه و جمعه تشکیل می‌شد، شرکت می کرد و بخشی از کتاب اسفار و کتاب تمهید القواعد و چند جلد از بحارالانوار و منطق شفا را در آنجا فرا گرفت‌.

او در درس های خارج فقه و اصول آیت‌الله بروجردی (ره‌) و در درس خارج اصول امام خمینی (ره‌) شرکت می‌نمود. بعدها که درس خارج فقه امام (ره‌) نیز تشکیل شد، در آن شرکت جست‌.

آیت‌الله امینی در طی این سال ها با طلاب فاضل بسیاری رابطه دوستی و رفاقت داشت و دروس آموخته را مباحثه می کرد که از جمله آنها آقایان سید کمال الدین موسوی، شیخ ابوالقاسم محمدی، شیخ عبدالله جوادی آملی و شیخ عباس ایزدی را می‌توان نام برد. وی در سال های تحصیل خود از امر تدریس نیز غافل نماند و بسیاری از کتب درسی را تدریس می‌کرد.

تدریس آیت الله امینی 

ایشان خود گفته اند: در اوایل پیروزی انقلاب، با توجه به اسلامی بودن نظام، توجه همگان بویژه فرهنگیان و دانشجویان برای شناخت صحیح آرای اسلامی به سوی حوزه علمیه جلب شد. نظر اسلام را در همه چیز حتی ورزش و کشتی خواستار بودند و با حرص و ولع پیگیری می کردند. این تقاضا در بین مسئولین آموزش و پرورش و دانشگاهیان بیشتر مشاهده می شد. ولی متأسفانه حوزه علمیه در آن زمان برای پاسخگویی بدین نیازها آمادگی کامل نداشت، چون جزء برنامه رسمی حوزه نبود. تأمین این نیاز ضروری و فوری به دو چیز نیاز داشت یکی مطالعه و تحقیق در علوم مربوطه و تهیه متون لازم. دیگری مسافرت به شهرهای مختلف ایران و شرکت در سمینارها و جلسات فرهنگی جهت عرضه مطالب به علاقه مندان و پاسخگویی به پرسشهای گوناگون آنها و احیانا سفر به کشورهای خارجی به همین منظور و انجام این مسئولیت های جدید با ادامه درس و بحث های حوزوی چندان سازگار نبود. ناچار باید یکی از این دو امر انتخاب می شد:

ادامه درس و بحث حوزوی که امری ضروری بود یا رها کردن بحث های حوزوی و صرف همه اوقات در تأمین نیازهای جدید. اکثر فضلا روش اول را انتخاب کردند، ولی من روش دوم را لازم تر دیدم و برگزیدم. بدین علت که احساس کردم حوزه علمیه از لحاظ استاد کمبودی ندارد، در صورتی که تأمین نیازهای فرهنگی جدید امری ضروری تر می باشد، بویژه مسائل تعلیم و تربیت، جوانان و خانواده. در همین راستا اکثر اوقاتم را صرف مطالعه در مسائل جدید، تألیف کتاب های مورد نیاز، مسافرت به شهرهای مختلف ایران، سخنرانی در مجامع فرهنگی و پاسخگویی به سؤالات مربوطه کردم. و در همین رابطه سفرهای فراوانی به کشورهای خارجی و حضور در سمینارها، دانشگاه ها و مجامع فرهنگی داشتم. که زمان آن ها غالبا کمتر از پانزده روز نبود و گاهی به بیش از چهل روز می کشید. و از انتخاب این روش پشیمان نیستم.

فعالیت های علمی و فرهنگی 

فعالیت‌های علمی و فرهنگی آیت‌الله امینی فراوان است. از جمله می‌توان به سفرهای تبلیغی او در مناطق مختلف کشور اشاره کرد. همچنین معظم له در بسیاری از سمینارهای علمی داخل و خارج کشور حضور داشته و به ایراد سخن پرداخته است که برخی از آنان به چاپ رسیده است.

او در سال 1344 کتاب «دادگستر جهان» را نوشت. این کتاب در زمانی به چاپ رسید که حملات دشمن به مسأله مهدویت بسیار بود و بسیاری از جوانان می‌خواستند با زندگی حجت دوازدهم آشنا شوند.

حضور در جلسات درس خصوصی علامه طباطبایی 

این جلسه شب های پنجشنبه و جمعه و به طور سیار در منزل افراد تشکیل می شد. شرکت کنندگان عبارت بودند از آقایان: شیخ حسینعلی منتظری، شیخ مرتضی مطهری، سید محمد بهشتی، سید عباس ابوترابی قزوینی، شیخ عبدالکریم نیری، شیخ ناصر مکارم شیرازی، شیخ جعفر سبحانی، شیخ عباس ایزدی نجف آبادی، شیخ علی اصغر علامه تهرانی، شیخ علی قدوسی نهاوندی، سید مرتضی جزائری تهرانی، شیخ عبدالحمید شربیانی، شیخ محمد تقی مصباح یزدی، شیخ عبدالله جوادی آملی، شیخ حسن حسن زاده آملی، شیخ مهدی حائری تهرانی، شیخ یحیی انصاری شیرازی، شیخ ابوالقاسم محجوب شیرازی، شیخ اسماعیل صائنی، اویسی قزوینی، محمد مفتح همدانی. جلسه بسیار سودمند و پربرکتی بود. مطالب گوناگون فلسفی، عرفانی، اخلاقی، تفسیری، علمی، حدیثی، تاریخی، فقهی و... مطرح و به طور دقیق مورد بررسی قرار می گرفت.

یکی از نتایج این جلسات تألیف کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم بود که با پاورقی های محققانه شهید مطهری و در پنج مجلد به چاپ رسید. جلسه مذکور سال ها و حتی تا اواخر عمر علامه ادامه داشت، ولی افراد شرکت کننده تغییر می کردند. بنده نیز از آغاز تا نهایت به طور مرتب در جلسات شرکت می کردم و آن را یکی از توفیقات الهی می دانم.

آیت الله ابراهیم امینی سالها نیز عهده دار کرسی امامت جمعه شهر مقدس قم بودند. از آثارعلمی این استاد حوزه می توان به عدالت در اسلام, مسلمانان و تمدن غرب, انضباط اقتصادی اشاره کرد.

این استاد حوزه علمیه روز شنبه ششم اردیبهشت در حرم حضرت معصومه (س) در قم به خاک سپرده شد.

انتهای پیام /