آیت‌الله محمد صادق سعیدی کاشمری؛ محقق و مفسری برجسته
تهران - ایرنا - آیت الله محمدصادق سعیدی کاشمری از فقها و مفسرانی بود که علوم اسلامی را در نجف اشرف فراگرفت و سال‌ها به عنوان استادی برجسته در حوزه علمیه مشهد به تدریس پرداخت و شاگردان بسیاری پرورش داد.
محمدصادق سعیدی کاشمری فرزند شیخ غلامحسین سعید، در آخرین روز اسفند 1311 خورشیدی در روستای فرشه از توابع شهرستان کاشمر چشم به جهان گشود. پدرش شیخ غلامحسین سعیدی عالمی کامل بود که تحصیلات خود را در نجف و کاشمر گذرانده بود. مادرش نیز حاجیه زینت الله سعیدی زنی فاضله بود که نصاب الصبیان و مقداری از علم صرف و نحو را از پدرش آموخته بود که در مجالس اختصاصی بانوان سخنرانی هایی انجام می داد.
تحصیلات
محمدصادق تا 13 سالگی در زادگاهش و در محضر پدر به آموزش قرآن و دعاهای ماثور و نصاب الصبیان و اندکی صرف و نحو مشغول بود تا اینکه به کاشمر رفت و در خدمت برادر بزرگتر خود شیخ محمدکاظم سعیدی و دیگر مدرسان کاشمر به تحصیل حوزوی ادامه داد و پس از 10 سال تحصیل، توانست با مبانی فقه و اصول و علوم دیگر آشنا شود.
هجرت به نجف اشرف
سعیدی کاشمری در 1335 خورشیدی از طرف آیت الله حاج شیخ محمدباقر امامی نوری که زعامت حوزه کاشمر را به عهده داشت، به نجف اشرف اعزام شد و در مدرسه آیت الله العظمی حاج سید کاظم طباطبایی یزدی سکونت پیدا کرد. وی پای درس آیت الله العظمی خویی و آیات حاج سید عبدالاعلی سبزواری، میرزا باقر زنجانی و علامه فانی اصفهانی نشست و از محضر شیخ آقا بزرگ تهرانی اجازه نامه ای روایی دریافت کرد.
آیت الله سعیدی در نجف اشرف به تدریس دروس رسائل، مکاسب و کفایه پرداخت و دروس وی مورد استقبال طلاب قرار گرفت، به حدی که مدرسه سید گنجایش طلاب حاضر در درس او را نداشت و به همین خاطر، کلاس هایش را به مسجد بزرگی که محل اقامه جماعت آیت الله حاج سید عبد الاعلی سبزواری بود، منتقل کرد.
بازگشت کاشمر
شیخ محمد صادق پس از هفت سال حضور در نجف به منظور تجدید دیدار به مشهد رفت و با اصرار آیت الله امامی نوری در کاشمر ماندگار شد تا بدین ترتیب سه مدرسه علمی آنجا رونق پیدا کرد. وی تا 1362 خورشیدی در کاشمر ماند و با تلاش و پشتکار او بود که علاوه بر حل و فصل مسایل مردم و تفسیر قرآن، حدود 30 بنای خیریه، مسجد و حسینیه احداث شد.
زمانی که آیت الله سعیدی بعد از مراجعت از نجف اشرف در کاشمر اقامت داشت و اداره مدارس علمیه کاشمر را بر عهده گرفت به گفته پسرش جعفر سعیدی، پنجشنبه‌ها و جمعه‌ها اقدام به برگزاری کلاس‌های خوش‌نویسی و آموزش «گلستان سعدی» و برخی کتب دیگر به طلاب کرد تا به این ترتیب طلبه‌هایی تربیت شوند که هم خطی خوش و انشایی دل‌پذیر داشتند.
مهاجرت به مشهد
آیت الله سعیدی که سال ها در مشهد علاوه بر تدریس، مسوول امور خیریه و کارهای عام المنفعه بود بنا به دلایلی در 1362 خورشیدی به مشهد مهاجرت کرد و به تدریس دروس رسائل و مکاسب و کفایه در این حوزه پرداخت. وی به دلیل اینکه احساس کرد، درس تفسیر در حوزه علمیه مشهد می بایست برگزار شود به همین دلیل و بنا بر اصرار جمعی از شاگردان این درس در آنجا برگزار شد.
آیت الله سعیدی پس از مدتی حضور در حوزه علمیه مشهد نسبت به تاسیس مدرسه علمیه امام حسن مجتبی (ع) اهتمام ورزید و با اصرار برخی از طلاب، درس خارج فقه را تدریس کرد.
آیت الله سعیدی به ادبیات تسلط داشت و در همه مسایل آن حاضر الذهن و هزاران بیت شعر از آثار منظوم عرب و عجم را از حفظ بود؛ کفایه الاصول آخوند را بسیار ساده تدریس می کرد و در فقه تبحر داشت و بعضا نظریات خود را مطرح می کرد در تفسیر می توان ایشان را موسس سبکی نو دانست؛ سبکی متکی بر نکات ادبی کلامی، تاریخی، اجتماعی، علمی و فقهی که با نظمی بسیار جالب عرضه می شد. به طوری که احساس حضور در عالم مفاهیم قرآن برای مخاطبان حاصل می شد.
ایشان در طول حیات خود شاگردان برجسته ای تربیت کرد که از جمله آن می توان به دکتر محمد علی انصاری مفسر قرآن کریم اشاره کرد.
آثار
از این استاد حوزه علمیه مقالاتی مانند «تفسیر استعاذه، مساله ارتداد بحثی پیرامون نسخ و بحثی پیرامون جایگاه کودکان ممیز در نظام اسلامی» که به مناسبت های مختلف از جمله کنگره شیخ مفید، شیخ انصاری و مقدس اردبیلی نوشته شد، باقی مانده است.
کارهای عام المنفعه
این عالم ربانی در دوره عمر پربار خود در کارهای عام المنفعه پیشقدم بود. به گونه ای که تأسیس صندوق قرض الحسنه همت کاشمر، تأسیس درمانگاه جواد الائمه کاشمر، تأسیس مسجد النبی در کاشمر، تأسیس مسجد قائم کاشمر، تأسیس مسجد جامع روستای سرحوضک از کاشمر، تأسیس تکیه صاحب الزمانی، خرید و اهدای چند دستگاه آمبولانس بنز برای خدمت به مردم کاشمر و کمک در ساخت یکی از ساختمان های بیمارستان شهید مدرس کاشمر از جمله مهمترین کارهایی است که انجام داد.
درگذشت
سرانجام پس از سال ها درس و تدریس در حوزه علمیه و خدمت به اسلام، این عالم ربانی و مفسر والامقام در 19 اردیبهشت 1375 خورشیدی چشم از جهان فروبست و پس از تشییع در صحن آزادی حرم مطهر حضرت رضا (ع) به خاک سپرده شد.
*س_برچسب‌ها_س*