احداث پالایشگاه مقیاس کوچک راهی برای حل ناترازی بنزین

یک کارشناس انرژی گفت: برای حل ناترازی بنزین باید راهکار کوتاه مدت را در پیش گرفت؛ به عنوان نمونه احداث پالایشگاه مقیاس کوچک به مدت زمان کمتری برای بهره‌برداری و سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

سعید نوری کرم کارشناس انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه برای حل مسئله ناترازی بنزین در کشور، باید علاوه بر دنبال کردن راهکارهای افزایش تولید بنزین به راهکارهای کنترل و کاهش مصرف بنزین نیز توجه کرد، اظهار کرد: در واقع این راهکارها مکمل هم هستند. چراکه افزایش تولید بدون توجه به راهکارهای کنترل و کاهش مصرف بنزین سبب اتلاف منابع و آسیب‌های محیط زیستی می‌شود.

وی ادامه داد: ارتقا کمی پالایشگاه‌های نفت خام فعلی، احداث پالایشگاه‌های مقیاس کوچک، احداث پالایشگاه‌های نسل سوم (پالایشگاه‌های با رویکرد تولید مواد پتروشیمیایی و پلیمری)، تنوع بخشی به سبد سوخت، استفاده از فناوری‌های نوین به منظور کاهش مصرف سوخت در خودروهای فعلی و خودروهای تولیدی پیش از ورود به بازار، واردات و تولید خودروهای هیبریدی و برقی، اسقاط خودروهای فرسوده، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و کاهش قاچاق سوخت از جمله راهکارهایی هستند که زمینه کاهش و رفع ناترازی بنزین در کشور را فراهم می‌کنند.

این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: بر اساس داده‌های مصرف بنزین طی ده سال گذشته، پیش‌بینی می‌شود که در طول سال جاری میزان مصرف بنزین به حدود 125 تا 130 میلیون لیتر در روز افزایش یابد که این به معنای کسری حدود 10 میلیون لیتری بنزین و هزینه واردات بیش از 2 میلیارد دلاری است.

به گفته این کارشناس انرژی، باید به دنبال راهکاهای کوتاه مدت در بخش‌های تولید و مصرف بود. ارتقا کمی پالایشگاه‌های نفت خام موجود و احداث پالایشگاه‌های مقیاس کوچک از جمله راهکارهای کوتاه مدت در بخش تولید محسوب می‌شوند.

وی ادامه داد: همچنین باید این نکته را نیز در نظر گرفت که احداث پالایشگاه مقیاس کوچک علاوه بر این‌که به مدت زمان کمتری برای بهره‌برداری نیاز دارد، هزینه سرمایه‌گذاری آن نیز کمتر است. همچنین در کنار احداث پالایشگاه‌های مقیاس کوچک باید به احداث پالایشگاه‌های نسل سوم با هدف تکمیل زنجیره ارزش نفت خام نیز توجه کرد.

وی با اشاره به اینکه تنها افزایش تولید کافی نیست و باید کاهش مصرف بنزین را در پیش گرفت، تصریح کرد: اسقاط خودروهای فرسوده، واردات خودروهای هیبریدی و برقی، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و بهره‌گیری از راهکارهای کاهش مصرف سوخت در خودروهای تولیدی در این دسته جای می‌گیرند. به‌عنوان مثال خودروهای داخلی به ازای هر 100 کیلومتر پیمایش درون شهری، 9 تا 12 لیتر بنزین مصرف می‌کنند که این مقدار دو برابر مصرف استاندارد جهانی است که می‌توان با استفاده از فناوری‌های جدید موتور احتراقی، ارتقای فناوری سیستم‌های انتقال قدرت، استفاده از مواد کامپوزیتی و فیبر کربنی سبک وزن در سازه خودروها و قطعات داخلی آن‌ها در راستای کاهش وزن، طراحی آیرودینامیکی بدنه خودرو و بهینه‌سازی فرآیند احتراق در خودروها، تا حدود زیادی می‌توان مصرف سوخت خودروهای داخلی را کاهش داد.

این کارشناس انرژی خاطر نشان کرد: افزایش ظرفیت پالایشی کشور (ارتقا پالایشگاه‌های نفت خام موجود و احداث پالایشگاه جدید) و به‌کارگیری راهکارهای کنترل مصرف که در قبل نیز به آن اشاره شد، مهم‌ترین راهکارها برای حل دائمی مسئله ناترازی بنزین، کاهش ارزبری و ارزآوری است.

نوری کرم با اشاره به اینکه تجربه اینکه از واردکننده بنزین به صادرکننده بنزین تبدیل شویم در کشور وجود دارد، اضافه کرد: در سال 1397 میزان مصرف بنزین حدود 89 میلیون لیتر در روز و میزان تولید بنزین کشور حدود 81 میلیون لیتر در روز بود اما با افتتاح پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس، تولید بنزین کشور در سال 1398 به 97 میلیون لیتر در روز رسید و ایران به صادرکننده بنزین تبدیل شد.

وی گفت: در شرایط فعلی با توجه به اینکه کشور با کمبود میعانات گازی روبهرو است، طراحی پالایشگاه‌ها با خوراک میعانات گازی ممکن نیست و باید طراحی پالایشگاه بر اساس خوراک نفت خام باشد تا بتوان بر موضوع کاهش و رفع ناترازی بنزین غلبه کرد. در واقع این راهکار در بخش تولید اثربخش است اما باید به راهکارهای کنترل و کاهش مصرف نیز به‌طور همزمان توجه داشت تا مسئله ناترازی بنزین تکرار نشود.