اردوغان در 2023 بازنشسته می شود؟ / انتخابات سرنوشت ساز در 18 ژوئن
چرا هنوز بسیاری برای اصلاح مسیر ترکیه به اردوغان نظر دارند؟ این تا حدی به این دلیل است که آنها نمی‌دانند چه کسی می‌تواند کنترل او بر قدرت را به چالش بکشد.
به گزارش اقتصادنیوز، در میان چند انتخابات متعدد با پیامدهای بین‌المللی که در سال 2023 باید آنها را دنبال کرد، انتخابات نیجریه در ماه فوریه بزرگ‌ترین آنها و انتخابات پاکستان در ماه اکتبر احتمالاً پرسروصداترین آنها خواهد بود.
روز سرنوشت ساز برای اردوغان
اما به نوشته بلومبرگ، مهم‌ترین انتخابات در سال 2023 بی‌تردید در 18 ژوئن رخ خواهد داد، زمانی که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه تلاش خواهد کرد حکومت خود را وارد سومین دهه کند.
نتیجه این انتخابات، محاسبات ژئوپلیتیکی و اقتصادی در واشنگتن و مسکو و همچنین پایتخت‌های سراسر اروپا، خاورمیانه، آسیای مرکزی و آفریقا را شکل خواهد داد.
به عقیده ضیا مرال، دانشیار ارشد مطالعات دفاعی و امنیتی: «نتایج آن‌چه در ترکیه اتفاق می‌افتد فقط به ترکیه ختم نخواهد شد. ترکیه ممکن است یک قدرت متوسط باشد، اما انتخابات آن برای قدرت‌های بزرگ مهم است».
رهبران غرب از رفتن اردوغان خوشحال می شوند یا...
به گزارش اکوایران، نفوذ آنکارا در امور جهانی گویای دستاوردهای اردوغان در دوران طولانی‌اش در راس قدرت است. با این حال، در داخل و خارج از کشور، دورنمای انتخاباتی او احساسات ضد و نقیضی را برمی‌انگیزد و کسانی که آرزو می‌کنند او در 19 ژوئن از قدرت کنار برود نیز نمی‌توانند در مورد این‌که چه کسی یا چه چیزی بعد از او خواهد آمد خیلی خوش‌بین باشند.
رهبران غربی از دیدن رفتن اردوغان خوشحال خواهند شد. او با خرید سامانه‌های دفاع موشکی از روسیه امنیت ناتو را نادیده گرفته، با ممانعت از عضویت سوئد و فنلاند ناتو را کلافه کرده و بارها تهدید کرده که موج پناهجویان را به اروپا سرازیر می‌کند و در ماه‌های اخیر، لفاظی‌های خصمانه‌ای را در برابر یونان پیش‌گرفته است.
روابط آنکارا با واشنگتن تا حدی تیره شده که مقامات ارشد ترکیه مرتباً آمریکا را به حمایت از کودتا علیه اردوغان و هم‌دستی با گروه‌های تروریستی متهم می‌کنند.
ایالات متحده و اروپا بدون نفوذ مخرب اردوغان در امور جهانی، وضعیت بهتری خواهند داشت. به ویژه حالا که تقابل اردوغان با ولادیمیر پوتین تشدید شده است، کاربرد او به عنوان یک میانجی محدود است: اگرچه اردوغان در تابستان گذشته به ایجاد توافقی برای ادامه صادرات غلات و روغن نباتی از اوکراین کمک کرد، اما اردوغان هیچ تأثیر محدود کننده‌ای [در جنگ] بر «دوست عزیز» خود ولادیمیر نداشته است.
جاه طلبی های اردوغان
برای اردوغان نیز دیگر عامل محدود کننده‌ای وجود ندارد. سلیم کورو، تحلیل‌گر سیاسی، می‌گوید: «اگرچه در محافل سیاست خارجی واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی بسیاری امیدوارند که او یخ روابط را بشکند و او را دوباره وارد جمع کنند، اما جهان‌بینی اردوغان بسیار رادیکال‌تر از آن چیزی است که اکثر غربی‌ها فکر می‌کنند». کورو می‌گوید جاه‌طلبی‌های او در همسایگی نزدیک ترکیه، جایی که آنکارا نفوذ فزاینده‌ای پیدا کرده است، در تکمیل اهداف آمریکا و اروپا نیست، بلکه جایگزین و در مقابل آنهاست.
سینان اولگن، مدیر اندیشکده استانبول می‌گوید که اگر اردوغان شکست بخورد، «جانشین او ترکیه را به بازیگری متفاوت در سیاست خارجی تبدیل خواهد کرد که با کشور غربی سازگارتر است».
اما حتی اگر این اتفاق بیفتد، هیچ کس نباید انتظار چرخش سریع 180 درجه داشته باشد. اردوغان 20 سال فرصت داشته تا نهادهای ترکیه - دولت، ارتش، دانشگاه‌ها، نهادهای مذهبی و رسانه ها - را با جهان بینی رادیکال خود پرورش دهد. اگر رئیس جمهور جدیدی در 19 ژوئن معرفی شود، باید بخش اعظم عمارتی را که اردوغان ساخته است از بین ببرد. با این حال باز هم این کار سخت خواهد بود، زیرا حزب عدالت و توسعه در پارلمان حضور قابل توجهی دارد و مطمئناً در برابر تغییرات خشمگینانه مقاومت خواهند کرد.
برای اردوغان نزدیک به یک دهه طول کشید تا دولت سکولار ساخته شده توسط کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه مدرن را تضعیف کند - و البته که حزب عدالت و توسعه در آن دوره اکثریت عمده‌ای در پارلمان داشت.
نظرسنجی درباره محبوبیت اردوغان
همه اینها با فرض مخالفت رای‌دهندگان با اردوغان است که فرض قابل اطمینانی نیست. ترک‌ها در مورد رئیس‌جمهور خود و سیاست‌های او دو به شک هستند. یک نظرسنجی در اواخر اکتبر نشان داد که میزان رضایت از اردوغان از حدود 39 درصد در سال گذشته به 47.6 درصد رسیده است. این برای هر رهبری که به اندازه او در قدرت بوده قابل توجه است. در دموکراسی‌ها، احساسات ضد تشکیلات حاکم با گذشت زمان افزایش می‌یابد، اما برای کسی که عهده‌دار یک آشفتگی اقتصادی است، این آمار شگفت‌انگیز است.
این آشفتگی بیشتر نتیجه کار اوست: تفکر غیر منطقی اردوغان درباره نرخ بهره باعث تورم سرسام‌آور، کاهش ارزش لیر و کاهش سرمایه‌گذاری شده است. به همین دلیل است که نظرسنجی‌های دیگر نشان می‌دهد که اکثریت ترک‌ها احساس می‌کنند که کشورشان در مسیر اشتباهی قرار دارد.
چه کسانی رقیب آقای رئیس جمهور می شوند؟
پس چرا هنوز بسیاری برای اصلاح مسیر ترکیه به اردوغان نظر دارند؟ این تا حدی به این دلیل است که آنها نمی‌دانند چه کسی می‌تواند کنترل او بر قدرت را به چالش بکشد. احزاب اصلی اپوزیسیون جبهه واحدی به نام میز شش نفره تشکیل داده‌اند، اما در کمتر از شش ماه مانده به انتخابات هنوز نامزد ریاست‌جمهوری خود را معرفی نکرده‌اند. دو رقیب اصلی از حزب اصلی مخالف، حزب جمهوری‌خلق هستند: اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول و کمال قلیچداراوغلو، رهبر باسابقه حزب.
ائتلاف میز شش نفره همچنین در ارائه یک استراتژی روشن برای بهبود اقتصاد ترکیه کُند عمل کرده‌اند. در اوایل ماه گذشته، حزب جمهوری‌خلق بالاخره چیزی شبیه یک دستورکار منتشر کرد، اما بیشتر شامل وعده‌های سرمایه‌گذاری‌های بزرگ بود تا دستورکاری دقیق و با جزئیات.
رقیبی که اردوغان ترجیح می‌دهد قیلیچداراوغلو است، یک کهنه سرباز تا حدودی بی‌رمغ که 12 سال رهبری حزب جمهوری‌خلق را بر عهده داشته است. بسیاری از تحلیلگران سیاسی ترکیه می‌گویند امام اوغلوی جوان‌تر و کاریزماتیک‌تر، رقیب قوی‌تری خواهد بود. او در سال 2019 با یک کمپین همه‌شمول و پرانرژی شهرداری استانبول را به دست‌آورد.
رئیس جمهور و حزبش انرژی زیادی را صرف محدود نگه‌داشتن امام اوغلو کرده اند. ماه گذشته، شهردار به اتهام ناچیز توهین به مقامات انتخاباتی محکوم شد، اما این حکم مخالفان را پشت سر او متحد کرد و ممکن است شانس او را برای نامزدی ریاست‌جمهوری افزایش دهد. آیسه زاراکول، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه کمبریج، می‌گوید: «اکنون یک روایت قوی به نفع امام اوغلو وجود دارد. حرکت او شتاب گرفته است.» (قوانین انتخاباتی به شهردار اجازه می‌دهد تا برای ریاست جمهوری نامزد شود در حالی که وکلای او رای دادگاه را به چالش می کشند.)
وعده های اقتصادی اردوغان در آستانه انتخابات
اما آمار محبوبیت اردوغان همچنان نشان می‌دهد که او شانس بالایی برای مهار رقبا دارد، به خصوص اگر اقتصاد در بهار نشانه‌هایی از بهبود نشان دهد. رئیس‌جمهور روی سرمایه‌گذاری‌ها و سپرده‌های بانکی امارات متحده عربی و عربستان‌سعودی و وعده‌های پوتین مبنی بر تبدیل ترکیه به مرکز صادرات گاز روسیه حساب کرده است تا بتواند فضای منفی را در کشور از بین ببرد. اردوغان همچنین از کشف منابع گاز طبیعی برای ترکیه در دریای سیاه صحبت کرده است و گمانه‌زنی‌ها در مورد درآمد بادآورده را افزایش داده است. او ماه گذشته از افزایش 55 درصدی حداقل دستمزد خبر داد و هفته گذشته حقوق و مستمری کارمندان دولت را افزایش داد.
او و حزبش به اندازه کافی از مترسک قدیمی تروریسم کردی و بدعهدی غرب و همچنین جنگ فرهنگی و خطرات آن علیه خانواده و ارزش‌های سنتی استفاده کرده‌اند. با تهدیدها در مورد یونان نیز تلاش کرده‌اند احساسات ملی‌گرایانه ترک‌ها را برانگیزند.
این تاکتیک‌ها در گذشته به اردوغان کمک کرده بود تا در انتخابات‌ها پیروز شود و ممکن است دوباره کار کنند. تا زمانی که ترک‌ها رای خود را به صندوق بیندازند رهبران غربی همچنان روی لبه صندلی‌هایشان خواهند ماند.
همچنین بخوانید
