از سن پترزبورگ تا تهران
+copy.jpg)
سفر هیات بزرگ تجاری روسیه به ایران عرصه دیگری از همکاری‌های در حال گسترش تهران و مسکو را به نمایش گذاشت. تجار و بازرگانان روسی روز سه‌شنبه با حضور در اتاق بازرگانی ایران در همایشی که نام ایران و روسیه را بر خود داشت و یادآور روابط تاریخی تهران و سن‌پترزبورگ بود و از نظر تعداد مشارکت کنندگان میان دو کشور بی سابقه توصیف شد، اقتصاد را به لیست همکاری‌های سیاسی و نظامی - استراتژیک افزودند....
مهدی صفری که یکی از سخنران های نشست بود، با مهم دانستن این همایش اقتصادی، به اراده جدی روسای جمهور دو کشور برای ارتقای سطح روابط تجاری و اقتصادی ایران و روسیه و اقدامات و رایزنی های انجام شده بین مقامات دو کشور در یکسال و نیم گذشته اشاره و بر این نکته تاکید کرد که زمینه و بسترهای لازم در حوزه های مختلف حمل‌ونقل ریلی و دریایی و جاده ای و ترکیبی، تسهیل امور گمرکی، ترانزیت، ایجاد زیرساخت های لازم بندری و راه‌آهن، سرمایه‌گذاری ها، تسهیلات برای نقل و انتقالات پولی و بانکی و... آماده شده است و در صورت برنامه‌ریزی و تلاش بخش های خصوصی و دولتی دو کشور دستیابی به هدف 5میلیارد دلار تجارت خارجی ایران و روسیه امکان‌پذیر خواهد بود.
صفری با اشاره به اینکه توسعه تجارت ایران و روسیه در سه حوزه اصلی نیازمند تسهیل و تسریع است، افزود: حمل ونقل، گمرک و مسیر مالی، سه فاکتور بسیار مهم در تجارت ایران و روسیه هستند که در هریک از این موارد کارهای خوبی انجام شده است. او همچنین با اشاره به مذاکرات بسیار با روسیه به منظور ارتقای تجارت دوجانبه، اظهار کرد: در مرحله ای هستیم که باید از این توافقات نتایج ملموسی به دست بیاوریم و مسوولیت این اتفاق بر عهده تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی دو کشور است که در این همایش حضور دارند.
نشست تجاری بزرگ
نشست تجاری ایران و روسیه روز سه‌شنبه 24 آبان - 15 نوامبر با حضور هیات یکصد نفره متشکل از شرکت‌های تجاری و اقتصادی فعال در حوزه های مختلف صنعتی، کشاورزی و بازرگانی به ریاست «سرگئی کاترین» رئیس اتاق صنعت و بازرگانی روسیه و مدیران عالی و نمایندگان شرکت‌های ایرانی فعال در حوزه تجارت با روسیه در هتل اسپیناس پالاس تهران برگزار شد.
پیش از آغاز رسمی این نشست بزرگ تجاری که به همت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برگزار شد، غلامحسین شافعی رئیس اتاق ایران و سرگئی کاترین رئیس اتاق صنعت و بازرگانی روسیه در یک ملاقات دوجانبه ضمن مرور آخرین تحولات در روابط اقتصادی دو کشور، مهم‌ترین موضوعات در دستورکار همکاری های تجاری دو کشور نظیر کریدور شمال و جنوب، گمرکات، حمل‌ونقل، کشتیرانی در خزر، راه‌آهن، نقل و انتقالات بانکی، سرمایه‌گذاری، همکاری های استانی و همکاری در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادند. سرگئی کاترین رئیس اتاق بازرگانی و صنعت روسیه نیز در این نشست بر موضوع مهم حمل‌ونقل (کریدور ها) و تسهیل تبادلات با ارزهای ملی دو کشور به عنوان دو موضوع مهم که می‌تواند در ارتقای تجارت و همکاری های اقتصادی ایران و روسیه تاثیرگذار باشد، تاکید کرد.
وی همچنین خروج شرکت‌های خارجی از روسیه به دلیل تحریم‌ها را فرصتی مناسب برای شرکت‌های موفق ایرانی توصیف کرد که باید برای آن برنامه ریزی کرد. در ادامه این نشست نمایندگان و مدیران شرکت‌های دو کشور در نشست های مشترک دوجانبه به بررسی راه های توسعه همکاری ها پرداختند. رئیس اتاق بازرگانی و صنعت فدراسیون روسیه همچنین تاکید کرد مسیر دستیابی به تجارت 40میلیارد دلاری میان ایران و روسیه طراحی شده و فعالان اقتصادی دوطرف منتظر اجرایی شدن توافق‌نامه تجارت آزاد هستند.
حجم روابط تجاری
آخرین آمار عملکرد تجاری دو کشور حاکی از افزایش 50 درصدی حجم مبادلات دو کشور در 6 ماه 2022 نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. یعنی از زمان آغاز جنگ اوکراین و افزایش سطح همکاری‌های سیاسی و نظامی بین دو کشور، تجارت نیز وارد عرصه جدیدی شده است. الکساندر نواک معاون نخست وزیر روسیه اخیرا و در جریان شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی ایران و روسیه که از 7 تا 10 آبان در شهر گروزنی برگزار شد، تاکید کرد که گردش بازرگانی میان روسیه و ایران در هشت ماه گذشته سال‌جاری با 4/ 36 درصد افزایش به 3 میلیارد و 300 میلیون دلار رسیده و با توجه به افزایش این رقم با سرعت بی سابقه، حجم روابط به زودی به چهار میلیارد دلار خواهد رسید.
با این حال تازه ترین گزارش گمرک روسیه افزایش حجم تجارت میان دو کشور را بیش از این ارزیابی می‌کند. این گزارش حاکی از افزایش9/ 44درصدی ارزش تجارت دو کشور در 6 ماه اول سال 2022 در مقایسه با مدت مشابه سال میلادی گذشته است. همچنین طبق آخرین آمار گمرک ایران حجم تجارت دو کشور در سال 1400 بالغ بر 63/ 4میلیارد دلار بوده که از این میزان05/ 4 میلیارد دلار صادرات روسیه به ایران و 583 میلیون دلار صادرات ایران به روسیه بوده است که نشان می‌دهد گذشته از روند افزایشی ارزش کلی مبادلات ایران و روسیه، در این سال‌ها تراز تجاری به نفع روسیه پیش رفته است.
اوکراین؛ پیشران گسترش روابط
دو بحران سوریه و اوکراین زمینه‌های گسترش همکاری‌های ایران و روسیه و افزایش سطح بی‌سابقه روابط و تماس‌ها را فراهم کرده است. روابطی که از زمینه‌های سیاسی و دیدارهای سطح بالای مقامات و رهبران سیاسی در طول 5 سال گذشته بر سر حفظ بشار اسد در قدرت آغاز شد و در طول نزدیک به یک سال گذشته ابعاد تازه و گسترده‌ای در عرصه‌های نظامی و اقتصادی پیدا کرده است. بحران اوکراین نقطه عطف و سکوی پرتاب این روابط بوده که حساسیت غربی‌ها به خصوص افزایش تبادلات نظامی و دفاعی بین تهران و مسکو را به دنبال داشته است.
در واقع محیط جدید امنیتی - سیاسی جهان دچار تغییرات بزرگی شده که ایران و روسیه آن را فرصت مناسبی برای همکاری بر سر نظم بین‌المللی جدید و شکل دهی به آن با فعال کردن همکاری‌های چندجانبه می‌دانند. به خصوص که هر دو کشور قربانی تحریم‌های غرب به رهبری آمریکا هستند و از این حیث انگیزه‌های تغییر در رهبران سیاسی ایران و روسیه بسیار بالاست. فارغ از اینکه در کنار اراده برای پیوستن به این تغییر، دو کشور توانایی تاثیرگذاری بر این تغییرات را به همان میزان دارند یا نیازمند تقویت بیشتر و شکل دهی به ائتلاف‌های چندجانبه‌تر هستند. با این حال روابط تهران و مسکو به‌رغم رشد بی‌سابقه همچنان با ظهور متغیرهای مزاحم از جمله روابط شخصی نتانیاهو و پوتین و همکاری‌های رو به گسترش روسیه و عربستان روبه‌روست که می‌تواند در یک جهان سیال، زمینه‌های بروز برخی تنش‌ها و ایست و ترمز به روابط تهران و مسکو را به وجود بیاورد. از این زاویه است که مصون‌سازی روابط ایران و روسیه پرونده باز روی میز مقامات دو کشور است که تجارت و افزایش همکاری‌های اقتصادی می‌تواند آزمون مهمی برای سنجش و اعتبارسنجی وزن آن باشد.
--> اخبار مرتبط