از مدیریتِ بلاک‌چِینی تا اداره با بلوک‌چینی

صفر. ابتدا فیلم سخنان وزیر آموزش‌وپرورش (اینجا) را ملاحظه کنید.

یک. بلاک‌چین (Blockchain)، نوعی سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است. تفاوت آن با سیستم‌های دیگر این است که اطلاعات ذخیره‌شده روی آن، میان همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود. با استفاده از رمزنگاری و توزیع داده‌ها، امکان هک، حذف و دست‌کاری اطلاعات ثبت‌شده، تقریباً از بین می‌رود. بلاک‌چین ها کاملاً نرم‌افزاری متن باز هستند؛ و این یعنی هر کسی و همه می‌توانند کد آن را مشاهده کنند. این به حسابرسان امکان می‌دهد ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین را برای امنیت مرور کنند. همچنین بدان معنی است که هیچ مرجع واقعی در مورد کنترل کد بیت‌کوین یا نحوه ویرایش آن وجود ندارد. از همین رو، هرکسی می‌تواند تغییر یا به روزرسانی سیستم را پیشنهاد دهد. اگر اکثریت کاربران شبکه موافق باشند که نسخه جدید کد همراه با نسخه مناسب و ارزشمند است، می‌توان بیت کوین را به روز کرد.

دو. یکی از موضوع‌هایی که روزبه‌روز درباره آن بیش از پیش صحبت و پژوهش می‌شود تاثیر بلاک‌چین در حوزه‌های مدیریت و منابع انسانی است. سازِکارِ کشف استعدادها و تصدیق و ارزیابی مدارج تحصیلی، مهارت‌ها و توانایی‌های نیروهای تازه و تخصیص کارها به مناسب‌ترین افراد، ذخیره اطلاعات مربوط به تحصیلات، دوره‌های آموزشی و سوابق کاری در پایگاه داده‌ای قابل اعتماد و غیر قابل تغییر، افزایش بهره‌وری از طریق اتوماسیون و کاهش سربارهای ناشی از فرایندها و موضوعات مربوط به حقوق و دستمزد و پیگیری تخلف و امنیت سایبری کارمندان و کارفرمایان از جمله حوزه های اصلی در منابع انسانی است که بلاک‌چین می‌تواند نقش به سزایی در آنها داشته باشد.

سه. حکم عقل و آیین، هر دو، به محکم کاری و اتقان در کارها و برنامه ها و تصمیم هاست. عقل می گوید یا کاری مکن یا اگر کردی باید اساسی انجام دهی. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) در جریان دفن «سعد بن معاذ» خود وارد قبر او شدند و لحد آن را ساختند و آجرها را چیدند و سپس با سنگ و گل بین آجرها را پر کردند و وقتی از کار فارغ شدند به اصحاب فرمودند: «اِنی لَاَعلَمُ اَنَهُ سَیَبلَی وَ یَصِلُ اِلَیهِ البَلَاءُ وَ لَکِنَ اللهَ یُحِبُ عَبداً اِذَا عَمِلَ عَمَلاً اَحکَمَهُ»؛ (من می دانم که آن [میت یا قبر] به زودی پوسیده و فاسد و خراب می شود ولی خداوند دوست دارد وقتی بنده عملی را انجام می دهد، با محکم کاری انجام دهد). در جریان دفن فرزند خود ابراهیم (علیه السلام) نیز نقل شده است وقتی قبر را پوشاندند، روزنه ای در قبر بود که حضرت با دست خود آن را صاف کردند و سپس فرمودند: «اِذا عَمِلَ اَحَدُکُم عَمَلاً فَلیُتقَن»؛ (زمانی که عملی را یکی از شما انجام دادید، محکم و متقن به پایان رسانید).

چهار. نمی دانم فیلم وزیر محترم آموزش و پرورش را در بازدید از مدرسه محصور در میان آب دیده اید یا خیر. جناب وزیر می فرمایند: «بابا صدتا دویست تا بلوک بذارید بچه ها برن داخل... تنبلی نکنید... هیچی نمیخواد حاجی... قبول نداری؟...»

نه آقای وزیر؛ قبول ندارم؛ قبول ندارم حاجی. مدیریت به سبک «بلوک چینی» را در زمانه‌ای که صحبت از مدیریت به سبک «بلاک چین» و رسیدن به شفافیت حداکثری و پذیرفتن داوری عامه ذی‌نفعان است مطلقا قبول ندارم. در آیینی که برای مرده و قبری که دیگر کارکرد ظاهری و مادی ندارد هم به محکم کاری و کار اصولی سفارش شده است؛ بازی با سلامت جسم و جان امیدهای آینده را مطلقا قبول ندارم و نه تنها قبول ندارم؛ به رویکرد آن مدیر در سایر شئون تصمیم‌گیری‌اش هم با تردیدِ بسیار خواهم نگریست.

حاجی، من این رویکرد را قبول ندارم و مدیریت به سبک بلوک‌چینی را برای عبور از سرزمین های آب‌گرفته، برای این کشور و آموزش‌وپرورش و فرهنگ و انسان و آینده آن مهلک و خلاف حکم رسول ظاهری و باطنی می‌دانم. شرمنده‌ام حاجی... عذرخواهم، آقای وزیر....