افغانستان و چین محور اصلی رایزنی‌های پمپئو در آسیای مرکزی
تهران - ایرنا - نشریه دیپلمات در گزارشی درباره سفر هفته آینده مایک پمپئو وزیر امورخارجه آمریکا به دو کشور آسیای مرکزی نوشت: موضوع روند صلح در افغانستان و همچنین موضوع چین از محورهای مهم گفت‌وگوهای پمپئو با وزیران خارجه کشورهای آسیای مرکزی خواهد بود.
به گزارش روز چهارشنبه نشریه دیپلمات، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا اوایل هفته آینده به آسیای مرکزی سفر خواهد کرد. پمپئو پس از دیدار از اوکراین و بلاروس اوایل هفته آینده راهی قزاقستان می‌شود و پس از آن نیز به کشور ازبکستان سفر خواهد کرد تا در نشست پنج کشور آسیای مرکزی با آمریکا (C5+1) شرکت کند.
وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه 9 دی (30 دسامبر) در بیانیه‌ای اعلام کرد: پمپئو روز پنجم ژانویه (یکشنبه 15 دی) در نورسلطان پایتخت قزاقستان با قاسم جومرت توکایف رئیس جمهور و نورسلطان نظربایف اولین رئیس‌جمهوری و همچنین مختار تلوبردی وزیر امور خارجه قزاقستان دیدار خواهد کرد.
وزیرامور خارجه آمریکا سپس برای دیدار با شوکت میرضیایف رئیس جمهور و عبدالعزیز کاملوف وزیر خارجه ازبکستان به شهر تاشکند خواهد رفت. پمپئو در این سفر همچنین در نشستی با حضور وزیران خارجه کشورهای ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان و تاجیکستان شرکت می‌کند.
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا در نشستی رسانه‌ای رئوس کلی برنامه سفر پمپئو را مورد توجه قرار داد و تعهد آمریکا به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای آسیای مرکزی را مورد توجه قرار داد.
نشریه دیپلمات افزود: چنین رویکردی به طور مکرر در بحث مقام های آمریکایی درباره آسیای مرکزی مطرح می‌شود و به طور ضمنی دربردارنده این معنی است که سایر شریکان کشورهای این منطقه یعنی روسیه و چین، احترام کمتری به این اصول دارند.
این مقام آمریکایی گفت: آمریکا متعهد به بهبود پیوندهای قزاقستان و ازبکستان با اقتصاد جهانی است تا این کشورها برای تجارت و توسعه به هیچ کشور خاصی متکی نباشند. ما اعتقاد داریم که قزاقستان و ازبکستان باید این آزادی را داشته باشند منافع ملی خود را دنبال کنند و از بین شریکان مختلف انتخاب کنند و اتحادهای سیاسی و اقتصادی و نظامی را بر اساس شروط خود مشخص کنند.
"دانیل روزنبلوم" سفیر آمریکا در ازبکستان اوایل ماه دسامبر در گفتگویی با دیپلمات درباره منافع آمریکا در ازبکستان و دیدگاه آمریکا درباره توازن ژئوپلتیک در منطقه صحبت کرد. وی گفت: می‌دانیم که آمریکا تنها شریک کشورهای این منطقه نخواهد بود اما دیدگاه کلی ما این است که کشورهای منطقه می‌توانند از داشتن شریکان متنوع و روابط متنوع سود ببرند.
سفیر آمریکا افزود: بیرون راندن روسیه یا چین واقع‌بینانه نیست و این راهبرد از اصول راهبرد جدید ما نیست اما از سوی دیگر آمریکا یک موقعیت مشروع در منطقه دارد. ما سود متقابل را پیشنهاد می‌کنیم و این نوع از مشارکت‌ها را دنبال خواهیم کرد.
دیپلمات نوشت: سفر هفته آینده پمپئو به آسیای مرکزی یاداور این راهکار آمریکا است. این مقام وزارت خارجه آمریکا خاطرنشان کرد که پمپئو در شهر نورسلطان مشارکت راهبردی ارتقایافته ما را مورد تاکید قرار خواهد داد و فرصت‌های افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری دوجانبه را مورد بررسی قرار خواهد داد.
این مقام آمریکایی همچنین انتقال قدرت در قزاقستان از نظربایف به توکایف در اوایل سال 2019 را مورد توجه قرار داد و گفت: رئیس جمهور توکایف تعهدات دلگرم‌کننده‌ای به اصلاحات سیاسی و اقتصادی نشان داده است و ما مشتاق اجرا شدن این تعهدات هستیم.
وزیر خارجه آمریکا در شهر تاشکند نیز "حمایت آمریکا از برنامه اصلاحات رئیس جمهور میرضیایف" را مورد تاکید قرار خواهد داد. آمریکا مشتاقانه نظاره‌گر اصلاحات در ازبکستان بوده است چرا که این اصلاحات راه را برای همکاری‌هایی گشوده که در دولت اسلام کریم‌اف فقید امکان آن وجود نداشت.
پمپئو در ادامه سفر منطقه‌ای خود در نشستی با وزیران خارجه پنج کشور آسیای مرکزی شرکت خواهد کرد. چارچوب نشست‌های پنج کشور آسیای مرکزی و آمریکا (C+1) در سال 2015 با هدف دیدار منظم وزیران خارجه این کشورها با همتای آمریکایی ایجاد شد. آخرین نشست در این چهارچوب سپتامبر گذشته در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد.
به گزارش دیپلمات، با نگاهی فراتر از بیانیه‌های مطبوعاتی و جلسات توجیهی مقامات وزارت امور خارجه و در نظر گرفتن محیط منطقه‌ای می‌توانیم انتظار داشته باشیم که در کنار موضوعاتی از قبیل تجارت، سرمایه‌گذاری و تروریسم، مباحثات مبسوطی در باره افغانستان و چین نیز صورت گیرد. شاید اطلاعاتی عمومی درباره چنین مباحثاتی دریافت نکنیم اما این گفتگوها انجام خواهد شد.
تازه‌ترین گزارش ها در افغانستان، حاکی از انتظاراتی برای آتش‌بس در این کشور است. آسوشیتدپرس روز یکشنبه گزارش داد که شورای حکومتی طالبان با اجرای آتش‌بس موقتی موافقت کرده است. روز دوشنبه خبرگزاری فرانسه به نقل از طالبان این گزارش را تکذیب کرد. دولت‌های آمریکا و افغانستان همواره تاکید کرده‌اند که آتش‌بس گام اول در هرگونه توافق صلحی است.
ازبکستان به طور خاص در خصوص موضع نسبت به افغانستان تغییرات مهمی را تجربه کرده است. تاشکند تلاش‌هایی برای پیشبرد فرایند صلح در افغانستان انجام داده و از جمله شهر تاشکند را به عنوان مکان مذاکرات پیشنهاد کرده و همچنین در اوت 2018 و بار دیگر در اوت 2019 میزبان هیات طالبان بوده است.
دیپلمات دراین گزارش تاکید کرد: هر چند انتظار داریم که مذاکراتی درباره افغانستان انجام شود اما انتظار انتشار جزئیات آن را نداریم. همچنین انتظار می‌رود که در دیدار وزیر خارجه آمریکا با وزیران کشورهای آسیای مرکزی رایزنی‌های جدی درباره چین انجام شود اما رسیدن به نتایج مهم و مشخص نامحتمل است.
مقام وزارت خارجه آمریکا خاطرنشان کرد که این کشور موضوع اردوگاه‌های بازداشت مسلمانان چین در سین‌کیانگ را با دولت‌های آسیای مرکزی مطرح کرده است. وی افزود: انتظار داریم که وزیر خارجه پمپئو در سفر هفته آینده نیز این مساله را هم در دیدارهای دوجانبه هم در نشست وزیران خارجه مطرح کند.
این مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا افزود: ما شاهد هیچ پیشرفت مهمی در این زمینه نبوده‌ایم و به مطرح کردن این موضوع با شریکان و متحدان خود ادامه خواهیم داد.
نشریه آسیایی دیپلمات همچنین نوشت: اما واشنگتن برای بحث درباره افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی بخت بهتری خواهد داشت. تاکنون هیچکدام از کشورهای این منطقه موضعی علیه برخورد دولت چین با مسلمانان سین‌کیانگ نداشته است. از سوی دیگر، وزارت امور خارجه چین روز سه‌شنبه پیشدستی کرد و قبل از سفر پمپئو اعلام کرد: کشورهای آسیای مرکزی همواره حمایت خود را از تلاش‌های ضدتروریستی چین در سین‌کیانگ اعلام کرده‌اند. ما از مواضع این کشورها تقدیر می‌کنیم.
*س_برچسب‌ها_س*