الحاق 33 هزار هکتار زمین به شهر‌ها برای طرح نهضت ملی مسکن

به گزارش خبرگزاری تسنیم، ارسلان مالکی با حضور در برنامه «صف اول» شنبه هفتم مرداد به پرسش‌ها درباره قانون جهش تولید مسکن و تامین زمین نهضت ملی مسکن پاسخ داد.

متن کامل این برنامه به شرح زیر است: سوال: آقای مالکی یک گزارش کلی درباره اجرای قانون جهش تولید مسکن بدهید که در چه وضعیتی هستیم چقدر از اهدافش فاصله داریم یا احیاناً فاصله‌ای نداریم تحقق پیدا کرده اهداف دو ساله اش تا به سؤالات بعدی برسیم. مالکی: قانون جهش تولید مسکن شقوق بسیار مختلف و وظایف بسیار زیادی، آن چیزی که به عهده سازمان ملی زمین و مسکن است تأمین زمین طرح نهضت ملی و اجرای طرح‌های مسکن حمایتی است آن چیزی که تا الآن محقق شده است از اراضی طرح بالغ بر 33 هزار هکتار از اراضی وزارت راه و شهرسازی و اراضی که برای طرح نهضت ملی مهیا شده بر اساس این قانون در اختیار طرح نهضت ملی قرار داده شده و 24 هزار هکتار از اراضی باز هم متعلق به دولت در انتظار الحاق به محدوده‌ی شهر‌ها هست که این‌ها همه تکالیفی بود که در قانون مشخص شده است. در ماده 9 قانون جهش تولید مسکن به شهرک سازی تکلیف شده که ما تا کنون حدود 27 شهرک را در سراسر کشور علاوه بر 33 هزار هکتار زمینی که خدمتتان گفتم و اراضی که در انتظار الحاق است مکان یابی کردیم و در مراحل مختلف رسیدگی و تصویب این شهرک هاست. در ماده 8 قانون جهش تولید مسکن اجازه داده تغییر کاربری اراضی اتفاق بیفتد که بیش از 2 هزار هکتار از اراضی که قابلیت تغییر کاربری دارد شناسایی شده و در اختیار طرح قرار داده شده در ماده 10 قانون جهش تولید مسکن به اراضی سایر دستگاه ها، اراضی دولتی سایر دستگاه‌های دولتی تکلیف شده که آنجا هم عددش را بالغ بر 5 هزار هکتار از این اراضی تا کنون شناسایی شده و اخذ سند شده است. در ماده 11 تکلیف مقدمات الحاق اراضی را به محدوده‌ی شهر‌ها تکلیف کرده که خدمتتان عرض کردم بالغ بر 24 هزار هکتار الآن در شرف الحاق داریم و از 33 هزار هکتار بخش عمده‌ای از آن هم از اراضی بوده که در همین مدت اجرای قانون الحاق شده و در اختیار طرح قرار داده شده است. آن چیزی که در زمین تکلیف شده بود ماده 12 که اراضی که قبلاً واگذار شده و متقاضیان کاری در زمین نکردند به عنوان بازپس گیری این اراضی تکلیف شده که آن هم عدد 2 هزار هکتار شناسایی را دارد. تکالیفی بود که در قانون از ماده‌ی 7 تا ماده‌ی 12 مرتبط با زمین بود که ما در سازمان ملی زمین و مسکن تقریباً همه‌ی تکالیفی که در قانون مشخص شده بود در دستور کارمان قرار گرفته و این را داریم انجام می‌دهیم که حاصلش این عدد‌هایی بود که خدمت شما گفتم. سوال: یعنی در تأمین زمین عقب نیستیم به هیچ عنوان. مالکی: قبل از اینکه وارد تأمین زمین شویم، چون برنامه‌های قبلی هم توضیح دادیم خیلی فرصت نشد، تأمین زمین یا مکان یابی درست برای ایجاد یک سکونتگاه یا برای ایجاد مسکن، یک فرآیند پیچیده و یک ماهیت چند وجهی دارد یعنی شما صرف اینکه زمین وجود داشته باشد یا زمین دولتی باشد نمی‌شود گفت که این زمین قابلیت ایجاد سکونتگاه را دارد یا می‌شود مسکن ساخت برای این زمین، باید معیار‌هایی را داشته باشد؛ یکی از معیارهایش کالبد آن زمین باید توپوگرافی این زمین اجازه ساخت و ساز را بدهد ما در روی کوه یا روی تپه‌های با شیب خیلی زیاد نمی‌توانیم مسکن بسازیم یا اینکه از بعد فرهنگی و اجتماعی باید آن پذیرش باشد به عنوان مثال شما بر جایی که قبلاً نزدیک قبرستان است که نمی‌توانید مسکن بسازیم شاید از نظر فرهنگی و اجتماعی، مردم تمایلی به حضور در آن سکونتگاه نداشته باشند یا از نگاه زیست محیطی، شما یک جایی که آلوده است یا کنار صنعت قرار گرفته این را به عنوان سکونتگاه ما نمی‌توانیم انتخاب کنیم یا جایی که از نگاه اقتصادی بالاخره مسکن یک کالای سرمایه‌ای است این را باید بپذیریم که جایی باید باشد که سرمایه گذاری‌ای که روی این زمین اتفاق می‌افتد توجیه داشته باشد، پس زمین مکان یابی یک موضوع بسیار مهم و فرآیند تأمین زمین یک فرآیند بسیار پیچیده‌ای است که نیاز به مطالعه و نیاز به استفاده از مدل‌های مختلف در تصمیم گیری دارد تا یک مکان یابی مناسبی اتفاق بیفتد. مقدمه‌ی دیگر اینکه ما در دولت‌های گذشته بدون تعارف کار تأمین زمین انجام ندادیم یعنی کاملاً عدد و رقم‌ها مشخص است ثبت در بانک زمین هست به غیر از دولت دوازدهم که آخر دولت یک سال آخر فعالیتی تحت عنوان اقدام ملی انجام شد در دولت‌های گذشته ما فعالیت‌هایی برای تأمین زمین نداشتیم، چون اساساً برنامه‌ی طرح‌های حمایتی مسکن را نداشتیم. این پیچیدگی مکان یابی و تأمین زمین وجود داشت ما تقریباً موجودی صفر داشتیم زمانی که قانون جهش تولید مسکن آمد یعنی زمینی وجود نداشت، چون زمینی تأمین نشده بود اولویت دولت‌ها نبود و اساساً برنامه‌ای را نداشتند برای همین این‌ها مانده بود یک کار مانده بدون زمین، بدون تأمین زمین در گذشته یک حجم تقاضای انباشتگی تقاضا در سال‌های گذشته هم وجود داشت که عدد و رقم‌های مطالعات این را می‌گوید که ما در این سال‌ها یک انباشتگی عجیبی را داشتیم تا رسیدیم به قانون جهش تولید مسکن و آن باعث شده که این قانون مصوب شد و آن جزو اولویت‌های دولت به عنوان تأمین مسکن و تأمین زمین در برنامه‌های دولت آمده دغدغه‌ای بود که بالاخره دولت نمی‌توانست در مقابلش بدون برنامه باشد و به عنوان یک مسئله با برنامه و هم افزایی که با مجلس داشتند تبدیل شد به قانون جهش تولید مسکن، این عقب ماندگی، کم کاری به خاطر نبودن برنامه، پیچیدگی فرآیند تأمین زمین این‌ها همه باعث شده که اجرای قانون به راحتی نباشد، ولی دولت اراده کرده ما اراده کردیم شبانه روز تأمین زمین را به عنوان یک کار شبانه روزی خودمان به صورت قرارگاهی، به صورت یک کار جهادی داریم پیگیری می‌کنیم. مالکی: نکته بعدی در مورد تأمین زمین بحث تأمین زمین یک بحث جاری و روزانه است یعنی کاری نیست که متوقف شده باشد بگوییم رسیدیم به امروز تمام نه این تمام نشده کار تأمین زمین روزانه دارد پیگیری می‌شود یعنی همین الآن که من و شما داریم صحبت می‌کنیم همکار‌های ما با یکی از استان‌ها در سازمان‌ها نشسته اند دارند بحث تأمین زمین آن استان و آن شهر را پیش می‌برند پس این‌ها به عنوان یک مقدمه‌ی تأمین زمین باید به آن توجه کنیم اگر توجه نکنیم نمی‌توانیم حس دقیقی نسبت به تأمین زمین و اجرای قانون داشته باشیم.

سوال: الآن بالاخره جواب سؤال را من نگرفتم الآن ما از برنامه عقبیم یا نیستیم؟ منظور من دقیقاً در تأمین زمین مسکن است. مالکی: 4 میلیون برنامه‌ی مسکن بود این برنامه هم روستایی دارد هم شهری دارد اگر که شهری آن را آنچه که در برنامه قرار است بر روی اراضی دولتی اتفاق بیفتد، چون برنامه خود مالک دارد بافت فرسوده دارد شهر‌های جدید دارد و اراضی دولتی شهر‌ها هم دارد مسکن روستایی هم هست آن چیزی که در برنامه‌ی طرح نهضت ملی و قانون جهش تولید مسکن آمده سازمان ملی زمین و مسکن 1 میلیون و 200 هزار در طول 4 سال، شهر‌های جدید هم 600 هزار، در مجموع 1 میلیون و 800 هزار قرار است در 4 سال بر روی اراضی دولتی مسکن ساخته بشود خب ما الآن 33 هزار هکتار زمین تا مهیا کردیم برآوردی که ما داریم از استان‌ها گرفتیم 1 میلیون و 600 هزار واحد می‌شود روی این‌ها ساخت 24 هزار هکتار هم در انتظار الحاق داریم در کارگروه‌ها و شورای برنامه ریزی استان‌ها و شورای عالی شهرسازی و معماری اگر آن را جمع بزنیم 800 هزار هم آن جواب می‌دهد پس ما به آن برنامه‌ی 4 میلیونمان اگر که ظرفیت‌های الحاق ماده 11 و موادی که اشاره کردم به آن برسیم که بخشی از آن رسیدیم 33 هزار هکتار را قطعاً ما به برنامه می‌رسیم، اما یک نکته دارد؛ نکته اش این است که شاید شما بگویید که در فلان شهر، شما نتوانستید تأمین زمین کنید بله در یک شهر‌هایی وجود دارد که ما به دلایلی که منابع دولتی شناسایی نشدند دولت آنجا زمین نداشته یا نتوانسته به دلیل توپوگرافی یا به دلیل احاطه شدن اراضی کشاورزی درجه 1 و 2 نتوانسته تأمین کند، اما اگر در مجموع بخواهیم سؤال شما را پاسخ بدهم از برنامه جلوتر هستیم در تأمین زمین در گلوبال برنامه جلوتر هستیم و ان شاء الله بعد از الحاق‌ها و استفاده از این ظرفیت‌های قانون جهش نیاز 4 سال.

سوال: گلوبال یعنی چی؟ مالکی: یعنی در مجموع نیاز به مسکن، شما یک مجموع شهری را می‌آورید یک جمع می‌زنید بر روی همه شهر‌ها و بر اساس برنامه، می‌بینید که برنامه را توانستید تأمین کنید، اما یک استثنائاتی هم وجود دارد نکته‌ای که خودم گفتم از شما این است که یک شهر‌هایی نتوانستیم یک شهر‌هایی بیشتر توانستیم یک شهر‌هایی از برنامه جلوتر هستیم.

سوال: کدام شهرهای مهم را نتوانستیم هنوز؟ مالکی: ببینید ما در غرب کشور به صورت کلی بخواهیم و در شمال کشور محدودیت تأمین زمین داریم در شمال کشور استحضار دارید یا اراضی کشاورزی و جلگه ای هستند به خاطر رطوبت بالا و آبی که وجود دارد که ما ممنوعیت قانونی استفاده از اراضی کشاورزی را داریم هم قانون، ما را ممنوع کرده هم اینکه امنیت غذایی ما مهم است ما در اراضی درجه 1 کشاورزی اصلاً ورود نکردیم بخشی از اراضی هم که ملی و متعلق به انفال و متعلق به دولت است اراضی جنگلی هستند, قطعاً ما در شهرهای شمالی مشکل تأمین زمین داریم نه الآن در طرح های مسکن گذشته، مسکن مهر و حتی گذشته تر از مسکن مهر هم همیشه در این شهرها مشکل تأمین زمین وجود داشته است مثل مازندران و شهرهایی که وجود دارد در غرب کشور مثل کردستان، ایلام، همدان اینجا هم توپوگرافی بسیار سختی داریم زاگرس توپوگرافی سختی دارد یا جنگل است یا کوه است و اراضی ای که قابل استفاده نیست یا باز هم اراضی کشاورزی 1 و 2 است ما در این شهرها تأمین زمینمان به سختی انجام می شود نه اینکه بگوییم نمی شود ما هیچ وقت هیچ کاری را متوقف نکردیم از راه های مختلفی برای تأمین زمین تلاش کردیم اما آنجا به سختی انجام می شود در بعضی از شهرهای ما شاید حالا در ادامه ی سؤالات شما باشد مثل اراضی مثل کرمان یعنی شرق را می گیرم آنجا مشکل تأمین آب را داریم یعنی شما وقتی می خواهید شهر را توسعه بدهید وقتی که می خواهید الحاق کنید تأمین آب به سختی اتفاق می افتاد بنابراین من اشاره کردم که تأمین زمین هم به کالبدش باید توجه کنیم همان طور به زیرساختش و دسترسی هایش دلایل مختلفی دارد که بخشی از آن را خدمتتان گفتم. سوال: الآن این زمین هایی که تأمین شده چقدر از زمین های وزارت راه بوده و چقدر از زمین های دولتی دستگاه های دیگر و چقدر از زمین های بخش خصوصی؟ مالکی: ببینید بالای 90 درصد از این اراضی متعلق به دولت است که تولیتش با وزارت راه و شهرسازی است این اراضی که قبل از اینکه در حریم و محدوده‌ی شهر‌ها واقع شود در اختیار منابع طبیعی بوده بعد از به استناد قانون بعد از اینکه حریم و محدوده شهر مشخص می‌شود در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار می‌گیرد بالای 90 درصد این اراضی متعلق به دولت در تولیت وزارت راه و شهرسازی بوده در مقدمه اشاره کردم حدود 5 هزار هکتار از این اراضی را ما از سایر دستگاه‌ها اخذ سند کردیم بخشی از این‌ها وارد طرح نهضت ملی شده بخشی هنوز دارد مراحل کاربری و تغییر کاربری و گرفتن کاربری اش را طی می‌کند بخش خصوصی ما 16 هزار هکتار این‌ها علاوه بر 33 هزار هکتار و 24 هزار هکتار اراضی متعلق به وزارت راه و شهرسازی این عددی که می‌گویم خدمت شما، ما 16 هزار هکتار از اراضی بخش خصوصی را شناسایی کردیم و توافق اولیه را انجام دادیم که از این اراضی برای طرح نهضت ملی استفاده شود به عنوان مثال در همین کردستانی که منابع دولتی محدود است ما توافق با مالکین بخش خصوصی را به عنوان یک اولویت پیگیری کردیم یا اراضی متعلق به بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام، نیرو‌های مسلح این‌ها را همکاری شان هم بسیار همکاری خوبی بوده ما قبل از این جلسه که خدمت شما باشیم جلسه بنیاد مستضعفان را داشتیم، بنیاد مستضعفان اراضی را که دارد در خیلی از شهر‌ها ارائه داده ما داریم بررسی می‌کنیم که کدام یکی به درد سکونتگاه به درست مسکونی می‌خورد بعضی از اراضی هم حدود 16 هزار هکتار شناسایی شده و بخشی از آن توافقاتش نهایی شده چیزی حدود 2 هزار هکتار نهایی شده و در اختیار طرح قرار داده شده بقیه اش هم در مرحله بررسی است که بتوانیم از این اراضی هم استفاده کنیم و این هم 16 هزار هکتار هم به اینجا ختم نمی‌شود ما این کار روزانه‌ی ماست به عنوان مثال در لرستان الآن همکار‌های ما با مالکین دارند نشست‌هایی را دارند و دارند تأمین زمینشان را با مالکین بخش خصوصی پیش می‌برند پس تأمین زمین فقط متعلق به اراضی دولتی و اراضی وزارت راه و شهرسازی نیست گرچه همه‌ی تقریباً این اراضی که قابلیت سکونتگاه را داشته در وزارت راه و شهرسازی به میدان آمده و در اختیار طرح قرار داده شده مابقی هم از سایر ظرفیت‌هایی که هم در قانون توصیه شده و تأکید شده هم از ظرفیت‌هایی که شاید در گذشته و در طرح‌های گذشته کمتر به آن توجه شده همین توجه به اراضی بخش خصوصی و بنیاد‌ها کمتر در دوره‌های قبل به آن ما توجه کردیم به شهرک سازی ما کمتر توجه کردیم می‌دانید که اراضی‌ای که شهرک می‌شوند این‌ها باید خارج از حریم شهر‌ها باشند ما 27 شهرک را تا الآن رساندیم به مراحل تصویب این کاری بود که در هیچ دوره‌ای اتفاق نیفتاد یعنی شما شهرکی را پیدا نمی‌کنید که در دوره‌های گذشته بگوییم این خارج از حریم بوده مثلاً رفته سکونتگاه شده ما به این هم توجه کردیم که در قانون تکلیف شده بود و پیش بردیم و تمام شقوقی که می‌شد به آن توجه کرد برای تأمین مسکن با عدد و رقم خدمتتان می‌توانیم ارائه بدهیم که به آن توجه شده و تأمین مسکن پیش رفته است.

سوال: آمادگی دارید فهرست شهرها متقاضیان یا حالا تعداد متقاضیان و زمین های تأمین شده را منتشر کنید؟ مالکی: تعداد منظور آمار اینها.

سوال: به تفکیک شهرها مشخص شود ما کجاها چه نیازهایی داریم از این نیازها چقدر را تأمین کردیم چقدر هم مانده؟ مالکی: بله این تحلیل شهریش را ما می‌توانم همین الآن هم خدمت شما بگویم که الآن به نظر نیاز این تحلیل شهری را، اگر که به تفکیک شهر بخواهید ما یک سامانه‌ای داریم در وزارت راه و شهرسازی، چون مسکن طرح نهضت ملی شقوق مختلف دارد از بافت تا خودمالک، نیرو‌های مسلح، آنجا عددش را می‌توانیم عدد دقیقش را به شهر و به تأمین شده اش را بگیریم از آن سامانه، اما چیزی که من تحلیل شهری خود تأمین زمین را که الآن خدمت شما گفتم در سازمان دارم ما 1382 شهر را ثبت نام اتفاق افتاده، 48 شهر را متقاضی ثبت نام نکردیم در 48 شهر، هزار و 336 شهر ثبت نام اتفاق افتاده یعنی متقاضی داشتیم، هزار و 58 شهر را تأیید نهایی سه شرط را داشتیم می‌دانید که هر کسی بخواهد از طرح نهضت ملی بهره‌مند شود بر اساس قانون باید 4 تا شرط را داشته باشد باید متأهل باشد، از دولت تسهیلات دریافت نکرده باشد تسهیلات مرتبط با مسکن، فاقد مسکن باشد یعنی خودش مسکن نداشته باشد البته این تاریخ دارد من کلی خدمتان می‌گویم و در آن شهر که تقاضا می‌دهد 5 سال هم سابقه‌ی سکونت داشته باشد برای اینکه این مهاجرت‌های اتفاق نیفتاده به شهر‌های بزرگ این را قانونگذار مشخص کرده آن چیزی که ما در شهر‌هایی که ما متقاضی بررسی شده ببخشید 4 شرط را داریم هزار و 58 شهر است از این هزار و 58 شهر ثبت نام شده متقاضی داریم 324 شهر را فاقد متقاضی 4 شرطیم یعنی 4 شرط را بررسی کردیم 324 تا متقاضی نداریم حداقل در ثبت نام اولیه شاید ثبت نام‌های بعدی داشته باشیم 511 شهر را ما کامل داریم تأمین کردیم از نگاه ما بر اساس متغیر متقاضی شاید فردا متقاضی اضافه بشود این شهر‌ها کسری پیدا کنند، اما الآن بر اساس متقاضیانی که وجود دارد 511 شهرش کامل تأمین شدند در 275 شهر بخشی از نیاز را توانستیم تأمین کنیم یعنی در این شهر بخشی از نیاز تأمین شده و بخشی از کسری وجود دارد در 272 شهر ما نتوانستیم منابعی تأمین کنیم منابع دولتی نتوانستیم شناسایی کنیم، اما خیلی جای نگرانی هم ندارد دلیلش هم این است که در این 272 شهر 23 هزار متقاضی ما داریم که باز از این 272 شهر 187 شهرش 10 هزار تا متقاضی دارد و 115 شهرش زیر 10 نفر متقاضی دارد یعنی شهر‌هایی بسیار کوچکی بودند که حالا درست است که در آمار شهری می‌گوییم که 270 شهر تأمین زمینش الآن مانده یا اینکه کامل تأمین نشده، اما 115 تا این‌ها زیر 10 تا متقاضی یعنی از نظر تعداد متقاضی خیلی تعداد نگران کننده‌ای نیست گرچه ما بر همین 270 شهر هم الآن برنامه داریم یعنی شما از من بپرسید یک شهر شناسنامه اش چی می‌خواهید چه کار کنید؟ ما به شما می‌گوییم که آنجا می‌خواهیم چه کار کنیم همین طوری که الآن در همین شهر‌ها مثلاً گفتیم که این تعداد شهر‌ها این کار را انجام بدهیم در آن کسری‌ای که داریم پس ما تحلیل شهری اش را برای خودمان برای برنامه ریزی تأمین زمینمان در سازمان ملی مسکن به ریز شهر داریم ما در بانک زمین ما اگر مراجعه کنید آنجا اسم هر شهری را بخواهید شما بیاورید ما شناسنامه آن شهر را می‌آوریم به شما می‌گوییم ما برنامه مان درآن شهر چیست برنامه داریم یا نداریم حتی مختصات زمین را هم به شما نشان می‌دهیم می‌گوییم زمینی که ما تأمین کردیم اینجاست این مختصات را دارد، اما چون تجمیع می‌شود در سامانه‌ی وزارت راه و شهرسازی شهر‌های جدید وارد می‌کند بافت فرسوده وارد می‌کند روستایی و بنیاد مسکن وارد می‌شود تجمیعشان آنجاست می‌توانید آنجا این ریز را داشته باشید.

سوال: آقای مهندس فرآیند ساخت مسکن به شیوه ی واگذاری زمین به متقاضیان نهضت ملی مسکن چه جوری است؟ مالکی: فرآیند ساخت بسیار متنوع است آن دسته از متقاضیانی که تمایل دارند و زمین به آنها واگذار شده چه در قالب انفرادی و چه در قالب گروهی اولویت ما این بوده که زمین را واگذار کنیم که خود متقاضی برنامه ریزی کند برای ساختش یعنی خودش پروانه اش را اخذ کند خودش مراحل تهیه ی نقشه حالا ما کمک می کنیم اما مراحل تهیه ی نقشه و مراحل ساختش را انجام می دهیم مجری ذیصلاح می گیرد بر اساس آن چیزی که قوانین جاری آن شهر است که طرف به عنوان یک مالک می خواهد بسازد خودش می رود ساخت و سازش را انجام می دهد بخشی را متقاضیان توانایی ساخت را ندارند مراجعه می کنند در بعضی از شهرها که ما توان ساخت را نداریم ما توسط کارگزارانی که داریم که کارگزاران ما ستاد اجرایی و بنیاد مسکن اینها کارگزارهای اصلی ما هستند به خصوص بنیاد مسکن، بنیاد باز به دو روش می سازد یک روش اینکه بنیاد خودش متولی می شود و ساخت را می سازد به آن اصطلاحاً ما می گوییم بنیادساخت یعنی بنیاد خودش دارد می سازد به صورت، بخشی از آن پیمانکار می گیرد می آید و انبوه ساز استفاده می کند و می سازد روش دیگر روش انبوه سازی است ما در این طرح نهضت ملی غافل نشدیم از ظرفیت انبوه سازان این هم به دو روش؛ یک روشش پیمانکاری است یعنی ما می آییم یک عددی را فراخوان می کنیم می آید قیمت می دهد انبوه ساز با یک عددی ساخته می شود بخشی از وام می آید بخشی از آورده ی متقاضی می آید بخشی از آن هم با آورده و وام ساخته می شود کمک هایی هم حالا دولت در بعضی از تحقیقات پروانه و اینها می دهد این ساخته می شود در قالب پیمانکاری که الآن خیلی واحدهای زیادی داریم در کشور این طور شد. یک روشی را که ما اخیراً یعنی خیلی جدید هست این را ابلاغ کردیم برای استان ها روشی است که علاوه بر اینکه آورده ی متقاضی می آید وام هم می آید سرمایه گذار یا انبوه ساز بخشی از تأمین مالی را هم به پروژه تزریق می کند یعنی بخشی یک درصدی را هم سرمایه گذار می آورد بابت آن درصدی که می آورد از واحدهای ساخته شده برمی دارد این یک روش جدیدی است برای اینکه کمک بشود به دهک های اول، دوم، سوم و تأمین مالی شان این روش یک روشی است که برای اولین بار هم هست ما همکاران ما نشستند و یک روشی را ایجاد کردند که الآن در کشور دارد برای ساخت می شود ابلاغ شده و دارد کارهایش انجام می شود این روش های متنوعی که دولت هم حمایت کرده هم ایجاد کرده که بشود مسکن نهضت ملی را ساخت به سلیقه ی استان ها و تصمیماتی که در شورای تأمین مسکن استان ها گرفته می شود این انعطاف دارد یک استانی تمایلش بر این است که همه اش را به مردم بدهد مردم خودشان توان ساخت را دارند یا بعضی از شهرها این استانی هم در انبوه سازی توجه به انبوه سازی مهم با توجه به وضعیت آن استان متفاوت است اما این روش های ساخت روش هایی هستند که الآن دارد اجرا می شود.

سوال: آقای رئیس جمهور در جلسه ی شورای عالی مسکن درباره ضرورت رفع موانع واگذاری زمین به متقاضیان نهضت ملی مسکن اشاره کرده بودند منظورشان از این موانع چی بوده است؟ مالکی: ببینید ما بخشی از اراضی مان منتظر الحاق است ایشان تأکید کردند استانداران محترم خیلی سریع بحث الحاق ها را و تصویب طرح ها را در دستور کار قرار بدهند می دانید که زمینی تا الحاقش به شهر یا مصوبه ی شورای برنامه ریزی و شورای عالی نگیرد ما اجازه ی طراحی و آماده سازی آن را نداریم. بخشی موانع این بود بخشی از موانع پاسخ استعلامات برای الحاق بعضی از دستگاه ها یک خرده استعلامات را طولانی کردند به دلیل بررسی هایی که باید در مطالعاتی که باید می کردند این یک خرده طولانی شده بود آن را تسریعش را دستور دادند. بخشی از موضوع هم آماده سازی زمین است زمین هایی که ما داریم و تأمین کردیم اراضی هستند بدون آماده سازی یعنی نه این اراضی جوی و جدولشان مشخص است نه عملیات خاکی خیابان های اصلی آن سایت هایی که در بیایند بشود به مردم واگذار کرد اینها موانعی بودند که بعد از این جلسه خیلی تسریع شد هم آماده سازی سرعت گرفته در کشور و دارد کارش انجام می شود یک تسهیلگری هم شده در مورد بستن قرارداد و انعقاد قرار دادی که مشکلاتی که بوده برای بحث های الحاق ها هم توصیه های لازم شده و دارد این کار یک خرده سرعت می گیرد موانع بیشتر اینها بودند برای واگذاری زمین آن دسته از زمین هایی که آماده شده بودند باید این اتفاقات می افتاد بخشی از آن منتظر طراحی یعنی زمین خامی که تهیه می شود باید طرح تفضیلی آن یا طرح آماده سازی آن تهیه بشود خب این یک خرده بیشتر تسریع در رفع این موانع اما مانع اصلی که به نظر من می رسد که باید همین جا هم تأکید می کنم استانداران محترم هم کمک کنند و خب خیلی تلاش کردند این استان هایی نیاز هست بیشتر تلاش کنند بحث تسریع در الحاق اراضی به محدوده ی شهرهاست و تصویب شهرک سازی.

سوال: مشخص است در چه شهرهایی واگذاری زمین عملیاتی شده؟ مالکی: بله؛ ما تقریباً در همه استان ها حالا ریز شهری را من الآن ندارم به شما بگویم تعداد شهرها اما تقریباً در همه استانها واگذاری زمین را داشتیم چه انفرادی و چه گروهی تقریباً در همه ی استان ها داشتیم، معیار ما در سازمانی که تأمین می کنیم بخشی وجود زمین است یعنی در یک شهرهایی زمین وجود دارد حالا شهر هم بزرگ است ما این واگذاری را اتفاق می افتد مثل یزد، در یک شهرهای کوچک شهر اما زمینی وجود ندارد متقاضیانی وجود دارد آن را کمی با احتیاط بیشتر و واگذاری اش را کمی سخت تر اتفاق می افتد معیار ما بیشتر تعداد متقاضیان واجد شرایط ما و به میزان زمینی است که وجود دارد آنجاهایی که زمین داریم ما اولویت مان همانی است که شورای عالی مسکن مصوب کرده است. یک نکته دیگر هم من اشاره کنم اینکه ببینید من مسئولیت تأمین زمین را دارم اینکه زمین چه جوری با چه ظرفیتی طرح گذاشته بشود آن مسئولیت استانی دارد یعنی طرح های ما باید حتماً در کمیسیون ماده 5 مصوب شود که کمیسیونی است قانونی من هم دخالتی در آن کمیسیون به عنوان سازمان ملی زمین و مسکن ندارم آنها تشخیص می دهند بر اساس آن شهر وضعیت آن شهر متوسط بارگذاری آن شهر و طرح تفضیلی که آن شهر دارد متناسب با آن تصمیم می گیرد.

سوال: آقای مهندس مالکی از مصوبات شورای عالی مسکن اولویت دادن به ساخت مسکن ویلایی بوده این مصوبه چقدر جدی است واقعاً؟ مالکی: از نگاه ما در وزارت راه و شهرسازی یک اولویت است در بخش قبلی صحبتمان اشاره کردم ما به عنوان یک اولویت به آن نگاه می کنیم اما دو تا متغیر داریم یک متغیر متقاضیان تعداد متقاضیانی که وجود دارد و وجود زمین، از نگاه من در سازمان ملی زمین و مسکن، زمینی تأمین شده لحاظ می شود که مصوبات استانی اش را مصوبات شورای برنامه ریزی و کارگروه امور زیربنایی استان را بر اساس قانون طی کرده باشد یعنی اینکه زمینی از نگاه ما تأمین شده است که الحاق به شهرش نهایی شده باشد اگر زمینی تأمین شده باشد در شهری چون این اختیار، اختیار شورای تأمین مسکن استان هاست تأمین شده باشد با متقاضیانش هم همخوانی داشته باشد یعنی تعداد متقاضیان هم پاسخگو باشد اولویت همین است که شما می فرمایید و ما غیر از این توصیه ای نمی کنیم واگذاری انفرادی و گروهی اما یک جاهایی است مثال زدم ما تأمین زمین را همان میزانی را که می توانیم تأمین کنیم به سختی می توانیم تأمین کنیم مثل استان های شمالی، هم منطق کارشناسی می گوید هم عقل این را می گوید که استفاده ی بیشتری از این زمینه بشود حتی اگر اولویت چیز دیگری باشد ما آنجایی که اولویت وزارت راه و شهرسازی آنجایی که تأمین زمین اتفاق افتاده باشد چون ما تقریباً همه ی زمین هایمان را عرضه کردیم در کارگروه های امور زیربنایی و شورای برنامه ریزی آنچه را که استانداران محترم الحاقش را و شهرکش را پذیرفته باشند و متقاضیان هم پاسخگو باشد اولویت همین برنامه ای است که مشخص شده و مصوب شورای عالی مسکن هم دارد.

سوال: ولی 80 درصد متقاضیان مال حدود280شهر هستند درست است؟

مالکی: من ندارم.

سوال: الآن مشخص است به تفکیک در چند شهر ما امکان ویلاسازی نداریم و باید آپارتمان سازی کنیم. مالکی: امکان ویلاسازی منظورتان تأمین زمین است آمارش را من الآن ندارم اما معیار ما همین است حالا این در سامانه ای که معاونین مسکن دارد آنجا می تواند به شما این عدد را بگوید این درصد را، اما معیار ما این است که بعداً یک نکته ای من اشاره کنم ببینید این کار، کار جاری است یعنی شاید امروز من بگویم که من در فلان شهر تأمین زمین به صورت ویلایی را نمی توانم انجام بدهم استانداری بیاید زمین برای من الحاق کند، بیاید برای من شهرک ایجاد کند، این امکان ایجاد می شود مثلاً در کرمان زمین زیاد داریم ما، در همین شهر کرمان ما11 نقطه را بردیم برای اینکه بتوانیم الحاق کنیم به شهر کرمان با همه اش مخالفت شده است شما به من بگویید من می گویم من زمین دارم اما زمینی تأمین از نگاه ما تأمین شده است که تصویب نهایی اش یعنی وزارت نیرو آبش را تأمین کند البته بپذیرد از نظر کالبد مشکلی نداشته باشد روی گسل نباشد در آبراهی نباشد در زون آب نباشد برای همین اگر استانی برای من مصوبه ای از اراضی من مصوبه ی الحاق بدهد یا شهرک مصوب کند میزان متقاضیانش هم باشد اختیار با خودش است اصلاً نیازی به اجازه گرفتن از من و وزارت راه و شهرسازی ندارد اصلاً نیازی به اجازه ندارد اگر استانی تأمین زمینش را بر اساس الحاق هایی که اتفاق می افتد و می تواند در شورای عالی شهرسازی و معماری بیاید دفاع کند از الحاقش، الحاقش را نهایی کند خودش اختیار دارد که طراحی بعدی اش را بر اساس همین اولویت ببرد.

سوال: یعنی الآن شما حداقل نمی دانید که با توجه به آن هدف گذاری اولویت دادن به ویلاسازی چقدر ما امکان بازی در این زمینه داریم؟ مالکی: تا الآن آماری که من گرفتم از سامانه 250 هزار نفر را به صورت گروهی و انفرادی تا الآن زمینش را مشخص کردند در سراسر کشور و در همه‌ی استان‌ها که ریز استانی اش هم وجود دارد قطعاً ریز شهری اش هم وجود دارد 250 هزار نفر گزارشی بود که یکی دو هفته‌ی گذشته خدمت آقای رئیس جمهور در شورای عالی مسکن دادیم عدد این بود 250 هزار نفر را خانوار را بهتر است بگوییم واگذاری انفرادی و ویلایی انجام بشود.

سوال: الآن همین مشخص نیست چند درصدشان ویلایی اند؟ مالکی: می گوییم اینها ویلایی اند250هزار خانواده و از متقاضیان به صورت ویلایی گروهی یا.

سوال: پس احتمالاً کمتر از مثلاً 20 درصد بلکه کمتر از10 درصد. مالکی: نسبت به چی؟

سوال: از کل متقاضیان. مالکی: ما که برای همه متقاضیان هنوز تأمین زمینمان نهایی نشده است بیشتر باید باشداز 20 درصد و اینها.

سوال: آقای مالکی تا به حال چقدر از زمین های مازاد دولتی را شناسایی کردید و چقدر اینها در اختیار نهضت ملی مسکن قرار گرفته؟ مالکی: در بخش‌های قبلی هم اشاره کردم یک ظرفیتی که در قانون جهش تولید مسکن به آن توجه شده ماده 10 قانون جهش تولید مسکن است اینجا تکلیف کرده سایر دستگاه‌های دولتی که اراضی مازادی دارند و این قابلیت وجود دارد که آنجا سکونتگاه بشود و مسکن ساخته بشود این در اختیار طرح است ما چیزی حدود 10 هزار هکتار را تا الآن شناسایی کردیم شناسایی مان هم در برنامه قبلی هم اشاره کردم میدانی است از این‌ها تا الآن بالغ بر 5 هزار و 300 هکتار را آخرین وضعیتی که من گرفتم را اخذ سند کردیم یعنی سندش را توانستیم از ثبت حالا در قانون تکلیف کرده که دو ماه به خود دستگاه فرصت بدهیم اگر تمکین نکرد دستگاه، بیایین و از یک ماهه ثبت استفاده کنیم و ثبت مکلف رأساً این کار را بکنید عمده‌ی این زمین‌هایی که ما گرفتیم از این بخش دوم قانون است یعنی تکلیفی بوده که ثبت رأساً این سند را زده، 5 هزار و 300 هکتار را تا الآن اخذ سند شده 2 هزار و 500 هکتار را ما از دستور کارمان بعد از شناسایی خروج از دستور کار دادیم حالا به دلایلی یا مناسب طرح نبوده یا اساساً سند مالکیت نداشته یا آن دستگاهی که همکاران ما شناسایی کردند مشمول ماده 10 نبوده یعنی صد درصد دولتی شرکتی بوده که صد درصد دولتی نبوده ما بعدش هم چیزی حدود دو هزار هکتر است که هزار هکتار آن متعلق به دانشگاه هاست ما با دانشگاه‌ها یک توافقی را امضاء کردیم که اراضی دانشگاه‌ها برای کارکنان، اعضای هیئت علمی و نخبگان آن شهر استفاده بشود که تا الآن چیزی که وزارت علوم به ما ارائه داده یعنی آمده که این تفاهم را نهایی کنیم یک چیزی حدود هزار هکتار را درخواست داده که ما بتوانیم از این اراضی برای خودشان استفاده بکنیم یک جا‌هایی ما ناچاریم از اراضی دانشگاه استفاده کنیم در شهری ما تأمین زمین از تمام روش‌های قانونی ممکن نبوده مگر اینکه زمین دانشگاه را نه در پردیس دانشگاه، چون ما وارد پردیس دانشگاه نمی‌شویم در اراضی‌ای که متعلق به دانشگاه است استفاده کنیم آن مابقی آن عمده اش وزارت علوم است که هزار هکتار است آن هم با این توافق داریم پیش می‌بریم بعضی از دستگاه‌ها هم ما آن دو ماهشان تمام شده ثبت را داریم پیگیری می‌کنیم. همین امروز هم ما بعد از ظهری همکاران ما با همکاران ثبت در راستای اجرای ماده 10 جلسه داشتند با استان‌ها به صورت ویدئو کنفرانس روزانه داریم پیگیری می‌کنیم که آن قسمت هم محقق بشود و به خصوص در شهر‌هایی که ما مسئله داریم و مشکل زمینمان تأمین زمینمان تحقق پیدا نکرده اصرار داریم که از این اراضی سایر دستگاه‌ها استفاده کنیم.

سوال: الآن چقدر زمین داریم که در انتظار سند خوردن به نام وزارت راه و شهرسازی است؟ مالکی: یک چیزی بالغ بر 2 هزار هکتار حالا دارم دقیقش را وقت نیست بالغ بر 2 هزار هکتار مانده که هزار هکتارش دانشگاه ها هستند هزار هکتارش سایر دستگاه ها هستند که دارند به مرور انجام می شود.

سوال: و چقدر اینها یک ماهشان گذشته است؟ مالکی: بعضاً شاید 300، 400 تو سایت باشند آره در حال اضافه شدن کم شدن هم بخشی از آن مانده دانشگاه ها بیشتر از یک ماهش مانده یعنی هزار هکتار دانشگاه ها یک ماهش گذشته اما چون به توافق رسیدیم با وزارت علوم که برای متقاضیان خودشان باشند ما این را نگه داشتیم که آن توافق وزارت علوم محقق شود.

سوال: یعنی چقدر دیگه اینها تعیین تکلیف می شود؟ مالکی: دارد انجام می شود توافق ابتدایی آن انجام شده لیستش هم ارائه شده است.

سوال: بین توافق شدن و انجام شدن گاهی می تواند ماه ها. مالکی: لیستش هم ارائه شده ببینید بعضی از این اراضی بخشی از سایت یک مجموعه اند جدا کردن این سایت طراحی کردنش یک کارهایی است که زمان می برد اما توافق را وزارت علوم کرده که این اراضی را برای کارکنان خودش استفاده کند این اهتمام وجود دارد که این اتفاق بیفتد برای کارکنان وزارتمان.