انتقادات یک استاد فلسفه به مستند «الکافی»

غلامرضا زکیانی استاد فلسفه و منطق دانشگاه علامه طباطبایی و رییس سابق انجمن حکمت و فلسفه پس از دیدن مستند «الکافی» ساخته مسعود طاهری که در آن به‌عنوان کارشناس هم حضور دارد، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم درباره این فیلم گفت: مستند «الکافی» دارای حجم بالایی از اطلاعات است که خود من از برخی از آن‌ها درباره کافی، کلین و کلینی، باتوجه به مطالعه بالایی که در این زمینه دارم، آگاه نبودم و با دیدن فیلم چیزهای جدیدی به اطلاعات عمومی‌ام اضافه شد. این حجم بالا از اطلاعات را می‌توان در قسمت اول فیلم نیز بیشتر مشاهده کرد.

او درباره مدت زمان فیلم توضیح داد: زمان فیلم طولانی است و می‌توانست کوتاه‌تر باشد، حتی یکی از قسمت‌های طولانی «الکافی» به کارشناسی من مربوط می‌شد که به کارگردان پیشنهاد کوتاه شدن آن را دادم تا زمان فیلم استاندارد شود اما این اتفاق نیفتاد. همچنین برخی ترکیب‌های کارشناسی می‌توانست بهتر چیده شود مثلا به نظر من صحبت درباره مباحث «الکافی» باید پیش از سکانس‌های فوت کلینی و تشییع جنازه او باشد. همچنین پس از مرگ این نویسنده باید مباحث مربوط به مرقد او و شهرهایی که «الکافی» در آن‌ها بود، پرداخته می‌شد.

زکیانی ادامه داد: در سکانس‌هایی، راوی سوم شخص که صدای خیلی خوبی داشت، چند قرائت اشتباه داشت که در چنین فیلم علمی و مستندی که با هیات‌های علمی دانشگاهی و حوزوی به گفت‌وگو پرداخته است، قابل قبول نیست و می‌شد آن را برطرف کرد. حتی در قسمتی از مصاحبه‌ها که مصاحبه شونده کمی اخمو بود، فضای پشت آن سیاه انتخاب شده بود که به نظر من از نظر بصری درست و برای مخاطب خوش‌آیند نیست.

این استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: من در میان مستندها بسیار مشکل‌پسند هستم و اگر از طولانی بودن و نکات ریزی که گفتم، بگذریم، «الکافی» مستند خوبی‌ست؛ اطلاعات و پردازش هنری بسیار خوبی دارد. از آنجایی که بخش کارشناسی من بسیار تخصصی بود و در تدوین بسیاری از مطالب حذف شده بود، نمی‌دانم چقدر مورد فهم مخاطب عام قرار گیرد به همین دلیل منتظر اکران‌های عمومی این مستند هستم تا نظرات را بشنوم.

مستند «الکافی» به کارگردانی مسعود طاهری سرگذشت کتاب «الکافی» مهم‌ترین کتاب از کتاب‌های اربعه شیعیان را روایت می‌کند که عوامل آن عبارتند از نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده: مسعود طاهری، دستیار اول کارگردان و برنامه‌ریز: مژگان حصاری، تصویر: محمدعلی پور اسد، تدوین: مسعود طاهری، هاجر آقایی، موسیقی: فرزاد هادی، گرافیک: نیلوفر جوشن، صدا: سیاوش حیدری، راوی: محمود راسخ فر، امیرعباس قلیچ لو، اصلاح رنگ: ایمان صالحی، پژوهش: مسعود طاهری، دستیاران پژوهش: سمیه خرم‌نژاد، فاطمه حقیقت، فاطمه خضردوست، ربابه میرباقری، بازیگران: امیرعباس قلیچ لو، حمید عبادی، مهدی قاهری، حسین تقی‌زاده، مجید بختیاری، احد توحیدی‌راد، محمدمهدی پیریزاد، امیرحسین صفاپور، طراح پوستر: مونا طاهری، طراح گریم: محمدمهدی پریزاد، طراح لباس: پروین حسینی، تولید بازسازی: مجتبا دربندی، محصولی از مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی.