انقلاب اسلامی؛ اهداف و چالش‌ها

چهل و سه سال از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی می‌گذرد. این انقلاب پدیده‌ای الهی بود که در اواخر قرن بیستم رخ داد و نور امید را در دل مسلمانان و مستضعفان عالم روشن کرد. اکنون پس از گذشت بیش از چهار دهه از عمر انقلاب اسلامی این سوال مطرح می‌شود که دستاوردهای انقلاب چه بوده است؟ به کدام از اهداف انقلاب اسلامی دست یافته‌ایم و در کجا دارای ضعف و نقصان هستیم؟ آیا انقلاب در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به پیشرفت‌های لازم رسیده و با چه چالش‌هایی برای رسیدن به این اهداف روبرو است؟

برای بررسی بیشتر این موضوع ایسنا با ابوالفضل قربانی، فعال سیاسی اصولگرا و عضو شورای مرکزی جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی استان و مرتضی طهرانی، فعال سیاسی اصلاح طلب و نایب رئیس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در استان اصفهان به گفت‌وگو پرداخته که در ادامه می‌خوانید:

در مصادیق ایراداتی وجود دارد

قربانی گفت: مشکل اصلی حال حاضر کشور بی‌توجهی به سرمایه‌های اجتماعی است، متاسفانه این سرمایه‌ها آسیب دیده که یک بخش آن به دلیل رفتارهای اشتباه و غلط مسئولان در رساندن صحیح منظور به جامعه و القائات رسانه به جامعه از سوی دیگر است.

وی با اعتقاد بر اینکه بررسی میزان تحقق‌پذیری اهداف انقلاب نیازمند یک فضای علمی، منطقی و دور از احساس و هیجانات ژورنالیستی است، گفت: بهترین ملاک برای ارزیابی توسعه و پیشرفت در تمام دنیا شاخص‌ها و آمارها است. باید نگاه کنیم که ایران پایان سال 57 در کدام رتبه قرار داشته و اکنون کجا ایستاده است؟ در دوران شاه گاهی صادرات نفت ایران تا شش میلیون بشکه هم می‌رسید، اما وضعیت شاخص‌های اقتصادی اصلا مناسب نبود.

این فعال سیاسی اصولگرا با تحسین پیشرفت‌های کشور با وجود تحریم‌های ظالمانه پس از پیروزی انقلاب، ادامه داد: به گواه آمار نامه‌های بانک جهانی، ایران اکنون به لحاظ اقتصادی جزء کشورهای با رتبه بالا قرار گرفته در حالی که به واسطه تحریم‌ها گاهی نرخ صادرات نفت کشور تا 600 هزار بشکه در روز نیز کاهش داشته است.

پیشرفت‌های انقلاب چشمگیر است

قربانی افزود: ممکن است مردم مشکلاتی داشته باشند یا آنها از برخی مسائل اقتصادی رنج ببرند که واقعا هم وجود دارد، اما وقتی به کلیت پیشرفت‌های کشور در پنج دهه گذشته نگاه کنیم، متوجه پیشرفت‌های چشم‌گیر کشور نسبت به زمان قبل از آن می‌شویم. زمانی نگاه غرب به ما این بود همین که بتوانیم چیزی بسازیم و خودمان را با آن بشوریم، کافی است، اما اکنون کشور ایران به لطف انقلاب توانسته در همه عرصه‌ها مثل صادرات، عایدی حاصل از صادرات غیر نفتی و حتی حوزه‌های نانوتکنولوژی، بایو تکنولوژی، فناوری هسته‌ای، هوافضا و حتی مسئله تولید به رشد و خودکفایی برسد.

وی در پاسخ به این سوال که چرا مصادیق توسعه امروز در زندگی مردم احساس نمی‌شود، گفت: ما نقطه ضعف‌هایی داریم، چون نتوانسته‌ایم مباحث را به خوبی برای مردم تبیین کرده یا خوب بشکافیم، مثلا شما تونلی را که در خیابان بزرگمهر توسط مدیریت شهری در دوره سوم شورا احداث شده در نظر بگیرید، اگر از یک نفر که در دوره ساخته شدن این تونل هنوز متولد نشده بود بپرسیم که این سازه چه زمانی ساخته شده تحت تاثیرات رسانه‌ای و ژورنالیستی می‌گوید در زمان رضاشاه! و این نشان می‌دهد آنهایی که از کشور بیرون انداختیم بیکار ننشسته‌اند و افکار عمومی را با ابزار قوی رسانه‌ای که در دسترس دارند مدیریت می‌کنند.

کاهش قدرت خرید مردم نسبت به قبل از انقلاب نیاز به ارزیابی آماری دارد

عضو شورای مرکزی جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی استان اصفهان با پذیرش کاهش قدرت مردم، افزود: قدرت خرید مردم کم شده، اما قدرت خرید مردم در سال 57 چقدر بوده است؟ مردم در آن زمان چه میزان گوشت قرمز یا برنج استفاده می‌کردند؟ آن زمان مصرف پروتئین چه قدر بوده و حالا چه قدر است؟ این را باید آمار بگوید تا بتوانیم درک درستی از مقایسه وضعیت اکنون با قبل انقلاب داشته باشیم.

وی در واکنش به این پرسش که آیا افزایش سرانه علمی جامعه نسبت به زمان پیش از انقلاب نباید تاثیری در بهره مندی بیشتر آنها از امکانات داشته باشد، گفت: زمانی به وضعیت مطلوب اشاره می‌کنیم و زمانی دیگر وضعیت موجود را مد نظر قرار می‌دهیم به هر حال ما با وضعیت مطلوب فاصله داریم و باید تلاش کنیم به آن برسیم.

در کوچک‌ترین تصمیم‌ها از آمریکا اجازه می‌گرفتیم

قربانی با تبیین جزء به جزء شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی به‌عنوان یکی از محوری‌ترین شعارهای انقلاب، خاطرنشان کرد: اکنون از استقلال بیشتری بهره‌مندیم یا قبل از انقلاب؟ زمانی ایران برای کوچک‌ترین تصمیم‌هایش باید از آمریکا اجازه می‌گرفت، اما اکنون نه تنها از هیچ کشوری برای تصمیم‌های مهم خود اجاره نمی‌گیریم، بلکه کوچک‌ترین دخالت خارجی با پاسخ جدی ارکان نظام هم مواجه می‌شود.

وی با اشاره به مصادیق مفهوم آزادی، ادامه داد: آن زمان هیچ کس جرات نداشت به یک پاسبان اعتراض کند، اما اکنون در رسانه‌ها و فضای مجازی حتی به بالاترین مسئولان هم انتقاد می‌کنند و توسط هیچ کس تحت تعقیب قرار نمی‌گیرند، یا مثلا 150 حزب در کشور به ثبت رسیده که این خود نشان دهنده آزادی در کشور است، البته امکان دارد در مصادیقی اعمال سلیقه هم در موضوع آزادی اتفاق افتاده باشد.

فرهنگ تحزب باید نهادینه شود

قربانی در واکنش به اینکه حزب وجود دارد اما تحزب حلقه مفقوده سپهر سیاسی ایران است، افزود: ما حزب داریم، اما اینکه تحزب نداریم ممکن است ریشه در فرهنگ ما داشته باشد، ممکن است ما رفتار حزبی نداشته باشیم که هیچ ربطی به ماهیت احزاب یا اصلاح طلب بودن یا اصولگرا بودن آنها هم ندارد، گاهی حتی دیده شده که احزاب اصلاح طلب در وقت‌هایی خیلی قوی‌تر هم حاضر شده‌اند.

این فعال سیاسی اصولگرا جمهوریت را حاصل حضور یکپارچه مردم با شکل اسلامی عنوان و خاطر نشان کرد: پیش از انقلاب تعداد انتخابات برگزار شده از تعداد انگشت‌های دست هم تجاوز نمی‌کرد، اما می‌بینیم که در 43 سال گذشته چه تعداد انتخابات در کشور برگزار شده و مردم برای انتخاب رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و اعضای شورای اسلامی شهر و روستا و خبرگان به طور دوره‌ای پای صندوق‌های رای حاضر شده‌اند.

وی افزود: به هر حال مشکلات ممکن است وجود داشته باشد و باید برای بر طرف کردن آنها تلاش شود، اما این دلیل نمی‌شود که حقایق نادیده گرفته شود.

قربانی در واکنش به موضوع عدم احراز صلاحیت‌ها و تاثیر آن بر اصل جمهوریت گفت: ممکن است به اجرا ایرادهایی وارد باشد که هیچ اشکالی هم ندارد، اما کجای دنیا را می‌شناسید که عدم احراز صلاحیت‌ها صورت نگیرد؟ مثلا در کجا یک فردی که سلامت روانی کافی ندارد و یا مرتکب قتل شده می‌تواند در انتخابات شرکت کند؟

عضو شورای مرکزی جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی استان اصفهان در پاسخ به این سوال که عدم احراز صلاحیت برخی چهره‌ها در انتخابات‌های گذشته تعجب افکار عمومی را به همراه داشته است، تاکید کرد: به هر حال ممکن است ایرادهایی به برخی رفتارها یا نحوه اجرای قانون داشته باشیم و چه بسا بسیاری از آنها هم ممکن است درست باشد، اما باید پذیرفت که اساس احراز صلاحیت پذیرفته شده است.

وی با تاکید بر اینکه انقلاب از اهداف خود هرگز منحرف نشده است، تصریح کرد: اهداف انقلاب اسلامی اهداف بسیار بلندی است که برای تحقق آنها هنوز راه طولانی پیش‌رو است، نقش حضور رهبری در شاکله نظام جلوگیری از بروز انحراف در اهداف انقلاب است که چه در زمان امام خمینی (ره) و چه اکنون با قوت و قدرت انجام می‌گیرد.

بی توجهی به سرمایه‌های اجتماعی

قربانی به برخی مصادیق رهبری داهیانه انقلاب طی 43 سال گذشته اشاره کرد و افزود: حضرت امام خمینی (ره) در زمان حیات به بحث قائم مقامی پس از خود که وارد یک مسیر انحرافی شده بود با درایت ورود کرده و مسئله را حل کردند. همچنین مقام معظم رهبری نیز آن زمان که احساس کردند که دارد به آرای عمومی مردم بی توجهی می‌شود و می‌خواهند حرف خودشان را به کرسی بنشانند وارد عمل شده و جلوی چنین تصمیماتی را گرفتند.

وی مشکل اصلی حال حاضر کشور را بی توجهی به سرمایه‌های اجتماعی عنوان و خاطرنشان کرد: متاسفانه این سرمایه‌ها آسیب دیده که یک بخش آن به دلیل رفتارهای اشتباه و غلط مسئولان در رساندن صحیح منظور به جامعه و القائات رسانه به جامعه از سوی دیگر است.

این فعال سیاسی اصولگرا، افزود: آن قاطعیتی که باید در برابر زیاده خواهان و آسیب زدنندگان به جامعه صورت می‌گرفت انجام نشد و می‌بینیم که شکاف طبقاتی ایجاد شده و فاصله طبقه ثروتمند و فقیر اصلا در شان نظام جمهوری اسلامی ایران نیست که باید به این مشکل پرداخت.

امام خمینی (ره) حامی تضارب آرا بود

همچنین طهرانی گفت: پیشنهاد من بازگشت به مردم است، چرا که اصل مردم هستند و اصالت با مردم است، مردم باید نظرات خود را آزادانه و به‌صورت عمومی عنوان کنند، حتی حضرت علی (ع) برای قبول حکومت به رای مردم مراجعه کردند.

وی حضور آحاد مردم را مشخصه بارز انقلاب اسلامی عنوان کرد و گفت: همه اقشار فکری و طبقاتی مردم اعم از روستایی تا شهری و از دانشگاهی تا حوزوی و... همه در انقلاب حاضر بودند. بنابراین انقلاب برای همه مردم بوده و است و اگر طرفدار انقلاب هستیم باید امکان ایفای نقش همه مردم را در ادامه این انقلاب نیز فراهم کنیم.

این فعال سیاسی اصلاح طلب، امام خمینی (ره) را معمار انقلاب خطاب کرد و افزود: امام راحل از ابتدای پیروزی انقلاب در پایه‌گذاری همه ارکان نظام، اساس را بر رای مردم قرار دادند، رای مردم هم کاملا آزاد بود و تقریبا در یک دهه ابتدای پیروزی انقلاب چیزی به اسم نظارت استصوابی وجود نداشت و موافق و مخالف در انتخابات شرکت می‌کردند و مردم هم نظر خود را آزادانه پای صندوق‌های رای اعلام می‌کردند. امام خمینی (ره) نیز تقریبا هیچ محدودیتی برای انتخاب شدن یا انتخاب کردن افراد قائل نبودند و به این ترتیب آزادی که یکی از اهداف انقلاب بود به این شکل تجلی می‌یافت.

دبیر حزب اتحاد ملت منطقه اصفهان، اضافه کرد: هر چه از پیروزی انقلاب فاصله گرفتیم شعارهای کلیدی انقلاب هم به مرور کم رنگ‌تر شد، عواملی باعث شد تا مردم خود را کنار بکشند که یکی از دلایل آن هم نظارت استصوابی است که در عمل اجازه نمی‌دهد تا مردم نمایندگان واقعی خود را در معرض کاندیداتوری قرار بدهند، که این یک آسیب جدی هم برای انقلاب و هم برای امنیت و مدیریت و اداره کشور است.

شفاف سازی راهکار مقابله با فساد

این عضو ارشد شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان اصفهان با اعتقاد به اینکه فساد سیستماتیک در کشور وجود دارد، خاطر نشان کرد: فساد سیستماتیک در کشور وجود دارد، به‌طوری که تقریبا هیچ دستگاهی مبری از آن نیست، وقتی می‌گوییم فساد، عده‌ای فکر می‌کنند فساد فقط در بانک‌ها اتفاق می‌افتد، در حالی که فساد می‌تواند در قوای مختلف دیده شود. منظور از فساد، فساد اقتصادی و سیاسی و رانت‌خواری است، رانت که فقط پول نیست، مثلا جابجا شدن یک رای در دستگاه قضایی هم یک رانت بزرگ و فساد عظیم محسوب می‌شود.

طهرانی ادامه داد: برای برچیده شدن فساد، مجلس، دولت و دستگاه قضا باید خود را در قبال ملت مکلف و پاسخگو بدانند؛ ما باید از تجارب جهانی استفاده کنیم، ما نه فرصت تجربه همه چیز را داریم و نه می‌توانیم چیزی را از خود اختراع کنیم، در همه کشورهای دنیا فساد وجود داشته و دارد، اما مهم‌ترین راهکار مقابله با فساد در درجه اول شفاف‌سازی و در درجه دوم وجود مطبوعات و رسانه‌های آزاد است یعنی اگر شفافیت وجود داشته باشد و اگر رسانه‌ها آزاد باشند تا همه فسادها را کشف کرده و در معرض رای و نظر مردم قرار دهند فساد برطرف می‌شود.

انتخاب‌ها خانواده سالاری شده است

وی تصریح کرد: فساد در برخی سیستم‌ها نهادینه شده به این معنی که انتخاب‌ها با رای مردم انجام نمی‌شود، انتخاب‌ها خانواده‌سالاری شده و براساس شایسته‌سالاری نیست. بزرگ‌ترین مراکز پشتیبانی از حاکمیت‌ها مراکز تولید علم یعنی دانشگاه‌ها است، اما حتی در دانشگاه‌ها هم ما آزادی اندیشه را بر نمی‌تابیم.

طهرانی اقدامات اخیر رئیس جمهور و رییس دستگاه قضا در برچیدن فساد در کشور را بیشتر صوری و شعاری دانست و گفت: اشکالاتی ریشه‌ای در ساختار ما رسوخ کرده و از همین جا است که تولید فساد ریشه‌دار می‌شود. وقتی اقتصاد، رقابتی نباشد، منجر به رانت می‌شود.

نایب رئیس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان اصفهان ادامه داد: همین رانت‌ها باعث فاصله‌های طبقاتی بزرگ بین قشر بالا دست و قشر پایین یا فقیر می‌شود، عمق فاصله‌ای که روز به روز بزرگ‌تر هم می‌شود و دارد به جاهای خطرناکی می‌رسد.

استقلال به معنی قطع ارتباط با دنیا نیست

دبیر حزب اتحاد ملت منطقه اصفهان در تبیین مفهوم استقلال به عنوان یکی از مطالبات مهم مردم در زمان انقلاب خاطرنشان کرد: استقلال به معنی قطع ارتباط با دنیا نیست، بلکه به معنی ارتباط با حکومت‌های جهان است. البته به این شرط که استقلالِ عمل کشور حفظ شده و زیر سلطه کشورهای دیگر نباشد، لزوم توسعه، ایجاد ارتباط موثر با همه کشورها و استفاده از همه مزیت‌های اقتصادی جهان است و این امکان‌پذیر نیست که به اسم استقلال و تولید ملی، کرامت مردم زیر سوال برود، ارتباط با دنیا مهم و ضروری است و عدم ارتباط با دنیا به فقر و عقب افتادگی کشور منجر می‌شود.

وی با اشاره به قراردادهای اخیر ایران با کشورهایی نظیر روسیه و چین تصریح کرد: هر گونه قرارداد همکاری با کشورهای توسعه یافته خوب است، ولی باید توجه داشت که هر کشوری منافع ملی خودش را دنبال می‌کند، بنابراین کسی باید پای امضای توافقاتی از این دست بنشیند که مطلع و میهن پرست باشد و از قدرت چانه زنی خوبی برخوردار باشد، چون اگر در امضای این‌گونه معاهدات هوشیار نباشیم، ممکن است آنها کلاه سرمان بگذارند به خصوص درباره کشورهایی که سابقه خوبی هم در گذشته نداشته‌اند.

جایگاه ویژه‌ای برای احزاب قائل نیستیم

این فعال سیاسی اصلاح طلب در واکنش به این گفته که تحزب‌گرایی در فرهنگ ایرانی‌ها نیست، گفت: در قانون اساسی کشور به آزادی احزاب اشاره شده، ولی در کشورمان جایگاه ویژه‌ای برای احزاب قائل نیستیم، در حالی که اگر می‌خواهیم جمهوریت که خود جزء اصول و شعارهای مهم انقلاب اسلامی است، محقق شود مردم باید به معنای واقعی کلمه در انتخاب دولت، مجلس، خبرگان و غیره ایفای نقش کنند، باید بگذاریم متشکل شوند و این تشکل هم در قالب احزاب شکل می‌گیرد.

طهرانی با ابراز تاسف از اینکه در قوانین وضع شده پس از قانون اساسی جایگاهی برای احزاب در نظر گرفته نشده، ادامه داد: در انتخابات، نماینده احزاب جایگاهی ندارند، به این معنی که حق کاندیداتوری برای همه آحاد مردم به‌صورت مجزا و مستقل و خارج از چارچوب‌های حزبی میسر است و اگر چه احزاب با همه توان تلاش می‌کنند تا جایگاه خود را بازیابی کنند، ولی قانون جایگاهی برای آنها در نظر نگرفته است.

وی با بیان اینکه حکومت پنهان علاقه‌ای به وجود احزاب قدرتمند در کشور ندارد، خاطرنشان کرد: علاقه‌ای به وجود احزاب قوی و قدرتمند در کشور وجود ندارد، به هر حال ممکن است در یک انتخابات آزاد همه ارکان کشور نیز یک دست انتخاب شوند و این اگر با استناد به رای مردم صورت بگیرد، هیچ اشکالی هم ندارد.

به رسمیت شناختن حق رای زنان از دستاوردهای انقلاب

طهرانی گفت: به رسمیت شناختن حق رای زنان و حضور پر رنگ‌تر آنها در مجامع، تبدیل نظام سلطنتی و استبدادی به جمهوری، آزادی قلم و بیان و ملاک قرار گرفتن رای مردم به ویژه در یک دهه ابتدایی پیروزی انقلاب از برکات حرکت ارزشمند امام خمینی (ره) بوده است.

این عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان اصفهان البته با ابراز نگرانی از کم رنگ شدن باورهای فرهنگی مردم با گذشت بیش از چهار دهه از انقلاب اسلامی، ادامه داد: به گواه نظرسنجی‌ها مردم در باورهای خود با مشکلات زیادی مواجه شده‌اند، آیا نماز جمعه هایی که امروز برگزار می شود به لحاظ کمی و کیفی با نماز جمعه‌های اوایل انقلاب قابل قیاس است؟

وی در پاسخ به این سوال که بهترین راهکار ممکن برای شرایط فعلی کشور چیست، خاطرنشان کرد: پیشنهاد من بازگشت به مردم است، چراکه اصل مردم هستند، همان‌طور که حضرت امام (ره) در سخنرانی خود در بهشت زهرا فرمودند: «گذشتگان حق نداشتند برای مردم تعیین تکلیف کنند و ما هم حق نداریم برای مردم تکلیف تعیین کنیم». مردم باید نظرات خود را آزادانه و به صورت عمومی عنوان کنند حتی حضرت علی (ع) برای قبول حکومت به رای مردم مراجعه کردند.

انتهای پیام