بازار مسکن در مسیر زوال / این افراد به سیم آخر زدند

وضعیت بازار مسکن اخیراً، به ویژه در زمینه ساخت و ساز، از نظر رضایت‌بخشی به اندازه کافی نیست. کاهش سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و خروج سازندگان از این حوزه، باعث شده است که در این روزها تقاضای مسکن نسبت به عرضه به شدت برتری داشته باشد.

برخی از کارشناسان مسکن می گویند روند نزولی ساخت و ساز می تواند در سال های آینده بخش مسکن را با یک کمبود شدید عرضه مسکن مواجه کند. البته برخی نیز این افت تولید مسکن را علاوه بر سختگیری های شهرداری ها و سازمان های خدمات رسان ورود دولت به ساخت سالانه یک میلیون مسکن عنوان می کنند.

اما سوال این است که چرا علیرغم توجه زیاد دولت سیزدهم به تولید مسکن، این روزها شاهد کاهش تولید مسکن توسط بخش خصوصی هستیم؟

کارشناسان اقتصاد مسکن بر این باور هستند که قدرت خرید مردم با افزایش تورم دستخوش تغییرات شده است اما این قدرت خرید در هیچ یک از حوزه ها، به اندازه مسکن پایین نیامد. صرف نظر از مشکلات مصرف کننده، تولیدکنندگان ساختمانی نیز دچار ضرر و زیان هستند و مدتها است که حاشیه سود آنها کاهش یافته است.

آنان می گویند: در سال 1402، حرکت مثبتی در راستای تولید مسکن از سوی دولت و مجلس دیده نشد. بنابراین بعید است که وضعیت بخش مسکن و تولید در سال جاری بهتر شود. برخی از انبوه سازان، عملکرد سیستم بانکی را مورد نقد قرار داده و می گویند که هیچ اقدامی از سوی دولت و مجلس در راستای تسهیل گری ساخت و ساز انجام نشده است.

برخی بانک ها ساز خود را می زنند و علیرغم فشاری که به آنها وارد می شود، باز هم از پرداخت تسهیلات مسکن اجتناب می کنند.

«بیت الله ستاریان» با اشاره به اینکه به محض اینکه اعلام شد دولت قصد دارد سالانه یک میلیون واحد مسکونی احداث کند خُرده سازان مسکن از بازار مسکن کوچ کردند گفت: وعده دولت در بخش مسکن این بود که سالانه باید یک میلیون واحد مسکونی احداث شود. اما وقتی به آمارها نگاه می کنیم متوجه می شویم که روند نزولی ساخت و ساز توسط بخش خصوصی ببنا به دلایل مختلفی ادامه دارد.

او ادامه داد: اگر قرار است قیمت مسکن واجاره بها کنترل شود باید ساخت و ساز تسهیل شود. پس اگر قرار است ابتدا تورم کنترل شود تا کالایی با ثبات بهتری ادامه فعالیت بدهد باید تولید آن کالا نیز به شکل قابل توجهی افزایش یابد. متاسفانه آمار صدور پروانه ساختمانی و در ادامه آمار تولید مسکن پایین است.

کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که ظاهرا قیمت مسکن هنوز به اندازه تورم رشد نکرده است اما باید توجه داشت که همین الان هم قدرت خرید متقاضیان مسکن پایین است تاکید کرد: تولید مسکن پایین است و آنچه که مشخص است این است که بازار مسکن متقاضی موثر ندارد. اما موضوعی که حائز اهمیت است این است که اگر قفل بازار مسکن به لحاظ معاملات باز شود قیمت مسکن از تورم جلوتر خواهد زد.

تولید مسکن به زیر 300 هزار واحد مسکونی در سال رسید

ستاریان ادامه داد: وقتی تولید مسکن پایین است حتی اگر بازار مسکن هم قفل باشد باز هم رشد قیمت مسکن احتمالا رخ می دهد. متاسفانه در حال حاضر تولید مسکن به زیر 300 هزار واحد مسکونی در سال رسیده است در حالیکه سالها بود که تولید مسکن 350 هزار تا 400 هزار واحد مسکونی بود.

کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که چرا سازندگان مسکن دیگر رغبتی برای تولید ندارند؟ آیا سختگیریهای شهرداری و یا سازمان های خدمات رسان باعث این اتفاق شده است یا اینکه سود آنها کاهش داشته است؟ گفت: به هر حال سود سازنده های مسکن که مثل گذشته نیست و کاهش داشته است. اما موضوعی که حائز اهمیت است این است که زمانی که دولت اعلام کرد سالانه یک میلیون واحد مسکونی خواهد ساخت به یکباره اکثر سازنده های خُرد که مثلا سالانه 10 تا 100 واحد مسکوی می ساختند سرمایه های خود را از بخش مسکن هراسان خارج کردند.

ستاریان ادامه داد: سازنده های خُرد معمولا با یک تبلیغ منفی علیه بخش مسکن از بازار مسکن کوچ می کنند. اگر خاطرتان باشد در مسکن مهر نیز این اتفاق اقتاد و بسیاری از خُرده سازان مسکن ازر بازار مسکن خارج شدند. البته این یک دلیل است و دلایل دیگری نیز می تواند داشته باشد که چرا تولید مسکن توسط بخش خصوصی کاهش یافته است.