بازکردن گره‌های جامعه براساس آیات قرآن کریم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، زندگی با آیه‌ها حرکتی ملی است که تلاش دارد قرآن را به بطن زندگی فردی و اجتماعی بیاورد. در این مسیر، طرح «مسطورا» که به حفظ موضوعی 30 آیه از قرآن کریم در طول ماه مبارک رمضان جاری می‌پردازد، به اجرا درآمده است. درباره این طرح به سراغ کارشناسان رفتیم.

حجت‌الاسلام سید مهدی هاشمی که حافظ کل قرآن کریم است، حفظ موضوعی آیات الهی را یکی از راه‌های توسعه قرآن در جامعه عنوان کرد و گفت: اگر بخواهیم قرآن را در سطح جامعه توسعه دهیم و کارکرد قرآن را به آحاد جامعه یادآور شویم بهترین راه، انتخاب گزیده‌ای از آیات قرآن در موضوعات مهم و ضروری جامعه و بازکردن گره‌های جامعه براساس آیات قرآن کریم است.

این مدرس دوره‌های تربیت مربی حفظ و مفاهیم اوقاف کل کشور، همچنین بیان کرد: خداوند متعال قرآن را نازل کرده تا نیاز انسان را در ابعاد فردی و اجتماعی برآورده کند. اگر نیاز باشد که ما این شعار را پیاده کنیم باید آغازگر این راه، حفظ موضوعی باشد؛ یعنی گزیده‌ای از این موضوعات را انتخاب و آیات مرتبط را هم با حسن سلیقه انتخاب کنیم و اثبات کنیم که راهکاری که قرآن در آن موضوع ارائه داده است بهترین راهکار است که ما را به مسیر سعادت و خوشبختی می رساند؛ این باعث می‌شود که مردم قرآن را به عنوان هدایتگر باور کنند.

هاشمی در رابطه با نقاط قوت حفظ موضوعی در مقایسه با حفظ ترتیبی ادامه داد: حفظ موضوعی قرآن در شرایط کنونی یکی از نیازهای اصلی ما به حساب می آید و نقطه قوت آن، توجه به کاربرد قرآن در زندگی است. البته حفظ موضوعی نقاط قوت زیادی دارد؛ اینکه به کاربرد قرآن در زندگی توجه می‌شود، به شبهات پاسخ می‌دهد و سبک زندگی را اصلاح می‌کند. همچنین تنوع و سهولت آیات موجب می‌شود مخاطبان گسترده‌ای پیدا کند و همه سنین، از خردسالان تا بزرگسالان می توانند این آیات را حفظ کنند. همه این‌ها خواص حفظ موضوعی هست و من معتقدم که حافظان کل قرآن کریم هم باید به سمت حفظ موضوعی بروند زیرا در حفظ موضوعی به مفاهیم، دقیق‌تر پرداخته می‌شود.

این محقق و پژوهشگر حوزه درباره آیه 139 سوره آل عمران که سطر چهارم طرح ملی مسطورا محسوب شده توضیح داد: خداوند در قرآن کریم می‌فرماید که «ولاتهنوا ولاتحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مومنین» به این معنا که سست و نگران نشوید و بدانید که دست برتر برای شماست و شما بالاتر هستید و اگر ایمانتان را حفظ کنید شما پیروز هستید. امروز مردم فلسطین و غزه مصداق واقعی این آیه هستند که می‌بینید دولت‌های متجاوز با پشتیبانی آمریکا و انگلیس نمی‌توانند بر قدرت ایمان و انگیزه‌ای که در رزمندگان مقاوم و مومن غزه و یمن قرار دارد غلبه کنند. در طول تاریخ هم اثبات شده که هرجا این قدرت ایمان در وجود رزمندگان تقویت شود و آنها مرعوب دشمن نشوند در نهایت پیروز کارزار خواهندبود و قرآن کریم این وعده را به همه داده است و انشالله به زودی این وعده هم در غزه محقق خواهد شد که والعاقبه للمتقین.

عضو هیئت علمی مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نورالثقلین همچنین افزود: این آیه بعد از جنگ احد نازل شده است؛ جایی‌که مسلمان‌ها به ظاهر طعم شکست و ناکامی را چشیده بودند و همدیگر را مقصر می‌دانستند؛ چون حب دنیا داشتند این شکست برای آنها مقدر شد. خداوند می‌فرماید این شکست به خاطر این بوده که شما ایمان و اخلاص و جهاد را در خودتان تضعیف کردید. معلوم می‌شود که اگر در جامعه ایمان و تقوا و خدا ترسی تقویت شود، مردم آن جامعه پیروز هستند و دست برتر را در کارزار با دشمن خواهند داشت.

وی در این خصوص ادامه داد: شبیه این آیه در سوره مبارکه محمد هم آمده است که می‌فرماید: «فَلا تَهِنُوا وَ تَدعُوا اِلَی السَلمِ وَ أَنتُمُ الأَعلَونَ وَ اللَهُ مَعَکُم وَ لَن یتِرَکُم أَعمالَکُم» که یعنی از ترس با دشمن مصالحه و سازش نکنید؛ این آیه پیام روشنی به مردم می‌دهد تا امت اسلام مرعوب دشمن نشوند و بدانند که خدا با آنهاست. اگر خدا با ما باشد تمام قدرت و سپاهیان خدا با ما هستند.

هاشمی جنگ تحمیلی هشت سال دفاع مقدس را مصداق این آیه عنوان کرد و اظهار کرد: رزمندگان ما با فداکاری و اخلاصی که داشتند در برابر دشمن تا بن دندان مسلح و تمام ابرقدرت‌هایی که از او حمایت می‌کردند، توانستند پیروز شوند.

مؤلف کتاب «با قرآن خوشبخت شوید» در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان قرآن را در بطن جامعه وارد کرد، گفت: اگر می‌خواهیم قرآن را در جامعه گسترش دهیم بایدکارکرد قرآن را در جامعه عملیاتی کنیم. وقتی به یک پزشک می‌شود اعتماد کرد که بیماران زیادی را درمان کرده باشد. ما قرآن را به معنای واقعی کلمه درمان قطعی درد‌ها می‌دانیم، خداوند در قرآن کریم راجع به این مورد می فرماید: «یا أَیهَا النَاسُ قَد جاءَتکُم مَوعِظَه مِن رَبِکُم وَ شِفاء لِما فِی الصُدُورِ وَ هُدیً وَ رَحمَه لِلمُؤمِنِینَ» (ای مردم قرآنی به سوی شما فرستاده شده که پندی از پروردگار و شفای دل‌ها و هدایتگر و رحمت برای مومنان است). این آیه وظیفه‌ای بر دوش فعالان و کارشناسان قرآنی می‌گذارد که برای آحاد مردم این موضوع را نمایان کنند؛ این دردی که قرآن درمان می‌کند، چیست و قرآن چه درمانی برای آن ارائه می‌دهد. این وظیفه علما و نخبگان قرآنی است و همانطور که عرض شد یکی از بهترین شیوه‌های آن هم حفظ موضوعی است.

حجت‌الاسلام هاشمی عمده ترین راه برای جذب دیگران به قرآن را پایبندی به رفتار قرآنی دانست و گفت: اگر فردی که در حوزه قرآن فعالیت می‌کند خوش اخلاق و اندیشه‌ورز و دارای خلق قرآنی باشد به طور طبیعی دیگرانی که با او معاشرت می کنند حسرت انس با قرآن را می‌خورند و دیگران هم جذب این روش زندگی می‌شوند. سیره انبیا هم بر همین روال است؛ اگر قرار است، دیگران را جذب به قرآن کنیم بهتر است که خودمان به آن عامل باشیم.