بازگشایی بازار سهام بدون در نظر گرفتن وضعیت پسا‌جنگ / این شرایط تا چه زمانی ادامه دارد؟
آقابزرگی با اشاره به توقف طولانی معاملات سهام می‌گوید: «از ابتدا اعتقاد داشتم که توقف طولانی معاملات جایز نبود. بخشی از هیجان و فشار فروش فعلی ناشی از بی‌اعتمادی است، به ویژه کسانی که سهم‌هایشان را به طور کامل نگه داشته بودند و حالا احساس خطر می‌کنند.»
2 روز از معاملات بازار سرمایه گذشته و شاخص کل بورس تهران در این دو روز حدود 150هزار واحد سقوط داشته و بیش از 4 هزار میلیارد تومان هم سرمایه حقیقی از بازار خارج شده است. این در حالی است که میانگین ارزش معاملات خرد در این دو روز کمتر از 3500 میلیارد تومان بوده است.
توقف بازار؛ تصمیم هیجانی یا معقول؟
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، اظهار می‌کند: «اخیراً زیاد می‌شنویم که به دلیل رفتارهای هیجانی، مسئولان یا دست‌اندرکاران بازار، معاملات را متوقف می‌کنند. اما وقتی ریسک سیستماتیک و مستقیمی به اقتصاد بازار سرمایه وارد می‌شود، نمی‌توانیم با هیجان و مداخله، مسیر بازار را تغییر دهیم. وقتی سود شرکتی کاهش پیدا می‌کند، تلاش برای جلوگیری از اصلاح قیمت بیهوده است و هیچ جای دنیا چنین اقدامی دیده نمی‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «در بحران‌هایی مثل کرونا یا اتفاقات 11 سپتامبر، این اتفاقات گذرا بودند، اما بحران فعلی که محور آن ژئوپولیتیک و نظامی است، ممکن است حتی در آینده ادامه پیدا کند. بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که بسته حمایتی تهیه شود تا قیمت سهام اصلاح نشود.»
آقابزرگی با اشاره به توقف طولانی معاملات سهام می‌گوید: «از ابتدا اعتقاد داشتم که توقف طولانی معاملات جایز نبود. بخشی از هیجان و فشار فروش فعلی ناشی از بی‌اعتمادی است، به ویژه کسانی که سهم‌هایشان را به طور کامل نگه داشته بودند و حالا احساس خطر می‌کنند.»
او تاکید می‌کند: «تصمیم به توقف بازار، اشتباه بزرگی بود که فقط محدود به فعالان بازار نبود و به دلایل نظامی و امنیتی اتخاذ شد. این توقف دسترسی سرمایه‌گذاران به نقدینگی را سخت کرد و باعث فشار فروش بیشتر شد.»
در مورد بسته حمایتی، آقابزرگی می‌گوید: «اطلاعات دقیقی از جزئیات این بسته ندارم، اما معتقدم در شرایط بحران‌های ژئوپولیتیک نباید دنبال چنین بسته‌هایی باشیم. اصلاح قیمت بهترین روش برای تعادل بازار است و بسته حمایتی بیشتر برای جلب افکار عمومی مطرح می‌شود.»
او درباره تاثیر افزایش نرخ دلار بر بازارها توضیح می‌دهد: «افزایش قیمت دلار و طلا نشان می‌دهد که بخشی از سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌های امن هستند. اما نمی‌توان نتیجه گرفت که خروج نقدینگی از بورس به طور کامل به سمت بازارهای موازی هدایت شده است؛ این بازارها در حال یافتن جایگاه خود هستند.»
آقابزرگی در پایان تاکید می‌کند: «راه جلوگیری از خروج نقدینگی افزایش اعتماد عمومی به بازار سرمایه است. توقف طولانی معاملات بورس ریسک نقدشوندگی را بالا برد و باعث شد سرمایه‌گذاران به سمت بازارهای دیگر بروند. برای بازگرداندن اعتماد باید وعده داد که چنین توقف‌های طولانی تکرار نخواهد شد.»
بازگشایی بازار بدون بازبینی ساختارها
از طرف دیگرفرهنگ حسینی، کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به بازگشایی بورس پس از تعطیلی دو هفته‌ای به دلیل شرایط جنگی، تأکید می‌کند بازار بدون بازبینی در ساختارها و بدون در نظر گرفتن وضعیت پسا‌جنگ باز شده است. او می‌گوید: «بازارهای موازی در این دو هفته تعطیل بودند و حالا فعالیت خود را آغاز کرده‌اند، اما در بازار سهام 99 درصد نمادها در روز نخست و 97 درصد در روز دوم در صف فروش قرار دارند؛ حتی نمادهای سبز هم فروشنده دارند.»
به گفته حسینی، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد هیچ اقدام عملی مشخصی در جهت حمایت از بازار انجام نمی‌دهند. او اضافه می‌کند: «صرفاً سخنگوی دولت اعلام کرده که بازار با همان دامنه قبلی باز می‌شود، اما حمایتی ندیده‌ایم.»
او علت اصلی تشدید فشار فروش را عجله در بازگشایی و نداشتن برنامه برای تأمین نقدشوندگی می‌داند. حسینی می‌گوید: «هم‌زمان با خروج پول از بورس و صندوق‌های با درآمد ثابت، سرمایه به سمت بازارهایی مثل طلا می‌رود؛ چنان‌که شاهد صف خرید در صندوق‌های طلا هستیم.»
او پیشنهاد می‌دهد که حداقل 10 هزار میلیارد تومان نقدینگی برای جمع شدن صفوف فروش نیاز است و برای بازگشت بازار به ثبات قبل از جنگ، باید 50 هزار میلیارد تومان منابع به بازار تزریق شود.
حسینی در ادامه می‌افزاید: «بخشی از این خط اعتباری می‌تواند از منابع داخلی صندوق‌های حمایتی، منابع سنوات قبل و همچنین تزریق چندده‌هزار میلیارد تومانی از سوی بانک مرکزی تأمین شود. از سوی دیگر، افزایش سود تقسیمی بانک‌ها و تسهیل مقررات مربوط به سهام خزانه نیز می‌تواند به حمایت از بازار کمک کند.»
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.