بازی گروسی با کارت سوخته
«رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نخستین روز از نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی اتمی ادعاهای سیاسی خود را درباره برنامه هسته‌ای کشورمان تکرار کرد.
نورنیوز نوشت: نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صبح امروز با حضور نمایندگان 35 کشور عضو این شورا در وین آغاز به‌کار کرد؛ بر اساس گزارش‌ها در این نشست که تا روز جمعه ادامه دارد مسائل مختلف درباره ایمنی هسته‌ای، اجرای توافقنامه پادمان و تقویت فعالیت‌های علمی و پژوهشی آژانس در دستور کار قرار دارد. همانطور که قبلا اعلام شده بود، برنامه هسته‌ای کشورمان هم یکی از سرفصل‌هایی است که در دستور کار شورا عنوان شده و قرار است راستی‌آزمایی و بازرسی فعالیت‌های اتمی ایران در سایه قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد و اجرای توافقنامه پادمان بررسی شود.
ادعاهای تکراری گروسی
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که سخنران افتتاحیه اجلاس بود، با اشاره به برنامه هسته‌ای کشورمان ادعاهای قدیمی و البته سیاسی خود را تکرار کرد و و مدعی شد: «ذخایر اورانیوم غنی‌شده 60 درصد درحال افزایش است. آژانس تداوم دانش خود را در رابطه با تولید و موجودی سانتریفیوژها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم را از دست داده است. بیش از سه سال از توقف موقت اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران می گذرد و بنابراین آژانس قادر به دسترسی (نظارت) تکمیلی در ایران نبوده است».
وی همچنین با تکرار ادعای قبلی خود مدعی شد: «هیچ پیشرفتی در حلوفصل مسائل پادمانی باقی‌مانده وجود نداشته است. ایران توضیحات فنی معتبری برای حضور ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه نداده است یا آژانس را از مکان (های) فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده مطلع نکرده است.»
مدیرکل آژانس در ادامه ادعاهای خود اضافه کرد: «ایران هنوز کد اصلاحی 3.1 را اجرا نمی‌کند، زیرا اعلام کرده است که اجرای آن را به حالت تعلیق درآورده است. این مسائل پادمانی باقی‌مانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع است و باید حلوفصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.»
گروسی بار دیگر نارضایتی خود از تصمیم ایران برای لغو مجوز تعدادی از بازرسان آژانس را که براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده 9 موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس صورت گرفت، اعلام کرد.
او در عین حال گفت: «من از موافقت ایران مبنی بر اینکه بیانیه مشترک 4 مارس همچنان به ارائه چارچوبی برای همکاری با آژانس و رسیدگی به مسائل باقی‌مانده ادامه می‌دهد، استقبال می‌کنم و از ایران می‌خواهم که بیانیه مشترک را از طریق تعامل جدی با پیشنهادات مشخص آژانس اجرا کند.»
وی همچنین از دولت جدید در ایران خواست که به گفت‌وگوهای سطح بالا و تعاملات فنی که در نتیجه سفر اخیر او به ایران و دیدار با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه شهید کشورمان و علی باقری کنی سرپرست وزارت امور خارجه، شکل گرفته است ادامه دهد.
پاسخ ایران به ادعاهای تکراری
ادعاهای سیاسی گروسی در شرایطی مطرح شد که ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اسفند 1401 با هدف حلوفصل تمامی مسائل باقی‌مانده بین دو طرف توافق کردند؛ توافقی که بعداً به‌عنوان بیانیه مشترک 4 مارس شهرت یافت و بر اساس آن، جمهوری اسلامی ایران به‌طور داوطلبانه با فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت بیشتر بازرسان آژانس، در چارچوب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران موافقت کرد. در پی آن، جلسات متعددی در سطح کارشناسی برگزار و چندین موضوع فنی بین ایران و آژانس حل و فصل شد.
در واقع با همکاری و حسن نیت جمهوری اسلامی ایران، اختلافات بر سر یکی از سه مکانی که آژانس ادعا می‌کند آثار اورانیوم در آن پیدا شده، حل و فصل و همچنین پاسخ‌های مستدل و مستندات مربوطه درباره سایر مکان‌ها به آژانس ارائه شد.
پشت‌پرده ادعای گروسی
جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده است که همکاری خود را با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان ادامه داده و مسائل باقی‌مانده پادمانی نیز با رویکرد حرفه‌ای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است. با این حال سوال اینجاست چرا گروسی مجددا ادعاهای سیاسی خود را تکرار کرده است؟
برخی در پاسخ به این سوال، تحرکات اخیر سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان را مورد اشاره قرار می‌دهند که به گزارش رویترز در روزهای اخیر پیش‌نویس قطعنامه‌ای را درباره ایران آماده و بین اعضای شورا توزیع کرده‌اند که در آن از نحوه کنونی همکاری ایران با آژانس انتقاد شده است.
امریکا از چند هفته گذشته در تلاش است مانع تحرکات تروئیکای اروپایی شود. واشنگتن با اشاره به واکنش ایران در مقابله با رویکرد و ادعاهای سیاسی، زیاده‌خواهانه و یک‌جانبه آژانس، بر این باور است عدم تصویب قطعنامه احتمالی، پیروزی دیپلماتیک مهمی برای ایران محسوب می‌شود. رویکردی که هفته گذشته به صراحت از سوی دریابان علی شمخانی، مشاور سیاسی رهبر معظم انقلاب اسلامی مورد تأکید قرار گرفت. شمخانی در واکنش به تحرکات سه کشور اروپایی در شبکه ایکس نوشت: «اگر برخی کشورهای اروپایی کج‌فهم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران، بخواهند در نشست آتی شورای حکام آژانس، موضع خصمانه‌ای نسبت به برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران اتخاذ کنند، با واکنش جدی و موثر کشورمان روبه‌رو خواهند شد.»
این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران در کنار تلاش مستمر برای ایفای تعهدات خود ذیل موافقتنامه جامع پادمان، همواره از مجموعه حقوق قانونی و ابزارهای در اختیار خود برای مقابله با زیاده‌خواهی‌های قلدر‌مآبانه و بی‌منطق که با هدف واردکردن فشار سیاسی به کشورمان پیگیری می‌شود بهره جسته و در چارچوب حقوق قانونی خود، اجازه طرح درخواست‌های زیاده خواهانه را نخواهد داد.
در همین زمینه بود که «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت که نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «احتمالاً به یک جلسه آشفته» تبدیل خواهد شد. اولیانوف در ادامه ابراز امیدواری کرد که «قطعنامه‌ای ضد ایرانی» ارائه نشود، زیرا خطر «وخیم‌ترکردن جدی وضعیت» را در پی دارد.