باید از ظرفیت فضای مجازی برای صیانت از زبان فارسی استفاده کنیم
معاون صدای رسانه ملی در آیین نکوداشت اسماعیل آذر گفت: یکی از رسالتهای رسانه پاسداشت زبان و ادبیات فارسی است که علاوه بر برنامه سازی در رادیو در فضای مجازی نیز باید این مهم مورد توجه قرار گیرد.
به گزارش حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، آیین رونمایی از سه گانه رادیو فرهنگ در پاسداشت زبان و ادب فارسی شامل حریر سخن (مشاعره رادیویی)، پرنیان ادب (شعر و موسیقی) و قند مکرر (حکمتها و پندهای ادبی) در استودیو شماره یک ساختمان شهدای رادیو همزمان با چهاردهم تیر روز قلم با حضور شاه آبادی معاون صدا، غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سرور بختی، رئیس موسسه فرهنگی اکو از تاجیکستان، مدیران شبکههای رادیویی و امیر اسماعیل آذر برگزار شد.
در ابتدای این برنامه کلیپی تصویری با صدای اسماعیل آذر برای حضار نمایش داده شد و اجرای این مراسم را بهروز رضوی بر عهده داشت.
استقلال فرهنگی از مهمترین ارکان استقلال و هویت ملی کشور است
حمید شاه آبادی معاون صدای رسانه ملی با تبریک روز قلم گفت: امیدوارم این برنامه خدمتی کوچک و قدمی ارزشمند در این حوزه باشد. در شرایطی که نگرانی جدی برای فرسایش زبان فارسی وجود دارد، رسانه ملی وظیفهای دو چندان دارد که برای تذکرات و هشدارهای مقام معظم رهبری، گامهای جدی در حوزه زبان و ادب فارسی برداشته چرا که تا رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم بر همین اساس از همه کارشناسان تقاضای یاری داریم و از شخصیتهای فرهنگی رسانه ملی و رادیو میخواهم که در این راه رادیو را کمک کنند تا نقش خود را در حفظ و صیانت زبان فارسی به درستی انجام دهند.
وی ادامه داد: دوستان و همکاران من در حوزه فرهنگ اقدامات ارزشمندی انجام داده اند از جمله همین سه گانه که امروز با نام اسماعیل آذر زنده است. در این برنامه بیش از سه هزار دقیقه در این سه بخش، تولید برنامه صورت گرفته و مورد استقبال قرار گرفته است. رادیو فرهنگ 6 برنامه دیگر نیز به زبان فارسی اختصاص داده که در این حوزه پیشتاز و موفق بوده است. از زمانی که دکتر حبیبی را در شبکه فرهنگ داریم بخش فعالیتهای فرهنگی این شبکه به صورت جدی رشد پیدا کرده و شاهد اقدامات خوبی در این زمینه بوده ایم. البته در حوزه صیانت از ادب فارسی شبکههای رادیویی دیگر نیز فعال هستند. بیش از 38 برنامه در مجموع شبکههای رادیویی به حوزه زبان فارسی در قالب برنامک و مسابقه و... اختصاص دارد که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
شاه آبادی عنوان کرد: قطعا استقلال فرهنگی یکی از مهمترین ارکان استقلال و هویت ملی کشور است؛ بنابراین ما با تمام وجود باید در این حوزه فعالیت کنیم. اگر به تاریخچه فعالیتهای رادیویی هم نگاه کنیم میبینیم که همواره دغدغه زبان فارسی در رادیو وجود داشته و بزرگان رادیو در آن تلاش داشته و امروز حساسیتهای آن مضاعف شده است. رشد تکنولوژی و فناوریهای نوین یکی از ابزارهایی است که میتوانست به خدمت زبان فارسی گرفته شود، اما آسیب بخش ایجابی آن برای صیانت زبان فارسی به نسبت بخش سلبی آن برای زبان کمتر است بنابراین ما باید از ظرفیت فضای مجازی برای صیانت از زبان فارسی استفاده کنیم. این حرکت مخصوصا با به کار گیری نوجوانان و جوانان میتواند صورت بگیرد شنوندگان رادیو از قدیم از رده سنی بزرگسال بوده اند و کمتر شاهد شنوندگان نوجوان بوده ایم؛ این حرکت باید از نسل جوان شروع شود و این نسل را باید با موضوع زبان فارسی درگیر کرد.
وی بابیان اینکه زبان یکی از ابعاد استقلال فرهنگی است و از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: امروز حساسیتها بالاتر است چرا که توسعه تکنولوژی باعث شده تا وجه سلبی ترویج زبان فارسی بیش از ایجابی آن باشد و لطمات بیشتری به زبان وارد میشود.
معاون صدای رسانه ملی یادآور شد: در سالهای اخیر با دقتها و تذکراتی که در این زمینه به همکارانمان در رادیو داشته ایم به شدت موضوع زبان فارسی مورد توجه قرار گرفته و مجریان و گویندگان ما در این حوزه اشتباهات خود را به حداقل رسانده که این موضوع در مورد مهمانان و کارشناسانی که در برنامهها حضور پیدا میکنند کمتر اتفاق افتاده است. امیدوارم اقداماتی که در این حوزه صورت گرفته با راهنمایی دوستان و بزرگواران به بهترین شکل ادامه پیدا کند و برای رادیو روزگار بهتری رقم بخورد.
سنت مشاعره توسط آموزش و پرورش رشد و گسترش یابد
غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این مراسم گفت: خوشحالم که در مراسمی شرکت کرده ام که در آن زبان فارسی گرامی داشته میشود. از صدا و سیمای جمهوری اسلامی به جهت توجهی که به زبان و ادبیات فارسی دارد، به ویژه رادیو فرهنگ سپاسگزارم. رادیو فرهنگ نام با مسمایی است. اهل فرهنگ در ایران، قدر رادیو فرهنگ را میدانند. رادیو فرهنگ مونس اهل فرهنگ است. از دکتر اسماعیل آذر تشکر میکنم که در این سالها مشوق کودکان و نوجوانان زیادی در حوزه شعر و ادب فارسی بوده است. زبان فارسی افتخار ما و رکن مهم از ملیت ایرانی و هویت ماست. همه دوستداران ایران و ایرانزمین تاریخی، دوستدار زبان فارسی هستند. هر کس دوستدار ایران است، دوستدار زبان فارسی است و هر قدمی برای تقویت زبان فارسی برداشته شود قدمی در راه تحکیم هویت ایرانی است.
وی افزود: شعر در زبان فارسی سابقهای به قدمت زبان فارسی دارد و از فرهنگ ما جدا نیست. در تاریخ ایران شعر نشانه فرهیختگی بوده و از روزگاران کهن در فرهنگ مردم ما نفوذ داشته است. از علما و مراجع بزرگ تا مردم کوچه و بازار افتخار میکردند که به فارسی شعر بگویند. به یاد دارم پسربچهای 8 ساله بودم و خانمی را دیدم که سواد نداشت، ولی با خود این شعر را زمزمه میکرد: اگر در خواب میدیدم غم روز جدایی را به دل هرگز نمیکردم خیال آشنایی را و این یعنی شعر و ادبیات چقدر در فرهنگ نفوذ دارد.
حدادعادل ادامه داد: یکی از اسباب رواج شعر، مشاعره است که خوشبختانه صدا و سیما به آن توجه دارد. مشاعره در کشورهای فارسی زبان از مدتها پیش رواج داشته است. مثلا در تاجیکستان بازیای به نام «بیت بازی» داشتند. این نشانه رشد فرهنگ و زبان فارسی است. یکی از سرگرمیهایی که در دوران دبستان ما را به آن تشویق میکردند مشاعره بود. این سنت باید توسط آموزش و پرورش رشد و گسترش یابد. نباید از بچهها انتظار داشت معنی همه اشعاری که حفظ میکنند را بدانند، همانند بچههایی که قرآن را حفظ میکنند و در بزرگسالی میتوانند معانی آن را بهتر بفهمند. مهم این است که کودکان، موسیقی شعر را لمس کنند و ذوق شعری و معنی وزن را بفهمند. اگر چنین باشد در بزرگسالی دیگر کلمهای را اشتباه نمیخوانند. صدا و سیما کار مبارکی میکند که در این حوزه فعال است و باید حفظ شود. تشویق کودکان و نوجوانان به شعر و مشاعره کاملا بجاست. همانطور که وزن یعنی موسیقی شعر و خوشنویسی از شعر جدا نیست، موسیقی هم از شعر جدا نیست. شعرهای مجموعه پرنیان سخن، همه حکمت، درس زندگی، انسانیت و خداپرستی هستند. فاصله گرفتن از شعر فاصله از ارزشها و حکمت هاست.
پس از آن از سه گانه رادیو فرهنگ با حضور شاه آبادی، سرور بختی، جعفری جلوه، علیرضا حبیبی و اسماعیل آذر از سه گانه رادیو فرهنگ رونمایی شد و پس از امضای برگه یادبود اسماعیل آذر به او لوح تقدیر و هدایایی اهدا شد. همچنین در ادامه از کودکان و نوجوانانی که در حوزه مشاعره فعال بودند و در مراسم حضور داشتند تقدیر شد.
رادیو فرهنگ پیشتاز در برنامه سازی برای صیانت از زبان و ادبیات فارسی
علیرضا حبیبی مدیر شبکه رادیویی فرهنگ گفت: امروز به دلیل شرایط کرونا گوشهای از جمعیت 200 و خردهای نفره از دوستان و دوست داران مشاعره در این جمع حضور دارند. این مراسم قرار بود در اسفند ماه سال گذشته برگزار شود که به امروز موکول شد. برنامههای سه گانه ادب رادیو فرهنگ بخشی از مجموعه برنامههای معاونت صدا در پاسداشت زبان و ادب فارسی است که امروز به همراه رونمایی از این سه گانه از دکتر اسماعیل آذر نیز تقدیر خواهد شد.
وی افزود: برنامه «حریر سخن» عنوان برنامهای است که مسابقه مشاعره است و جذابیت دارد و بیش از 200 کودک و نوجوان در این برنامه شرکت کرده اند که از هر گروه سنی 9 نفر به بخش نهایی راه یافته اند و امروز در این مراسم حضور دارند و از آنها تقدیر خواهیم کرد. قند مکرر نیز شامل بستههای کوتاه ادبی با روایت دلنشین اسماعیل آذر تهیه شده و برنامه پرنیان ادب نیز که آمیختهای از شعر و موسیقی است در این مراسم رونمایی میشود. از دکتر اسماعیل آذر تقدیر ویژه میکنم که دلسوزانه به پاسداری از زبان و ادب فارسی پرداخته اند. همچنین از سرور بختی، رئیس موسسه اکو متشکرم که با همکاریهای ایشان برنامههایی در حوزه همگرایی زبان و ادب و فرهنگ فارسی در رادیو فرهنگ شروع خواهیم کرد. زبان فارسی خاستگاه فرهنگی ماست، ملتی که از زبانشان پاسداری کنند از فرهنگ خود پاسداری میکنند.
پس از آن کلیپی از پشت صحنه برنامه «حریر سخن» نمایش داده شد و پس از کلیپ یکی از نوجوانان به شاهنامه خوانی پرداخت.
فعالان حوزه فرهنگ در رادیو با دست خالی عشق را ضمیمه زندگی مردم میکنند.
اسماعیل آذر نیز در بخش دیگری از این مراسم گفت: از غلامعلی حدادعادل که در این مراسم حضور دارد تشکر ویژهای دارم، او انسان با معرفتی (هم معرف علمی و هم انسانی) است و همیشه یاریگر ما بوده است. فرهنگستان زبان فارسی نیز این روزها از همیشه پرمشغلهتر است و به همت آقای عادل کارها را پیش میبرد. سال گذشته با آقای شاه آبادی چندین جلسه مستمر در این حوزه داشتیم. در دورهای که در رادیو بودم فهمیدم که چه شخصیتهای بزرگ و دانایی در رادیو هستند. همه آنها تلاش میکنند و با دست خالی عشق را ضمیمه زندگی ما میکنند.
به نظرم رادیو در حال حاضر راه تکاملی خود را پیش میبرد و برای همین است که دل ما اینجا بند است. از همه بزرگانی که در حوزه زبان فارسی در رادیو مشغول هستند سپاسگزارم که در این راه چیزی کم نگذاشتند.
پس از آن اسماعیل آذر از کودکانی که برای مشاعره انتخاب شده بودند دعوت کرد روی سن بیایند و مشاعرهای کوتاه با آنها اجرا کرد. در پایان نیز گروه موسیقی «کوچه باغ» به اجرای موسیقی سنتی پرداختند.
گفتنی است آئین رونمایی از حریر سخن، پرنیان ادب و قند مکرر، سه برنامه ویژه رادیو فرهنگ در پاسداشت زبان فارسی و تقدیر از زحمات اسماعیل آذر با حضور غلامعلی حداد عادل مشاور مقام معظم رهبری و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، حمید شاه آبادی معاون صدای رسانه ملی، سرور بختی رئیس موسسه فرهنگی اکو، سینا فروزش رئیس دانشکده ادبیات، علوم اجتماعی و روانشناسی دانشگاه آزاد، انشاءالله رحمتی پژوهشگر، محمدجعفر محمدزاده مدیر رادیو ایران، علیرضا حبیبی سرپرست رادیو فرهنگ، مقصودی مدیر رادیو جوان، صدیقه اعتماد سعید مدیر رادیو سلامت، سیدغلامرضا میرحسینی مدیر رادیو ورزش، صحرا گرد رئیس رادیو تهران، جعفری جلوه رئیس شبکه دو سیما در استودیو هشت ساختمان شهدای رادیو برگزار شد.
انتهای پیام /