بررسی تحولات منطقه غرب آسیا پس از شهادت سپهبد قاسم سلیمانی

به گزارش مشرق، نشست «بررسی تحولات منطقه غرب آسیا پس از شهادت سپهبد قاسم سلیمانی» از سلسله نشست‌های تخصصی تقابل تمدنی ایران و آمریکا توسط مرکز مطالعات آمریکا در محل پژوهشکده مشترک شهید صدر (ره) برگزار شد. در این نشست، چهار تن از اساتید و صاحب‌نظران مسائل منطقه غرب آسیا، تقابل محور مقاومت با محور غربی - عبری - عربی در دو سال اخیر را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

در ابتدای این نشست، دکتر مجتبی فردوسی‌پور، مدیر مرکز مطالعات غرب آسیا و شمال آفریقا؛ به سه ویژگی اساسی اقدامات شهید سلیمانی و آثار بعدی آن اشاره کرد. دکتر فردوسی‌پور تصریح کرد که اولین ویژگی سردار سلیمانی این بود که ایشان به تناسب اقدامات دشمن، مدیریت راهبرد شبکه‌ای را اتخاذ کرد و با بکارگیری آن (ضمن وسعت دید و اقدام فرماندهی خاص وی) موجب شد که از دید ناظران بیرونی، کل اقدامات محور مقاومت در منطقه بصورت یک شبکه اقدام منسجم دیده شود. سفیر اسبق ایران در اردن، ویژگی دوم اقدامات شهید را در به چالش کشیدن قطب هژمون منطقه‌ای بیان نمود، به اعتقاد ایشان سردار سلیمانی اثبات کرد که این منطقه برای ایران حائز اهمیت است و موقعیت ژئوپلیتیک آن باید تثبیت شود. ایشان، ویژگی سوم و بسیار مهم اقدامات شهید سلیمانی را چنین توضیح داد که نوع فعالیت ایشان به گونه‌ای بود که علی‌رغم اختلافات نظری و مبنایی ایران با برخی کشورهای منطقه، پیوستگی و چسبندگی ژئوپلیتیک میان کشورها حفظ شد و حتی‌الامکان با وجود برخی اقدامات تخریبی کشورهای منطقه علیه ایران، تفکیک و تفرقه اساسی و غیر قابل حل ایجاد نشد و امروز نیز می‌توان با تداوم چنین رویکردی، اتفاقات خوبی در منطقه رقم زد.

در ادامه این نشست، دکتر محمد صادق کوشکی، بیان داشت سنت الهی چنین است که در صورت صحیح بودن مسیر و روند حرکت یک جریان، با حذف شدن یک شخص، نه تنها مسیر متوقف نمی‌شود بلکه آن مسیر یا به همان صورت یا با شدت بیشتر ادامه پیدا خواهد کرد. این کارشناس مسائل غرب آسیا افزود شهادت سردار سلیمانی نیز از این قاعده و سنت مستثنی نیست و با وجود غم و مصیبت سنگین این واقعه، ثمرات خوب آن در حال رشد و نمو است لذا شاهد تخلیه روزافزون پایگاه‌های آمریکا در منطقه، پیشرفت و تثبیت وضعیت سوریه، افزایش موفقیت‌های انصارالله در یمن و... و. هستیم. عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تأکید کرد در عین جاری بودن این سنت الهی لازم است ما ضمن ادامه حرکت در همان مسیر صحیح، هوشمندانه از ظرفیت‌های ایجاد شده استفاده کنیم و بهره ببریم.

دکتر سید هادی سیدافقهی به عنوان سومین سخنران نشست با اشاره به اینکه تحقق تمدن نوین اسلامی نیازمند استقرار الگوی امام - امت هست، تلاش‌های بسیار زیاد شهید سلیمانی در این زمینه را تشریح کرد. تحلیلگر ارشد غرب آسیا تصریح کرد که مجموعه اقدامات و نقش‌آفرینی‌های شهید سلیمانی موجب شد که بعد امتی انقلاب اسلامی، گسترش و ظهور یابد و این الگو بصورت عملی در سطح بین‌المللی نمایش پیدا کند تا جایی که پس از شهادت وی، کشورهای بسیاری در منطقه، نسبت به ترور ایشان موضع‌گیری یکسان (محکوم) کردند و انسجام واقعی را نشان دادند و آزادگان جهان و محور مقاومت منطقه همچون یک امت واحده به میدان آمدند.

در پایان این نشست، دکتر حسین آجورلو بیان داشت که اقدامات شهید سلیمانی و آثارش را میتوان بر اساس وضعیت منطقه در سه بازه زمانی قبل از فرماندهی ایشان در نیروی قدس، زمان فرماندهی نیروی قدس تا شهادت و نیز پس از شهادت تبیین و تحلیل کرد. دکتر آجورلو بیان داشت که شهید سلیمانی، رویکرد خود از ابتدای فرماندهی تا شهادتش را به تناسب اقتضائات و شرایط منطقه انتخاب کرد و پیش می‌برد لذا در آغاز فعالیت تلاش داشت تا دشمن، «درک تهدید» از جانب ایران پیدا کند یعنی دشمن، حضور ایران در منطقه را خنثی نداند و ایران را به عنوان یک بازیگر مهم و تعیین کننده در منطقه به حساب بیاورد و سپس در ادامه با اقدامات خود توانست ایران را به توازن تهدید و اقدام در برابر دشمن برساند. مدیر گروه بخش غرب آسیا و شمال آفریقا مؤسسه بین‌المللی ابرار معاصر تصریح کرد که شهید سلیمانی در نهایت توانست یک جغرافیای جدید مقاومت شکل بدهد و فراتر از توازن نظامی - امنیتی، غرب آسیا را حول حفظ ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب و اسلام در خدمت به مردم منطقه، آرایش و چینش مقاومتی دهد. دکتر آجورلو در پایان تأکید کرد که با توجه به تغییر جنگ از سخت به نیمه‌سخت و نرم، نیاز است که ما نیز علاوه بر ارتقاء در بعد مقاومت سخت‌افزاری، ظرفیت و قابلیت خود در بعد مقاومت نرم‌افزاری را نیز افزایش دهیم تا توان آفندی و پدافندی لازم در برابر دشمن را داشته باشیم.