بزرگداشت نخبگان علم و فناوری جهان اسلام

به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، بنیاد علم و فناوری مصطفی (ص) با هدف گسترش صلح، امنیت و رفاه بشریت و بر اساس اساسنامهای که در سال 1391 توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد، فعالیت خود را آغاز کرد. این بنیاد به عنوان یک جایزه دوسالانه به منظور تجلیل از دانشمندان مسلمان راهاندازی شده و مأموریت اصلی آن توسعه علم و فناوری در جهان اسلام است. بنیاد مصطفی با تمرکز ویژه بر فناوریهای پیشرفته، ضمن شناسایی و تجلیل از دانشمندان برجسته، تلاش میکند زمینههای توسعه تعاملات پژوهشگران و همکاری کشورهای اسلامی در حوزههای مختلف علمی و فناوری را فراهم آورد.
جایزه مصطفی؛ نماد شایستگی و نوآوری علمی
جایزه مصطفی به عنوان یکی از برجستهترین نمادهای برتری علمی در سطح جهان شناخته میشود که به آثار نوآورانهای تعلق میگیرد که در مرزهای دانش توسط پژوهشگران شاخص ارائه شده و هدف آنها بهبود زندگی بشریت است. این جایزه تاکنون پنج دوره در سالهای 1394، 1396، 1398، 1400 در تهران و 1402 در اصفهان برگزار شده و در طول این مدت، 19 دانشمند برجسته از کشورهای مختلفی مانند سنگاپور، اردن، ترکیه، ایران، مالزی، بنگلادش، لبنان، پاکستان، مراکش و مصر به عنوان برگزیدگان این جایزه معرفی و تقدیر شدهاند.
ششمین دوره جایزه مصطفی و میزبانی از 100 مهمان بینالمللی
فراخوان ششمین دوره جایزه مصطفی از آبان 1402 در سه حوزه علوم فناوری اطلاعات و ارتباطات، علوم و فناوری زیستی و پزشکی و همچنین علوم پایه و مهندسی منتشر شد. نامزدهای این دوره میتوانستند از سوی دانشگاهها، مراکز علمی معتبر، انجمنهای علمی و فناوری و مراکز رشد، آکادمیهای علوم کشورهای اسلامی، پارکهای علم و فناوری یا سایر دانشمندان و شخصیت های علمی برجسته به دبیرخانه این جایزه جهانی معرفی شوند.
برگزیدگان ششمین دوره؛ نمایندگانی از ایران، ترکیه و هند
پس از بررسیهای دقیق، سه دانشمند از ایران، ترکیه و هند به عنوان برگزیدگان ششمین دوره جایزه مصطفی در سال 1404 معرفی شدند. مهمت تونر، متولد 1958 در استانبول ترکیه، با توسعه فناوری میکروفیلویدیک در جداسازی سلولهای تومور برای تشخیص سریع بیماریها، به عنوان برگزیده در حوزه علوم فناوری زیستی و پزشکی شناخته شد. وهاب میررکنی، متولد 1979 در ایران، با فعالیتهای برجسته در زمینه الگوریتمهای هوش مصنوعی، نماینده حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است و محمد خواجه نذیرالدین، متولد 1957 در هند، با فناوری سلولهای خورشیدی حساس به رنگ و پروسکایت که نقشی مهم در توسعه انرژی پاک دارد، سومین برگزیده این دوره محسوب میشود.
امسال ششمین دوره جایزه مصطفی در بازه زمانی 15 تا 19 شهریور 1404 برگزار میشود و پایتخت میزبان بیش از 100 مهمان از کشورهای اسلامی است. در این روزها مجموعه ای از رویدادهای علمی، ترویجی و تخصصی برگزار خواهد شد.
اعطای مدال دانشمندان زیر 40 سال؛ گامی نوین در تجلیل از نسل جوان نخبه
برای نخستین بار در این دوره، مدال دانشمندان جوان به افراد زیر 40 سال اعطا خواهد شد. این اقدام در راستای حمایت و تشویق دانشمندان جوان جهان اسلام و ارج نهادن به دستاوردهای تأثیرگذار آنها صورت میگیرد و به عنوان نمادی از شایستگی و برتری علمی نسل جوان شناخته میشود. مراسم اعطای این مدال در روز اول هفته جایزه، یعنی 15 شهریور ماه، برگزار خواهد شد و برگزیدگان علاوه بر مدال، جایزه نقدی معادل 10 هزار دلار دریافت خواهند کرد. بودجه این مدال از محل وقف جوایز دو برگزیده پیشین جایزه مصطفی، اوگور شاهین و امید فرخ زاد تأمین شده است. این مراسم از ساعت 15 تا 17 در فرهنگستان علوم برگزار میشود.
برگزیدگان جایزه در «کافه علم» دانشگاه امیرکبیر به گفتگو مینشینند
روز دوم هفته جایزه، 16 شهریور، نشست «استپ» (برنامه تبادل علم و فناوری) در دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار میشود. در این نشست محمد اقبال چودهری، رئیس کامستک، درباره موضوع مهاجرت نخبگان سخنرانی خواهد کرد و خانم عایشه عبدالکریم، رئیس توآس، نیز در برنامههای این روز حضور دارد.
یکی از برنامههای مهم این هفته، «کافه علم» است؛ رویدادی که توسط رصدخانه بنیاد مصطفی طراحی شده و هدف آن بیان موضوعات علمی به زبان ساده در فضایی عمومی است. این برنامه گفتگومحور از بهار 1400 به صورت پیوسته در شهرهای تهران، تبریز، اصفهان، زنجان و پردیس برگزار شده است. امسال کافه علم برگزیدگان ششمین دوره جایزه مصطفی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار میشود. بر همین اساس کافه علم وهاب میررکنی از ساعت 10 تا 12، کافه علم مهمت تونر از ساعت 13:30 تا 15 و کافه علم محمد خواجه نذیرالدین از ساعت 15 تا 17 برگزار خواهد شد.
همچنین نشست وقف و توسعه علم و فناوری روز یکشنبه 16 شهریور در پارک علم و فناوری پردیس برگزار شده و عصر همان روز بازدیدی ویژه از این پارک برای برگزیدگان برنامهریزی شده است.
مراسم اعطای جوایز ششمین دوره جایزه مصطفی روز 17 شهریور و در آستانه ولادت پیامبر اکرم (ص) در تالار وحدت برگزار میشود. این رویداد میزبان دانشمندان و شخصیتهای برجسته علمی از ایران، جهان اسلام و سایر کشورهای بینالمللی است.
مسابقه دانشآموزی نور؛ پرورش استعدادهای جوان در حوزه علم و فناوری
یکی از رویدادهای رصدخانه بنیاد مصطفی، مسابقه دانشآموزی نور است که تاکنون شش دوره آن برگزار شده است. هدف این مسابقه انگیزهبخشی به نسل نوجوان، ایجاد افقهای نوین در علم و فناوری و پرورش استعدادهای درخشان است. دبیرخانه مسابقه از 22 اردیبهشت 1401 فراخوان دوره جدید را منتشر کرده است. موضوع امسال ساخت فیلمهای علمی یک دقیقهای درباره محیط زیست ایران شامل گیاهان، جانوران و طبیعت است. تاکنون حدود 9 هزار دانشآموز آثار خود را ارسال کردهاند و مهلت ارسال تا 31 مرداد ادامه دارد.
این مسابقه در قالب گروههای دو یا سه نفره برگزار میشود و هر دوره به نام یکی از دانشمندان بزرگ جهان اسلام نامگذاری میشود. موضوع کلی ششمین دوره «بینایی و خطاهای بینایی» و موضوع ویژه آن «ساخت مدلهای واقعی برای مفاهیم ریاضی» است. مراسم پایانی این مسابقه روز 18 شهریور، همزمان با شب ولادت پیامبر اکرم (ص)، از ساعت 14 تا 17 در باغ کتاب تهران برگزار شده و از منتخبین تقدیر خواهد شد.

