تا 12 سال آینده به تمدن بزرگ می‌رسیم!
اقتصادنیوز:«نیم قرن با اقتصاد ایران» به سال چهارم رسید. ما در این بخش تلاش می‌کنیم روندهای اقتصاد ایران و جهان را به‌صورت گذرا و در میان اخبار و گزارش‌های منتشرشده در مطبوعات مرور کنیم:
بررسی روندی موضوعات و اخبار اقتصادی کمک می‌کند تا درک درستی از وضع امروزمان در حوزه اقتصادی داشته باشیم. در این بررسی تاریخی برخی موضوعات، نهادها و اشخاص به صورت خاص مورد بررسی قرار می‌گیرد تا مخاطب با مطالعه آنها به شناخت نسبی از اوضاع اقتصادی ایران دست یابد.
در سال 1402، اقتصادنیوز در نیم‌قرن با اقتصاد ایران با استفاده از اخبار و گزارش‌های روزنامه‌های «اطلاعات» و «دنیای اقتصاد» هر روز روایتی اختصاصی از اقتصاد ایران و جهان در سال‌های 1353، 1363، 1373، 1383 و 1393 تقدیم مخاطبان می‌شود.13 مرداد 1353؛ موسسه عظیم کارگزاری پول و اوراق بهادار در ایران ایجاد می‌شود
دو موسسه برجسته مالی ایران و یکی از بزرگ‌ترین موسسات خدمات مالی و اوراق بهادار آمریکا موافقت کرده‌اند مشترکا یک موسسه عظیم کارگزاری پول و اوراق بهادار به‌وجود آورند.
شرکت‌کنندگان این طرح عبارت از بانک ملی ایران، بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران و شرکت بین‌المللی مریل لینچ هستند.
شرکت جدید در بورس اوراق بهادار تهران، فعالیت می‌کند و همچنین برای شرکت‌های خارجی که برای طرح‌های مشترک خود در ایران محتاج به سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی هستند منابع مالی لازم را تهیه خواهد کرد.
تا 12 سال آینده به تمدن بزرگ می‌رسیم
پیش از ظهر دیروز جلسه‌ی اختتامیه تجدیدنظر نهایی برنامه عمرانی پنجم در کاخ رامسر در پیشگاه شاهنشاه آریامهر تشکیل شد. در آغاز جلسه آقای دکتر مجیدی، وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه گزارش نهایی تجدیدنظر در برنامه پنجم را به عرض شاهنشاه رسانید و سپس معظم له ضمن بیاناتی فرودند: گزارشی که از مطالعات این دو روز دادید، منعکس‌کننده تصمیمات اساسی راجع به تجدیدنظر در برنامه پنجم است. وارد جزئیات نمی‌شویم، ولی تاکیداتی باید برای انجام برنامه‌ای که به این صورت معرفی گردید و بر سبیل و برحسب تجربه می‌توانم بگویم که بی‌تردید کارهایی که در باقیمانده برنامه انجام خواهد شد از چیزهایی که پیش‌بینی کردید تجاوز خواهد کرد؛ یعنی مضیقه‌هایی که به آن اشاره کردید ممکن است حتی شدیدتر باشد. جواب این اشکال در چند چیز است؛ یکی حداکثر استفاده از ماشین‌آلات تا جایی که می‌شود جای انسان را ماشین بگیرد. برای این کار به آخرین تکنولوژی، به آخرین مهارت و به آخرین دستگاه‌های ماشینی احتیاج است.
یکی اینکه تا چه حدی بشود از نیروی فعال زنان مملکت بیشتر استفاده کرد. برای بعضی کارها حتی زنان بهتر از مردان هستند مثل کارهایی که بیشتر دست و انگشت مورداستفاده است مثل صنایع الکترونیک، رادیو و تلویزیون و حتی در کارهای اداری و پشت میزی آنها پرکار هستند. موقع‌شناس هستند و پرحوصله و سروقت می‌آیند. اشاره‌ای کرده بودم که هر کدام از افراد اینم ملکت باید حس کنند که دوره بخصوصی در تاریخ مملکتشان دارد می‌گذرد و هر فردی نسبت به دوره و مملکت خود در هر رشته‌ای و هر موقعیتی مسئولیتی دارد. مملکتی که به او این همه مزایا و افتخارات را ارزانی می‌کند، مال خودش است و او هم نسبت به مملکت مسئولیت و وظایفی دارد. تنها تفاوتی که بین دو ایرانی می‌تواند وجود داشته باشد حاصل کارشان است. این چیزی از حقوق و احترامش کم نمی‌کند و چیزی از آن چیزی که من می‌گویم «شرافت ذاتی» کم نمی‌کند فقط در زندگی مادی روزانه تفاوت بین دو ایرانی حاصل کارش است و این دیگر بستگی دارد به استعداد هر کس به اینکه استعداد هر کس چه باشد، توقعات افراد باید محدود باشد. البته برای اینکه زندگی بهتری بکنند، ما در موقعیتی هستیم که برای عموم افراد مملکت وسایل لازم را فراهم کنیم و خارج از ماحصل دسترنج کارشان، تسهیلاتی در زندگی‌شان فراهم شود و امکان تهیه مسکن با شرایط بسیار ساده، تسهیلات مجانی برای بچه‌هاشان، بیمه‌های گوناگون، کمک به اقلام اصلی ارزاق عمومی می‌کنیم. قیمت برای سایر مملکت دنیا که حقیقتا قیمت مختصر و مسخره‌ای است، روی فرآورده‌های نفتی این مملکت گذاشتیم، نفت، گازوئیل، نفت کوره، نفت سنگین بدون خرج تحصیل در حدود 421 میلیارد ریال این کمک را به جامعه ایرانی خواهیم کرد چراکه جمعیت ما زیادتر خواهد شد. من امیدواری کامل دارم که با وجود مضیقه‌ها و مسئولیت‌هایی که ذکر شد، ما این برنامه را با تمام اضافات ممکن به خواست خداوند و همت ملت ایران و زحمت شبانه‌روزی کسانی که مستقیما در اجرای برنامه مسئولیت دارند، با موفقیت به انتها برسانیم و از حالا، به فکر تهیه نه فقط برنامه ششم بلکه ترسیم بیست یا بیست‌و‌پنج ساله مملکت و نسل دیگر باشیم که از حالا طرح‌ریزی بشود که در خیلی موارد قبل از دوازده سال دیگر، نه فقط به مرز تمدن بزرگ برسیم، بلکه وارد آن بشویم و مسلما هرچه زودتر ما به آرزوی خود که رسیدن به تمدن بزرگ باشد، برسیم که وسعت دید بشر هیچ وقت انتها ندارد. استعداد بشر در آینده چیزهایی پیدا خواهد کرد که اگر امروز به‌نظر ما نمی‌رسد، اگر اینها نبود دنیا ترقی نمی‌کرد و مدت‌ها پیش در نقطه‌ای متوقف می‌شد و ما امروز شاهد پیشرفت‌های محیرالعقول و تکنولوژیک پیشرفته نبودیم.
پس با امید فراوان تجدیدنظر در برنامه پنج ساله پنجم را هم تایید می‌کنیم و به ملت ایران تبریک می‌گوییم و باز هم اظهار می کنیم که ایران بیش از آن چیزی که امروز در اطراف آن صحبت کردیم، پیشرفت و ترقی خواهد کرد.
جزئیات جدید از برنامه پنجم عمرانی
در پیشگاه شاهنشاه آریامهر، جلسات بررسی نهایی تجدیدنظر برنامه پنجم، دیروز پایان یافت.
شاهنشاه در همین جلسه، میزان افزایش سرمایه‌گذاری ثابت دولت در طول اجرای برنامه عمرانی و پنجم را تایید فرمودند. عبدالمجید مجیدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه جزئیات این برنامه را اعلام کرد.
براساس طرح تجدیدنظر برنامه پنجم، در طول اجرای این برنامه عمرانی پنج ساله، دولت 2848 میلیارد ریال سرمایه‌گذاری ثابت در بخش‌های مختلف خاصه در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، فولاد، کشاورزی، رفاه اجتماعی و انرژی خواهد کرد.
تدوین و تایید طرح تجدیدنظر برنامه پنجم - که از یک سال قبل در سازمان برنامه آغاز شد - و در جلسات بررسی نهایی رامسر به تصویب رسید، یک رشد اقتصادی 25 درصد به همراه خواهد داشت.
مجموع سرمایه‌گذاری ثابت کشور طی دوران برنامه عمرانی پنجم به رقم چشمگیر و بی‌سابقه 4634 میلیارد ریال بالغ خواهد شد.
اقتصاد ما در دوران برنامه پنجم از رشد متوسط سالانه‌ای حداقل معادل 25.9 درصد به قیمت‌های ثابت برخوردار خواهد بود و این نرخ رشد بی‌گمان نرخی استثنایی خواهد بود.
با اجرای برنامه عمرانی پنجم، تولید ناخالص داخلی ملی به قیمت‌های ثابت جاری از 1165 میلیارد ریال در سال 51 به 3686 میلیارد ریال در پایان برنامه پنجم فزونی خواهد یافت و درنتیجه تولید ناخالص ملی سرانه از معادل 556 دلار در سال 1351 به 1521 در سال 1356 بالغ خواهد گشت.
اجرای برنامه مذکور، ضمنا ایجاد بیش از دو میلیون فرصت اشتغال جدید را موجب خواهد شد که عملا برای همه جویندگان کار در کشور امکان اشتغال فراهم خواهد کرد.
به منظور حفظ ثبات نسبی قیمت‌ها که متضمن منافع طبقات عامه است و خصوصا پایین نگه داشتن قیمت کالاها و خدمت موردنیاز عمومی نظیر گندم، گوشت، قند و شکر، برنج، روغن نباتی و اتوبوسرانی و نیز خدمات خیریه و رفاهی و کمک به بهبود زندگی طبقات حقوق و مزدگیر به پیروی از نیات خیرخواهانه شاهنشاه مبلغی در حدود 427 میلیارد ریال در برنامه تجدیدنظر‌شده منظور گردیده است.
... امیدوار است که سپاسگزاری عمیق کلیه حاضران در قبال عنایات شاهانه و ارشادات شهریاری طی سه روز جلسات این کنفرانس مورد قبول خاک پای مبارک قرار گیرد.
سیاست قیمت‌گذاری نفت هماهنگ می‌شود
بین کشورهای تولیدکننده نفت در منطقه خلیج فارس از راه‌های دیپلماتیک تماس‌هایی برقرار شده است تا بین این ممالک از نظر روش قیمت‌گذاری نفت هماهنگی ایجاد شود و به کمک آن از کاهش قیمت نفت جلوگیری به عمل آید.
منابع صلاحیت‌داری که این گزارش از قول آنها در بیروت به‌دست آورده است، اظهار می‌دارند که دولت عربستان سعودی طرح‌های آماده کرده است تا با اجرای آنها تولید نفت خود را افزایش دهد.
مقامات کشورهای دیگر تولیدکننده نفت در منطقه خلیج فارس به این طرح‌ها با سوء‌ظن نگاه می‌کنند چون عقیده دارند که افزایش میزان استخراج نفت در کشور سعودی فشارهایی ایجاد خواهد کرد تا قیمت نفت خام گرایش به‌سوی تنزل پیدا کند.
نشریه نفتی بیروت در گزارش خود اشاره کرده است که عبدالرحمن عتیقی، وزیر نفت کویت در 18 ژوئیه به تهران رفته و مشورت‌هایی درباره هماهنگ کردن سیاست قیمت‌گذاری نفت میان کشورهای تولیدکننده منطقه خلیج فارس انجام داده است و به دنبال آن علی خلیفه الصباح، معاون وزارت اقتصاد کویت نیز سفر مشابهی به عراق انجام داده است.
نشریه لبنانی در گزارش خود یادآوری می‌کند که دولت‌های کویت و امارات متحده خلیج فارس هر دو اعلام کرده‌اند که در نشان دادن واکنش در برابر اقدامات نفتی عربستان سعودی (یعنی افزایش تولید نفت) ترجیح خواهند داد که در صورت لزوم از فروش نفت به کلی خودداری کنند ولی حاضر نشوند که نفت خام خود را به قیمت نازل و غیرعادلانه به فروش برسانند.
این دولت‌ها اعلام کرده‌اند حتی اگر دنیا لبریز از نفت شود حاضر نیستند نفت را ارزان‌تر از قیمت عادلانه بفروشند.
13 مرداد 1383؛ سهام شرکت‌های ایرانی در بورس‌های خارجی فهرست می‌شود
امکان فهرست شدن سهام شرکت‌های ایرانی در بورس‌های خارجی فراهم خواهد شد.
دکتر حسین عبده‌تبریزی، دبیرکل بورس اوراق بهادار از امضای تفاهم‌نامه بورس اوراق بهادار با بحرین، مسقط و استانبول خبر داد و افزود: با توافقات انجام‌شده با بحرین و استانبول مقدمات کار برای فهرست شدن مشترک شرکت‌ها در بورس این مناطق عمل‌شده همچنین در این مورد تیمی در حال صحبت با بورس آلمان است.
عبده تبریزی، بین‌المللی شدن بورس را محدود به حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران ندانست و گفت: مهم‌تر از این امر، فروش اوراق بهادار به وسیله شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران و یا سایر بورس‌ها است.
دبیرکل اوراق بهادار خاطرنشان کرد: از طریق ابزار رسیده جای سپرده‌های جهانی می‌توانیم درصدی از سهام مثلا یک شرکت پتروشیمی ایرانی را در بورس بحرین یا استانبول و یا حتی بورس مهم‌تر از اینها به فروش برسانیم.
چنین اقدامی هزینه‌های شرکت‌های تولیدی و خدماتی ایرانی را کاهش می‌دهد و بازار سرمایه ایران را رقابتی‌تر می‌کند.
13 مرداد 1393؛ اشباع بازار از خودروهای خارجی
در شرایطی که بازار خودروهای داخلی به دلیل حل و فصل نشدن مجادله قیمت بین شورای رقابت و مجلس هنوز هم در بلاتکلیفی به‌سر می‌برد، خبر می‌رسد که بازار وارداتی‌ها با توجه به رشد قابل‌توجه واردات این نوع خودروها به کشو به نوعی اشباع شده است.
اگر این روزها نگاهی به آگهی‌های فروش شرکت‌های واردکننده خودرو به کشور بیندازیم، متوجه خواهیم شد بسیاری از آنها به دلیل کاهش تقاضا و به عبارت بهتر «ناهمخوانی عرضه و تقاضا» روی به فروش قسطی و چکی محصولات خود آورده‌اند که این موضوع در مورد برخی از برندهای لوکس در کشور در نوع خود کم‌سابقه بوده است.
درواقع واردکنندگان با توجه به اشباع بازار درصددند با قسطی کردن فروش خود، مشتریان بیشتری را جذب کرده و از این راه و بدون کاهش قیمت، خودروهای خود را به فروش برسانند.
بنابر آمارهای منتشره توسط گمرک کشور، در بهار امسال 23 هزار و 242 دستگاه خودرو سواری وارد کشور شده است که در مقایسه با آمار هشت هزار و 515 دستگاهی بهار سال گذشته، حکایت از رشد 173 درصدی واردات دارد.
همچنین بخوانید