تحقق رویای اقتصاد بدون نفت در سایه وفاق ملی
علی اکبر محمودی
هفته گذشته نمایندگان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در ارتباطی تصویری با رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار داشتند. در این دیدار بیانات رهبر انقلاب و رییس جدید مجلس شورای اسلامی حاوی مطالب ونکاتی بود که برخلاف نظرات برخی کارشناسان مبنی‌بر نگرانی نسبت به روابط دولت و مجلس و همچنین آینده اقتصادی ایران، نویدبخش فردایی بهتر برای ایران اسلامی بود.
مقام معظم رهبری در این دیدار از یک سو توهین و دشنام به دولتمردان را جایز ندانستند و آن را حرام شرعی برشمردند و از سوی دیگر با لزوم توجه بر حق مجلس در سوال و تفحص بر جلوگیری از مجادله و منازعه میان قوا و دستگاه‌های کشور تاکید داشتند.
محمدباقر قالیباف هم که با رای اکثریت مردم تهران به یازدهمین دوره مجلس راه یافته و با آرای قاطع نمایندگان بر کرسی ریاست این دوره از خانه ملت تکیه نزده نیز در صحبت‌های خود پرداختن به هر گونه مسائل حاشیه‌ای که مجلس را از حل مسائل مردم دور کند، خطا دانسته و بر ضرورت همکاری قوا تاکید کرده بود.
صحبت‌های رییس جدید قوه مقننه بیانگر این مهم است که مجلس یازدهم به ویژه ریاست آن به دنبال مچ‌گیری از دولت نبوده و تنها در مسیر حقوق خود در مواردی همچون نظارت و تحقیق و تفحص، در راستای وفاق ملی و همدلی و تعامل دولت و مجلس و قوای سه گانه گام بر می‌دارند.
این تفاهم و همدلی برخلاف آنچه که به زعم برخی از کارشناسان مسائل سیاسی به عنوان تنش‌های سیاسی داخلی مطرح می‌شد، میتواند نکته مثبتی در پیشبرد اهداف کشور به ویژه در عرصه اقتصادی با وجود تحریم‌های ناعادلانه آمریکا باشد.
این روزها بسیاری شرایط کنونی کشور چندان حساس نشان می‌دهند که گویی در آیندهای نچندان دور ایران به ونزوئلایی در منطقه تبدیل خواهد شد و به زودی تورم افسار گسیخته بلای جان اقتصاد کشور خواهد شد و ارزش پول ملی با کاهش چشمگیر به سقوط منجر خواهد شد. چنین توهمی خیال خامی خواهد بود که بدون تردید بی پشتوانه و تنها براساس دیدگاه‌های محاوره‌ای بیان شده است.
اقتصاد ایران هیچگاه ونزوئلایی نخواهد شد و حتی در این مسیر هم قرار نخواهد گرفت چرا مولفه‌های ونزوئلایی شدن در اقتصاد ایران هیچ جایگاهی ندارد. منابع ارزشمند کشور در حوزه مختلف همچون انرژی، معدن، کشاورزی و پتروشیمی هر کدام به عنوان مولفه‌ای ارزنده در اقتصاد کشور به عنوان اهرم‌هایی در خلاف ونزوئلایی شدن اقتصاد کشور عمل خواهند کرد.
گذشت بیش از 40 سال از انقلاب اسلامی و بروز وقایع و حوادثی در پیچ‌های تاریخی کشور همچون جنگ، تحریم و فشار اقتصادی نشان داد که اقتصاد ایران از حربه‌هایی اینچنین آسیب‌پذیر نبوده و نیست هرچند باید راهکارهایی کارآمد در قطع وابستگی بودجه کشور به درآمدهای نفتی و بستن در چاه‌های نفت و همچنین جایگزینی منابع درآمدی دیگر، در نظر گرفت.
در کنار این مسائل نباید از حضور شرکای اقتصادی قدرتمند در کنار ایران و همچنین موقعیت ژئوپلیتیکی کم‌نظیر کشور غافل شد. حضور امن و باثبات در منطقه‌ای با کشورهای متخاصم و تروریست‌های جنایکار با برخورداری از مرزهای آبی، خاکی و هوایی گسترده، هر کدام به تنهایی شاخصه‌ای مهم در اقتصاد کشور به حساب می‌آیند که میتواند ابزاری مطمئن در مقابله با حربه تحریم باشد. ضمن آنکه حضور چین و روسیه به عنوان کشورهایی با توان اقتصادی بالا در کنار ایران بیانگر برخورداری از همراهانی قدرتمند در طی نمودن مسیر تحریم است.
بی‌تردید در شرایط حساس کنونی که دشمنان کشور بر طبل ایجاد جو روانی ناامنی در کشور با هر ابزار و وسیله‌ای می‌کوبند حفظ وفاق ملی و همدلی دولت و مجلس در راستای اتخاذ سیاست‌های کارآمد به منظور رفع مشکلات و مسائل مردم میتواند بهترین پاسخ به دشمنان باشد. در این مسیر مواردی به عنوان اولویت‌های مهم و جدی میتواند در دستور کار دولت و مجلس قرار گیرد و که پیگیری آنها به تعامل هرچه بیشتر دو قوه و رفع مشکلات و مسائل مردم و کشور خواهد انجامید.
همانگونه که بیان شد کاهش و حتی قطع وابستگی به درآمدهای نفتی میتواند مهمترین دستور کار همکاری و تعامل دولت و مجلس باشد. در نظر گرفتن پایه‌های جدید مالیاتی، مردمی کردن اقتصاد، توجه جدی به بخش خصوصی، کاهش تصدی‌گری‌های دولتی و همچنین ارتقای دیپلماسی اقتصادی در پیشبرد توسعه صادرات محور، در کنار یکدیگر قادر خواهند بود تا در آیندهای نزدیک نویدبخش اقتصاد بدون نفت ایران باشند که حصول به چنین مهمی مصونیت کشور و اقتصاد را تکانه‌های اقتصادی همچون تحریم‌های نفتی به همراه خواهد داشت.
هرچند ممکن است در ابتدای راه چنین مهمی سخت و دور از انتظار باشد و حصول به آن محال به حساب آید اما می‌توان امیدوار بود که با همکاری و تعامل دولت و مجلس و وفاق ملی آرزوی اقتصاد بدون نفت ایران محقق شود.