تطهیر کاخ سفید به سبک بلینکن

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، حنیف غفاری کارشناس ارشد روابط بین الملل در یادداشتی نوشت: وزیر امور خارجه آمریکا در مصاحبه‌ای در حاشیه اجلاس داووس بار دیگر تصریح کرد که خروج آمریکا از توافق هسته‌ای اشتباه بزرگی بوده است.

آنتونی بلینکن در این خصوص اظهار کرده است: «پاره کردن توافق هسته‌ای ایران اشتباه بزرگی بود. ما برنامه هسته‌ای ایران را مهار کرده بودیم. از زمانی که آن‌ها توافق را کنار گذاشته‌اند از این مهار گریخته‌اند و ما الان در وضعیتی هستیم که نمی‌خواستیم باشیم.»

روایتگری بلینکن از خطای ترامپ مبنی بر خروج از توافق هسته ای سال 2015 میلادی، به گونه ایست که گویا رویکرد وی و دیگر مقامات ارشد کاخ سفید در دوران بایدن نسبت به برجام مبتنی بر عقلانیت و درایت بوده است!

به عبارت بهتر، بلینکن قصد دارد به مانند همیشه با بازخوانی خطای رئیس جمهور سابق آمریکا در خروج از برجام، دموکراتها را در قبال رویکرد مزورانه و پرخطای خود در قبال توافق هسته ای مبرا سازد! در این خصوص نکاتی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد:

واشنگتن از ابتدای سال 2021 میلادی، یعنی ابتدای حضور بایدن در کاخ‌سفید، تاکتیک بازگشت پوچ به برجام را درنظر گرفته بود و افرادی مثل جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا یا آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه این کشور تاکید داشتند که آمریکا درظاهر به برجام بازگردد اما درعمل تحریم های ایران را به‌صورت قطره‌چکانی تعلیق خواهد کرد.

حتی بلینکن شخصاً معتقد بود که ایران باید در ازای بازگشت صوری و ظاهری آمریکا به برجام نیز امتیازاتی به کاخ سفید ارائه دهد، از جمله اینکه با دائمی شدن محدودیت‌های هسته‌ای خود پس از سال 2025 میلادی موافقت کند.

با این حال، جمهوری اسلامی ایران رویکردی قاطعانه و هوشمندانه در این خصوص اتخاذ کرد. تاکید تهران بر "برجام تضمین محور" به جای "برجام تعهد محور"، تاکتیک ضد ایرانی دولت بایدن را در قبال مذاکرات احیای برجام به چالش کشید.

حتی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر لزوم راستی آزمایی بازگشت آمریکا به برجام، به نوعی دولت بایدن را خلع سلاح تاکتیکی کرد. ایران در دور جدید مذاکرات این ترتیب را برای احیای برجام درنظر گرفت که ابتدا توافق امضا و سپس تایید شود، بعد از تایید نیز باید راستی‌آزمایی صورت گیرد و در نهایت توافق هسته‌ای اجرایی شود.

در مذاکرات وین مساله راستی‌آزمایی کاملا کمی‌سازی شد و چارچوب بندی شد و مکانیسم سنجش چگونگی تایید رفع تحریمها در حوزه مبادلات نفتی، سوئیفت یا موارد مرتبط با کشتیرانی، بیمه، صنعت و واردات قطعات خودرو و... در این خصوص مورد توجه قرار گرفت.

با این حال دولت بایدن پس از مشاهده عزم ایران در "رفع واقعی تحریمها"، به خرید زمان و در گامهای بعدی، حمایت از اغتشاشات سال گذشته روی آورد تا بلکه به قول خود بتواند با تنظیم عوامل محیطی و فرامتنی، مطالبات متنی و حقوقی ایران را تحت تاثیر خواسته ها و القائات خود قرار دهد.

با این حال واشنگتن در رسیدن به این هدف نیز ناکام ماند. اکنون، در ابتدای سال 2024 میلادی، بلینکن وقیحانه در مقابل دوربین خبرنگاران در اجلاس داووس می ایستد و به سرزنش ترامپ بابت خروج از برجام می پردازند!

بهتر است به جای این سخن، وزیر خارجه ناتوان و آماتور دولت بایدن به این سوال مهم پاسخ دهد که چرا کاخ سفید در طول بیش از سه سال اخیر اقدامی واقعی در مسیر عمل به تعهدات برجامی خود صورت نداده است. بدون شک نه تنها بلینکن، بلکه بایدن و سالیوان نیز پاسخی در برابر این سوال مهم ندارند.