تعامل مستمر با مردم؛ ضرورت امروز خانه احزاب آذربایجان‌غربی
ارومیه - ایرنا - بازگشایی مجموعه سیاسی خانه احزاب در آذربایجان غربی هرچند در سال‌های گذشته اتفاق افتاد ولی فعالیت آن در حد یک تابلو خلاصه شد و عزمی برای تقویت و حمایت از آن وجود نداشت که امید می رود در دولت سیزدهم این نهاد مدنی از مسیر تعامل مستمر با مردم از حصار خارج شود.
به گزارش ایرنا، گفتمان سازی ملی و همگرایی سیاسی با هدف رفع مشکلات کشور در حالی ضروری به نظر می‌رسد که تقویت خانه احزاب می‌تواند به عنوان بسترساز تحقق آن در مناطق مختلف با تکیه بر اندیشه های مترقی باشد؛ از سویی نیز کارشناسان معتقدند که حضور مستقل دکتر رییسی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری این پیام را دارد که شخص رییس جمهور برخلاف دوره‌های گذشته به جای جناح بندی معتقد به بهره مندی از ظرفیت احزاب در توسعه سیاسی است.
دولت سیزدهم به دور از پروپاگاندا از همان روزهای نخست روی کار آمدن خود نشان داده که عزم جدی برای تقویت احزاب دارد؛ به گونه‌ای که "محمدباقر خرم شاد" معاون سیاسی وزارت کشور در دیدار با دبیرکل و اعضای شورای مرکزی خانه احزاب ایران، نگاه متفاوتی از دید دولت به احزاب را بازتعریف کرد و گفت که احزاب حلقه واسط و ارتباط دهنده مردم با نظام سیاسی هستند که همفکری، هم افزایی و تعامل مشترک در مسیر نیل به یک فضایی آرام و با ثبات در کشور موثر است.
هرچند در گذشته بی توجهی به خانه احزاب به خصوص در مناطقی همچون آذربایجان‌غربی از روند رو به رشد نقش احزاب در توسعه سیاسی در منطقه کاست ولی باور دولت سیزدهم به بهره مندی از ظرفیت احزاب در ارتباط گیری با مردم، فرصتی فراهم آورده تا این تشکل‌ها در مناطق جانی دوباره یابند؛ اما باید دید که احزاب خواهند توانست پا به پای دولت در مسیر توسعه خود قدم برداند یا خیر!
مردم آذربایجان‌غربی چه نظری به احزاب دارند؟
خبرنگار ایرنا در این گزارش تلاش خود را به کار گرفت تا در مرحله نخست ترسیمی از نگاه مردم به احزاب در آذربایجان‌غربی را به تصویر بکشد.
در همین راستا "رضا حسین پور" یک معلم بازنشسته در گفت و گو با ایرنا بی اعتمادی مردم به احزاب را از دلایل عدم‌تمایل گرایش عموم به آنان دانست و گفت: متاسفانه اکثرا احزاب چند ماه مانده به انتخابات در رسانه‌ها ظاهر شده و صرفا به محلی برای بده بستان تبدیل شده‌اند.
وی افزود: وقتی احزاب حتی قادر نیستند پیگیر وعده‌های نامزدهای انتخاباتی مورد حمایتشان پس از پیروزی باشند، چگونه باید انتظار داشت که مردم به آنان اعتماد کنند.
البته "احمدی" یکی از اعضای خانه کارگری ارومیه معتقد است که احزاب به دستاویزی برای اشخاص سیاسی تبدیل شده اند؛ وی همچنین می‌گوید که احزاب فعال در آذربایجان‌غربی عملا علاقه‌ای به کادر سازی ندارند.
وی در رابطه با چرایی این اظهار نظر خود مبنی بر وجود نداشتن انگیزه برای کادر سازی، بیان کرد: یک مسیر اشتباه از گذشته در شکل گیری احزاب در مناطق طی شده که این رویه همچنان ادامه دارد؛ وقتی دبیران احزاب در استان‌ها به صورت رفاقتی و نه شایسته سالاری از سوی مرکز انتخاب شوند، طبیعی است که عضو گیری در استان‌ها منجر به چالش‌هایی برای دبیران ناشایست خواهد شد؛ از این روز اداره احزاب با همین افراد اندک و بدون دردسر مدنظر قرار می‌گیرد؛ یا شاید بهتر است بگویم که احزاب در این استان فقط برای پُز دادن برخی‌ها به درد می‌خوردند.
فصلی بودن احزاب، آفتی که گریبان گیر آذربایجان‌غربی است
جدا از ضعف در کادرسازی، فعالیت‌های تشکیلاتی و مشکلات مربوط به تقویت پایگاه‌های اجتماعی احزاب در آذربایجان‌غربی، فصلی بودن فعالیت آنان نیز به آفتی تبدیل شده که یک دید نامناسب به احزاب در افکار عمومی می‌دهد؛ در همین راستا " وحید جلال زاده" رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در دیداری که اخیرا از خانه احزاب آذربایجان‌غربی داشته با تاکید بر ضرورت تقویت احزاب و افزایش مشارکت سیاسی در مسائل سیاسی استان گفت: مشارکت سیاسی احزاب نباید فقط در پای صندوق‌های رای تعریف شود.
وی گفت که در بسیاری از کشورهای اروپایی نرخ مشارکت در انتخابات بالا نیست ولی این به معنای مشارکت پایین مردم در امور سیاسی کشور آنان نمی‌باشد چرا که میزان مشارکت مردم در امور سیاسی پارامترهای گوناگونی دارد.
جلال زاده با بیان اینکه برای افزایش مشارکت سیاسی مردم باید از کف تا سقف هرم، نهادهای مشارکتی افزایش یابند، افزود: نهادهای مشارکتی همان رسانه‌های آزاد، احزاب و سازمان‌های مردم نهاد است که باید در بدنه کشور تقویت شوند.
ضعف احزاب در تربیت نیروی انسانی
نماینده مردم ارومیه در مجلس، یکی از علل عقب ماندگی در بحث توسعه را نبود برنامه دانست و گفت: ما متاسفانه همواره شاهد آن بوده ایم که در دولت‌ها و ادوار مختلف مجلس برنامه‌ای مدون وجود نداشته است که نبود احزاب قوی یکی از دلایل همین امر است چرا که وظیفه احزاب تولید برنامه و تربیت نیروی انسانی است که مغفول واقع شده و این امر در آذربایجان‌غربی نیز به وضوح احساس می‌شود.
احزاب باید توان اقتصادی اداره خود را داشته باشند
وی با انتقاد از وضعیت مالی حاکم بر احزاب، اظهار داشت: چرا باید دفتر یک حزب یا خانه احزاب در آذربایجان‌غربی به دلیل خرابی یک دستگیره درب با مشکل مواجه شود؟ اینکه احزاب منتظر این باشند تا کمکی به آنان شود به هیچ وجه درست نیست؛ یکی از شرایطی که احزاب باید داشته باشند مشارکت سیاسی بالا و توان اقتصادی لازم برای اداره آن است.
احزاب برای حمایت از مطالبه‌گری و کنترل هیجانات مضر، در کنار دولت باشند
جلال زاده، یکی از شاخص‌های ثبات سیاسی هرجامعه را احزاب آن جامعه عنوان کرد و ادامه داد: احزاب می‌توانند هیجانات مخرب در جامعه برای مردم را کنترل کنند.
وی افزود: وزیر کشور دولت سیزدهم تاکید ویژه داشته است که نباید هیچ برخوردی با تجمع های صنفی صورت بگیرد که در همین راستا احزاب نیز می‌توانند در کنترل هیجانات مخرب را برای جلوگیری از جهت دهی منفی به این مطالبات موثر و در کنار دولت باشند.
احزاب به عنوان لازمه توانمندی مجلس تقویت شوند
وی با تاکید بر ضرورت تقویت احزاب، بیان کرد: احزاب لازمه توانمندی مجلس شورای اسلامی است؛ اینکه بیش از 40 سال است که مجلس شورای اسلامی وجود دارد ولی ابزار توانمندسازی آن تقویت نشده است که یک ایراد محسوب می‌شود.
وی حتی به موضوع بهره مندی از احزاب مخالف دولت حاکم در اتحادیه اروپا نیز اشاره کرد و گفت: در اروپا حتی در شورای معاونین وزرا نیز احزاب مخالف دولت نمایندگانی دارند تا اگر پس از مدتی دولت تغییر و به دست جریان مقابل اداره شود، این افراد به مسائل روز کشور آگاه باشند و اینگونه نباشد که هشت سال از وضعیت کشور بی خبر بوده و به یکباره به منصب قدرت برسند.
نظارت بر نوع مدیریت احزاب می‌تواند شائبه برانگیز باشد
رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در رابطه با نظارت وزارت کشور به احزاب نیز اظهار داشت: وزارت کشور اغلب ناظر بر تخلفات است و بر نوع مدیریتی احزاب نظارتی ندارد؛ معتقدیم نظارت بر نوع مدیریت احزاب می‌تواند القا کننده ایجاد محدودیت باشد.
وی با بیان اینکه کف توسعه آذربایجان‌غربی اقتصادی و کشاورزی نیست، گفت: آذربایجان‌غربی برای رسیدن به توسعه اقتصادی نیازمند توسعه سیاسی و فرهنگی است و در این راستا احزاب باید پای کار باشند.
از سال 1396 بودجه‌ای برای خانه احزاب اختصاص نیافته است
"زکریا خیری" رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینکه از سال 1396 بودجه‌ای برای این خانه اختصاص نیافته، بیان کرد: البته حمایت‌ها برای تقویت احزاب فقط در اختصاص بودجه خلاصه نمی‌شود؛ متاسفانه بی توجهی به احزاب در دوره‌های گذشته به پاشنه آشیلی برای حزب گرایی تبدیل شده است.
وی تقویت خانه احزاب در راستای توسعه گفتمان سیاسی در کشور را ضروری دانست و گفت: خانه احزاب باید محلی برای وفاق و همدلی جریانات سیاسی در راستای نیل به توسعه باشد.
وی با بیان اینکه خانه احزاب آذربایجان‌غربی فعال بوده و جلسات پیوسته‌ای برای برقراری همدلی و اتحاد بین احزاب برگزار کرده است، افزود: با توجه به شیوع ویروس کرونا و ضرورت رعایت پروتکل‌های بهداشتی، جلسات این تشکل به صورت مجازی و وبینار برگزار می‌شود.
حدود یک دهم احزاب در آذربایجان‌غربی فعال هستند
خیری گفت: متاسفانه حدود یک دهم از احزب مجوز دار در آذربایجان‌غربی فعال هستند و بقیه فعالیت آنچنانی ندارند.
وی حضور احزاب فعال در هر کشور را نشان توسعه سیاسی و فرهنگی آن دانست و گفت: تمامی تلاش خود را به کار گرفته ایم تا احزاب در استان فصلی نباشند ولی باید اذعان کنیم که برای تحقق آن نیازمند اقدامات زیربنایی در وزارت کشور هستیم.
احزاب دستاویزی برای چهره‌های سیاسی نباشند
رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی با تاکید بر اینکه احزاب نباید دستاویزی برای چهره‌های سیاسی باشند، اظهار داشت: متاسفانه احزاب در آستانه انتخابات مورد بهره برداری اشخاص خاص قرار می‌گیرند.
وی با بیان اینکه بیش از 70 درصد نامزدهای انتخاباتی برای خودنمایی در انتخابات شرکت می‌کنند، گفت: احزاب می‌توانند این آشفته بازار را مدیریت کنند.
خیری همچنین به درخواست مجوز برای یک پایگاه خبری به خانه احزاب اشاره کرد و افزود: متاسفانه این درخواست به مدت چند سال بی پاسخ مانده است که امیدواریم در دولت سیزدهم عملی شودو
احزاب منعکس کننده ایده‌های مردمی باشند
"جعفر آیین پرست" نایب رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی گفت: احزاب با حضور در بطن جامعه، منعکس کننده ایده‌های مردمی برای حاکمیت باشند.
وی با بیان اینکه لازمه موفقیت احزاب در کشور، مردمی بودن آنان است، اظهار داشت: فصلی بودن فعالیت احزاب در کشور و حتی مناطق سبب بی اعتمادی مردم به احزاب می‌شود.
اولین رییس خانه احزاب آذربایجان‌غربی عدم مشارکت درون حزبی، اختلاف درون حزبی، عدم حمایت احزاب از یکدیگر و وابستگی احزاب به جریان های دولتی را از مشکلات توسعه حزب گرایی در کشور دانست و بیان کرد: توجه وزارت کشور به جایگاه احزاب نقش بسزایی در بهینه شدن عملکرد آنان خواهد داشت.
به گزارش ایرنا، احزاب سیاسی در نظام‌های مردم‌سالار با سازمان‌دهی قدرت سیاسی، بسیج نیروهای مردمی و تنظیم روابط قوای حاکم از نهادهای میانی حکومت‌های دموکراتیک محسوب می‌شوند.
به نظر می‌رسد در آذربایجان‌غربی نیز نبود احزاب قوی سبب شده تا برخی از رسانه‌های نوظهور به دور از مسوولیت اجتماعی عهده دار وظایف حزبی در ایامی به خصوص به ویژه در انتخابات شوند که نه تنها سبب القای یک فضای مسموم در بین افکار عمومی شده است بلکه رسانه را نیز از رسالت اصلی خود گمراه و از اثرگذاری آنان می‌کاهد.
با توجه به ارتباط مناسب محمد صادق معتمدیان با تشکل‌های سیاسی و اجتماعی در این مدت کوتاه پس از انتصابش به عنوان استاندار آذربایجان‌غربی، برداشت می‌شود که دولت سیزدهم حتی از ظرفیت خانه احزاب نیز برای ارتباط گیری با مردم بی بهره نخواهد بود.