تفاوت میان ورزشکاران و بازی سازان چیست؟

یک بازی‌ساز می‌گوید بازی سازانی در جشنواره‌های بین‌المللی خوش می‌درخشند و جوایز مختلف کسب می‌کنند، باید هم رده ورزشکاران صاحبان مدال تشویق شوند.

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب_ زینب رازدشت: صنعت گیم در مقطعی از زمان بهترین روزهای خود را می‌گذراند و بازی سازان داخلی با امید به آینده بازی‌های خود را تولید و روانه بازار می‌کردند. پس از گذشت سال‌ها این صنعت روند نزولی را طی می‌کند و عدم توجه به بازیسازان یکی از دلایل سپری شدن این روند نزولی است. این موضوعات سبب شد تا طی یکی دوسال اخیر شاهد مهاجرت بسیاری از بازیسازان داخلی باشیم.

این بخشی از صحبت‌های مهرداد رضایی بازی ساز داخلی کشور است که همه امکانات را برای رفتن به خارج از کشور را دارد، اما عشق به کشور سبب شده است تا ماندن و سختی را انتخاب کند و برای فرزندان این کشور بازی بسازد.

او در جشنواره‌های مختلف بین المللی مقام‌های بسیاری کسب کرده است، اما تا کنون خبری از جوایز او در رسانه‌های داخلی کشور منتشر نشده است. تا اینکه خبرگزاری مهر به واسطه روابط عمومی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به این بازی ساز رسید تا گفت و گویی با او در این رابطه داشته باشد.

آن‌چه از نظر می‌گذرانید، حاصل گفت و گوی ما با رضایی است.

* ابتدا به صورت خلاصه از برخی دستاوردهای تان در سطح بین الملل و در حوزه گیم برای مان بفرمائید؟

ساخت بازی کامپیوتری Datswer (سینماتیک ادونچر پلتفورمر) برای سه پلتفورم Android, iOS,Windows و منتشر شده در App store,Google Play,Steam (برنامه نویس / طراح و نویسنده / انیمیشن و کلیه‌ی کارهای هنری) 2015، راهیابی بازی Datswer به کنفرانس بازی سازان GDCسانفرانسیکو 2016، ساخت بازی "آناهیتا " برای پلتفورم های گوشی و دسکتاپ. معرفی شده به فستیوال IGN. و خرید امتیاز کل بازی توسط شرکت Clickteam در فرانسه. (برنامه نویس / طراح و نویسنده / انیمیشن و کلیه‌ی کارهای هنری) 2017، نامزد بهترین داستان و بهترین بازی ماجرایی سال در فستیوال بازی‌های رایانه‌ای تهران برای بازی آناهیتا 2017، جایزه‌ی بهترین بازی از نگاه مردم در TGC سال 2018 برای بازی آناهیتا و نامزد بهترین بازی موبایل از نگاه بصری، منتخب فستیوال Indie game prize و indie game fest برای بازی آناهیتا، برنده بهترین بازی موبایل از فستیوال گیم کانکشن 2020 اروپا برای بازی Just Take Your Left، برنده بهترین بازی کژوال از فستیوال گیم کانکشن 2020 اروپا برای بازی Just Take Your Left، برنده ی بهترین بازی ماجرایی از فستیوال وب و موبایل ایران 2021 اروپا برای بازی Just Take Your Left، نامزد بهترین انیمیشن از فستیوال Aggie Awards 2020 اروپا برای بازی Just Take Your Left، نامزد بهترین بازی موبایل از فستیوالBIG آمریکای لاتین 2021 اروپا برای بازی Just Take Your Left، نامزد بهترین گیم از فستیوال استیم لهستان 2021 اروپا برای بازی Just Take Your Left، نامزد بهترین انیمیشن از فستیوال آنفولد لوس انجلس - کالیفرنیا آمریکا 2021 برای بازی Just Take Your Left، نایب قهرمان و دیپلم افتخار بهترین آرت و انیمیشن. اسکاتیش گیم آوارد - اسکاتلند 2022 برای بازی Just Take Your Left، برنده بهترین بازی ماه می در فستیوال GDWC - فنلالند 2023 برای بازی Just Take Your Left، فینالیست نهایی در فستیوال GDWC دردو بخش "بهترین بازی موبایل" و بهترین "هابی گیم" - فنلالند 2023 برای بازی Just Take Your Left، نامزد "بهترین گیم" از فستیوالYunza Game Festival آمریکای جنوبی - پرو - 2023 اروپا برای بازی Just Take Your Left و نامزد "بهترین استودیو بازی سازی مستقل" Pershaland از فستیوال Mobile Game Awards لندن - بفتا برای بازی Fake Emperors, - 2023 از جمله برخی از دستاوردهایم در سطح بین الملل به شمار می‌رود.

* شما در سطح بین‌الملل جوایز مختلفی را کسب کرده‌اید. در داخل کشور تا چه اندازه مورد حمایت قرار گرفته اید؟

عملاً هیچ حمایتی صورت نگرفته است و در این مورد بسیار گله مندم؛ چراکه من و همکارانم بازی‌های مختلفی می‌سازیم و در جشنواره‌های بین المللی جوایزی را کسب می‌کنیم، اما متأسفانه هیچ بازخوردی در داخل کشور شاهد نیستیم، درحالی که اگر یک ورزشکار در مسابقات جوایزی کسب کند، آنقدر از نهادهای مختلف تشویقی دریافت می‌کند و در صداوسیما برایش تبلیغ می‌شود که حد از نصاب هم می‌گذرد. اما ما هیچ زمانی چنین حمایت‌هایی را از ارگان‌های مختلف شاهد نبودیم. تا کنون بیش از 17 بار پرچم ایران را در دنیا بالا برده ام؛ از توکیو تا آمریکای لاتین. در صفحات شخصی مجازی ام دائماً بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای را «منشن» کردم، اما دریغ از یک خسته نباشید و یا تشویق.

متأسفانه بازی‌های رایانه‌ای در ایران جا نیفتاده است. یک تکواندوکار پس از دریافت جایزه اش در مسابقات، جوایز مختلفی را از ارگان‌ها و نهادها می‌گیرد و خستگی از تنش در می‌رود، چرا باید میان بازیسازان و ورزشکاران به طور چشمگیر اینچنین تبعیض وجود داشته باشد؟ آنها از زور و بازوی خود استفاده می‌کنند و من از فکر و ایده ام بهره مند می‌شوم. چرا اینچنین تفاوت بسیار است؟

ورزشکاران به اندازه کافی تشویق می‌شوند و این درحالی است که ما اصلاً دیده نمی‌شویم. در جشنواره‌هایی که نامزد یا برگزیده شدم، شرکت‌های قدرتمندی همچون آمازون و نتفلیکس در شاخه‌های دیگر آن قرار داشت که این امری شگفت انگیز است. اما آنقدر در داخل از کشور مورد بی اعتنایی قرار گرفتم و مسئولان به سادگی از این موضوع گذشتند که فقط یک علامت سوال برای من باقی ماند.

اگر با همین فرمان در صنعت گیم حرکت کنیم، بسیاری از بازی سازان داخلی این صنعت را رها می‌کنند و جایی می‌روند که حداقل قانونی برای دزدیده نشدن زحمات شأن وجود دارد سال گذشته در جشنواره BIG برزیل پذیرفته شدم و نامزد دو بخش "بهترین بازی موبایل" و "بهترین بازی از نگاه مخاطب" شدم و از بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای درخواست کردم تا در بخش جایزه رأی مردمی، برایم رأی جمع کنند که آنها در پاسخ گفتند "ان شا الله برنده می‌شوی" درحالی که با انشالله و ماشالله کار پیش نمی‌رود و این امر نیازمند یک برنامه ریزی مناسب از سوی نهاد متولی صنعت گیم است. در نهایت برگزیده بخش رأی مردمی جشنواره برزیل با چیزی حدود سیصد رأی توانست جایزه را نصیب خود کند و من همه رأی های جمع کرده ام، چیزی بالغ بر 24 رأی شد.

این اتفاق در هر کجای دنیا که رخ می‌دهد، همه ارگان‌ها بسیج می‌شود تا برای بازیساز رأی جمع کند تا بتواند پرچم کشور را بالا ببرد. یعنی آنقدر تبلیغ می‌کنند که بازیساز بتواند به رأی مورد نظر برسد این درحالی است که چنین موضوعی هیچ زمانی در کشور ما رخ نمی‌دهد. به نظر می‌رسد بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای خواب است و نمی دانم قرار است چه زمانی بیدار شود و از بازیسازان داخلی حمایت کند.

دیگر به عنوان بازیساز نمی دانم باید چه کاری برای کشورم انجام دهم؛ بیش از 17 بار تنها برای یک بازی پرچم کشورم را بالا بردم و هیچ تشویق و حمایتی از داخل کشور شاهد نبودم؛ گاهی اوقات فکر می‌کنم عمداً این کار را می‌کنند تا کشور را ترک کنم. کاری که برای من با توجه به پیشنهادهای بسیاری که از کشورهای مختلف می‌شود، بسیار ساده است. واقعاً مسئولان منتظر چنین چیزی هستند؟ از همین تریبون مهر جواب می‌خواهم.

* حضور بازیسازان داخلی در جشنواره‌های بین المللی و کسب جوایز، تا چه اندازه می‌تواند در شناساندن صنعت گیم به دنیا تأثیر داشته باشد؟

مسلماً تأثیر بسزایی دارد. الان نام شرکت من Pershaland در جشنواره موبایل انگلیس وجود دارد در کنار غول‌هایی که پیشنهاد می‌کنم بروید در صفحه شخصی مجازی ام مشاهده کنید، وقتی من آنجا باشم قطعاً نگاه‌ها همه به سمت صنعت گیم کشور می‌آید که در کشورمان چه خبر است و چه کارهای انجام می‌دهیم. اما متأسفانه به دلیل عدم همکاری دولت با من، تا اکنون که این خبر چاپ می‌شود نتوانستم ویزا برای حضور در این جشنواره بگیرم. چراکه دریافت ویزا برای سفر به انگلستان کار ساده ای نیست، این درحالی است که می‌توانم با حمایت‌های مسئولان کشور ویزا را دریافت کنم و حداقل در این جشنواره حضور پیدا کنم و همان جا ایران را معرفی کنم و در مورد صنعت گیم اینجا برای حاضران صحبت کنم، می‌توانستم نماینده کشورم باشم و حتی از محصولات دیگر همکارانم صحبت کنم. خودتان مشاهده کنید این امر چقدر می‌تواند در ارتقای صنعت گیم کشور تأثیرگذار باشد.

تا کنون مجوز ورود حضور در ده‌ها جشنواره‌ها برایم آمده است، اما متأسفانه راهی برای حضور در آنها را ندارم. در این شرایط تنها به صورت آنلاین می‌توانم در جشنواره حضور داشته باشم که تفاوتش با حضور واقعی غیرقابل قیاس است.

برای مثال نمایشگاه «TGC» که دو سال در کشورمان برگزار شد و در یکی از دوره‌هایش بازی «آناهیتا» که از جمله بازی‌هایم بود در آن جایزه‌ی مردمی را دریافت کردم، به تهران آمدم و در آن حضور یافتم و توانستم با میهمانان بین المللی رایزنی‌های لازم را داشته باشم. در همین صحبت‌ها و رایزنی‌ها متوجه شدم که آنها چقدر مشتاق هستند که در خصوص گیم ایران بشنوند و بدانند.

دیگر به عنوان بازیساز نمی دانم باید چه کاری برای کشورم انجام دهم؛ بیش از 17 بار تنها برای یک بازی پرچم کشورم را بالا بردم و هیچ تشویق و حمایتی از داخل کشور شاهد نبودم؛ گاهی اوقات فکر می‌کنم عمداً این کار را می‌کنند تا کشور را ترک کنم متأُسفانه چیزی به عنوان بازی سازی در ایران تعریف نشده است. بگذارید یک مثال برای شما بزنم؛ یک سبزی فروش می‌داند تا آخر وقت چه مقدار از سبزی‌هایش را می‌فروشد و همینطور نانوا یا میوه فروش یا غیره اما یک بازی ساز پس از ساخت بازی اش، اول بدبختی و استرس‌هایش آغاز می‌شود که آیا می‌تواند به فروش لازم برسد؟ آیا هزینه‌های چند ماهه یا حتی چند ساله اش بر می‌گردد؟ به غیر از موبایل آن هم فقط اندروید به کدام پلتفرم دیگری می‌تواند اتکا کند در حالیکه هیچ قانون کپی رایتی در کشور وجود ندارد و ده‌ها سوال دیگه از این دست است. این امر به سادگی نشان می‌دهد، فروش سبزی در کشور تعریف شده است، اما بازی سازی خیر. حالا به من بفرمائید چه کسی مدعی جا انداختن آن است؟ قطعاً بنیاد بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند در این عرصه تأثیر گذار باشد، اما آیا موفق بوده است؟ پاسخ من خیر است.

هم اکنون شرکت من Pershaland نامزد "بهترین استودیو مستقل گیم" در Mobile game award لندن است که حدود دو هفته دیگر در بفتا برگزار می‌شود. شاید باور نکنید اما به آنها اعلام کردم شرکت من بالای 5 نفر است؛ درحالیکه یک نفر بیشتر نیستم، زیرا گزینه زیر پنج نفر اصلاً نداشت. هم اکنون هم آنها نمی‌دانند که من تک نفره هستم. حالا شما تصور کنید هر جای دنیا بودم برای من چه کارهایی انجام می‌دادند؟

سال گذشته با من تماس گرفتند و عنوان کردند رئیس بنیاد می‌خواهد از شرکت شما بازدید کند. بنظر شما چه پاسخی به آنها دادم؟ گفتم یک نفر بیشتر نیستم. با یک کامپیوتر 10 سال پیش که برنامه گیم سازیونیتی را هم اجرا نمی‌کند، کار می‌کنم. سپس سکوت کرد و در نهایت خداحافظ. یعنی چون دفتر ندارم حمایتی هم دریافت نخواهم کرد، یعنی حمایت ما از افراد دیگر با شرکت‌های متراژ بالاست نه شما.

بنابراین در جایی زندگی می‌کنیم که بازی سازی تعریف نشده است و حمایت هم نمی‌شود. همچنین بازی از چندین سانسور رد می‌شود و زمانی که افتخار هم برای شأن بیاورم، برای بازی رأی جمع نمی‌کنند!. حالا خودتان حساب کنید برای ساخت بازی بعدی تا چه اندار باید به خودت انرژی مثبت بدهی و روی خودت کار کنی تا خستگی قبلی که برای هیچکس مهم نبوده است، برطرف شود.

* علاوه بر تسهیل کردن حضور شما در مجامع بین المللی برای دریافت جوایزتان، چه انتظاری از مسئولان و متولیان امر دارید؟

بنظرم تسهیل کردن حضورم در جشنواره‌هایی که انتخاب شدم و معرفی صنعت گیم ایران به دنیا، برای مسئولان کار بسیار آسانی است. همه اینها نیاز به یک همت است که من به عنوان نماینده کشور در این مجامع حضور یابم و از صنعت گیم کشورم صحبت کنم. همین اندازه که بدانند من از ایران هستم و یک بازی ساز ایرانی توانسته نامزد فستیوال‌های مطرح شده است کافیست. به واسطه این رایزنی هاست که آنها هم تحریم‌ها را کمتر و کمتر می‌کنند. برای مثال گوگل شاید به چشم دیگه ای ایران را ببیند و حداقل تحریم‌های تبدیل بازی به اندروید را بردارد.

در صفحه شخصی ام دائماً مطرح می‌کنم که من یک بازی ساز ایرانی هستم و یک ایرانی ام. باید دنیا بداند که ما حرفی برای گفتن داریم. تا جایی که بتوانم و وضعیت مالی ام مناسب باشد، در جشنواره‌های بین المللی حضور می یابم، اما در برخی کشورها به دلیل عدم دریافت ویزا نمی‌توانم حضور داشته باشم.

بسیاری از اطرافیانم بارها به من گفته اند که مهاجرت کنم و من با وجود آنکه شرایط مهاجرت را دارم، اما هنوز کشورم را انتخاب کرده ام تا بمانم و به کشورم خدمت کنم چه در زمینه‌ی تدریس و چه معرفی گیم ایران به دنیا. البته نمی دانم تا چه اندازه دیگر می‌توانم دوام بیارم، زیرا بازی‌هایی که می سازم تمام وقت و زندگی من را گرفته است.

* و همین بی توجهی‌ها و عدم حمایت‌ها سبب شده تا آمار مهاجرت بازیسازان روز به روز در کشور بیشتر شود...

بله دقیقاً همینطور است. امروز بسیاری از دوستانم دیگر بازی نمی‌سازند، چراکه بر این باورند ایران برای شأن ارزشی قائل نیست. آنهایی که می‌توانند تحریم را دور بزنند فعلاً سرپا هستند. منظورم بازیسازهایی است که در مارکت های خارج، بازی را منتشر می‌کنند که البته تعدادشان اندک است؛ چراکه بارگذاری بازی در سایت‌های بین المللی همچون Steam کار بسیار سختی است و نهایتاً باید متوسل به ناشران خارجی شوند. مگر آنکه بازی را رایگان بخواهند بارگذاری کنند که آن هم داستان دیگری است.

* چرا بازی سازان داخلی، بازی‌ها را در سایت‌های ایرانی بارگذاری نمی‌کنند؟

ما در ایران مارکت گیم کم داریم که ویژه موبایل است و آن هم فقط اندروید، البته برای نسخه دسکتاپ هم داریم که فکر نمی‌کنم با وجود عدم کپی رایت برای بازی‌های PC بتوان به طور جدی به آن نگاه کرد. یعنی بازی سازان ایرانی باید تلاشش را داشته باشد تا فقط برای گوشی بسازند و آن هم برای نسخه اندروید. این درحالیست که بسیاری از بازی سازان دوست دارند برای سیستم‌های پی سی (PC) بازی بسازند، زیرا بسیار دست بازی ساز برای خلاقیت و تست نهایی بازتر است، اما به دلیل عدم قانون کپی رایت که عرض کردم، نمی‌توان برای دسکتاپ داخل ایران بازی ساخت.

امروز بازی را می‌سازیم، چند دقیقه بعد آن را به راحتی می‌توان در سایت‌ها دانلود کرد و هیچ قانون کپی رایتی هم در این زمینه وجود ندارد و بازی‌ها به راحتی قاچاق می‌شوند. اما اگر بازی برای نسخه اندروید ساخته شود، می‌توان تاحدودی مطمئن بود، زیرا با امکان گذاشتن پرداخت درون برنامه می‌گذاریم بازیساز می‌تواند تا حدودی خیالش راحت باشد. البته تا حدودی...

اما در دنیا طور دیگری است. اغلب بازی‌ها در ابتدا برای پلتفرم‌های پی سی (PC)، مکینتاش و کنسول‌ها ساخته می‌شود، سپس در صورت موفقیت بازی و فروش مناسب، نسخه گوشی آن منتشر می‌شود. البته بسیاری از بازی‌ها هم از همان ابتدا برای موبایل طراحی می‌شود و قالب اصلی آن روی این پلتفرم است. آنجا قانون کپی رایت وجود دارد و در صورت تخلف، مجرم راهی زندان می‌شود. متأسفانه ما در کشورمان از چنین قانونی محروم هستیم. بارها به شخصه شاهد بودم که بازی من به سهولت در سایت‌های داخلی قابل دانلود است. همه این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا روز به روز تعداد بازیسازان در کشور کمتر شوند.

وضعیت آینده صنعت گیم کشور را چگونه پیش بینی می‌کنید؟

به شخصه نزدیک به هشت سال است که در حوزه گیم فعالیت می‌کنم و پیش از آن در صنعت انیمیشن فعالیت می‌کردم و می‌کنم. تعدادی از بازی سازان در همین کشورمان برای خارج از کشور بازی می‌سازند، زیرا حق الزحمه آنطرف، برای بازی ساز صرفه اقتصادی دارد.

گاهی اوقات یک بازی ساز مهارت همه بخش‌های ساخت یک بازی را ندارد، به همین دلیل از نیروهای مختلف کمک می‌گیرد و در نهایت هزینه اش بالا می‌رود. از این جهت این مدل هم چندان نمی‌تواند برای بازی ساز صرفه اقتصادی داشته باشد.

به جرأت می‌توانم بگویم در اکثر موارد هزینه‌ای که بازی ساز مستقل برای بازی اش انجام می‌دهد، بازگشت سرمایه ندارد. اگر هم بتواند برای بازی اش تبلیغ کند، هزینه‌های تبلیغ آنقدر بالاست که از عهده آن نمی‌تواند بر بیاید. برای مثال در حوزه کتاب شاهد هستیم کتابی که تألیف یا ترجمه می‌شود، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حداقل چند نسخه از آن را خریداری می‌کند، اما در صنعت گیم شاهد چنین موضوعاتی نیستیم.

بسیاری از اطرافیانم بارها به من گفته اند که مهاجرت کنم و من با وجود آنکه شرایط مهاجرت را دارم، اما هنوز کشورم را انتخاب کرده ام تا بمانم و به کشورم خدمت کنم چه در زمینه‌ی تدریس و چه معرفی گیم ایران به دنیا. البته نمی دانم تا چه اندازه دیگر می‌توانم دوام بیارم، زیرا بازی‌هایی که می سازم تمام وقت و زندگی من را گرفته است

البته سالهاست بخشی به عنوان همگرا در بنیاد ملی بازی سازی شکل گرفته است که به قدری نامه نگاری و روند آند کند است که عملاً برای من که یکی که فستیوال‌های خارج فرصت یک ماهه برای حضور من می‌دهند، ندارد. همچنین وامی که به بازی سازان ارائه می‌شود، میزان قسط آن بالاست و یک بازی ساز نوپایی که وارد صنعت شده است، نمی‌تواند از عهده قسط‌های وام بر بیاید. این بخش همگرا رتبه بندی هم دارد که من هنوز بعد از این همه فعالیت هنوز در رتبه‌ی دوم هستم. در نهایت بخش همگرا نیاز به یک نگاه جدید دارد. با این سیستم هیچ دردی از بازیساز دوا نمی‌شود.

* به نظر شما یک بازی ساز نوپا چگونه می‌تواند در شرایط امروز صنعت گیم کشور دوام بیاورد؟

بازی ساز نو پا در ابتدا باید از جیب خود خرج کند. پیشنهاد من این است که اصلاً سراغ پروژه‌های سنگین نروند. چیزی در حد پروتوتایپ بسازند یا کژوال گیم یا هایپر کژوال. پروژه‌های سنگین در ابتدا 99 درصد محکوم به شکست هستند. بنابراین بازیساز باید حد خودش را بشناسد، اما بعد از آنکه خودی نشان داد، باید ارگانی همچون بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از او حمایت کند. اینجاست که بنیاد در قالب همگرای فعلی پیش از حمایت از او می پرسد چند بازی را ساخته‌ای؟ یا چند جایزه دریافت کرده‌ای؟ و اگر همه پاسخ‌ها منفی باشد، خودتان حدس بزنید چه اتفاقی می‌افتد.

یک مورد جالب از همگرا عرض کنم که برای من بازیساز پس از سال‌ها پیامک شرکت در کلاس‌های بازی سازی تابستانه و.. ارسال می‌شود. واقعاً تعجب می‌کنم که من چه نیازی به این دوره دارم. قطعاً همکاران من هم متوجه این مورد عجیب شدند. جایی که باید همگرا خودش را در معنای واقعی "حمایت" نشان بدهد در سکوت فرو می‌رود. جایی که بحث تبلیغ خودش مطرح می‌شود، از چیزی کم نمی‌گذارد. برگردیم سر بازی سازهای نوپا... به طور 100 درصد، بازی ساز در اولین بازی اش شکست می‌خورد و این قانون بازی سازی در همه نقاط دنیاست.

بازیسازهای بازی معروف Angry birds بالای 50 مرتبه شکست خوردند و به نقطه‌ای رسیده بودند که شرکت را جمع کنند تا اینکه به ذهن یکی از اعضای این بازی رسید و گفتند به عنوان آخرین شانس این را هم تست کنند که نتیجه اش رو خودتان می‌دانید. البته این بازی هم از روی یک بازی ساده فلش ساخته شده است که هم اکنون عنوانش را در ذهن ندارم.

* و حرف ناگفته...؟

همان بهایی که به ورزشکاران و دیگر مدال آوران رشته‌های دیگر می‌دهند، به بازی سازان صاحب جوایز بین المللی هم داده شود. در داخل کشور باید دستاوردهای بازیسازان رسانه‌ای شود.

رسانه‌های داخل کشور آنقدر باید به این حوزه بپردازند و تبلیغ کنند که نگاه رسانه‌های خارجی را به خودشان معطوف کنند. زمانی که ما خودمان هیچ کاری برای این افراد نمی‌کنیم چه انتظاری داریم که در دنیا دیده شویم؟ من بازی ساز برای رسیدن به چنین جایگاهی سختی‌های بسیاری کشیده ام. بازی سازان داخلی کشور نیازمند حمایت‌های ویژه ای هستند.

رقابت با افرادی و گروه‌های بازی سازی در دنیا که هم و غم شأن و بودجه‌های شأن را میلیاردی و دلاری بر صنعت گیم کشورشان گذاشته اند، بسیار سخت است. رسیدن به نامزدی در چنین جشنواره‌هایی آسان نیست. همین اکنون در فستیوالی که عرض کردم رقیب‌هایم را مشاهده کنید، متوجه همه موارد خواهید شد. اگر با همین فرمان در صنعت گیم حرکت کنیم، بسیاری از بازی سازان داخلی این صنعت را رها می‌کنند و جایی می‌روند که حداقل قانونی برای دزدیده نشدن زحمات شأن وجود دارد.