تفسیر آیه اکمال به قلم دو روحانی محقق کتاب شد

به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، کتاب تفسیر آیه اکمال به قلم حجت‌الاسلام محمد عرب صالحی و حجت‌الاسلام سعید متقی‌فر در گروه قرآن پژوهی پژوهشکده حکمت ودین پژوهی پژوهشگاه و توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.

کتاب پیشِ‌رو با دو روش، دلالت آیه اکمال بر نصب بلافصل حضرت علی (ع) به جانشینی پیامبر (ص) اثبات می‌شود. در روش اول دیدگاه‌های رقیب در مورد دلالت «الیوم» محک زده می‌شود و ناسازگاری این دیدگاه‌ها با ویژگی‌هایی که آیه برشمرده است، اثبات می‌شود. وانگهی، به روشنی مراد آیه آشکار می‌شود که تنها دیدگاه سازگار با مفاد آیه و مراد از «الیوم» روز هجدهم ذی‌الحجه سال حجهالوداع و به‌خاطر رخداد تاریخی این روز است. در روش دوم چیستی دلالت آیه با استناد به روایات شأن نزول و اسناد تاریخی اثبات می‌شود و موافق نتیجه روش اول است. بیشتر منابع این اثر از اهل‌سنت است و عمده شبهات مفسران اهل‌سنت درباره دلالت آیه اکمال را پاسخ می‌دهد.

در بخشی از مقدمه این کتاب آمده است:

نوآوری این اثر را می‌توان در جامعیت آن از حیث پرداخت به زوایا و اقوال مختلف پیرامون آیه اکمال ونیزتفسیر و اثبات دلالت آن بر اثبات انتصاب الهی امیرالمؤمنین (ع) بر جانشینی بلافصل ایشان بعد از پیامبر مکرم اسلام دانست. دیگر نوآوری این تحقیق، ارائه تفسیری همدلانه و وحدت‌بخش از آیه اکمال است؛ چراکه برای اثبات دلالت این آیه عمدتاً از منابع وکلمات بزرگان اهل سنت استفاده شده است. نوآوری دیگر آن به لحاظ جامعیت در پرداخت به اشکال‌ها و شبهه‌هایی است که درباره دلالت و تفسیر آیه اکمال مطرح شده‌اند. اما بدون شک مانند هر مکتوب انسانی دیگر، کاستی‌هایی نیز در نوشتار وجود دارد که از چشم ما مخفی مانده یامورد غفلت واقع شده است.

در این پژوهش، بررسی تفسیری آیه اکمال و چگونگی دلالت آن بر قول حق در مورد خلافت و جانشینی پیامبر اکرم (ص) در ضمن چند فصل صورت گرفته است. در فصل اول، به جایگاه آیه اکمال در سیاق آیه 3 سوره مائده پرداخته شده است؛ یعنی به این سؤال پاسخ داده شده که آیا آیه اکمال - که در میانه آیه 3 سوره مائده قرارگرفته - با فرازهای قبل و بعد خود مرتبط است یا نه؛ این آیه بدون ارتباط با قبل و بعد خود به‌عنوان جمله‌ای معترضه در میان آیه قرار گرفته است؟ ذیل این فصل، به اشکال‌های دیدگاهی که میان آیه اکمال و قبل و بعد آن ارتباط معنایی قائل است پاسخ داده شده و قرائن و شواهدی که دیدگاه معترضه بودن آیه اکمال را تأیید و چرایی کاربست این روش را توجیه می‌کند، مورد توجه قرارگرفته است. در فصل دوم که به دلالت و تفسیر آیه اکمال پرداخته، ابتدا مفردات آیه و احتمالات معنایی آنها مورد بررسی قرار گرفته و سپس از دو روش به دلالت آیه اکمال برقول حق پرداخته شده است. در یک روش بدون استفاده از روایات و در روشی دیگربا استفاده از روایات شأن نزول به دلالت آیه اکمال بر نصب الهی امام‌علی (ع) بر خلافت و امامت بعد از رسول اکرم (ص) پرداخته شده است. درفصل آخر نیز به اشکال‌ها و شبهه‌های مطرح‌شده درمورد قول حق پاسخ گفته شده است.

کتاب تفسیر آیه اکمال با قیمت 145هزار تومان راهی بازار نشر شده است.

علاقه‌مندان برای تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی می‌توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه مراجعه کنند.