شنبه 29 اردیبهشت 1403

«تماشای یک روز زیبا در محله»، یک کشف در میان درام‌های معاصر

وب‌گاه تابناک مشاهده در مرجع

فیلم سینمایی «یک روز زیبا در محله / A Beautiful Day in the Neighborhood» ساخته ماریل هلر جزو آن دسته درام‌هایی است که اگرچه تحسین گروه بزرگی از منتقدین را در پی داشته اما کمتر در معرض توجه عموم قرار گرفته و از این منظر با فیلمی روبرو هستیم که می‌تواند برای تماشاگر در حکم کشف و شگفتی باشد.

به گزارش «تابناک»؛ احتمالا همان قدر نام فیلم «یک روز زیبا در محله / A Beautiful Day in the Neighborhood» را شنیده‌اید که نام مارین هلر سازنده‌اش به گوش‌تان خورده است.

یک فیلم درام از آن گونه‌ای که در آخر به رستگاری مطابق با استانداردهای سینمایی می‌رسیم. فیلم درباره‌ی یک رابطه‌ی پدر و فرزندی سمی است که دارد رو به بهبودی می‌رود و رابطه‌ی آن‌ها با ورود «فرد راجرز» (تام هنکس) به عنوان یک عنصر کلیدی دچار تغییراتی می‌شود. فلسفه‌ی مهربانی و عطوفتی که راجر در نقش نمادین خود در سریال تلوزیونی «محله‌ی آقای راجرز» (Mr. Rogers Neighborhood) یاد می‌دهد حالا تبدیل به سنگ محک و معیاری شده است برای کسانی که با این برنامه‌ی تلوزیونی بزرگ شده اند.

اگرچه تبلیغات و بازاریابی شدیدا حول شخصیت آقای «راجرز» قرار گرفته اند اما او در این اثر بیشتر به یک شخصیت فرعی‌تر در کنار شخصیت اصلی شبیه است. فیلم که بر اساس مقاله‌ی «می‌توانید بگویید... قهرمان؟» از روزنامه‌نگار برنده‌ی جوایزی به نام «تام جونود» است، داستان پروسه‌ی این مصاحبه با «آقای راجرز» را به تصویر می‌کشد و اینکه نویسنده (که در فیلم نامش به «لوید ووگل» تغییر کرده است) در طی این مصاحبه دچار تغییرات فکری زیادی شده است. «لوید» در تلاش برای تغییر تصویر تلوزیونی آقای «راجرز» راهی سفری برای کشف خودش می‌شود که در نهایت باعث بهبودی زخم‌های ایجاد شده از سوی پدرش «جری» (کریس کوپر) می‌شود، کسی که او و مادر در حال مرگش را ترک کرده بود. علاوه بر ملاقات دوباره با «جری»، «لوید» روابطش با همسر خود یعنی «آندرئا» (سوزان کلچی واتسون) و همچنین پسر شیرخواره‌ش را مستحکم‌تر می‌کند. در تمام طول این مسیر آقای «راجرز» رفتاری کاملا دوستانه و صادقانه دارد و در هر جا که نیاز باشد راهنمایی می‌دهد. در دنیای واقعی هم او و «جونود» پس از تکمیل شدن این مصاحبه سریعا با یکدیگر دوست شدند و گفته‌ای از نویسنده هم وجود دارد که «فرد راجرز» شخصیتی را در تلوزیون بازی نکرده است؛ هر چه که دیده ایم واقعیت دارد.

کارگردان این اثر یعنی «ماریل هلر» (کارگردان فیلم «دفترچه خاطرات یک دختر نوجوان» (The Diary of a teenage Girl) هیچ ترسی ندارد که از حس نوستالژی تا بالاترین حدش استفاده بکند. از موسیقی فیلم که از «محله‌ی آقای راجرز» الهام گرفته شده است تا نماهای شهری که از پیتزبورگ و منهتن برداشته شده اند؛ کارگردان فیلم را پر از سر نخ‌ها و ارجاعات بصری کرده است. «جوآن راجرز» (همسر مطلقه‌ی فرد) و آقای «مک فیلی» واقعی یعنی «دیوید نوول» در بخشی از این فیلم و در قسمت رستوران چینی حضور افتخاری دارند. بازسازی‌های فیلم از قسمت‌های مختلف و اپیزودهای سریال تلوزیونی دقیق اند. «تام هنکس» نسخه‌های بازسازی‌شده‌ی کاملی از آهنگ‌هایی مثل Wont You Be my Neighbor و Its Such A Good Feeling را می‌خواند. تمامی این صحنه‌ها ممکن است باعث شود تا افراد میانسال و پیرترها احساساتی بشوند.

حسن نیت در تمام ذات «یک روز زیبا در محله» وجود دارد و کارگردان هم ترسی ندارد که طبیعت ضدمنفی‌گرایی اثر را به تصویر بکشد. فیلم در ذات خود درباره‌ی تاثیر «راجرز» در نجات روح یک مرد است. پیام فیلم این است که راه‌هایی برای حفظ غم و خشم وجود دارد. فیلم قرار نیست که زندگی‌نامه‌ی «فرد راجرز» باشد. اگر قرار بود همچین چیزی ساخته بشود، مسلما بهتر از مستند سال 2018 «همسایه‌ی من نمیشی؟» (Wont You Be My Neighbor) به دست نخواهد آمد. فیلم ریتم شاد و خوشحال‌کننده‌ای دارد البته که لحظات جزئی‌ای از مالیخولیایی در آن وجود دارد. فیلم در زمانی جریان دارد که «راجرز» 71 ساله بوده است. این شو و نمایش در حال نزدیک شدن به پایان خود بود (در سال 2001 به پایان رسید). «راجر» در سال 2003 به دلیل سرطان شکم در گذشت. با در نظر گرفتن تمامی این نکات می‌توان این حس را داشت که فیلم در پایانش در حال بستن در به روی این شخصیت است.

«تام هنکس» تا چه اندازه در این نقش خوب است؟ اگر بخواهیم از جنبه‌ی بازتاب ظاهر و صدای «فرد راجرز» بررسی کنیم می‌توان به اختلافاتی اشاره کرد. هر چه نباشد آرایش، شانه‌ی مو و طراحی لباس تا یه حدی می‌تواند یک بازیگر شناخته‌شده‌ی درجه‌ی اول را تبدیل به مجری برنامه‌ی تلوزیون کودکانی کند که خود آن فرد هم بسیار شناخته شده بوده. لحظاتی در هنگام تماشای اثر وجود دارد که کاملا آگاهانه می‌دانیم که «تام هنکس در حال بازی کردن نقش آقای راجرز است» تا اینکه واقعا باور کنیم آقای «راجرز» را می‌بینیم. اما آنچه که «تام هنکس» توانسته به درستی در بیاورد، ذات این بازیگر است؛ لطافت و مهربانی ذاتی او و تواناییش در ارتباط با کودکان. وقتی که توانایی «هنکس» در بازسازی شخصیت یک انسان واقعی را در نظر بگیریم، من این نقش او را کمی پایین‌تر از «والت دیزنی» (Walt Disney) و «کاپیتان فیلیپس» (Captain Philips) [و در کنار «سالی سالنبرگر» (Sully Sullenberger)]. نکته‌ی جالبی که می‌توان به آن اشاره کرد این است که پس از پایان فیلم‌برداری اثر، «هنکس» از طریق یک آزمایش ژنتیکی متوجه شد که به لحاظ خونی با آقای «راجرز» فامیل است.

برای کسانی که به دنبال فیلم سینمایی‌ای هستند که بتواند در این اوضاع سیاه و منفی کنونی زندگی عادی را به خوبی نشان بدهد، «یک روز زیبا در محله» در حال اکران است. این فیلم بزرگداشتی از آقای «راجرز» و قدرت جادویی و شفابخش کلمات و فلسفه‌ی فکری اوست.