یک‌شنبه 4 آذر 1403

توافق نانوشته آمریکا و چین درباره ایران

وب‌گاه اقتصاد نیوز مشاهده در مرجع
توافق نانوشته آمریکا و چین درباره ایران

سفر اخیر «شی جین پینگ» رئیس‌جمهور چین برای دیدار با اعضای شورای همکاری خلیج فارس توفانی از اضطراب را در واشنگتن به راه انداخت. با وجود این، توجه به این نکته حائز اهمیت است که بسیاری از آن چه در این جلسات بر سر آن توافق شد در واقع، برای به حاشیه راندن ایران در امور منطقه ای و فرا منطقه ای طراحی شده؛ هدفی که ایالات متحده و بسیاری از شرکای آن کشور در شورای همکاری خلیج فارس در آن سهیم هستند.

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فرارو، به نقل از نشنال اینترست؛ توافقنامه مشارکت راهبردی جامع عربستان با چین تنها دو سال پس از امضای قرارداد مشابهی با ایران توسط پکن صورت گرفت. بنابراین، زمان‌بندی این قرارداد ها تصادفی نیست بلکه اقدامی قابل محاسبه از سوی عربستان سعودی برای مهار ایران و محدود کردن هرگونه دستاوردی است که احتمال آن وجود دارد. به‌رغم باور عمومی واقعیت آن است که ایالات متحده از این توافق سود می برد توافقی که تضمین می‌کند قدرت منطقه ای و جهانی ایران تحت کنترل و نظارت باقی خواهد ماند. شراکت راهبردی عربستان و چین را نباید جدای از سایر توافق هایی که ریاض در آسیا پیش برده مورد ارزیابی قرار داد. بنابراین، روابط نزدیک تر عربستان سعودی با چین باید به عنوان بخشی از تلاش های آن کشور به منظور مهار روابط رو به رشد ایران در آسیا و به عنوان پاسخی به دور شدن دولت رئیسی از غرب قلمداد شود.

ریاض با امضای توافقنامه مشارکت راهبردی جامع چین و عربستان سعودی مشارکت اقتصادی خود را با چین که پیش‌تر پر رونق بود تقویت کرد تا امکان نزدیک شدن چین به ایران را محدود سازد. علاوه بر این، در حالی که غرب چین را تهدید به تحریم کرده و تحریم های گسترده ای را علیه روسیه اعمال کرده ریاض نگران است که چین تحریم شده به دنبال تقویت تجارت با ایران باشد، زیرا هدف هر دو کشور مقاومت در برابر فشار های اقتصادی اعمال شده از سوی غرب است. این مورد درباره روسیه نیز صدق می‌کند. این تلاش ها هم چنین باید به عنوان بخشی از تمایل ریاض برای مهار حمایت ایران از سازمان‌های بین‌المللی در حال ظهور غیر‌غربی قلمداد شود. ایران در حال ارتقای عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای به رهبری چین است و درخواست پیوستن به بلوک بریکس تحت رهبری روسیه را مطرح کرده است.

عربستان سعودی نگران است که اهمیت فزاینده ایران در چنین بلوک های تجاری و امنیتی جایگزینی به آن کشور کمک کند تا تحریم های اعمال شده از سوی غرب را دور بزند و ایران بتواند به فعالیت های منطقه ای خود ادامه دهد. در جبهه ژئو مالی، ایران و چین به دنبال دلار‌زدایی از تجارت و پیشبرد ایده «پترو یوان» هستند. ایران با پیوستن به سازمان همکاری شانگهای - یک پلتفرم بین‌المللی که برای دلار‌زدایی جهانی تلاش می‌کند - می‌تواند یک قدرت منطقه ای کلیدی باشد که این دستور کار را ترویج می‌کند. بنابراین، تصادفی نیست که چین از عربستان سعودی خواسته تا آن کشور نیز به این تلاش پیوسته و نفت خود را به یوآن بفروشد. سعودی ها هم چنین مشتاق مهار پیشرفت فناوری و برتری نظامی رو به رشد ایران هستند. چرخش عربستان سعودی به سمت چین در نهایت مکمل تلاش های ایالات متحده برای مهار ایران است و به‌رغم آنکه در نگاه اول به نظر می‌رسد به طور جدی منافع آمریکا را تضعیف نمی کند. شاید به همین خاطر است که دولت بایدن نسبت به مشارکت استراتژیک عربستان سعودی و چین ابراز نگرانی شدیدی نکرده است.

همچنین بخوانید