تولید در کشور به رشد پایدار و باثبات رسیده است
مقدمه: از دهه 90 بود که شعار‌های سال رنگ و بوی اقتصادی به خود گرفت و از سال 95 تا امسال؛ سال 1403، 9 شعار داشتیم که دو مورد به صورت غیرمستقیم و هفت مورد به صورت مستقیم رهبر معظم انقلاب بر روی تولید تأکید داشتند که این مورد به خوبی اهمیت تولید را در کشور به عنوان یکی از اولویت‌ها نشان می‌دهد. سال گذشته هم که تورم و رشد تولید بود رهبر معظم انقلاب خطاب به مسئولان فرمودند بروید فکری کنید و بستر را برای مشارکت مردم در اقتصاد فراهم کنید. اما امسال ایشان در تعیین شعار سال تأکید داشتند که این جهش تولید باید با مشارکت مردم محقق شود. برنامه امشب را به این موضوع اختصاص دادیم و قرار است بررسی کنیم اولاً چقدر در حال حاضر بستر و زیرساخت برای مشارکت مردم در تولید فراهم است، بخش خصوصی در این میان چه نقشی دارد؟ مشاغل کوچک، زودبازده و مشاغل خانگی چه نقش و سهمی در جهش تولید می‌توانند داشته باشند و در نهایت در بخش دوم برنامه برای واردات کالا‌های مشابه تولید داخل که به یکی از چالش‌های اصلی تولید کنندگان داخلی تبدیل شده، می‌خواهیم بررسی کنیم که تا امروز وزارت صمت چه برنامه‌ای دارد؟
سؤال: امسال دیگر سال تولیدگران است دیگر، به صورت جدی.
برادران؛ معاون صنایع عمومی وزارت صمت: بله هر سال با حمایت، هدایت و اوامر ایشان در ابتدای سال موضوع تولید خصوصاً آن طور که اشاره کردید به صورت خاص الان بیش از هشت یا 9 مورد است که به آن تأکید شده است، از ابتدا مستمر بحث تولید است و از سال‌های قبل هم 14 تا 17 مورد مسائل اقتصادی است که این خیلی کمک می‌کند به این که مطالبه اصلی کشور معطوف به مسأله اصلی کشور باشد.
سؤال: من در مقدمه هم اشاره کردم رهبر معظم انقلاب سال گذشته که سال مهار تورم و رشد تولید بود تأکید داشتند که مسئولان بروند فکر کنند، برنامه ریزی کنند، بستر را برای مشارکت مردم در اقتصاد و حالا که نقش ویژه مردم در جهش تولید را داریم. در حال حاضر چقدر بستر و زیرساخت فراهم است؟ به هر حال وزارت صمت متولی حوزه تولید است مشخصاً البته دستگاه‌های دیگر هم نقش دارند در حوزه تولید ولی مشخصاً وزارت صمت یک نقش برجسته‌ای دارد، در حال حاضر چقدر فضا و بستر فراهم است برای مشارکت مردم در تولید کشور؟
برادران: نکته اولی که باید اشاره کرد، تأکیدی بود که مقام معظم رهبری داشتند که موضوع نام سال گذشته که مهار تورم و رشد تولید بود به صورت مستمر امسال و سال‌های آینده هم یک مطالبه جدی از مجموعه دستگاه‌های دولتی خواهد بود و همچنین از وضعیت اقتصاد کشور، نهاد‌های مرتبط با اقتصاد کشور. نکته دوم این است که این مطالبه مقام معظم رهبری که مطالبه عموم مردم هم هست ناظر بر این که مسأله اصلی ما تولید است، مطالبه اصلی هم تولید است، یعنی تنها راه نجات کشور، نجات اقتصاد آن هم از ناحیه تولید بالاتر است، که سعی و تلاش می‌کنم به کمک شما توضیح دهم که این موضوع چرا بر اقتصاد و رفاه عموم کشور مفید است و در مقام پاسخ به سؤال جنابعالی، ما در فرایندی که قرار گرفتیم، فرصت‌ها و تهدید‌هایی را در سال گذشته و سال‌های قبل داشتیم که اگر یک نگاهی به آن عملکرد جامعه صنعتی کشور داشته باشیم، در کنار فراز‌ها و فرود‌هایی که ما در ماه‌ها و سال‌های گذشته داشتیم، می‌توانیم به یک نگاه استراتژی یا راهبردی برسیم که ما به پایداری داریم می‌رسیم، اگر یک روزی مسأله اصلی ما تولید در سال‌های قبل بود.
سؤال: پایداری در؟
برادران: پایداری در امر اقتصاد و تولید. اگر دغدغه ما در سال‌های قبل این بود که ما تولید داشته باشیم برای نیاز داخلی، مثلاً در چهار تا پنج سال قبل شما می‌دیدید در همین ایام شب عید مثلاً مشکل شوینده و پوشاک صدا و سیما گزارش‌هایی تهیه می‌کرد، کمبود لوازم خانگی، در سطح کشور در چهار تا پنج سال قبل مثلاً سال 97 در اوج تحریم ها، کمبود لوازم خانگی داشتیم. آن جا تولید به منزله این موضوع بود که ما بتوانیم نیاز امروز کشور را برای مصرف ضروری مان تأمین کنیم. اما امروز که ما نگاه می‌کنیم در سال گذشته می‌بینیم که درست است که جامعه صنعتی سختی‌های زیادی را تحمل کرد با مشکلاتی که باز اشاره خواهم کرد ولی روند به سمت عمق بخشی به تولید داخل بود و روند به سمت کیفیت بخشی به محصول داخلی بود، روند به سمت نگاه صادرات محور بود یعنی وقتی ما مقایسه می‌کنیم، امروز هدف گذاری‌های ما با هدف گذاری‌های سال‌های قبل متفاوت شده، درست است موضوع؛ کلمه به کلمه تولید است، اما انتظاری که ما امروز در تولید داریم، تولید صادرات محور است، تولیدی که بتواند رقابت کن
در سطح عرضه‌های بازار. آن پایداری که عرض کردم این گونه حاصل می‌شود که ما مثلاً مشکل محدودیت ارزی پیدا می‌کنیم در این مقطع، تکانه‌های اقتصادی پیدا می‌کنیم، تولید کنندگان ما می‌روند به سمت شرکت‌های دانش بنیان برای این که عمق بخشی کنند به تولید داخل. این روند در دو سال گذشته خیلی شدت گرفت.
سؤال: یعنی همان طور که ما در تاب آوری اقتصاد کار می‌کردیم، حالا روی تاب آوری تولید کار کنیم.
برادران: تاب آوری تولید که منجر به پایداری تولید می‌شود. الان گزارش آماری که بانک مرکزی منتشر کرده، می‌گوید که روند تولید در سال 1402 در 9 ماهه؛ چهار و دو دهم درصد در گروه صنعت بوده، حالا در کل اقتصاد هم تحلیل می‌شود در آن حوزه که ما بیشتر متولی اش هستیم، چون این معاونتی که بنده به عنوان معاونت صنایع عمومی هستم به نوعی معاونت تولید قبلاً معروف بود. می‌گوید که در پاییز 1402 به چهار و 9 دهم درصد رشد رسیده، این در کنار این که ما در سال قبل هم رشد داشتیم، یعنی رشد دو سال قبل هر چقدر بوده، در سال 1402 هم باز بر اساس آن افزوده شده است.
سؤال: شما می‌خواهید بگویید که تولیدمان الان به یک رشد پایدار رسیده؟
برادران: به یک رشد پایدار رسیده، مثلاً اگر زمانی که ما صحبت می‌کردیم در سال 1401 که مثلاً ما در زمستان به 13 و نیم درصد رشد رسیدیم، همه می‌گفتند این قطعاً در فروردین منفی می‌شود، چون نهایتاً رشد صفر هم که شود به منزله این است که ما 13 درصد سال قبل را داشته باشیم یا متوسط سال قبل مثلاً در بانک مرکزی؛ 9 و نیم درصد بود، تحلیل این بود...
سؤال: یعنی شما الان ابتدای سال 1403 مدعی هستید که تولید در کشورمان رشدش به یک روند مستمر و با ثبات رسیده است؟
برادران: روند رشد متوازن مستمر و با ثبات رسیده است. این پیام را دارد، در حالی که ما چالش‌هایی داشتیم، عرض کردم این مرهون این است که ما راه حل‌هایی هم پیدا کردیم، یعنی جامعه صنعتی ما در کنار محدودیت‌هایی که برای آن ایجاد می‌شود یا خواسته‌هایی که جامعه از آن می‌خواهد مثل کیفیت بالاتر، پس این روند ما در حوزه تولید؛ روند مثبتی است.
سؤال: این رشد مستمر را بر اساس آمار و ارقام بانک مرکزی و مرکز آمار می‌گویید؟
برادران: بله من آمار را اگر بخواهید همین جا نمودارهایش را نشان دهم، این نمودار رشد فصلی ماست که نشان می‌دهد ما به چهار و 9 دهم درصد رسیدیم و من همین جا یک نمودار دیگر هم اگر اجازه می‌فرمایید؛ نموداری که مردم خیلی برای آنها مهم است این است که تولیدکنندگان ما قیمت مدیریت قیمت تمام شده هم داشتند، یعنی تورم تولید کننده ما اگر این را دقیق نشان دهند، از بهار 1400 که 78 و نیم درصد تورم داشت، گزارش فصلی اش بر اساس نظر مرکز آمار و ابتدای دولت که به 80 درصد رسیده بود، در ابتدای دولت تورم تولیدکننده را عرض می‌کنم که بیشتر به حوزه صنعت برمی‌گردد امروز آمده در کانال 29 و زیر 30؛ آماری که ما داریم تا پاییز است، این پیام دارد یعنی این که چگونه است که تورم کل بالاتر است ولی تورم صنعت پایین‌تر است. به خاطر این که صنعت تلاش می‌کند که تولید انبوه و تولید کیفی و عمق بخشی کند و زنجیره اش را کامل کند، فرمایش درست شما، سعی کند مواد اولیه اش را خودش تأمین کند، ارزی هم که ما تخصیص پیدا می‌شود که الحمدلله با کمک بانک مرکزی ارز بسیار مناسبی بود و ما توانستیم نیاز‌ها را تأمین کنیم، باز عمده آن؛ یعنی بیش از 80 درصد آن می‌آید در حوزه مواد اولیه، بیش از 83 درصد در مسائل مختلف.
سؤال: آقای برادران شما خبر خوبی اعلام کردید گفتید امروز که ابتدای سال 1403 هستیم تولید ما به یک ثباتی رسیده یعنی آن رشد تولید ما یک رشد مستمر و با ثباتی شده، حالا رهبر معظم انقلاب تأکید دارند که امسال باید ما یک جهش تولید داشته باشیم، برنامه شما برای جهش تولید چیست؟ برادران:: حالا برخی از مسائلی که ما برنامه ریزی کردیم در بسته‌های جهش تولید که ان شاء الله ظرف سال‌های آینده نهایی خواهد شد و توسط وزارتخانه به صورت رسمی اعلام خواهد شد، ناظر بر تکمیل اقداماتی است که اقدامات ابتدایی آن از سال‌های قبل صورت گرفته بود، اما فضایی که الان ایجاد شده فضای بسیار مثبتی است.
سؤال: مثال می‌توانید بزنید؟ برادران: اولاً جامعه مذهبی و انقلابی کشور به شدت به دنبال این هستند که فرمایش مقام معظم رهبری را همراهی کنند. سؤال: منظورم اقداماتی است که گفتید چند اقدام بوده که حال امسال...؟ برادران: موضوع عمق بخشی را بگویم بعد، این که مردم یک چیزی را مطالبه کنند، خودش یک قوت است، یعنی فارغ از نهاد‌های رسمی، یکی از اقدامات پیشنهادی ما این است که علاوه بر این که ما یک انجمن‌های صنفی داریم، ساختار‌های رسمی داریم، خود مجموعه دولت اقداماتی دارد، ما در قالب قرارگاه‌های مردمی مردم را این بار بیاوریم در میدان، رویکرد جهادی، مردمی که برای آنها بیش از انتفاع مادی، موضوع این که کشور بتواند این شعار را در امسال عملی کند و این جهش حاصل شود. این که ما می‌گوییم ما به یک رشد مستمر رسیدیم، پس نگرانی برای این که ما نتوانیم این فرایند را ادامه دهیم نداریم، ولی جهش باید ببینیم منابعی که در اختیار داریم چه منابعی است؟ شاید مهمترین منبعی که ما هنوز داریم از آن کمتر بهره می‌بریم خود منبع انسانی است خصوصاً در حوزه استعداد‌هایی که می‌توانند هم به حوزه حکمرانی دولت کمک کنند در قالب پیشنهاد، سیاست گذاری، نقد دولت، نقد سیاست‌های صنعتی و هر اقدامی که مفید بدانند در این راستا که کمک شود سرجمع این اقدامات به سمت رشد باشد چه در مقام این که مشارکت کنند با بخش خصوصی که مجموعه‌های تعاونی و مردمی که بتوانند این فرایند را با حفظ منافع مادی خودشان در فرایند جهش تولید نقش ایفا کنند. عرض کردم در همین چند روز من مواجه بودم با مردمی که علاقه‌مند شده بودند که بیایند سرمایه گذاری کنند، یعنی دائماً ایده‌هایی از قبل مطرح بوده، امسال این ایده‌ها بر اساس فضایی که در کشور شکل گرفته بوده... سؤال: شما چه بستری، چه تسهیلاتی را فراهم می‌کنید که مردم ترغیب شوند به مشارکت در تولید؟ برادران: موضوعات متعددی است من یادداشت کردم خدمت تان تقدیم می‌کنیم، یک موضوعاتی بر می‌گردد به سهولت کسب و کار که فکر می‌کنم در این حوزه اقدامات خوبی توسط هم وزارت صمت، هم دستگاه‌های دیگر، وزارت اقتصاد صورت گرفته، بعضی جا‌ها ما دیگر باید برسیم به این که باید با نقش هدایتگری به مردم بگوییم هر کسب و کاری راه نیندازید، ممکن است کسب و کار اشباع باشد بروید کجای زنجیره کار کنید. یعنی ما اینجا بیش از این که نقش تسهیلگری داشته باشیم، نقش هدایتگری داشته باشیم. سؤال: شما قبل از آن نیاز دارید که بتوانید آن چرخه را مونیتور کنید. برادران: بله، این کار را به صورت آمایش صورت گرفته که ما در چه مناطق جغرافیایی و در چه صنایعی اشباع هستیم و در چه صنایعی نیاز داریم که ما آن زنجیره مان را کامل کنیم. این حتماً در سرمایه گذاری که مردم می‌خواهند کنند، حتماً نظر کارشناسی که بخش خصوصی که مشاوره می‌گیرند، حتماً نظر کارشناسی ملی را اخذ کنند. سؤال: شما الان برنامه‌ای دارید برای این که به مردم مشاوره دهید کجا‌ها سرمایه گذاری کنند؟ برادران: یک نقشه راه به عنوان آمایش تهیه شده که استان به استان دارد کامل می‌شود. در حوزه خود معاونت صنایع عمومی سؤال: بحث خوشه ها؟ برادران: آن بحث خوشه‌ها را اشاره می‌کنیم، آن بحث آمایش است که هم شامل خوشه‌ها و هم صنایع اشباع و هم صنایع دارای اولویت و پیشران می‌شود، موقعیت‌های جغرافیایی را در نظر می‌گیرد، ناظر بر اشتغال است، یعنی ما در برخی نقاط امروز به این رسیدیم که ما واقعاً مشکل کمبود نیروی کار داریم، اما نقاطی هنوز در کشور هستند که کارگر هستند و صنایع هنوز به آن جا به نوعی امکان سرمایه گذاری دارند و می‌توانند از کارگر نیروی کار بهره‌مند شوند. این یک نقشه راه است، نقشه راه دیگر؛ نقشه راه تخصصی و این است که دفاتر تخصصی ما ناظر بر دفتر نساجی ما، سند راهبردی صنعت نساجی، سند راهبردی صنعت چرم و کفش، سند راهبردی فرش ماشینی و صنایع وابسته آن یا دفتر سلولوزی ما خود صنعت سلولزی، صنعت آرایشی و بهداشتی که اینها همه اشتغال زا است. یا در حوزه لوازم خانگی همین طور. اینها در دو حوزه است؛ 1- به نوعی راهنمای کسب و کار است که ما آماده کردیم و در اختیار مردم می‌گذاریم، که کسی می‌خواهد مثلاً با آخرین وضعیت صنایع آرایشی - بهداشتی و عطر و ادکلن در کشور آشنا شود ببیند ما در چه وضعیتی هستیم، اینجا راهنمایی می‌کند. سؤال: این نقشه راه کی برای مردم منتشر می‌شود که در جریان قرار بگیرند. برادران: ما این را در اختیار داریم و در اختیار استان‌ها هم قرار دادیم، مردم اگر مایل به سرمایه گذاری هستند می‌توانند از نقشه راهنما یک بحث است، نقشه راهبردی یک بحث است، یعنی کسی که می‌خواهد تازه آشنا شود با هر کدام از این صنایع، ما به 18 صنعت در حوزه صنایع عمومی رسیدیم، می‌تواند با مطالعه این بخش‌های راهبردی و راهنمای کسب و کار تا حدودی اطلاعاتش را کسب کند. بحث بعدی این است که ما با فعالان این صنایع، با انجمن‌های هر صنعت به تفکیک نشستیم یک برنامه‌هایی را آماده کردیم، چه کنیم که عمق تولید به داخل بیشتر شود؟ چه کنیم رضایت مشتری بیشتر شود؟ چه کنیم بتوانیم بازار صادراتی را هدف گیری کنیم؟ صنایع پیشران دعوت شدند، آنها که سهم بازار را دارند دعوت شدند، خودشان یک نقشه راه است و این را دائماً به صورت فصلی به روز آوری می‌کنیم، اینها اقداماتی است که در مقام حکمرانی است. در مقام نظارتی هم ما باید یک مقدار تشدید کنیم، یعنی وقتی قرار است یک خانواده، یک جامعه و یک کشور برود به سمت جهش تولید، نباید یک تعدادی از افراد بر خلاف مسیر پارو بزنند یا بگویند ما منفعت خودمان را در نظر می‌گیریم، می‌خواهیم جایی که در این قایق نشستیم را به نوعی سوراخ کنیم که مثلاً حق خودمان است. این تعبیر را برای چه استفاده می‌کنم؟ برای این که اگر قرار شد همه ما برویم به سمت جهش تولید محصولات داخلی، باید تشدید کنیم در مقابل قاچاق کالا، یعنی الان یکی از نکاتی که به ما لطمه می‌زند این است که هنوز از لحاظ فرهنگی ما و رسانه‌ها نتوانستیم بخش عمده‌ای از جامعه را به این باور برسانیم که صرف داشتن یک نشان خارجی به نام کیفیت کالا نمی‌آورد و شما اگر این محصول را در داخل تأمین کردی، پاسخگوی بیشتری است، خدمات بیشتری است و در مجموع شما در خانواده هستی، اگر شما روزی یک محصول نامناسب هم تهیه کردی می‌توانی با نقد و تکمیل خود می‌توانی این را اصلاح کنی و یک بار در این جهش تولید نقش داشته باشی تا این که دائماً ما مواجه شویم با این که مناطقی که باید مثلاً منطقه تجاری شود، تبدیل شود به مناطق وارداتی. سؤال: تا این جا به یک جمع بندی رسیدیم که به یک ثبات و رشد مستمر در تولید رسیدیم می‌خواهیم جهش تولید ایجاد کنیم، شما یک آمایش سرزمینی انجام دهید، قرار است که آن فرصت‌های سرمایه گذاری و مشارکت مردم را در اقتصاد و در تولید به زودی به مردم معرفی کنید. حالا در شعار سال می‌گوید مشارکت مردم، نمی‌گوید مشارکت بخش خصوصی رهبر معظم انقلاب. الان خود بخش خصوصی ما چه نقشی می‌تواند بازی کند این وسط، چطور می‌تواند کمک کند به جهش تولید؟ برادران: خیلی نکته دقیقی اشاره کردید، یعنی ما بین موضوع جهش تولید با عامه مردم باید روابط مختلفی را ایجاد کنیم، مثلاً مشارکت در ایده پردازی. ممکن است یک جوانی اصلاً الان نه بتواند سرمایه گذاری کند، نه بتواند کار کند در آن واحد، اما بتواند به عنوان دانشجو در حوزه ایده پردازی کمک کند و این ایده اش منجر به این شود که تولید ملی کشور تقویت شود. سؤال: و بتواند ایده اش را بفروشد. برادران: بفروشد حتی به بخش خصوصی. ما باید تلاش کنیم که چه در حوزه بخش عمومی یعنی دولت، چه در حوزه بخش خصوصی، بستر این کار مهیا شود. سؤال: برنامه شما چیست؟ برادران: انجمن‌های ما طبق تماس‌هایی که ما با آنها داشتیم، هم از سال گذشته و هم از ابتدای سال به خاطر این جهش، استحضار دارید چهار سال قبل هم ما موضوع جهش را داشتیم نه با پسوند مشارکت مردم، و همان طور که خود مقام معظم رهبری فرمودند، از مشورت برخی از صاحبنظران هم استفاده شده بود در نام گذاری سال، این یک دغدغه هم بود که چه نامی بهترین نام است و می‌تواند کمک کند این به نوعی پازل فرایند تولید را. امروز ما اگر دولت در یک مقطعی نام می‌برد از دولت مردمی یا اقتصاد مردم، ما باید به سمت این صنعت مردمی حرکت کنیم. یک موضوع این است که علاوه بر این که خود دولت بستر‌های نظارتی را مثلاً اگر مردم انحصار و قاچاقی را می‌بینند گزارش کنند، از آن سمت بخش خصوصی هم باید ما به ازای این فضایی که ایجاد می‌شود، در منافع اینها شریک کنند حالا در قالب تعاونی ها، شرکت‌های دانش بنیان، واگذاری سهام در بورس و در قالب اشتغال بیشتر. ما الان دغدغه مان دیگر اشتغال کارگر ساده نیست. ما مثلاً به پاییز به 7 و 2 دهم رسید. اما دغدغه ما؛ اشتغال تحصیل کرده‌هایی هستند که ما آن جا نرخ بیکاری مان بالای 12 درصد است. ما اگر بتوانیم نیرو‌های تحصیل کرده خود را بیاوریم در تولید مشارکت کنیم.
سؤال: آقای برادران اینها خیلی خوب است و صحبت‌های خوبی است، اما این که چطور عملیاتی شود و روی کاغذ نماند، مهم است. برادران: آن قسمت اول عرایض بنده، همین امروز یعنی از فردا صبح ساعت اداری هم مجموعه اداری دولتی اش آغاز می‌شود و هم صنعت ما، صنعت ما بعضی از واحد‌ها که در این ایام تعطیل هستند، فعال بودند به صورت 24 ساعته، یعنی اگر واحدی فردا تعطیل باشد ما از آن می‌پرسیم چه دلیلی دارد برای تعطیل بودن؟ چون فصل بهار بهترین فصل است برای کار، چون مشکل برق تابستان و مشکل گاز زمستان را نداریم، از این فرصت استفاده کنیم، حداکثر روز‌های حتی این بهار هم باید استفاده کنیم مشابه بقیه کشور‌ها که تعطیلات خود را به زمستان یا تابستان می‌برند ما بتوانیم این تعطیلات طولانی نوروز را کم کنیم و به سمت اشتغال و کار بیشتر برویم. از این بسته‌ها در مدیران استانی ما، رؤسای سمت استانی ما آماده است می‌توانند هدایتگری کنند. رویکرد ما هم به سمت محصولات نهایی به نوعی تکمیل شده صادرات محور برویم و به صنایعی باز مجوز دهیم که بتوانند عمق داخلی بیشتر داشته باشند. سؤال: تعمیق ساخت داخل؟ برادران: تعمیق ساخت داخل داشته باشند. یعنی با محدود کردن حتی مونتاژ در داخل کشور به مرور روی ایجاد رقابت یا یک پایداری یا یک تاب آوری جدید ما خواهیم داشت برای واحد‌هایی که بتوانند، کدام واحد می‌تواند از فضای دانش بنیان استفاده کند و این مسیری است که ما ان شاء الله با قوت و همراهی عمومی مردم دنبال خواهیم کرد و من همیشه درخواست دارم که مردم دلشان با کشور است، دلشان با تولید است، با تولیدکنندگان و جامعه صنعتی است. آمار و ارقام نشان می‌دهد همین شب عید شما دقت اگر کرده باشید ما آرام‌ترین اسفند را طی سال‌های اخیر داشتیم، حتی ما جشنواره‌ای که در پوشاک برگزار شد من صدا و سیما اعلام کردم 20 درصد خود اتحادیه شان گفتند تا 50 درصد ما تلاش کردیم تخفیف دهیم در جشنواره‌ها و فروشگاه الکترونیکشان، در حوزه شویندگی اش مشکلی در کشور نداشتیم که سال‌های قبل مشکل داشتیم. در حوزه محصولات سلولزی همین طور، در حوزه لوازم خانگی ما علیرغم این که نوسانات ارزی را ما در اسفند داشتیم، اما قیمت لوازم خانگی حتی در قالب جشنواره کاهش هم پیدا می‌کرد که نشانگر رقابت و تولید انبوه بود؛ لذا ما فضای خوب کسب و کاری داریم. دشمنان ما با بعضی فضاسازی‌ها همیشه در این مقطع سال می‌خواهند یک نماد به نوعی دارای ابهام از سال پیش رو، مثلاً بیان برخی ارقام غیرواقعی در حوزه تورم، بیان یک ارقام غیرواقعی در حوزه ارز. سؤال:: مهم آن چیزی است که در میدان اتفاق افتاده است. برادران: میدان این است که ما با کمک بانک مرکزی، ارز صنعت بیش از 44 میلیارد دلار تأمین شد، این از حداکثر با نرخ 42 تا 43 هزار تومان تأمین شد. تولید هم با همین نرخ صورت گرفته و امروز محصولات ما به صورت متوسط با این نرخ و کمتر از این نرخ در سطح بازار عرضه می‌شود و حتی قابلیت صادرات دارد.
سؤال: الان ما مصداقی‌ترین حضور مردم در تولید را بیشتر در مشاغل کوچک، خرد و ان مشاغل زود بازده، اصلاً این کارگاه‌های خانگی داریم، از این ظرفیت چقدر می‌توانیم برای حضور بیشتر مردم در تولید استفاده کنیم برادران: این تعبیری که من استفاده کردم برای این که ما پایدار کنیم تولید را، یکی این است که برای پایداری تولید باید خوشه صنعتی ایجاد کنیم، باید اینها را به هم گره بزنیم، اگر اینها تک تک واحد‌های کوچک باشند ممکن است امروز ما یکی از اقدامات مفیدی که انجام شد در دولت این بود که تعداد زیادی از واحد‌ها احیا شد. ما سال گذشته یک حجم بیش از 30 درصد ما افزایش نسبت به سال قبل آن در حوزه واردات ماشین آلات داشتیم، یعنی بیش از چهار و نیم میلیارد دلار ما ماشین آلات وارد کردیم، اینها امسال ان شاء الله بهره برداری خواهند شد. سؤال: یعنی مشاغل خانگی را ببریم بگذاریم در زنجیره؟ برادران: حتماً این کار باید شود، اگر این گونه نشود، حالا این زنجیره باز تعریف دارد، اگر این را ما نتوانیم محصولاتشان را باهم مرتبط کنیم، زنجیره مالی شان را باهم مرتبط کنیم، یک کاری که به دنبالش هستیم که با کمک بانک‌ها انجام دهیم، ایجاد تأمین مالی زنجیره‌ای است. جدای از این که مشکل تأمین مالی را حل می‌کند، زنجیره ایجاد می‌کند یعنی اینها را به هم پیوند می‌دهد، این فرد می‌داند که نسبت به زنجیره بعد و قبل از خودش مسئول است. پس ما باید نسبت به حرکت‌های تولیدی فردگرا یا واحد‌های کوچک بدون ارتباط، حساس باشیم. یعنی حتماً باید اینها را در یک زنجیره نخ تسبیح به هم وصل کنیم. سؤال: حالا یک ذره مصداقی‌تر کنیم، خیلی از بینندگان شاید مشاغل خانگی دارند می‌خواهند بدانند که اینجا که شعار سال شده جهش تولید با مشارکت مردم، آیا امکانات و تسهیلات خاصی به اینها داده می‌شود و بستری برای اینها فراهم می‌شود که بتوانند بیشتر در تولید مشارکت کنند؟ برادران: من از فرصت استفاده کنم خیلی واقعی با مخاطب شما صحبت کنم، چون عمدتاً به عنوان سؤالی مطرح می‌شود، به همین حد بسنده می‌شود که حالا چه وامی، چه تسهیلاتی، بعد از اقدامات موردی، ممکن است اینها اقدامات پایدار نباشد یعنی ما یک تجربه را داریم که آمدیم در یک مقطعی یک شعاری مطرح شده و اقداماتی صورت گرفته و بعد دیدیم که پیچیدگی‌های آن موضوع رعایت نشده است. من از این فرصت استفاده می‌کنم آسیب شناسی هم می‌کنیم نسبت به برخی اقدامات گذشته. نکته دقیقی که شما گفتید این که ما این زنجیره را به هم متصل کنیم. هر اقدام اقتصادی اگر در داخل زنجیره نباشد، این احتمال شکستش خیلی بالا می‌رود و اگر طبق زنجیره باشد امکان پیشرفتش است. زنجیره که ما می‌گوییم یعنی از مواد اولیه تا عرضه یا در صادرات. یعنی ممکن است کسی بگوید من در این زنجیره فقط می‌روم در بسته بندی کار می‌کنم برای صادرات، نیاز نیست که بیاید کار کند، یکی از پیشنهاداتی که مطرح است دستورالعملش هم آماده شد و به روزرسانی هم می‌کنیم و شما هم فرمودید که چه راهکار؟ استفاده از ظرفیت تولید بدون کارخانه است. ما در خیلی جا‌ها نیاز به سرمایه گذاری سوله و ماشین‌های جدید نداریم. ما سال گذشته مثلاً حجم زیادی ماشین الات را آوردیم که ان شاء الله همه به بهره برداری خواهد رسید. اما خیلی از ظرفیت‌های فعلی تولید هم خالی است. اینها نیاز به مدیریت دارد. آیین نامه‌ای آماده شده به نام آیین نامه یا دستورالعمل بهره برداری از تولید بدون کارخانه، یعنی شما به جای این که کارخانه‌ای را در فیزیک یک سوله یا مکان راه اندازی کنید، می‌آیید همان بستر، همان سرمایه و نام و نشان تجاری و همان بازار هدف را نشانه گذاری می‌کنید، اما می‌گویید من از ظرفیت خالی آن واحد تولیدی می‌خواهم بهره‌مند شوم. این دستورالعمل آماده شده، وزارت صمت به اینها پروانه می‌دهد، رسمیت شناخته این کار را و این کمک می‌کند به این که ما خیلی از ظرفیت‌های تولید فعلی مان خالی است، یعنی ما دیگر نیاز نداریم که الان برویم دو مرتبه سوله بزنیم، ماشین آلات بیاوریم، همین خط تولید فعلی می‌تواند با نام محصول جدیدی برای بازار هدف جدیدی، این همه ما بازار هدف داریم در کشور‌های منطقه که می‌توانیم اینها را نشانه گیری کنیم و خیلی از تولید کنندگان ما به خاطر مشغولیت آنها به بازار‌های دیگر... سؤال: آیین نامه اش آماده شده است؟ برادران: آیین نامه آماده شده و در اختیار علاقه‌مندان است. توصیه ابتدایی من این است که مردم اگر می‌خواهند اقدامی شروع کنند از تولید بدون کارخانه شروع کنند. این تولید؛ سرمایه در گردش را حفظ می‌کند، بازار هدف را حفظ می‌کند، البته باید تمام آن کیفیت را تضمین کنند و پاسخگویی مردم را داشته باشند. سؤال: اگر با آن روش بایسته و شایسته برویم می‌توانیم سودآوری سرمایه گذاری را بالا ببریم، چون هزینه تولید بسیار می‌آید پایین. برادران: عرض کردم اگر بخواهیم صادقانه به مردم بگوییم؛ این است که ما در برخی از خطوط 50 درصد الان ظرفیت خالی داریم. سؤال: حالا شخصی که می‌آید در این مسیر وارد می‌شود، دیگر آن هزینه‌های اولیه را ندارد. برادران: نمی‌دهد، اما اینجا چه کم دارد؟ سرمایه در گردش را کم داریم. چه کم داریم؟ بازار هدف را نشاختیم، بازاریابی نکردیم. یکی از مشکلات ما حوزه بسته بندی است که ما یک سند مستقل در حوزه بسته بندی داریم. ما الان نیازمند افرادی هستیم که بسته بندی و چاپ به هر صورت این بازار هدف را خوب بشناسند و بتوانند متناسب با...، خود مقام معظم رهبری گفتند یکی از نقاط ضعف ما در تولید، حوزه بسته بندی است. ممکن است حالا مردم به این توجه کمتر کنند، همه باز دو مرتبه برویم به سمت حوزه تلویزیون. الان یکی از مشکلات ما این است که ما به تعداد دو یا سه برابر مصرف کشور ما پروانه تولیدی برای تلویزیون صادر کردیم. هنوز هم مواجه هستیم با افرادی که می‌خواهند در این حوزه سرمایه گذاری کنند. عمق بخشیدن به این سرمایه گذاری‌ها نیاز است یا ایجاد بازار‌های هدف. سؤال: یک نکته‌ای راجع به این بحث مشاغل خانگی می‌خواهم مطرح کنم، مشاغل خانگی و زودبازده ما متولی‌های زیادی دارد، مثلاً کمیته امداد به یک نوعی کار می‌کند، بحث بهزیستی خود سپاه، بحث صندوق کارآفرینی، بنیاد، شرکت‌های دانش بنیان، خود سازمان‌های صنایع کوچک، اینها هر کدامشان یک بخشی دارند کمک می‌کنند. احساس می‌شود الان امسال که می‌خواهیم جهش تولید داشته باشیم، این حوزه تولید ما نیزبه یکپارچگی دارد. برادران: دقیقاً همین طور است. سؤال: به بیان دیگر می‌گویند تولید... الان من می‌خواهم بروم یک کسب و کاری راه بیندازم چند دستگاه باید بروم، این دو را همزمان مطرح می‌کنم. ما یک دستگاه خاص برای تولید نداریم، به اصطلاح اگر بخواهم بگویم، ما فرمانده میدان تولید نداریم. این یکصدایی، یکپارچگی، مدیریت یکپارچه برای تولید از نظر شما راهکارش چیست؟ برادران: حالا این که یک فرد یا یک وزارتخانه متولی این امر باشد یک بحث است، یکی این که ادبیات متولی این امر باشد. وقتی ما از تولید صحبت می‌کنیم یعنی از تولید صنعتی صحبت می‌کنیم، یعنی به سمت کاهش قیمت تمام شده، افزایش بهره وری که یکی از نکات مهم همین افزایش بهره وری است که آن طرح تولید کارخانه هم می‌رود به سمت این که بهره وری برود بالا. مقام معظم رهبری هم فرمودند در صحبت‌های آتی خود که در مورد این حوزه صحبت خواهند کرد، پس ما باید راجع به بهره وری دنبال کنیم. حالا در یک مقطعی تمام اقداماتی که شما نام بردید توسط تمامی دستگاه ها؛ اقدامات بسیار مثبتی بوده، اما با نگاه این که امروز ما اشتغال را حل کنیم. اما ما مسأله مان امروز دیگر گذر کردیم، ما ممکن است دیگر الان مسأله اشتغال نیست، مسأله جهش تولید و مسأله رقابتی تولید است. ما الان با دوستان مکاتبه کردیم با بعضی دستگاه‌هایی که شما می‌فرمایید، گفتیم که شما این قدر مدعی شدید اشتغال داشتید، چقدر تولید اینها داشتند و این تولید چقدر در سال قبل که سال رشد تولید بوده افزایش داشته، بعضی جا‌ها هنوز ما جواب قانع کننده‌ای ندیدیم. سؤال: اگر تمام این دستگاه‌ها برای این جهش تولید یکپارچه باشند؟ برادران: عرض کردم این یکپارچگی به معنی این نیست که ما اینها را بخواهیم ادغام کنیم و بیاوریم زیر یک سقف، به این معنی است که همه پاسخگو باشند که چه میزان تولید را افزایش می‌دهند. سؤال: من صحبتم قائل به آن زنجیره‌ای است که شما فرمودید، اینها بیایند هر کدام بخشی از آن زنجیره را بگیرند. برادران: نقش خود را ایفا کنند. بعضی وقت‌ها واقعیت این است که ما رفتیم یک واحدی را مثلاً در صورتی که دستگاه تعطیل کرده، دستگاه باز رفته آن را فعال کرده، اما باز هم فعالش در حوزه نیمه فعال است و قابلیت رقابت با همسایه ما را ندارد یا رقابت با بقیه تولیدکنندگان. ما بحثمان این است که اگر ما مدعی می‌شویم که فلان نهاد، به درستی هم مدعی می‌شود، می‌گوید من این قدر اشتغال ایجاد کردم، این قدر وام اشتغال دادم. ماحصل این وام اشتغال و این اشتغال، چه میزان تولید بوده است و نسبت به سال قبل چقدر تولید افزایش پیدا کرده؟ امسال ما انتظارمان از همین نهادها، برخی هم مکاتبه کردیم با این نهادها که شما به ما بگویید اگر شما این میزان اشتغال ایجاد کردید، چه میزان تولید را افزایش دادید؟ پس این شاخص، شاخصی است که ما را به همگرایی می‌رساند. سؤال: الان واردات کالا‌هایی که نمونه داخلی دارد، یکی از چالش‌های اصلی تولید ما سامانه توانیر را داریم در وزارت صمت پا گرفت، قرار شد که متقاضیان کالا‌ها بیایند آن نیاز خود را بگویند، آنها هم که تولید کننده هستند بیایند قدرت و توان تولید را بگویند، اما در این گزارش‌ها داشتیم که این تفویض اختیار به سمت استانی یک طور‌هایی آمدند این قانون را دور زدند و الان باز دارد خبر‌هایی می‌آید مبنی بر این که واردات کالا‌های مشابه تولید داخل، چه کردید، به کجا رسیدید؟ الان شرایط به چه صورت است و آمار سال گذشته هم اگر دارید، نسبت به سال گذشته این آمار کاهشی بود یا افزایشی؟ برادران: یک اشاره‌ای کنم که ما اصل کلی ما این است که اگر کالایی تولید داخل دارد، به سمت محدودیت واردات آن برویم، این مطالبه هم جامعه تولیدی و صنعتی کشور است، هم کمک می‌کند به این که ما به این جهش تولید دست پیدا کنیم، هم جمله صریح ریاست جمهور است. آن شروطی که اشاره می‌شود... سؤال:، چون بخواهیم جهش تولید داشته باشیم، امسال این باید خیلی جدی گرفته شود. برادران: امسال ما تلاش کردیم که حدود هزار و 850 کد را به عنوان کد‌هایی که دارای محدودیت و ممنوعیت در گروه 4 یا 27 است شناسایی کردیم که اینها اجازه ثبت سفارش اساساً سیستمی داده نخواهد شد. در آن مواردی هم که باز ما احساس کردیم به خودکفایی کامل نرسیدیم، تلاش کردیم که با اعمال برخی ضوابط سیستمی به صورت سختگیرانه تر، البته امسال سال خوبی خواهد بود چه در حوزه فعال سازی واحد‌های جدید تولیدی که ما را در خیلی از حوزه‌ها به نوعی به خودکفایی خواهد رساند. الان شما فیلتر، یا لنت و نخ و پارچه مبلی را گفتید، جزو مواردی است که ان شاء الله جشن نگوییم خودکفایی بگوییم خوداتکایی مان را خواهیم گرفت، یعنی عمده نیاز کشور را در داخل کشور تأمین خواهیم کرد و این ما را بی نیاز خواهد کرد. سؤال: پس امسال کد‌های بیشتری را وارداتشان را ممنوع خواهید کرد؟ برادران: ممنوعیت اعمال خواهد شد، درصد آمار سال گذشته هم نشان می‌دهد که ما بیش از 83 درصد مواردی که به داخل کشور از طریق گمرکات آمده، مواد اولیه و مواد واسط بوده، یعنی محصولات نهایی عمدتاً درصد بسیار کمی هستند که آن را هم به سمت برنامه‌های مشخص برای محدود کردن آن و یک نکته دیگر ما مجموع اقداماتی که در وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت می‌گیرد، یکی از شاخص‌های آن هم شاخص اشتغال است. وقتی اشتغال در حوزه صنعت به بالای هشت میلیون می‌رسد و نرخ بیکاری کاهش پیدا می‌کند، مرهون فعال سازی واحد‌ها هستند. سؤال: خطاب به تولید کنندگان جمع بندی کنید؛ یک جمله خیالشان را راحت کنید، آیا می‌توانند امیدوار باشند در سال جهش تولید، واردات کالا‌هایی که نمونه داخلی دارد، اتفاق نخواهد افتاد. برادران: اگر انجمن‌های صنفی به ما تعهد بدهند که قیمت را کنترل می‌کنند، کما این که الان ما برنامه ریزی کردیم در سه ماه اول علیرغم این که یک درصد مالیات ارزش افزوده افزایش پیدا می‌کند، براورد ما این است که یک درصد هزینه تمام شده نیروی کار در برخی واحد‌های ما افزایش پیدا می‌کند باز هم انجمن‌ها قبول کردند در سه ماه اول در خیلی از گروه‌های کالایی ما افزایش قیمتی نداشته باشیم به صورت رسمی. سؤال: پس اگر از لحاظ کیفیت و قیمت خیالتان راحت باشد. برادران: اگر کیفیت را انجام و بعد بیایند تعهد زنجیره بعدشان هم بیاورند، یک زنجیره فقط نگوید من می‌خواهم ممنوعیت بشود ولی زنجیره بعدش بخواهد متضرر شود، بتوانند باهم به تفاهم برسند، ما استقبال خواهیم کرد محدودیت‌های بیشتری اعمال می‌کنیم به نفع جهش تولید.