چهارشنبه 7 آذر 1403

تولید فکر در دانشگاه و حوزه‌های علمیه باید به نمادهای عینی تبدیل شود

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
تولید فکر در دانشگاه و حوزه‌های علمیه باید به نمادهای عینی تبدیل شود

تهران - ایرنا - رییس دانشگاه تهران گفت: وظیفه دانشگاهیان در زمینه کمک به فرآیند شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی، فقط تولید فکر نیست بلکه باید تلاش کرد تا تولید فکر که در دانشگاه و حوزه‌های علمیه انجام می‌شود به نمادهای عینی تبدیل و در زندگی مردم به طور ملموس حس شود.

سیدمحمد مقیمی روز شنبهدر آیین افتتاح اولین نمایشگاه تخصصی «تمدن نوین اسلامی» که در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد با تسلیت سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) و گرامیداشت روز وحدت حوزه و دانشگاه، در تبیین جایگاه دانشگاه در فرآیند تمدن‌سازی، افزود: ما در زمینه وحدت حوزه و دانشگاه دچار مشکلاتی هستیم و نتوانسته‌ایم به خوبی بین بخش‌های فرهنگی و خوراک فکری حوزه و دانشگاه پیوند برقرار کنیم.

وی به مرور فرآیند ترسیم‌شده از تمدن نوین اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی پرداخت و افزود: در بیانیه گام دوم انقلاب، اینگونه ترسیم شده که پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، به دنبال نظام‌سازی رفتیم و این نظام‌سازی تا حدودی هم محقق شده است اما دو گام دیگر برای تمدن نوین اسلامی نیاز داریم که اول بحث دولت‌سازی و بعد بحث جامعه‌پردازی است.

رییس دانشگاه تهران با تاکید بر ضرورت ساماندهی مجموعه‌ای از تلاش‌ها در زمینه دولت‌سازی و جامعه‌پردازی، سه مرحله در تکامل جامعه اسلامی از صدر اسلام تاکنون را برشمرد و اظهار داشت: در مرحله اول، رابطه توده مردم با حاکمان و کارگزاران مبتنی بر نگاه مستمع - محدث بوده است. در مرحله بعد، این رابطه به مجتهد - مقلد تبدیل شده و با پیروزی انقلاب اسلامی، این رابطه با تدبیر امام راحل دگرگون شد و بر مبنای یک رویکرد قرآنی به رابطه امامت - امت ارتقا پیدا کرد. امت به معنای افرادی است که بر اساس احکام دین تلاش می‌کنند تا به هدف مشترکی که محقق شدن جامعه دینی است، دست پیدا کنند.

مقیمی انجام فرآیند دولت‌سازی و جامعه‌پردازی را برعهده فرهیختگان حوزه و دانشگاه دانست و گفت: مفهوم اول در بحث تمدن‌سازی ناظر بر حوزه فرهنگ است و فرهنگ مجموعه‌ای از مفروضات، نمادها و مولفه‌های نرم است که بیشتر جنبه نظری دارد ولی تمدن فقط منحصر به جنبه‌های نظری نیست و هنر ما باید این باشد که جنبه‌های نظری را به نمادهای عینی تبدیل کنیم؛ آن وقت است که تمدن نمود پیدا می‌کند.

وی افزود: برای رسیدن به نمادهای عینی و تمدنی و جنبه‌های ملموس و عینی قطعا باید نظریه‌پردازان حوزه و دانشگاه ایفای نقش کنند، جنبه‌های ذهنی و نظری را به زبان عامه مردم تبدیل کرده و در زندگی اجتماعی‌شان جاری و ساری کنند.

رییس دانشگاه تهران همچنین به وجود دو بعد اساسی ذهنی و مادی در فرآیند تمدن‌سازی اشاره و خاطرنشان کرد: لازم است این دو بعد را به صورت توامان سامان دهیم تا تمدن نوین اسلامی شکل بگیرد. البته نمایشگاه تمدن نوین اسلامی، جنبه ذهنی تمدنی را شامل می‌شود.

توجه به جنبه‌های نرم فرهنگی نیاز به کار بیشتری دارد

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از دانشگاه تهران، مقیمی ادامه داد: نیاز به کار بیشتری در زمینه توجه به جنبه‌های نرم فرهنگی داریم. به نظر می‌رسد در زمینه تبدیل مولفه‌های نرم فرهنگی به نمادهای عینی و ملموس، مشکل داریم و نتوانسته‌ایم این فرآیند را با شرایط و پیشرفت‌های روز دنیا در مجموعه تمدنی خود شاهد باشیم.

وی تصریح کرد: البته آنجا که نیاز به ابزار تمدنی داریم، هیچ مشکلی ندارد که از دستاوردهای غربی‌ها استفاده کنیم ولی مشکل از آنجا شروع می‌شود که بخواهیم زمینه‌های معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی خود را از آنها عاریه بگیریم. در این تبادل فرهنگی حتما باید با ملاحظه رفتار شود و ترازمان مثبت باشد یعنی اگر چیزی را هم می‌گیریم، اما چیزهای بیشتری را منتقل کنیم.

رییس دانشگاه تهران از «سبک زندگی» به عنوان بخش حقیقی تمدن نوین اسلامی و تمدن‌سازی نام برد و اظهار داشت: سبک زندگی، مولفه‌ای است که در بحث جامعه‌پردازی باید بیشتر به آن فکر کنیم ولی متاسفانه کمتر بر روی آن کار کرده‌ایم. در این زمینه باید به این پرسش جواب دهیم که آیا با آموزه‌های دینی‌مان که پشتوانه غنی فکری برای ما است، توانسته‌ایم نمادهای غنی فرهنگی را متناسب با آنها سامان دهیم یا خیر؟

مقیمی از نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران خواست تا نسبت به دائمی شدن دبیرخانه نمایشگاه تخصصی تمدن نوین اسلامی اقدام کند تا فعالیت‌های عملیاتی در حوزه تمدن‌سازی از طریق این دبیرخانه به صورتی منسجم پیش برود.

اولین نمایشگاه تخصصی «تمدن نوین اسلامی» امروز همزمان با روز وحدت حوزه و دانشگاه و با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رییس دانشگاه و رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران افتتاح شد. الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، سبک زندگی ایرانی اسلامی، بیانیه گام دوم انقلاب، حکمرانی دینی، علم تمدن‌ساز و فقه حکومتی، شش محور اصلی نمایشگاه «تمدن نوین اسلامی» است.

مرکز علوم نوین اسلامی (معنا)، موسسه فقاهت و تمدن اسلامی، موسسه تمدن و توسعه اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سازمان حج و زیارت، مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام، دانشگاه تهران، موسسه کریمه ولایت، حسینیه اندیشه، موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، موسسه مطالعات تمدن اسلامی (متا)، فرهنگستان علوم اسلامی و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در این نمایشگاه دارای غرفه هستند و محصولات و محتواهای خود در حوزه تمدن نوین اسلامی را عرضه کرده‌اند.

به گزارش ایرنا، 27 آذرماه سالروز عروج ملکوتی شهید بزرگوار، آیت‌الله دکتر مفتح (ره)، منادی و پایه‌گذار وحدت حوزه و دانشگاه است، شهید بزرگواری که امام راحل (ره) در وصف ایشان فرمودند: «شهید مفتح، شهید حوزه و دانشگاه است». شخصیتی که مجاهدت‌های ایشان در مسیر پیوند جایگاه رفیع روحانیت و دانشگاه، معنای واقعی دانش و بینش را متجلی ساخت.

طراحی روز وحدت حوزه و دانشگاه نیز، یکی دیگر از دوراندیشی‌های معمار کبیر انقلاب است که در راه جریان صحیح و اسلامی جامعه و برای رسیدن به اهداف عالی و مقدس علمی و پژوهشی بنیان نهاده شده است.

*س_برچسب‌ها_س*