تیر خلاص مخابرات به افزایش سرعت اینترنت | اجرای فیبر نوری در تهران غذغن شد؟
رشد فناوری و فعالیت‌های مرتبط با اینترنت به طور روزافزون در زندگی ما اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. یکی از موضوعات کلیدی و حیاتی که باید به آن پرداخته شود، سرعت اینترنت است که باید به گونه‌ای حل شود که دسترسی آزاد و سریع برای همه افراد فراهم گردد. در ایران، به دلیل عواملی نظیر فیلترینگ، تحریم‌ها و مسائل دیگر، سرعت اینترنت نسبت به سایر نقاط جهان پایین‌تر و کندتر است.
رئیس سندیکای مخابرات ایران معتقد است در ارزیابی تقاضا و نیاز‌ها فیلترینگ اینترنت یک عامل بزرگ فراموش شده در پروژه فیبرنوری است. اگر فرض کنیم که فیلترینگ یار همیشگی جامعه است و به عنوان مثال تا 10 سال دیگر هم خواهد بود، ظرفیت شبکه اینترنت بعد از فیبرکشی حداقل باید 50 درصد افزایش یابد.
فرامرز رستگار درباره مشکلات فیبرنوری به فیلترینگ اشاره کرد و گفت: فیلترینگ حجم زیادی از فیبرنوری را اشغال خواهد کرد و برای پایداری سرعت اینترنت باید ظرفیت شبکه اینترنت افزایش پیدا کند تا حتی اگر فیلترینگ نیز سرعت اینترنت را پایین آورد، باز هم مردم سرعت خوبی از اینترنت را داشته باشند. معتقدم ظرفیت استفاده از اینترنت در داخل کشور، حتی از نیاز جامعه نیز فراتر است اما به دلیل نداشتن دسترسی خوب، به دست مشتری نمی‌رسد.
چرا فیبرنوری در تهران با مشکل مواجه شد؟
رستگار افزود: تصمیم‌گیری و دشواری فیبرکشی در تهران به دو دلیل در پایتخت با مشکل مواجه شده است. در پروژه فیبرنوری اپراتور‌ها باید بر اساس یک توجیه فنی و اقتصادی پروژه را انجام بدهند. به عبارتی هزینه خرج شده توسط اپراتور‌هایی که مسئولیت فیبرنوری را برعهده گرفته‌اند باید کسب درآمد نیز داشته باشد.
او گفت: هدایت این اپراتور‌ها برای برعهده گرفتن پروژه فیبرنوری از جانب وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به سمت شهرستان‌ها بوده است که از اپراتور‌ها از لایه شهرستان‌ها شروع به کار کنند و پروژه فیبرنوری فعلاً در مراکز استان‌ها اجرایی نشود. چون دولت نگران هدر رفتن ظرفیت مالی در تهران و گله‌مند شدن شهرستان‌ها بود تا سؤالی پیش نیاید که چرا توسعه یافتگی فقط در تهران انجام می‌شود. در صورتی که معتقدم اگر پروژه فیبرنوری بر اساس توجیه فنی و اقتصاد در تهران جلو می‌رفت، شهرستان‌ها نیز برای استفاده از این سرویس راغب می‌شدند.
رئیس سندیکای مخابرات ایران معتقد است: در نقاط محروم مردم انتظارات کوچک‌تری دارند و اولویت‌های ضروری‌تری دارند که در وهله اول باید به آن رسیدگی شود. در شهری مانند تهران و چند مرکز استان در کلان شهر‌ها، فعالیت‌های اقتصادی و اینترنتی مردم به حدی رسیده است که مودم سیمی جوابگو نیست و به پهنای باند احتیاج دارند. در حال حاضر زیرساخت‌ها و پروژه‌های به اتمام رسیده در حدی نیست که انتظار مردم را برطرف کند و از طرف دیگر متولیان فیبرنوری نگران درخواست مشتریان یا میزان تقاضای فیبرنوری هستند. معتقدم فیبرکشی در تهران می‌توانست بازتاب مثبتی داشته باشد تا این پروژه را به نظر سنجی محتاج نکند چون هر اتفاقی که در تهران رخ می‌دهد، بازتاب آن می‌تواند تبلیغی برای ایجاد تقاضا باشد.
رستگار افزود: اجرای فیبرنوری در تهران غدغن نیست؛ دلیل نکشیدن فیبرنوری در تهران این است که وزارت ارتباطات هیچ یارانه مالی برای فیبرکشی در تهران اختصاص نداده است. یارانه‌ای که وزارت ارتباطات در نظر گرفته به این شرط است که فیبرنوری در مراکز استان‌های کوچک انجام شود و اپراتور‌ها زیرساخت‌های آن را درست کنند و به نقطه‌ای برسند که خانوار و کسب‌وکار‌ها در شهرستان تحت پوشش فیبرنوری قرار بگیرند. در این صورت اپراتور‌ها می‌توانند یارانه خود را بابت فیبرنوری دریافت کنند.
چرا دولت باید پول بدهد؟
او اضافه کرد: اپراتور یک بنگاه اقتصادی است و در حوزه‌هایی دست به توسعه می‌زند که آن پروژه با سرعت به بهره‌برداری برسد و درآمد مناسب را کسب کند. به عنوان مثال زمانی که پروانه اپراتوری مویابل به ایرانسل و رایتل تعلق گرفت، طرح توجیه فنی و اقتصادی برای اپراتور وجود داشت و در صورت درست کردن شبکه می‌توانست در ماه به درآمد معینی برسد. این فرصت به اپراتور‌هایی که قرار بود پروژه فیبرنوری را انجام بدهند داده نشد و با این تعرفه‌ها برگشت سرمایه در ده سال و بیست سال هم رخ نخواهد داد.
رستگار گفت: دولت این پروژه را به عنوان یک کار زیربنایی به جلو برد و مصوبه‌هایی گرفت تا بتواند یارانه‌ای به اپراتور‌ها اختصاص دهد تا آنها پروژه فیبرنوری را به جلو ببرند. نیت دولت این بود که اپراتور‌ها نرخ را دستکاری نکنند تا فشار مالی به مردم محتمل شود و نهایتاً با توجه به این پروسه، هیچ‌کس تمایلی به فیبرنوری نشان ندهد. نکته اصلی این است که وزارت ارتباطات در این تصمیم برای اپراتور‌ها شرط گذاشت که یارانه مربوطه تنها زمانی به اپراتور‌ها تعلق می‌گیرد که اپراتور‌ها از شهرستان‌ها کار خود را شروع کنند. معتقدم وزارت ارتباطات این یارانه را به تهران نیز باید اختصاص می‌داد. بنابراین به هیچ کلان شهری مانند تهران، اصفهان و تبریز و مشهد و... یارانه‌ای برای فیبرنوری اختصاص داده نشده است.
او ادامه داد: اپراتور به این نتیجه رسیده است که تهران به دلیل اینکه زمینه خوبی برای فیبرنوری دارد حتی بدون یارانه نیز، می‌تواند فیبرکشی کند. در واقع فیبرکشی در تهران بدون هیچ یارانه‌ای برای اپراتور، از فیبرکشی با یارانه در نقاط محروم صرفه بیشتری دارد. در فیبرکشی در تهران، اپراتور‌ها به نقطه مطلوبی رسیدند و بعد از آن بازاریابی را شروع کردند. این نقطه مد نظر برای فیبرکشی که 200 الی 300 متر با مشتریان فاصله داشت توانست برای اپراتور‌ها در تهران متقاضی جمع کند. با این روند، اپراتور بعد از تقاضا از جانب مشتری برای اتصال به فیبرنوری، ظرف یک ماه سرویس را به مشتری تحویل می‌دهد. به همین دلیل است که حجم زیادی از عملیات مانند حفاری و داکت‌گذاری و... انجام شده است اما در آمار واگذاری اعداد بسیار کوچک‌تری دیده می‌شود. گفته شده است که اپراتور‌ها در کم‌ترین حالت باید 40 درصد از 20 میلیون یعنی 8 میلیون را تا آخر دولت سیزدهم تحویل می‌دادند. به نظرم با این روند فیبرکشی اپراتور‌ها مردم حتی یک میلیون سرویس نیز نخواهد داشت. کما اینکه در هشت سال گذاشته تمام لوله‌های فیبرنوری به 500 هزار نمی‌رسد و تنها 300 هزار لوله از آن کاملاً فیبر است. قابل توجه است که قسمتی از لوله‌های فیبرنوری، فیبر خالص نیست و با فلزات دیگر مخلوط شده است.
مشکل مودم داریم؟
رئیس سندیکای مخابرات ایران درباره مشکل تامین مودم نیز گفت: گزاره‌ای وجود دارد که «علت واگذار نشدن فیبرنوری به تعداد کافی نبودن مودم است و وزارت صنعت هم مانع ورود مودم از خارج می‌شود» که این گزاره بسیار غلطی است. مشکلات زیادی در این پروژه وجود دارد که نبود مودم، آخرین مشکل در لیست مشکلات است. شبکه فیبرکشی را هدفمند پیش نبرده‌اند و تنها یک سری از کار‌های اجرایی انجام شده است. البته در نقطه‌ای هم که فیبرنوری در دست است، مردم نمی‌توانند سرویس خوبی بگیرند.
او افزود: یکی از دلایل نگرفتن سرویس فیبرنوری توسط مشتری، این است که یک سری از ارتباطات فیبرنوری به شکل درستی انجام نمی‌شود. حتی کسانی هم که سرویس فیبرنوری را دریافت کرده‌اند به دلیل نداشتن پایداری ارتباط اینترنت بسیار ناراضی هستند و عده دیگر نیز به این علت که پهنای باند بیشتری ندارند گلایه‌مند هستند. زمانی که ترافیک اینترنتی بر دوش فیبرنوری قرار می‌گیرد، اثر خاص و متفاوتی از فیبرنوری نسبت به اینترنت سیمی دیده نمی‌شود.