جایزه اونداتیه 2023 به قبرس و موضوع رهایی از استعمار رسید

آنتونی آناکساگورو برای کتابی با عنوان «زیبایی‌شناسی میراث» به‌عنوان برنده جایزه اونداتیه امسال شناخته شد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گاردین، آنتونی آناکساگورو که در کتابش «زیبایی‌شناسی میراث» در قالب مجموعه‌ای از شعرهای پسااستعماری تلاش کرده به استقلال قبرس از بریتانیا بپردازد، به‌تازگی به‌عنوان برنده جایزه اونداتیه 2023 معرفی شده است.

جایزه اونداتیه به ارزش 10 هزار پوند هر سال برای تجلیل از کتابی اهدا می‌شود که چه در قالب داستان یا اثری غیرداستانی و یا شعری با الهام از روح یک مکان خلق شده باشد.

آنتونی آناکساگورو پس از دریافت این‌جایزه، گفت تلاش داشت تا درباره قبرس که تازه در سال 1960 به استقلال رسید اطلاعات بیشتری ارایه کند، گرچه هنوز دو پایگاه ارتش بریتانیا در این جزیره وجود دارد اما پروژه بریتانیا برای استعمارزدایی در نهایت موجب شد تا این کشور پس از سال‌ها به استقلال خود دست یابد.

سمیرا احمد از داوران امسال رویداد مورد اشاره هم گفت: آنتونی با شعر زیبایش سم استکبار تاریخی امپراتوری بریتانیا در قبرس را آشکار می‌کند و به بررسی آن می‌پردازد. این مجموعه از قدرت، دانش، بلوغ و عشق عمیق او ناشی شده است.

راجر رابینسون که سال 2020 برنده این جایزه شده و دیگر داور امسال نیز هست، گفت: آنتونی آناکساگورو اجازه می‌دهد روایت اشعار به گونه‌ای شکست بخورد که حادثه‌ای دردناک را تصویر کند. این یک واقعیت است که قبرس در طول 2000 سال حکومت استعماری شکل گرفته و حکومت استعماری باعث شکستگی‌های متعدد در هویت ملت شده و ایده هویت خانوادگی و همچنین چگونگی شکل‌دهی تاریخ‌های استعماری به این هویت را مشکل‌ساز کرده است. وی تاکید کرد که تبار خانواده در این جزیره همواره تحت لوای امپراتوری با رنج ادامه داشته است.

وی افزود: بیشتر کتاب‌هایی که تجربه مهاجران را سوژه خود می‌کنند، با حسرت به کشور مبدا خود نگاه می‌کنند و کشور مبدأ خود را اسطوره می‌دانند، اما کتاب آناکسوگورو لحن، نقد و ارزیابی قوی‌ای دارد و در عین حال ادبیاتی درباره مکان است.

جوئل تیلور هم گفت: کتاب «زیبایی‌شناسی میراث» محدودیت‌های فرم و زبان را برای یافتن زیبایی‌شناسی جدیدی که با آن می‌توان به میراث استعمار اشاره کرد، جابه‌جا می‌کند. در عین حال که یک راهنمای تور است، آرشیوی از این سرزمین هم هست و مراقبه‌ای شخصی در مورد تعلق به یک مکان را بازتاب می‌دهد.

آنتونی آناکساگورو شاعر، داستان نویس، مقاله نویس و ناشر قبرسی‌الاصل بریتانیایی است. مجموعه دوم او «پس از تشریفات» به فهرست نهایی جایزه تی‌اس‌الیوت 2019 راه یافت و به عنوان کتاب شعر سال تلگراف و گاردین انتخاب شد. وی همچنین مدیر هنری یک شب شعر و موسیقی ماهانه در لندن و ناشر هم هست.

دیگر کتاب‌هایی که به فهرست نهایی این جایزه راه یافته بودند شامل «هیولای ترسناک» نوشته میشل دکرتسر، «هفت قمر معالی آلمدیا» نوشتن شهان کاروناتیلاکا، «گرین انگلستان» نوشته زفار کونیال و «پروانه‌های سیاه» نوشته پریسیلا موریس بودند.

جایزه اونداتیه از سال 2004 سوی انجمن سلطنتی ادبیات بریتانیا اهدا می‌شود و امسال بیستمین سال اهدای آن بود.

سال 2022 «آزاد» نوشته لیا وای‌پی، سال 2021 «قصاب‌ها» نوشته روث گیلیگان و سال 2020 «یک بهشت قابل حمل» نوشته راجر رابینسون این جایزه را به خانه بردند.