جبران ناترازی زمستانی، با سوآپ و فروش گاز مازاد روسیه / تبدیل‌شدن به هاب انرژی، دری به منافع پایدار اقتصادی
یک کارشناس انرژی با اشاره به توان تبدیل‌شدن ایران به هاب انرژی، این روند را دری به منافع پایدار اقتصادی دانست و گفت: جلوگیری از هدررفت سوخت مایع و جبران ناترازی زمستانی، با سوآپ و فروش گاز مازاد روسیه راهکار مناسبی برای دستیابی به جایگاه بهتری در مدیریت انرژی است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا؛ با بروز جنگ روسیه و اوکراین، کشورهای اروپایی به این مسئله واکنش نشان دادند و مسکو هدف تحریم‌های شدید به‌ویژه در حوزه انرژی قرار گرفت. روسیه برای حل این مشکل درصدد یافتن بازارهای جایگزین برآمد. تجارت نفت خام بر اساس صادرات دریایی است و امکان تغییر مشتریان و مقاصد صادراتی به‌راحتی امکان‌پذیر است و روسیه با اعمال تخفیف‌های مختلف، بازارهای صادراتی جدیدی به‌جای اروپا در شرق آسیا پیدا کرد و کشورهایی نظیر چین و هند از این فرصت ایده‌ال و تخفیف مناسب روسیه حداکثر استفاده را کردند تا جایی که مسکو در حال حاضر، بزرگ‌ترین صادرکننده نفت به این کشورها است. صادرات گاز با صادرات نفت رویه‌ای متفاوت دارد و از طریق خطوط گازی صورت می‌پذیرد و به همین دلیل پیداکردن مشتریان جدید برای گاز روسیه بسیار سخت‌تر از نفت خواهد بود؛ بنابراین سیاست جدیدی برای توسعه صادرات گازی روسیه باید شکل بگیرد که سوآپ یا فروش گاز روسیه به همسایگان است. بیشتر بخوانید: ایران با خرید و سوآپ گاز روسیه، هاب انرژی منطقه خواهد شد / افزایش جایگاه اقتصادی و منطقه‌ای با انتقال انرژی اینجاست که ایران می‌تواند از موقعیت ویژه خود استفاده کند و به انتقال گاز این کشور بپردازد یا آن را در داخل کشور مورداستفاده قرار دهد. امکان استفاده از گاز روسیه در ماه‌های سرد سال و جبران ناترازی کشورمان به‌منظور جلوگیری از تعطیلی صنایع نیز وجود دارد که مزیت‌های بسیاری برایمان خواهد داشت.
جبران ناترازی زمستانی، با سوآپ و فروش گاز مازاد روسیه
فریدون اسعدی کارشناس بازار انرژی درباره این موضوع به راه دانا؛ اظهار کرد: مراودات اقتصادی بین هرکدام از کشورهای تحت تحریم مثل ایران و یا روسیه می‌تواند به‌وجودآورنده امنیت پایدار برای هر دو کشور باشد. وی ادامه داد: تنها چیزی که برآورنده منافع مشترک کشورهاست، این است که بتوانیم منافع اقتصادی مناسبی در روابط تنظیم کنیم. وی افزود: این مهم‌ترین نکته برای دستیابی به روابط اقتصادی پایدار است. روسیه یک کشور بزرگ و دارنده ذخایر گازی عظیم است. این کشور اگر اولین مرتبه را به لحاظ این ذخایر نداشته باشد در رده دوم قرار دارد. جنگ اوکراین اثرات بدی بر منطقه داشت و عواقب ناگواری برای طرفین به جا گذاشت، اما به‌هرحال فرصتی برای همکاری تهران و مسکو در زمینه گازی به وجود آورد. وی با اشاره به موضوع سوآپ گاز روسیه یا خرید آن گفت: این فرصت خوبی برای ماست و این امکان را برای مسکو و تهران فراهم می‌کند که بتوانند بر اثر گسترش تبادلات گازی به منافع مشترک مناسبی برسند. یک نگرانی هم وجود دارد و آن هم اینکه یکی از مقامات صندوق بین‌المللی انرژی چند روز قبل از استقبال روسیه از تحریم ایران خبر داد. این مسائل می‌تواند تنظیم روابط میان تهران و مسکو را دچار اشکال کند. اما اصل همکاری ایران در سوآپ یا خرید گاز روسیه سیاست خوبی خواهد بود.
تبدیل‌شدن به هاب انرژی، دری به منافع پایدار اقتصادی
وی توضیح داد: ایران موقعیت خوبی دارد و می‌تواند بر اثر روابطی که با شرق برقرار می‌کند و یا روابطی که با عراق و ترکیه دارد، به فروش گاز روسیه مبادرت کند. ما قبلاً هم ارتباطاتی در زمینه سوآپ گاز از ترکمنستان داشتیم. اما بر اثر یک سری اعمال سلیقه‌های کوتاه‌مدت این فرصت از دست رفت. وی گفت: مجموعاً همکاری در فروش گاز روسیه یا خرید آن تصمیم بسیار خوبی است و می‌تواند به ایران در دستیابی به منافع اقتصادی پایدار کمک کند. مهم این است که توافقات به فاز عملیاتی برسد تا بتواند منافع ملی کشور را تأمین کند. بخشی از خرید گاز نیز برای جبران ناترازی گاز در داخل در فصول سرد سال مورداستفاده قرار گیرد و از هدررفت چندین میلیارد دلاری سوزاندن سوخت مایع در نیروگاه‌ها نیز جلوگیری خواهد شد. این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: در تاریخ 26 مهرماه، کمیسیون انرژی مجلس به قرائت گزارشی پرداخت که واقع‌بینانه بود و باید به‌خاطر تنظیم آن به کمیسیون مربوطه تبریک بگوییم. در این گزارش به نگرانی‌های بخش خصوصی در مورد دسترسی به منابع پایدار انرژی و تأمین آنها اشاره شد.
جلوگیری از هدررفت سوخت مایع با سوآپ گازی
وی خاطرنشان کرد: این گزارش نشان می‌دهد که کمبود گاز ما بسیار جدی است و آمار و ارقام هم قابل‌توجه است. در سال 98 حدود 10 الی 12 میلیارد دلار از بابت سوخت مایعی که در نیروگاه‌ها مصرف شد، ضرر کردیم و از رسیدن به منابع مطمئن که می‌توانستیم صادر کنیم، محروم شدیم. اگر سوآپ گازی اتفاق بیفتد، می‌توانیم ناترازی گاز خود را جبران کنیم و جلوی این لطمه‌های اقتصادی را بگیریم. این کارشناس سابق مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گفت: مشکل این است که در کشور ما کارشناسان به‌گونه‌ای فکر می‌کنند و سیاستمداران طور دیگری عمل می‌کنند. اما به‌هرحال باید به فکر چاره‌اندیشی برای وضعیت موجود گازی خودمان باشیم و همکاری با روسیه یکی از راه‌هایی است که می‌توانیم در این زمینه به کار بگیریم. اسعدی در پایان افزود: واقعیت این است که مراودات سیاسی وقتی تسهیل می‌شود، می‌تواند رقم زننده مناسبات اقتصادی باشد. از سوی دیگر، تقویت روابطمان با کشورهای همسایه و از جمله روسیه می‌تواند در خنثی‌سازی تحریم‌ها مؤثر باشد. همچنین ما به‌عنوان دومین دارنده ذخایر گازی جهان و کشوری که در موقعیت ژئوپلیتیکی خوبی قرار گرفته است، به دنبال تبدیل‌شدن به هاب گازی و انرژی در منطقه هستیم و سوآپ گاز روسیه می‌تواند در رسیدن ما به این هدف کمک‌کننده باشد.