جدال بر سر مشارکت در انتخابات / رفتار ضد ملی کاهش مشارکت مردم است

همزمان با ابراز این نگرانی‌ها، گروه‌های متفاوتی از درون جریان اصولگرایی نیز اعلام کردند در صحنه انتخابات پیش‌رو حضور حداکثری پیدا خواهند کرد. بر این اساس پیش‌بینی می شد اگر شاهد رد صلاحیت گسترده اصلاح‌طلبان باشیم، صحنه رقابت انتخاباتی آتی تبدیل به رقابت درون جناحی اصولگرایان می شود. اما چهره‌های شناخته شده سیاسی اعلام کردند که بدون توجه به چنین پیش فرضی، در دوران ثبت نام ها از حوزه های تهران و شهرستان‌ها در انتخابات حضور پیدا می‌کنند و انتظار تایید صلاحیت خود و هم گروه‌هایشان را دارند.

اما ماجرای جدل بر سر مشارکت انتخاباتی از جمعه شب به تاریخ 27 دی‌ماه آغاز شد؛ سخنگوی شورای نگهبان با انتشار توییتی از پایان بررسی صلاحیت داوطلبین خبر داد. از فردا صبح بعد از انتشار این خبر رسانه‌ها به دنبال تهیه لیست احراز صلاحیت یا رد صلاحیت شدگان با چهره‌های اصلاح‌طلب، اصولگرا و مستقلین عرصه سیاسی تماس گرفتند؛ اما تقریبا در روز اول تعداد زیادی از این داوطلبین اعلام می کردند که هنوز از وضعیت صلاحیت خود باخبر نشدند.

یک‌شنبه تا دوشنبه همان هفته لیست مذکور کامل شده بود. چهره‌های سیاسی از طیف اصولگرا تایید صلاحیت خود را دریافت کردند. البته بودند نمایندگان اصولگرایی که از رقابت برای دور بعدی مجلس بازماندند. اما رد صلاحیت در میان جریان اصلاح‌طلب آنقدر گسترده بود که آذر منصوری یکی از اعضای شورایعالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان با انتشار توییتی اعلام کرد که بیش از 90 درصد از داوطلبین این جناح سیاسی رد صلاحیت شده‌اند.

این جبهه سیاسی، با انتشار بیانیه ای اعتراض اصلاح‌طلبان به این رد صلاحیت‌ها را اعلام کرد و احزاب و چهره‌های مستقل و جناحی دیگر نیز به این اعتراض پیوستند.

در روز چهارشنبه همان هفته، رئیس جمهور، در جلسه هیات دولت در سخنانی بر ضرورت تقویت وحدت و انسجام ملی در برابر توطئه‌های دشمنان، و تبلور این وحدت و انسجام ملی در انتخابات مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد.

روحانی در پی آمار رد صلاحیت شدگان خواستار بالابردن تحمل و مدارای برگزارکنندگان انتخابات و به تبع آن، فراهم کردن حضور نمایندگان همه سلیقه‌ها و افکار تعریف شده در چارچوب نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی باهدف تقویت وحدت و انسجام ملی شد.

رئیس جمهور در همین زمینه تاکید کرد: همه آنهایی که در این انتخابات نقش دارید از شما خواهش می‌کنم، آن جایی که روشن است تا صلاحیت فردی رد شود، آنرا رد کنید اما آن جاهایی که نامشخص است یا احتمالات ضعیف است، مردم را ناراحت نکنید، به مردم نگوییم که در برابر یک صندلی مجلس 17 نفر، 170 و یا1700 نفر کاندیدا هستند، ببینیم از چند جناح 1700 نفرکاندیدا هستند؟ 17 نفر از چند جناح، از یک جناح؟ اینکه انتخابات نمی‌شود. مثل اینکه در مغازه‌ای از یک جنس، 2 هزار عدد وجود داشته باشد.

پس از این سخنان بود که کدخدایی در توییتر با متهم کردن رئیس جمهور به دست داشتن در یک پروژه ضد ملی نوشت: جنجال برای تایید افراد فاقد صلاحیت تازگی ندارد، اما پیشگامی رییس جمهور در این پروژه ضدملی تاسف بار است. البته نمی دانستیم عدم تایید بستگان به معنی حذف جناح های دیگر است.

بلافاصله بعد از این اظهار نظر روابط عمومی دفتر رئیس جمهور با انتقاد از کدخدایی پاسخ داد: متأسفانه سخنگوی شورای نگهبان در واکنشی کاملا شتاب زده و نسنجیده که حکایت از سیاست و رویکرد وی نسبت به انتخابات دارد و با شخصی کردن یک موضوع ملی، این دعوت رئیس جمهور را که زمینه‌سازی در راستای وحدت و انسجام ملی برای برگزاری انتخاباتی با شکوه بوده، ضد ملی خوانده و با بکار بردن ادبیات و کلماتی سخیف، نسبت به سخنان رئیس جمهور اعلام موضع کرده است. امیدواریم اظهارات این سخنگو صرفا بازگو کننده نظرات شخصی وی و نه نظر و دیدگاه رسمی نهاد مقدس شورای نگهبان باشد.

رحمانی فضلی وزیر کشور نیز در نامه ای به سخنگوی شورای نگهبان ضمن تاکید بر ضرورت توجه به خواست و سلیقه مردم در انتخابات یادآور شد: انتظار می رود شورای محترم نگهبان و شخص جنابعالی به عنوان فرد موثر و فعال در خصوص انتخابات، صحبت های دلسوزانه و مشفقانه و قانونی رئیس جمهور را با نظر حسن و وسع در چارچوب قانون و تحقق ارکان چهارگانه (مشارکت، سلامت، امنیت و رقابت) در انتخابات پیش رو تلقی کنید.

به جز روابط عمومی دفتر رئیس جمهور و وزیر کشور و علی ربیعی که یادداشتی در این باب در روزنامه‌ای به چاپ رساند، افراد دیگری هم بودند که به اظهارات سخنگوی شورای نگهبان واکنش نشان دهند. با دنبال کردن دو هشتگ "رد صلاحیت" و " کدخدایی" علاوه بر نظر کاربران عادی می‌توان نظرات چهره‌های سیاسی و نمایندگان فعلی مجلس را نیز جویا شد.

جهانبخش خانجانی سخنگوی اسبق وزارت کشور نوشت: جناب کدخدایی می فهمیم چه کرده اید و چه می خواهید بکنید. مردم هم بیشتر می فهمند. اما به عنوان سخنگوی اسبق ستادانتخابات کشور به شما عرض می‌کنم سخنگویی آدابی دارد. آداب آن را رعایت کنید. شما سخنگو شورای نگهبان هستید؛ رفتار ضد ملی کاهش مشارکت مردم است. می دانید شما درآن سهیم هستید؟

فرید مدرسی فعال رسانه‌ای نیز در توییتی با انتقاد از بیانیه شورای نگهبان گفت: نهاد شورای نگهبان به‌جای عذرخواهی از توئیت عجولانه سخنگو، علیه رئیس‌جمهور بیانیه صادر کرد؛ درحالی که بیشتر توئیت آقای کدخدایی مورد استقبال مخالفان قرار گرفت وخلاف وحدت بود؛ تا سخن رئیس‌جمهور. اکنون رئیس‌جمهور شورای نگهبان را دعوت به گفتگو کند تا سوتفاهم‌ها رفع و معضلات حل شود.

محمود صادقی نیز در جواب کدخدایی نوشت: یعنی آن 10 هزار نفری که رد صلاحیت شده اند از خویشاوندان آقای روحانی بوده اند؟!

فیض‌الله عرب سرخی از حزب اتحاد ملت که جز یک عضو بقیه اعضا آن رد صلاحیت شده‌اند مطرح کرد: دعوت به مشارکت گسترده مردم در انتخابات با رد صلاحیت گسترده نامزدهای گرایشهای مختلف (جز یک جناح) سازگار نیست.

محمد جواد حق‌شناس عضو شورای شهر تهران جواب کد خدایی را با شعر داد و نوشت: چون نیک نگه کرد و پر خویش بر او دید گفتا: «ز که نالیم که از ماست که بر ماست.»

رهبر معظم انقلاب بارها در مقاطع مختلف بر ضرورت مشارکت حداکثری مردم در انتخابات که پیش شرطش، حضور همه جناح ها و گروه های قانونی است تاکید کردند. ایشان در سخنان خطبه نماز جمعه به تاریخ 27 دی ماه نیز بر این مهم تاکید کردند.

افکار عمومی، رسانه ها، نخبگان سیاسی و مسئولین انتظار دارند تا در فرصت باقی مانده تا انتخابات شرایط برای نقش آفرینی آنان مهیا شود. قطعا مفهوم رقابت انتخاباتی می طلبد تا هر دو جناح سیاسی کشور به اضافه جمعیت مستقلین با توازن و تعادل در صحنه رقابت ها حضور داشته باشند.

انتخاب میان افرادی همفکر و همسو از یک طیف سیاسی خواسته مردم نخواهد بود و چنین فضایی توانایی برانگیختن مشارکت حداکثری مردم را نخواهد داشت.

انتظار می رود تا در فرصت باقی مانده از زمان اعتراضات به نتایج بررسی صلاحیت ها، به جای ادامه حاشیه ها، شورای نگهبان قدم موثری در مهیا ساختن مشارکت حداکثری برای انتخابات آتی بردارد.

23302