جنگ چهره زنانه هم دارد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، به تعداد آدم‌هایی که در جنگ تحمیلی حضور داشتند یا شاهد آن بودند، می‌توان از جنگ گفت و شنید. اما همیشه روایت از این پدیده از زبان غیر نظامیانی که به ناچار درگیر شده و به دنبال چاره‌ای برای ادامه زندگی هستند، شنیدنی‌تر است.

کتاب "زیر خط جنگ با دیگری" از این دست خاطرات است. کتاب، روایتگر روزهای یک پرستار در بیمارستانی نزدیک خطوط درگیری است. مهری فلاحی در حالی ما را به آبادان و روزهای ابتدایی جنگ می‌برد که باردار است و نگران فرزندش.

او تا سال 1360 در آبادان، ماهشهر، مسجدسلیمان و آغاجری حضور مداوم داشته و بعد از سال 1360 تا 1364 سالی یک‌بار مأموریت داشته که در این شهرها و در پشت جبهه به مداوای مجروحان بپردازد.

تاکنون آثار متعددی از حضور زنان در جنگ تحمیلی منتشر شده است؛ جریانی که روایت جدیدی از دفاع مقدس به شمار می‌آید و از اواخر دهه 80 به این سو، با در نظر گرفتن ظرفیت روایی و موضوعی آن، مورد توجه بسیاری از نویسندگان قرار گرفته و با طرحی نو در بازار نشر دفاع مقدس عرضه شده است.

از این منظر، کتاب فلاحی تکمیل‌کننده روایت‌هایی است که تاکنون از جنگ از زبان زنان شنیده‌ایم. با این حال، کتاب در نوع خود وجوه متمایزی دارد که حائز اهمیت است. از جمله آنکه، فلاحی با علم به ارزشمند بودن این خاطرات، از همان دورانی که در جنگ حضور داشته، شروع به نوشتن خاطرات کرده است؛ موضوعی که مانع از ته‌نشین شدن خاطرات و رنگ باختن آن در ذهن راوی شده و توانسته لحن و فضای آن روزها را حفظ کند.

از سوی دیگر، فلاحی به جهت شرایطی که در جنگ دارد، مخاطب را به همدلی بیشتری با خود همراه می‌کند. او باردار است و با همان وضعیت در شرایط سخت بیمارستان حاضر و شاهد موقعیت‌های سخت و صحنه‌های دلخراشی است که ممکن است سلامتی او و جنینش را به خطر بیندازد.

نگاه مادرانه و زنانه او به حوادث و آدم‌ها، سبب می‌شود تا مخاطب به لایه‌های دیگری از جنگ و آدم‌هایی که این واقعه بر زندگی‌شان آوار شده‌، بیندیشد. ریزبینی و توجه به نکات کوچک اما مهم، از جمله ویژگی‌های سبک نوشتار زنانه است؛ موضوعی که در خاطرات فلاحی هم دیده می‌شود و به لحاظ بررسی مسائل اجتماعی جنگ نیز قابل توجه است؛ مانند همراهی و همدردی فلاحی با "امید"، کودکی که در بیمارستان بستری است و جنگ، خانواده‌اش را از او گرفته و مجبور است راهی بهزیستی شود.

فلاحی اگرچه نویسنده نبوده و این اولین اثر اوست، اما به خوبی با درک موقعیت جنگ و تاثیر آن بر زندگی عامه مردم، روایت‌هایی از آن ارائه می‌دهد که صادقانه است. او برای جذب مخاطب، صرفاً بر زخم‌های جنگ انگشت نگذاشته و به ابعاد مختلف آن اشاره کرده است. همین موضوع، کار او را از برخی آثار مشابه متمایز می‌کند و جان جدیدی به آن می‌بخشد.

"زیر خط جنگ با دیگری" یک روایت زنانه از جنگ است؛ هرچند می‌گویند جنگ چهره زنانه ندارد. این کتاب از سوی انتشارات سوره مهر روانه بازار شر شده است.