حال و هوای مصلی امام خمینی (ره) در آستانه افتتاحیه نمایشگاه کتاب
چند ساعتی بیشتر نمانده تا «افتتاحیه مردمی» نمایشگاه کتاب سیوچهارم برگزار شود و این جشن بزرگ فرهنگی با حضور مردم آغاز به کار خود را کند.
بالاخره روز موعود فرا رسید و از ساعاتی پیش ناشران مختلف در بخشهای عمومی، کودک و نوجوان، آموزشی، دانشگاهی، خارجی و بینالملل پذیرای مردمانی هستند که در مصلی امام خمینی (ره) حضور بهم میرسانند تا آمیختگی خود با کتاب را بیش از پیش به رخ بکشند. چند ساعتی هم بیشتر نمانده تا «افتتاحیه مردمی» نمایشگاه کتاب سیوچهارم برگزار شود و این جشن بزرگ فرهنگی با حضور مردم آغاز به کار خود را به صورت رسمی اعلام کند.
در این گزارش به حال و هوای مصلی امام خمینی (ره) پیش از افتتاح میپردازیم و سعی میکنیم بخشی از آنچه درحال وقوع است را به تصویر بکشیم.
خوشامدگویی به مشتاقان کتاب با عطر یاس از کنار در مترو شهید بهشتی وارد محوطه مصلی شدم؛ اولین تمثالی که از دور چشمنوازی میکند تصویری است از قهرمان ملت؛ شهید حاج قاسم سلیمانی. در طول مسیر ورود به مصلی گلهای محمدی در کنار یاسهای امینالدوله مژده یک خوشامدگویی جذاب را در بهار کتاب و کتابخوانی میدهند. کمی که پیشتر آمدم غرفه فرهنگی ریحانهها با شعار «یک حس خوب» که احتمالاً برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب برپا شده است را دیدم؛ اولین مواجهه بازدیدکنندگان نمایشگاه کتاب امسال با این غرفه فرهنگی و پیام آن رقم خواهد خورد.
کارگران مشغول کارند وارد شبستان اصلی که شدم تا چشم کار میکرد کارگران مشغول کار هستند! در تمام فضای سالن شبستان صدای همهمه کارگران و به هم خوردن تخته چوبهای غرفهها و گاهی صدای اره برقیها به گوش میخورد و بوی رنگکاری و جوهر کتابهای تازه از تنور درآمده چاپخانهها به مشام میرسد. چیزی نمانده که مردم برای بازدید و خرید کتاب بیایند و ناشران آخرین تلاشهای خود را برای ساخت غرفه های خودساخته انجام میدهند. در راهروهای شبستان که پیش میروم تکاپوی غرفهداران برای چیدن کتاب در قفسهها را میبینم؛ برخیها که چند روزی است، آمدهاند غرفهشان را تکمیل کردند و نشستهاند به انتظار کتابدوستان. آنهایی هم که تازه از راه رسیدهاند با شتابی ستودنی بسته کتابها را میان قفسهها جایگذاری میکنند و آماده میشوند تا پذیرای میهمانان کتاب دوست خود باشند.
سه گوشه شبستان با حس و حال متفاوت اولین و شاید جذابترین غرفههایی که قد علم کرده و رنگ و بوی شبستان را دگرگون کردهاند، غرفه مکتب حاج قاسم، حرم حضرت عباس (ع) و آستان قدس رضوی است که در میان باقی غرفهها خودنمایی میکنند. هرکدام نیز گوشهای از شبستان را رنگین کرده و حس و حالی متفاوت را به مخاطب القا میکنند.
تاجیکستان، ترکیه و روسیه در رواق شرقی به سمت رواق شرقی مصلی امام خمینی (ره) رفتم که ناشران خارجی و بخش بینالملل سیوچهارمین نمایشگاه کتاب تهران را در خود جای داده است. وارد که شدم، اولین غرفهای که توجهم را جلب کرد غرفه بزرگ میهمان ویژه نمایشگاه کتاب سیوچهارم بود؛ تاجیکستان! کشوری که مردمانش به فارسی سخن میگویند و مشترکات فرهنگی بسیاری هم با ما دارند. کمی آن طرفتر یکی از بزرگترین غرفههایی که مراحل آمادهسازیاش رو به اتمام است، غرفه کشور ترکیه است. آن طرفترش هم غرفه روسیه با شعار «بیایید فارسی و روسی را با هم بخوانیم» در دیدرس قرار دارد.
امت واحدهای از کتابهای کشورهای مختلف از کنار چند نفر از غرفهداران هندی و غرفهداران کشورهای اروپایی گذشتم و به انتهای رواق شرقی مصلی و محل غرفههای ناشران بینالمللی رسیدم؛ جایی در میان انبوه کتابهای علوم اسلامی به زبان عربی و سایر زبانها. امت واحدهای از کتابها نیز در کنار دکوراسیون عربی غرفهها چشم نوازی میکنند.
تکمیل غرفه برای فرزندان ایران زمین بخش کودک و نوجوان نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران که فضایی شاد و رنگین دارد و پر است از کتابهای مناسب بچهها در طبقه زیرین رواق شرقی مصلی جانمایی شده است. اینجا هم غرفهداران سرعت خود را برای تکمیل قفسههای کتاب چند برابر کردهاند و برخیشان هم بهگونهای فضای غرفه خود را طراحی کردهاند که جذابیتی دو چندان برای جلب نظر فرزندان ایران زمین داشته باشد و آنها را به کتاب علاقهمند کند.
و اما رواق غربی مصلی که محل پر رفت و آمد دانشجویان و دانشگاهیان خواهد بود به ناشران دانشگاهی اختصاص دارد. دانشگاه تهران، علم و صنعت و دانشگاه بزرگ پیام نور از پیشتازان تکمیل غرفههای خود هستند.
افتتاحیهای دور از رسم و رسوماتِ مرسوم نمیشود از سالنها و غرفهها و کتابها و ناشران گفت و سازه میان حیاط مصلی امام خمینی (ره) را نادیده گرفت! همان سازهای که از روی طرح پوستر سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران ساخته شده است. همان جایی که بناست محل گردهمآیی مردم باشد برای جشن گرفتن شروع به کار این رویداد بزرگ.
قرار است ساعاتی بعد (ساعت 16:30) در کنار همین سازه جشنی با حضور مردم برگزار شود و به رسم عادت رویدادها، افتتاحیهای برپا شود؛ اما افتتاحیه سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران کمی متفاوتتر است و به دور از رسم و رسومات مرسوم! چون رویدادی که برای مردم برپا میشود افتتاحیهای مردمی را نیز طلب میکند.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات