حراج تهران؛ گامی برای توسعه اقتصاد هنر؟

مدتی پیش، هجدهمین حراج تهران در حالی به کار خود پایان داد که آمار فروش بیش از 61 میلیارد تومانی داشت. حراجی که یک رویداد اقتصادی - هنری است و به گفته برخی از فعالان این حوزه، در جهت توسعه اقتصاد هنر گام برمی دارد.

در هجدهمین دوره حراج تهران، هنرمندان شاخصی شرکت کردند و 114 اثر در آن حضور داشتند و به نوعی، این میزان فروش رقم چشمگیری را ثبت کرد و فقط دو اثر هنری بودند که در دوره هجدهم حراج تهران به فروش نرسیدند.

حافظ روحانی، منتقد هنری درمورد هجدهمین حراج تهران گفت: در این دوره، برای اولین بار حراج تهران به صورت آنلاین برگزار شد. زیرا تا پیش از این، رویداد حراج تهران به صورت حضوری برگزار می‌شد و این اولین ویژگی مهم حراج هجدهم بود. همچنین، اولین بار بود که حراج تهران به صورت مشخص، سراغ هنرمندان معاصر رفته بود. البته پیشتر این اتفاق افتاده بود، ولی در هجدهمین حراج تهران برای اولین بار تلاش شده بود که تعداد هنرمندان معاصر و جوان‌تر بیشتر از هنرمندان مسن‌تر باشد.

او عنوان کرد: یکی دیگر از ویژگی‌های این دوره این بود که محل نمایش آثار این دوره از حراج تهران تغییر کرده بود و آثار در مکان جدیدی به نمایش درآمده بودند. در نتیجه، این‌ها ویژگی‌های این دوره از حراج تهران بودند و همچنین، یکی دو هنرمند در هجدهمین دوره از حراج تهران حضور داشتند که پیش از این، آثارشان در حراج ارائه نشده بود.

این منتقد هنری درمورد ارزیابی خود از عملکرد هجدهمین حراج تهران تصریح کرد: این دوره تقریباً موفق بود و آمار از نظر درصد فروش و... مشابه حراج‌های پیشین بود؛ به طوری که 95درصد آثار فروخته شدند که تقریباً با آمار دوره‌های پیشین حراج برابری می‌کرد و اگرچه رقم فروش آثار این دوره چشمگیر بود، ولی در مقایسه با دوره‌های قبل چندان بالا نبود و این موضوع قابل پیش بینی بود. چون تعدادی از آثار، قیمت آن چنان زیادی نداشتند و دلیلش هم، حضور هنرمندان جوانی بود که برای اولین بار در حراج شرکت کرده بودند.

او ادامه داد: در هر دوره، تعداد آثاری که در حراج تهران فروخته می‌شوند تقریباً برابر هستند چراکه اگر تعداد کمتری به فروش برسد ایده خوبی نیست و همیشه حراج با همین تعداد اثر برگزار شده است.

روحانی درمورد این سوال که آیا قیمت گذاری بر روی آثار هنرمندان جوان به گونه‌ای متناسب با میزان اثر هنری بوده و ارزش گذاری درست بوده است؟ مطرح کرد: معمولاً در سال‌های اخیر، قیمت گذاری در حراج تهران مسئله‌ی خیلی پیچیده و سوال برانگیزی بوده است و به همین دلیل، یک سری معیار‌ها باید برای آن درنظر گرفته شود. زیرا هنرمندانی در این رویداد حضور دارند که خریدار حاضر است برای خرید آثارشان هزینه پرداخت کند و قیمت نهایی، آن چیزی است که خریدار و فروشنده روی آن توافق می‌کنند و رقم حراجی می‌شود. طبیعتاً هنرمندانی که تازه وارد حراج تهران می‌شوند قیمت آثارشان معمولاً با یک قیمت پایه شروع می‌شود.

این منتقد هنری افزود: مسئله مهم این بوده که بخش زیادی از قیمت آثار هنرمندان جوان‌تر نزدیک و یا شبیه به هم بوده است که می‌توان به این موضوع انتقاد کرد. زیرا آثار بزرگ‌تر و کوچک‌تر تقریباً با یک محدوده قیمتی ارائه شده بودند، ولی قیمت ثبت شده در آینده تعیین کننده این است که در حراج‌های بعدی، چه قیمت‌هایی برای آثار هنرمندان درنظر گرفته خواهد شد.