جمعه 2 آذر 1403

حکم سرمایه‌ساز

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
حکم سرمایه‌ساز

«بر همه مسلمانان فرض است که با امکانات خود در کنار مردم لبنان و حزب‌الله سرافراز بایستند و در رؤیارویی با رژیم غاصب و ظالم و خبیث، آن را یاری کنند.» این بخشی از پیام رهبر حکیم انقلاب اسلامی است که روز شنبه در واکنش به جنایت اخیر رژیم آپارتاید صهیونیستی در جنوب لبنان صادر شد.

جام جم در تیتر اول شماره امروز خود نوشت، این پیام از جهات مختلف واجد اهمیت است. اولین بخش از اهمیت فرمان رهبر انقلاب، به ابعاد فقهی آن مربوط می‌شود. این بخش از فرمان رهبر انقلاب در واقع حکم عام اسلامی است که قاطبه علمای اسلامی وقتی در گوشه‌ای از جهان اسلام، افرادی تحت ظلم قرار می‌گیرند، به صدور آن همت می‌گمارند و تصریح می‌دارند که دیگر مسلمانان باید در حد توان خود به دفاع برخیزند. در این‌باره آیات و روایات متعددی وجود دارد. یکی از این آیات، آیه 75 از سوره نساء است. این آیه می‌فرماید: «وَمَا لَکم لَا تُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ الله وَالمُستَضعَفِینَ مِنَ الرِجَالِ وَالنِسَاءِ وَالوِلدَانِ الَذِینَ یقُولُونَ رَبَنَا أَخرِجنَا مِن هَذِهِ القَریهِ الظَالِمِ أَهلُهَا وَاجعَل لَنَا مِن لَدُنک وَلِیا وَاجعَل لَنَا مِن لَدُنک نَصِیرًا». براساس این آیه، خداوند متعال کسانی را که در راه مبارزه به نفع مستضعفین تحت ستم، اقدامی نمی‌کنند ملامت و سرزنش می‌کند.

همچنین خداوند در آیه 251 از سوره بقره می‌فرماید: لَولاَ دَفع الله النَاسُ بَعضَهُم بِبَعض لَفَسَدَت الاَرض؛ یعنی چنانچه خداوند گروهی از مردم را با گروه دیگر دفع ننماید، همانا زمین دچار فساد می‌گردد. علاوه بر آیات قرآن، در منابع اسلامی روایات بسیاری در لزوم دفاع از مظلوم وجود دارد. پیامبر عظیم‌الشان اسلام در حدیثی می‌فرمایند: کسی که حق مظلوم را از ظالم بگیرد در بهشت با من خواهد بود. در واقع اهمیت یاری رساندن به مظلوم و گرفتن حق او از ظالم، به‌قدری است که انسان را در بهشت همنشین پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌گرداند. پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه‌وآله) در حدیث دیگری می‌فرمایند: هرکسی صدای مظلومی را بشنود که از مسلمانان کمک می‌طلبد و به کمک او نشتابد، مسلمان نیست. همچنین امیرالمومنین حضرت علی (علیه‌السلام) خطاب به حسنین (علیه‌السلام) فرمودند: «دشمن ظالم و یار و کمک کار مظلوم باشید.» امام صادق‌(علیه‌السلام) نیز به نقل از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: کسی که صدای مردی را بشنود که فریاد کمک‌خواهی از مسلمانان را سر دهد و پاسخش را ندهد، مسلمان نیست. همان‌طور که مشاهده می‌شود، اینها روایت عام هستند و حتی شامل غیرمسلمانان می‌شوند. طبق روایت فوق هر کسی ندای مظلومیت مظلومی را بشنود و استغاثه‌اش به گوش او برسد و توانایی یاری رساندن به او را داشته باشد و به یاری‌اش نشتابد، مسلمان نیست. مطابق آیات و روایات مزبور، در واقع «حمایت از مسلمان» در معنای عام معرفتی آن، تسلیم در برابر خداوند و شرط لازم و ضروری مسلمانی است؛ چه آن‌که رهبر انقلاب نیز در فرمان خود، خواستار کمک مسلمانان به «مردم لبنان» فارغ از دین و آیین آنها شدند. طی سال‌های قبل ودراوج بحران سوریه وعراق نیزشاهدبودیم که سردارسرافراز اسلام، شهیدحاج‌قاسم سلیمانی با همراهی یاران باوفایش، به همه مردم بلادیده از شر داعش، اعم از سنی، ایزدی و... یاری می‌رساند و تفاوتی در این زمینه قائل نبود. پیام سیاسی و نظامی فرمان رهبر انقلاب چه بود؟ 

با توجه به آیه مذکور و سایر آیات و روایات متناظر می‌توان حکم رهبر انقلاب را در جمع واجبات عینی به‌شمار آورد. براساس تعریف فقهی، واجب عینی که در مقابل واجب کفایی است، گونه‌ای از واجبات دینی است که همه مکلفان باید آن را انجام بدهند. با این احتساب می‌توان فرمان اخیر رهبر انقلاب خطاب به همه مسلمانان برای کمک به مردم لبنان را نوعی «حکم جهاد» برای مبارزه با کافران نیز درنظر گرفت. اما فرمان رهبر انقلاب خطاب به همه مسلمانان، از جهت سیاسی نیز قابل تفسیر است. طی هفته‌های اخیر و بعد از شدت گرفتن جنایات رژیم‌صهیونیستی در جنوب لبنان، مزدوران رسانه‌ای غرب، شروع به فضاسازی درباره مناسبات میان تهران با سایر بخش‌های محور مقاومت کردند و در این‌باره مدعی شدند که ایران آن‌طور که ضروری است، نسبت به حمایت از متحدان خود حساسیت ندارد و در بلوای منطقه، رسما عقب‌نشینی کرده است. رهبر انقلاب با اظهار این فرمایش که «بر همه مسلمانان فرض است که با امکانات خود در کنار مردم لبنان و حزب‌الله سرافراز بایستند»، آن فضاسازی مغالطه‌آمیز را برملا و خنثی کردند و بار دیگر نشان دادند که رابطه‌ای ارگانیک و بلافصل میان اجزای محور مقاومت وجود دارد که به‌هیچ صورت، قابل انفکاک و جدایی نیست. در واقع براساس حکم رهبر انقلاب، ایران به‌عنوان کشوری مسلمان باید در کنار برادران مسلمانش، از حیثیت لبنان دفاع به‌عمل آورد و این یعنی، تجلی اتحاد مضاعف در محور مقاومت. فرمان تاریخی رهبر انقلاب خطاب به مسلمانان از منظر نظامی و راهبردی نیز قابل تبیین و تحلیل است. در راستای فضاسازی ادعایی ذکر شده در سطر قبل مبنی بر این‌که جمهوری اسلامی ایران عملا از معادلات منطقه پا پس کشیده و به نظاره‌گر صرف تبدیل شده، برخی این گزاره بی‌پشتوانه را طرح کردند که علت این پاپس کشیدن، در واقع تضییع قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی در بُعد نظامی و تسلیحاتی بوده که اجازه داده دشمن صهیونی، در جنایات خود بی‌مبالات ظاهر شود. به این ترتیب، حکم رهبر انقلاب را می‌توان نوعی اعمال بازدارندگی نظامی با بسیج امکانات مسلمانان نیز به‌شمار آورد. براساس این حکم، ایران باید مثل همیشه در کنار سایر کشورهای مسلمان، به بسیج امکانات و ظرفیت‌های خود «ازجمله در زمینه نظامی» همت گماشته و به مبارزه با سگ هار صهیونیست اقدام کند. فرمان اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی را می‌توان، حکمی در جهت افزایش ظرفیت ها و امکانات جوامع اسلامی فارغ از سویه های اعتقادی آنها، برای مقابله کیفی تر و همه جانبه تر با دشمن تا بن دندان مسلح صهیونی ارزیابی کرد. به بیان دیگر اگر مسلمانان خواهان زیست عزت‌مند هستند، راهی جز وحدت و برهم‌کنش ظرفیت‌های خود حول موضوعیتی به نام «کشورهای تحت ظلم صهیونیست‌ها» ندارند.