خودکفایی برنج طی برنامه 5 ساله دست‌یافتنی است

برنج دومین محصولات استراتژیک و اساسی کشور بعد از گندم محسوب می شود که در برنامه هفتم بر خودکفایی آن و بی نیازی از واردات تامین شده است. بنابر آمار‌های اعلامی فعالان بخش کشاورزی سالانه 3 میلیون تا 3 میلیون و 200 هزار تن برنج مورد نیاز کشور است که با احتساب تولید داخل، سالانه 800 هزار تن تا یک میلیون تن کسری برنج مورد نیاز باید از طریق واردات تامین شود.

طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، سال گذشته یک میلیون و 117هزار تن برنج به ارزش یک میلیارد و 305 میلیون و 985 هزار دلار وارد کشور شد، این درحالی است که در سال 1401 رقمی حدود یک میلیون و 780هزار تن از این کالای اساسی به ارزشی بالغ بر دو میلیارد و 137میلیون دلار وارد کشور شده بود.

براساس اصلاحیه مصوبه هیئت وزیران برنج و روغن خام به لیست کالا‌های مشمول دریافت ارز 28 هزار و 500 تومانی در سال 1403 اضافه شد.

مسیح کشاورز دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین کنندگان برنج درباره آخرین وضعیت واردات برنج گفت: برای 2ماهه ابتدای امسال تنها 130 هزار تن برنج برای واردات ثبت سفارش شده که در نهایت کمبود عرضه منجر به نوسان قیمت در بازار شده است که استمرار این روند، بازار برنج در سال جدید هم تحت تاثیر خود قرار می دهد. برای رسیدن بازار برنج ایرانی و خارجی به ثبات انتظار می رود تا قبل از دوره ممنوعیت 800 هزار تن تا یک میلیون تن برنج وارد کشور شود.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین کنندگان برنج ایرانی قیمت کنونی هرکیلو برنج هاشمی را 110 تا 150 هزار تومان، برنج پرمحصول بر پایه 80 هزار تومان و ارقام برنج هندی و پاکستانی را در محدوده ارقام پرمحصول اعلام کرد.

بررسی‌های میدانی از سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت کنونی هرکیلو برنج هاشمی در خرده فروشی‌ها 120 تا 170 هزار تومان، برنج شیرودی و ندا 80 تا 120 هزار تومان، برنج هندی 80 تا 90 هزار تومان و پاکستانی 85 تا 100 هزار تومان است. گرچه طبق گزارش مرکز آمار، متوسط قیمت برنج ایرانی در فروردین ماه امسال 9 درصد پایین‌تر از قیمت سال گذشته بوده است.

افزایش بهره وری در واحد سطح یکی از راهکارهای اساسی برای دستیابی به خودکفایی برنج

سهراب سهرابی مجری طرح خودکفایی برنج وزارت جهاد کشاورزی گفت: بنابر آمار سال گذشته سطح زیرکشت برنج در استان های مختلف اعم از شمال و جنوب کشور و دیگر مناطق به 770 هزارهکتار رسید که از این محل 4 میلیون و 200 هزار تن شلتوک و 2 میلیون و 500 هزار تن برنج سفید تولید شد.

او سرانه مصرف برنج را 35 کیلوگرم به ازای هر ایرانی اعلام کرد و افزود: بنابر آمار با احتساب سرانه مصرف سالانه حداکثر 3 میلیون تن برنج مورد نیاز کشور است که با احتساب 200 هزار تن ذخایر استراتژیک هم، 700 هزار تن از نیاز کشور باید از طریق واردات تامین شود. بنابر ابلاغ سند امنیت غذایی و ریاست جمهور، سرانه مصرف برنج از 95 گرم به 78 گرم در روز باید طی 8 سال آینده برسد.

مجری طرح برنج با اشاره به راهکارهای خودکفایی برنج افزود: وزارت جهاد برای رسیدن به خودکفایی به‌دنبال افزایش سطح زیرکشت نیست، بلکه با افزایش بهره وری در واحد سطح، اجرای امور زیربنایی در اراضی شمالی، توسعه کشت ارقام جدید، یکپارچه سازی اراضی، توسعه سامانه های نوین آبیاری، توجه به تغذیه گیاهی و مصرف کود، مبارزه با علف‌های هرز و روش های خشکه کاری به‌دنبال افزایش بهره‌وری تولید به ازای آب مصرفی است به گونه ای که با حداقل آب مصرفی برنج مورد نیاز داخل را به منظور بی نیازی از واردات تامین کند.

حمایت های دولت سیزدهم و اقدامات وزارت جهاد کشاورزی از تولید و تولید کنندگان داخلی منجر به افزایش تولید برنج و مدیریت بازار داخل و در نهایت کاهش خروج ارز از کشور شد.

خودکفایی برنج با اعمال سیاست های حمایتی در برنامه هفتم محقق می شود

در ادامه قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: ظرفیت خودکفایی برنج در سه استان شمالی وجود دارد و تنها به بهانه تنظیم بازار نباید واردات بی رویه برنج انجام شود.

او با بیان اینکه پتانسیل خودکفایی برنج در کشور وجود دارد، افزود: تحقق خودکفایی برنج به عنوان یکی از سیاست های برنامه هفتم و وزارت جهاد کشاورزی مستلزم حمایت‌های لازم در بحث قیمت و خرید توافقی با نرخ مناسب است، در غیر این صورت کشاورزان برای امرار معاش ناگزیر به تغییر کاربری و ویلاسازی هستند. با خرید توافقی و پرداخت یارانه به تولیدکننده داخل به جای کشاورز خارجی، علاوه بر پایداری تولید و استمرار کشت، برنج با قیمت مناسب بدست مصرف کننده می رسد به طوریکه دهک های کم درآمد هم توان خرید برنج ایرانی را خواهند داشت. بدیهی است که برنج خارجی با ارز نیما وارد کشور می شود، با تولید داخل که کشاورزان با ارز آزاد تولید می کنند، قابل قیاس نیست.

رئیس نظام صنفی کشاورزی گفت: برآورد‌ها حاکی از آن است که امسال تولید برنج به بالای 2 میلیون و 500 هزار تن برسد، از این رو طی یک برنامه 5 ساله با اعمال سیاست‌های حمایتی لازم خودکفایی تحقق می‌یابد.

با توجه به سیاست وزارت جهاد و پتانسیل خودکفایی برنج در داخل انتظار می رود که مسئولان به جای حمایت از کشاورزان خارجی، با خرید توافقی ارقام پرمحصول به نرخ منطقی از کشاورزان داخلی حمایت کنند تا برای کسری نیاز کشور ناگریز به واردات برنج و خروج قابل توجه ارز از کشور نباشیم.