دهک‌بندی شهریور انجام شد؛ چه کسانی یارانه نمی‌گیرند؟

فهرست محتوا
• کالابرگ و یارانه نقدی؛ حمایت از دهک‌های پایین
• حذف یارانه پردرآمدها؛ آمار و ارقام
• منابع بودجه‌ای؛ توزیع عادلانه یارانه‌ها
• هدفمندسازی یارانه‌ها؛ عدالت اقتصادی در راه است؟

دهک‌بندی خانوارها بر اساس درآمد و دارایی‌ها هر شش ماه یک‌بار بازنگری می‌شود و در شهریور 1404 نیز این فرآیند انجام شده است. بر این اساس، یارانه برخی خانوارهای دهک‌های هشتم تا دهم احتمالاً در ماه جاری حذف خواهد شد. دولت موظف است تا پایان سال یارانه تمامی خانوارهای این دهک‌ها را قطع و منابع آن را به کالابرگ و مستمری مددجویان نهادهای حمایتی اختصاص دهد.

کالابرگ و یارانه نقدی؛ حمایت از دهک‌های پایین

یارانه نقدی ماهانه برای دهک‌های اول تا سوم به ازای هر نفر 400 هزار تومان و برای دهک‌های چهارم تا نهم 300 هزار تومان پرداخت می‌شود. حدود 28 میلیون نفر در دهک‌های اول تا سوم و 47 میلیون نفر در دهک‌های چهارم تا نهم یارانه دریافت می‌کنند. در مرداد 1404، مجموعاً 25.5 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به 77 میلیون نفر پرداخت شد. همچنین، از ابتدای سال تاکنون چهار مرحله کالابرگ توزیع شده و اخیراً با تخصیص 27 هزار میلیارد تومان، به هر نفر در دهک‌های اول تا سوم 500 هزار تومان کالابرگ اختصاص یافته است.

حذف یارانه پردرآمدها؛ آمار و ارقام

در مرداد 1404، یارانه حدود سه میلیون و 66 هزار نفر از دهک‌های چهارم تا نهم قطع شد. تعداد دریافت‌کنندگان یارانه نقدی از 49.6 میلیون نفر در تیرماه به 46.5 میلیون نفر در مرداد کاهش یافت. حذف یارانه دهک‌های هشتم و نهم هنوز به طور کامل آغاز نشده و افراد حذف‌شده عمدتاً در انتهای صدک این دهک‌ها قرار داشتند که به دهک دهم منتقل شدند.

منابع بودجه‌ای؛ توزیع عادلانه یارانه‌ها

بر اساس بند (پ) تبصره 13 قانون بودجه 1404، دولت مکلف است حداقل 40 هزار میلیارد تومان از محل حذف یارانه دهک‌های هشتم تا دهم، ماده 45 قانون مالیات بر ارزش افزوده و بازنگری سیاست‌های حمایتی را به بسته‌های معیشتی اختصاص دهد. این منابع برای حمایت از خانوارهای فقیر فاقد پوشش نهادهای حمایتی، افزایش اعتبار کالابرگ و مستمری مددجویان هزینه می‌شود. به گفته حسن نوروزی، مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، حجم یارانه‌های پنهان و آشکار اقتصاد ایران از کل بودجه سالانه کشور بیشتر است.

هدفمندسازی یارانه‌ها؛ عدالت اقتصادی در راه است؟

طرح هدفمندسازی یارانه ها با هدف کاهش فشار اقتصادی بر اقشار کم‌درآمد و توزیع هدفمند منابع طراحی شده است. با این حال، حذف یارانه دهک‌های پردرآمد ممکن است چالش‌هایی برای برخی خانوارها ایجاد کند. دولت امیدوار است با تقویت کالابرگ و حمایت از نیازمندان، این طرح به بهبود معیشت محرومان منجر شود.