دولت تدبیر و امید؛ از خزانه خالی 92 تا ویرانه 1400/ کسری بودجه و بدهی چند صد هزار میلیاردی دولت روحانی نخستین چالش دولت رئیسی

به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ کارشناسان اقتصادی می‌گویند دولت تدبیر و امید برای رفع کسری بودجه خود و تامین هزینه‌ها، دست به انتشار حجم عظیمی از انواع اوراق مالی زده است که بازپرداخت آن (تاریخ سررسید) در سال‌ها بعد و به عهده دولت آینده خواهد بود و دولت سیزدهم باید بیش از 300 هزار میلیارد تومان از این اوراق پرداخت کند.

انتشار بدون برنامه اوراق جهت تأمین مالی دولت در حالی است که دولت آقای روحانی، کمتر از 40 روز دیگر باید دولت را تحویل آیت الله رئیسی بدهد؛ البته عبدالناصر همتی رئیس‌کل بانک مرکزی نیز به طور مستمر در فضای مجازی، با اعلام آمادگی برای این موضوع، دولت را به انتشار اوراق بدهی تشویق می‌کرد؛ همه این‌ها بدان معناست که تسویه حجم قابل‌توجهی از اوراق منتشر شده توسط دولت تدبیر و امید، بر عهده دولت منتخب قرار خواهد گرفت و بار مالی شدیدی به دولت آیت الله رئیسی منتقل خواهد شد.

مهم‌ترین چالشی که دولت منتخب مردم در روزهای ابتدایی کار باید با آن دست‌وپنجه نرم کند، باز پس دادن بدهی‌هایی است که دولت فعالی ایجاد کرده است. دولت سیزدهم از مرداد 1400 میراث دار بدهی دولت تدبیر و امید خواهد شد؛ در حالی که دولت روحانی، پروژه‌های زیر بنایی و عمرانی را تعطیل کرده؛ چند هزار میلیارد بدهی هم به عنوان میراث برای دولت آینده ببجا گذاشته است.

بررسی‌های و نظر سنجی از کارشناسان توسط نشان از این دارد که از مجموع اوراق منتشرشده توسط تدبیر و امید، بخش عمده‌ای به تاریخ سررسید خود نزدیک شده و بخش دیگری مربوط به سال 1399 و چهارماهه ابتدایی سال 1400 است که بازپرداخت مابقی اوراق به دولت آیت الله رئیسی به ارث خواهد رسید.

نخستین چالش دولت آینده تأمین کسری بودجه است / آواربرداری‌ها دو سال طول می‌کشد محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در این زمینه می‌گوید: بودجه 1400 با کسری 350 تا 400 هزار میلیارد تومانی مواجه بوده و نخستین چالش دولت منتخب تعیین تکلیف کسری بودجه است. وی گفت: انتشار اوراق انداختن بدهی دولت به سنوات آینده است؛ استقراض به معنای پرداخت در آینده بوده و درآمد محسوب نمی‌شود. پورابراهیمی نخستین چالش دولت آینده تعیین تکلیف وضعیت بودجه‌ای و تأمین کسری بودجه است، بیان کرد: تقریبا روند شاخص‌های اقتصادی کشور به‌عنوان مثال شاخص درآمد ملی، جذب سرمایه‌گذار خارجی و رشد اقتصادی خوب نیست و براساس آخرین آمار ارائه شده کمتر شاخص اقتصادی وجود دارد که مثبت باشد. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: نرخ رشد اقتصادی کشور تقریبا صفر است و این در حالی است که ظرفیت‌های عظیمی در کشور ما وجود دارد. وی بیان کرد: با خرابی‌های ایجاد شده تا دو سال فقط باید از اقتصاد کشور آواربرداری شود. اسحاق جهانگیری نیز اخیرا گفته بود: در شهریور ماه بحران کالاهای اساسی به ویژه مسئله نان را در پیش خواهیم داشت.

بودجه حدود 320 هزار میلیارد تومان کسری تراز عملیاتی دارد

علی سعدوندی، کارشناس اقتصادی نیز در این زمینه گفته بود: بودجه نویسی اصولی دارد و دولت باید در زمینه درآمدها احتیاط و در زمینه هزینه‌ها صرفه جویی کند، که متأسفانه در لایحه بودجه 1400 به هر دوی این اصول، به صورت معکوس عمل شده یعنی هزینه‌ها به شدت افزایش پیدا کرده و برای درآمدها نیز احتیاط کافی صورت نگرفته است.

وی گفت: بودجه باید، تراز عملیاتی داشته باشد. یعنی درآمدهای عملیاتی و هزینه‌های عملیاتی باید با یکدیگر برابری کنند، اما بودجه‌ای که دولت تنظیم کرده، حدود 320 هزار میلیارد تومان کسری تراز عملیاتی دارد. این کسری از طریق واگذاری تراز سرمایه‌ای که از جمله آن فروش نفت است، تأمین شده است. به عقیده بنده بخش زیادی از این منابع وهم است و حتی اگر فروش نفت داشته باشیم هم به این سرعت نمی‌توانیم آن‌را وارد بودجه کنیم، که این دولت بعد را در بدو ورود با مشکل بزرگی واجه خواهد کرد.

رشد 106 درصد رشد بودجه 1400 نسبت به قانون بودجه سال گذشته

کارشناسان دیگر نیز با سعدوندی موافقند و معتقدند کسری بودجه غافلگیرکننده، در سال 1400 مهمترین و اولین چالش دولت منتخب مردمی، خواهد بود. بررسی بودجه اینگونه نشان می‌دهد که، منابع عمومی دولت حدود 1280 هزار میلیارد تومان خواهد بود که نسبت به منابع قانون بودجه سال 1399 حدود 106 درصد رشد کرده است. کل منابع قانون بودجه 1399 حدود 571 هزار میلیارد تومان بود که طی یک سال منابع و مصارف دولت تقریبا دو برابر شده است.

با توجه به آمارهایی که به آن اشاره شد، کسری بودجه سال در شرایطی است که حسن روحانی در سال 92 در روزهایی که دولت را تحویل گرفته بود و از حل مشکلات در 100 روز خبر می‌داد، با انتقاد از دولت دهم، گفته بود: با خزانه خالی مواجه بودیم. بدهکارترین دولت را تحویل گرفتیم.

عیسی کلانتری از اعضای کابینه تدبیر و امید، نخستین کسی بود که از خزانه خالی سخن گفته بود. وی گفته بود مردم باید صبر کنند و وقتی پاییز سیب زمینی مثلا 5 هزار تومانی از راه رسید از چشم دولت روحانی نبینند.

اما گزینه همیشگی دولت در ادعای خالی بودن خزانه این روز‌ها از زبان معاون اول رئیس جمهور و در خلال مذاکرات وین، در اوایل سال در کلاب هاوس تکرار شد.

ادعای جهانگیری درباره میزان درآمد‌های ارزی کشور، آن هم در شرایطی که مذاکرات وین در حال انجام است، بهانه خوبی به دست مذاکره کنندگان غربی داد تا پای میز دیپلماسی در پی رسیدن به خواسته‌های خود باشند.

دولت تدبیر امید که همه امیدش به برجام بود تا بتواند با فروش نفت و رونق بیماری هلندی در اقتصاد ایران، رشد اقتصادی ایجاد کند؛ با کارشکنی آمریکایی‌ها که قبل از اجرای برجام هم قابل پیش بینی بود، «هیچ» دستاوردی نداشت و فقط با معطل کردن تصمیمات، اقتصاد ایران را وارد رکود عمیقی کرد که سال‌ها برای خروج از آن زمان نیاز است.

وضعیت اقتصاد ایران امروز به قبل از سال 92 و حتی 90 برگشته است و این حاصل 8 سال تدابیر دولت آقای روحانی بود و حال که در ماه آینده قرار است دولت را تحویل آیت الله رئیسی بدهد، با کسری شدید بودجه و بدهی‌های چند صد هزار میلیارد تومانی ناشی از انتشار اوراق بدهی روی دست دولت سیزدهم گذاشته است، اوراقی که تاریخ سررسید آن در سال‌های 1400، 1401، 1402 و 1403 است.

انتهای پیام /