دو تهدید بزرگ برای بورس در سال 1402
بازار سهام سال 1402 را طوفانی آغاز کرده است. اگرچه امروز بازار اندکی از مسیر رشد روزهای اخیر خود عقب نشست اما با این حال هنوز در نقطه بهتری نسبت به دو سال و نیم گذشته قرار دارد. اغلب کارشناسان نیز وضعیت بازار را دست کم تا فضل مجامع مثبت توصیف می‌کنند. با این حال مرتضی ایمانی راد، اقتصاددان بر این باور است که بورس همچنان با دو تهدید جدی روبروست.
بازار سهام روند صعودی این روزها را از سال گذشته استارت زده است؛ با شروع کار بازارها در سال جدید اما این روند قوی‌تر دنبال شد تا در نهایت شاخص کل بورس بتواند مقاومت سال 99 را بشکند. کارشناسان بازار سرمایه غالبا بر این باورند که امسال سال بورس است و مهمترین دلیل آن را هم عقب‌ماندن بازار سهام از بازارهای موازی در سال گذشته می‌دانند. اما آیا واقعا چنین است؟
مرتضی ایمانی‌راد، اقتصاددان تایید می‌کند که امسال را می‌توان سال بورس دانست اما او دو تهدید بزرگ بازار را هم گوشزد می‌کند و بر این باور است که این تهدیدها که از منظر اقتصاد کلان قابل شناسایی است، می‌تواند خوش‌بینی اهالی بازار سرمایه نسبت به رشد یکدست بازار را مخدوش کند.
ایمانی‌راد با بیان اینکه سه عامل پرقدرت رشد قیمت دلار، افزایش تورم و قرار گرفتن شرکت‌های بورسی زیر ارزش ذاتی آنها، امسال بورس را به سمت بالا هل می‌دهد، دو تهدید بازار سرمایه در سال 1402 را مد نظر قرار داده و بر این باور است که این دو تهدید در برابر این عوامل محرک، بازار سهام را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد و نباید آنها را دست‌کم گرفت.
او در این باره می‌گوید: «یکی از این تهدیدها، تولید ضعیف در داخل کشور است. در این باره مشکل واردات، تولید و سرمایه‌گذاری وجود دارد. مشکل سرمایه‌گذاری به ویژه به دلیل چالش‌های بین‌المللی از منظر اجتماعی تشدید شده است. بنابر این بازار سهام از ناحیه تولید تهدید می‌شود.»
ایمانی‌راد می‌افزاید: «کل تولید که از آن با نام تولید ناخالص داخلی یاد می‌شود باید حتما نرخ رشد بالای 5 درصد داشته باشد تا بتواند تاثیر مثبتی روی بازار سهام بگذارد که ما چنین پیش‌بینی را برای سال 1402 نداشته‌ایم!»
وی تصریح می‌کند: از سوی دیگر، آنچه که جدی است، ریسک‌های بالا در داخل کشور و ریسک‌های بالا در سطح بین‌المللی است. در همین حال بحث ریسک اقتصاد جهانی هم مطرح است اگرچه من آن را خیلی قوی نمی‌دانم. اما اگر بحرانی در اقتصاد جهانی ایجاد شود، روی نفت، بودجه و اقتصاد ایران حتما اثر خواهد داشت.
بورس؛ بازار پیش‌رونده سال 1402
ایمانی‌راد اما در ادامه تاکید می‌کند: «بر اساس عواملی که من به آنها وزن می‌دهم، بازار بورس ایران پیش‌رونده است. اگر در ابتدای سال 100 تومان سرمایه‌گذاری کنید، در انتهای سال این سرمایه افزایش یافته است. اگرچه مهم است که سبد سرمایه‌گذاری شما چه باشد.»
وی می‌افزاید: «در این بین نکته اصلی این است که اگر تب ریسک‌ها بالا برود و اثرگذاری آنها روی اقتصاد افزایش یابد، احتمال اینکه بازار سهام رشد هم نکند، وجود دارد!»
اثرگذاری دلار بر سهام چگونه است؟
ایمانی‌راد اما این فرضیه که بازار سهام خود را با نرخ دلار تعدیل می‌کند، مردود می‌داند. وی عنوان می‌کند رشد قیمت دلار بر همه بازارها تاثیر می‌گذارد اما این بازارها با فاصله زمانی متفاوتی از رشد قیمت دلار متاثر می‌شوند. این اقتصاددان عنوان می‌کند بازار سهام بعد از طلا و سکه و قبل از مسکن رشد اثر قیمت دلار را در خود نمایان می‌کند.
ایمانی راد عنوان می‌کند: در واقع بازار سهام از افزایش قیمت دلار عقب مانده است، بنابراین بازار بورس و سهام ایران نتوانسته خود را با افزایش قیمت دلار تعدیل کند.